eitaa logo
دفتر قم مؤسسه انقلاب اسلامی
3.3هزار دنبال‌کننده
1هزار عکس
588 ویدیو
108 فایل
کانال اطّلاع رسانی درگاه خرید مجازی فروشگاه فرهنگی انقلاب اسلامی: http://forms.khamenei.link سفارش و ارسال محصولات: @qom_khamenei_book راه ارتباطی: ۰۲۵ - ۳۷ ۷۴ ۴۲ ۴۳ @p_m_enghlabeeslami نمایشگاه دائمی کتاب: ۰۲۵ - ۳۷ ۷۰ ۲۸ ۵۲
مشاهده در ایتا
دانلود
🔰برتری کسانی که در راه اسلام هزینه میدهند 🔸قرآن در ادامه برای اثبات نابرابری ارزشهای اصیل «ایمان به خدا و روز جزا و جهاد در راه خدا»، با اعمالی چون «سقایت حج و عمارت مسجد» میفرماید: «الَّذینَ آمَنُوا وَهاجَرُوا وَجاهَدُوا فی‏ سَبیلِ اللهِ بِأَمْوالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللهِ وَأُولئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ» (توبه: ۲۰). 🔸توضیح آنکه، اسلام فکری جدید، علیه فکر حاکم بر جامعه‌ی جاهلی آن روز آورد که با فکر و عمل صاحبان ریاست و جاه در تضاد بود. پذیرش ایمان به خدا در آن مقطع تاریخی مانند ایمان آوردن به خدا در جوامع مسلمان امروزی کم‌هزینه نبود، بلکه تبعات زیادی برای مؤمنان در پی داشت؛ چراکه مؤمنان باید برخلافِ جهت نظام فکری حاکم بر فضای آن روز جامعه حرکت میکردند و این به معنای پذیرش هرگونه ظلم و جور و سنگ و تازیانه‌ی قریش بر جان بود. 🔸هرچند جهاد با مال و جان، امری ممکن و مقدور است که خداوند آن را مطالبه کرده و اگر مقدور نبود تکلیف نمیکرد، ولی در مقام عمل مشکل است؛ چراکه انسان باید از مالی که با زحمت فراهم کرده، بگذرد و جان خود را در معرض بلا و خطر قرار دهد و آن دو را فدای دین کند. 🔸گفتن این سخن گرچه آسان مینماید، ولی دشواری آن، آنگاه ملموس میشود که انسان در راه عقیده‌اش چند ضربه تازیانه تحمّل کند. این گروهند که دارای فضیلت و درجه‌اند و دیگران بهره‌ای از این فضل و درجه ندارند. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص ۹۷ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
اگر تبیین نبود، واقعه‌ی عاشورا تا امروز زنده نمیماند ما هستیم که با تصمیم درست و بجا میتوانیم یاد شهدا را و خاطره‌ی شهادت را و فلسفه‌ی شهادت را احیاء کنیم و زنده نگه داریم. اگر زینب کبرىٰ(سلام‌ا‌لله‌علیها) و امام سجّاد(صلوات‌ا‌لله‌علیه) در طول روزهاى اسارت ‌- چه در همان عصر عاشورا در کربلا؛ و چه در روزهاى بعد، در کوفه، در راه شام و کوفه، در خودِ شام - بعد در آمدن به کربلا و زیارت، بعد در رفتن به مدینه، و بعد در طول سالهاى متمادى که این بزرگواران زنده ماندند مجاهدت نکرده بودند، نگفته بودند، تبیین نکرده بودند، حقایق را افشا نکرده بودند، حقیقت فلسفه‌ی عاشورا را و هدف حسین‌بن‌على را و ظلم دشمن را بیان نکرده بودند، واقعه‌ی عاشورا تا امروز جوشان و زنده و مشتعل باقى نمیماند. 📖 کتاب جهاد تبیین، ص ۷۹ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
معنای ولایت مفسّران درباره‌ی معنای «ولی» اختلاف دارند؛ امّا چنین به دست می‌آید که «ولایت» به معنای پیوند و رابطه‌ای است که بین دو نفر به هر انگیزه‌ای وجود داشته باشد. این پیوند گاه بین آقا و غلامش برقرار است که به آقا میگویند «مولی»، و گاه پیوندی بین دو شخص برقرار است که موجب ارث‌بری میشود، و گاه پیوند در میان خویشان است، و گاه پیوند در محبّت. بین حاکم و رعیّتش نیز یک نوع ارتباط و پیوند وجود دارد؛ لذا به حاکم «ولی» یا «والی» میگویند. در آیات قرآن به مسلمانان امر شده است که جز خدا و رسول و مؤمنین را ولیّ خود نگیرید. این بدان معنا است که مسلمان باید ارتباط خود را با خدا و رسول و مؤمنان محفوظ بدارد و با آنها در یک جبهه باشد و با یهود و نصارا و کفّار در یک جبهه قرار نگیرد، هرچند با آنان نسبت خویشی و یا هر پیوند محکم دیگری داشته باشد. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص ۹۹ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
خویشاوندی مؤمنین با یکدیگر پیوندها هرچند مانند پیوند با پدر و مادر و برادر و خویشان، پیوندی خونی باشد، امّا همه‌ی این نسبت‌‎ها در مقابل ایمان به خدا و فکر و اندیشه هیچ است. در مقابل، اگر با کسی ده‌ها نوع پیوند دارید، ولی هم‌فکر شما نیست با شما خویشاوند نیست. طبق روایاتِ ما، مؤمن با مؤمن خویشاوندی نزدیک دارد؛ درحالی‌که اگر انسان با برادر خود هم‌فکر نبود در منظر اسلام اصلاً با او برادری وجود ندارد. این آیه [یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا آباءَکُمْ وَإِخْوانَکُمْ أَوْلِیاءَ إِنِ اسْتَحَبُّوا الْکُفْرَ عَلَى الْإیمانِ (برائت: ۲۳)] هم میفرماید: ای کسانی که ایمان آورده‌اید و این مکتب و فکر را پذیرفته‌اید، پدران و مادران و خویشاوندان خود را با خود هم‌پیوند نگیرید اگر کفر را بر ایمان ترجیح میدهند. بر اساس این آیه، تمام پیوندهای طبیعی و قراردادی بین دو نفر، فرع انگاشته شده و «پیوند فکری» اصل است. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص ۱۰۰ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
اولویت خدا و رسول نسبت به انگیزه‌های خویشاوندی خلاصه‌ی انگیزه‌هایی که انسان در زمینه‌ی خویشاوندی دارد در این چند کلمه است: پدرها، فرزندان، برادرها، همسران و پولهایی که با کوشش و زحمت فراهم کرده‌اید که میخواهید دنیا و آخرتتان را از آنها تأمین کنید و تجارتخانه‌هایتان و خانه‌های زیبایی که درست کرده‌اید. اگر تمام این چیزهایی که مایه‌ی راحتی و آسایش انسان است در نظر شما محبوب‌تر باشد از خدا و رسول و فکر و جهاد در راه خدا، و اگر به دلت مراجعه کردی و دیدی اینها را بیشتر از خدا دوست داری، منتظر بمانید تا خدا فرمانش را برساند: «فَتَرَبَّصُوا حَتَّى یَأْتِیَ اللهُ بِأَمْرِهِ». حال این فرمان چیست؟ گویا مبهم است. بعضی گفته‌اند مراد آن است که در آن دنیا به عذابش مبتلا سازد، یا مردمی را بیاورد که این فکر را میپذیرند. آنچه مسلّم است این است که سخن آیه تهدید است. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص ۱۰۱ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
سنّت خداوند بر یاری و نصرت اهل ایمان است پروردگار عالم، نظام آفرینش را برپایه‌ی حق بنا نهاده است و دین خدا که از بزرگترین مظاهر حق است، همانند درختی است که در اعماق زمین ریشه دوانده و در حال توسعه و تکامل است. ولی باطل به‌‎سانِ درخت ناسالمی است که ریشه‌دار نیست و بادی آن را از جا برمیکند، یا همچون علف هرز سستی است که در اطراف حق میرویَد و مانع رشد و کمال آن میشود. و برای پیشرفت حق باید این موانع را از میان برداشت و با باطل که اظهر مصادیق آن «کفر و شرک» است، جنگید: «أَلَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللهُ مَثَلاً کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَفَرْعُها فِی السَّماءِ... وَمَثَلُ کَلِمَةٍ خَبیثَةٍ کَشَجَرَةٍ خَبیثَةٍ اجْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ ما لَها مِنْ قَرارٍ.» (ابراهیم: 24 -26) در این میان سنّت خداوند بر یاری و نصرت اهل ایمان است و چنانچه آنان در مواجهه با کفر و شرک، صبر و استقامت کنند، مشمول تأیید و نصرت الهی میشوند. لشکریان الهی، گاه همانند ملائکه، جنودی نامرئی‌ا‌ند، که برای یاری مؤمنان نازل میشوند؛ چنانچه در جنگ بدر به مدد مسلمین نازل شدند؛ ولی برای خدا، غیر آنان، جنودی همانند بیداریِ وجدان، احساسات معنوی و شوق و عزم و استقامت است که از درون مؤمن را یاری میرسانند. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص ۱۰۶ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
نگاه به پیشرفت باید کلّی و به مجموع، سمت و سو و برآیند آن باشد برپایه‌ی سنّت الهی، در مصاف کفر و ایمان، کفر و کافر روزبه‌روز ضعیف‌تر و ذلیل‌تر میشوند و برایشان دوام و بقا و سرانجامی نیست. درمقابل، حق رو بِه گسترش و تعالی است تا آن زمان که به دست حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشّریف تمام زمین را فراگیرد و دین خدا در همه جا حکمفرما شود و از باطل اثری نماند. توجّه به این نکته لازم است که گاه پیشرفت، بد معنا میشود. در طیّ مسیر حق، فراز و نشیب‌هایی وجود دارد و گاه به ظاهر حق مغلوب میشود یا عقب برمیگردد و باطل پیشروی میکند، ولی در واقع برای پیشرفت حق، چنین بازگشتهایی لازم مینماید؛ باشد که اهل ایمان هوشیارتر شوند. فرودها از لوازم پیشرفت هستند و این همانند کندنِ زمین برای بالابردنِ ساختمان است که این پایین آمدن برای پی‌ریزی بنا لازم است. نگاه به پیشرفت باید کلّی و به مجموع، سمت و سو و برآیند آن باشد، و نباید تغییر مسیرهای موقّتی و زودگذر ملاک قضاوت قرار گیرد. تمام فرهنگها و اختراعات و اکتشافات همین‌طور پیشرفت میکنند. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص ۱۰۸ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
شیوه‌ی اسلام برای اجرایی شدن احکام همان گونه که مکرّر گفته‌ایم، اسلام در ابلاغ تکالیف، به بیانِ صِرف اکتفا نمیکند، بلکه به اجرای احکام عنایت دارد و با شیوه‌ای زیبا و متین، به از بین بردن عواملی که ممکن است مانع اجرای احکام گردد، میپردازد. این عوامل و موانع ممکن است در طرز فکر آدمی و روح و درون او باشد یا موانعی خارجی و بیرونی باشد. یکی از راه‌های برداشتن موانع، بیان علل احکام است. اشاره به منافع احکام و دستورات الهی، و مضرّاتِ منهیّات اسلام، راهی برای اجرای دستورات خداوند متعال است. آنچه در منافع نماز آمده: «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَالْمُنْکَرِ»، یا آنچه در بیان مضرّات خمر و میسر فرموده: «إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَیْسِرُ وَالْأَنْصابُ وَالْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطان»، همه در راستای فراهم ساختن مسیر اجرای فرامین الهی و بسترسازی برای حاکمیّت قانون، و تسهیل در اقامه‌ی دین خدا است. این روش، در بیانِ حکم «جهاد در راه خدا» نیز اجرا شده است. در این راستا قرآن به بیان موانع قیام در راه خدا و مجاهده‌ی با کفّار پرداخت و حکیمانه به از بین بردن موانع درونی و خارجی جهاد اقدام کرد. از جمله‌ی موانع، دل بستن به ارزشهای ظاهری رایج در جامعه، همانند سقایت حاج و عمارت مسجدالحرام بود که به جای آن، «ارزشِ ایمان به خدا و روز جزا و جهاد در راه او» مطرح شد و از راحت‌طلبی و عافیت‌طلبی و دل بستن به پیوندهای خانوادگی و دلبستگی به مادّیّات، با لحن تهدیدآمیزی مذمّت شد. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص ۱۰۹ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
معنای نزول سکینه در قرآن سکینه معجونی است روحی که از مخلوط شدن چند حالت و از مجموع آنها به دست می‌آید: حالت اوّل، «حالت آرامش روحی» است که در مقابل آن، «حالت دغدغه، اضطراب، تشویش و نگرانی» است. حالت دوّم، «حالت وثوق و ثقه و یقین» است که در مقابل آن، «حالت دودلی و تردید» است که معمولاً در طول مسیر درباره‌ی آینده‌ی راه و مقصد برای انسان پیش می‌آید و آن هنگام که انسان با مشکلی مواجه میشود، تردید میکند که آیا این همان راهی است که باید بروم؟ حالت سوّم، «حالت استقرار» است که در مقابل آن، «حالت تزلزل» است. حالت استقرار، ناشی از استحکام بنای فکری و ثباتِ اندیشه است که مانع از افتادن انسان به این سو و آن سو میشود؛ همانند بنایی که پایه‌های آن در اعماق زمین است و هیچ طوفان و زلزله‌ای آن را تکان نمیدهد. از مجموع آیاتی که درباره‌ی سکینه نازل شده است، معلوم میشود که این سه حالت باهم، حالت سکینه را به وجود می‌آورند که از یک سو آرامش روانی در آن است، و از سویی یقین و ثقه، و از دیگر سو حالت تعمّق و استقرار دارد. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص ۱۱۱ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
ناپایداری ایمان احساسی باید بدانیم که اگر انسان از راه احساسات، ایمان آورد و طرز فکری را قبول کرد، این ایمان نمیپاید و با جلوه‌های اوّلین دشورای از بین میرود. اگر مسلمانان به صِـرف غلبه‌ی احساسات و اینکه قرآن حماسی است، مسلمان میشدند، نمیتوانستنـد زهر شکنجه‌های ابوجهل‌ها را تحمّل کنند. آنان اسلام، فکر و هدف آن را در عمق قلبشان فهمیده بودند و به درک خاصّی از آن دست یافته بودند که ما، هم از آن درک دوریم و هم با بسیاری از ساخته و پرداخته‌های تاریخی آلوده‌ایم. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص ۱۱۲ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
خدا راه را باز خواهد کرد در ادامه برای زمینه‌سازی اجرای این حکم و آسان نمودن پذیرش آن میفرماید: «وَإِنْ خِفْتُمْ عَیْلَةً فَسَوْفَ یُغْنیکُمُ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ إِنْ شاءَ إِنَّ اللهَ عَلیمٌ حَکیمٌ»؛ اگر شما بترسید که با نیامدن مشرکان فرصت تجارت را از دست بدهید و به این خاطر فقیر شوید، چنانچه خدا بخواهد از فیض خود شما را بینیاز خواهد کرد. اگر می‌بینید که اجرای یک حکم الهی به حسب ظاهر موجب آن است که راهی از راه‌های روزی شما بسته شود، بدانید که اگر این تکلیف را عمل کردید، خدا راه شما را باز خواهد گذاشت، پس به این خاطر، حکم الهی را نادیده نگیرید، همانا خدا دانا است و مصالح جامعه‌ی اسلامی را میداند. اگر میگوید با فلان جامعه قطع رابطه کنید، میداند که این به سود شما است. او ازرویِ آگاهی و دانایی، شما را به ترک معاشرت با آنان حکم میکند، و حکیم است که کارها را با حکمت و حساب انجام میدهد. انسان گاهی بر سر دو راهی قرار میگیرد: از سویی زندگیِ مرفّه مادّی و خوشی و آرامش، و از سوی دیگر راه خدا، که ممکن است در آن سختی هم باشد. در این دو راهی باید این آیه مدّنظر باشد. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص ۱۱۷ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
لزوم پایبندی اهل کتاب به قوانین جامعه‌ی اسلامی «قاتِلُوا الَّذینَ لا یُؤْمِنُونَ بِاللهِ وَلا بِالْیَوْمِ الآخِرِ وَلا یُحَرِّمُونَ ما حَرَّمَ اللهُ وَرَسُولُهُ»؛ با آن کسانی که ایمان به خدا و روز قیامت و پاداش ندارند و آنچه را که خدا حرام و ممنوع کرده است، ممنوع نکرده‌اند و از آن اجتناب نمیکنند، مقاتله کنید. در جامعه‌ی اسلامی مانند هر جامعه‌ی دیگر، قوانین و حدودی وجود دارد که آحاد افراد جامعه، موظّف به رعایت آن هستند؛ از آن جمله ممنوعیّت بعضی از روابط و رفتارهای اجتماعی است. شمول آیه نسبت به محرّمات خودِ اهلِ کتاب واضح است و لازم است آنان آنچه را که در دینشان ممنوع شده، مراعات کنند؛ امّا در مورد شمول آیه نسبت به محرّمات دین اسلام، برای اهلِ کتاب که به اسلام معتقد نیستند و طبعاً محرّمات آن را حرام نمیدانند، باید گفت «هر کاری که در جامعه‌ی اسلامی ممنوع و حرام است، مثل شرب خمر، برای یهودی و نصرانی هم حرام است»، و این ممنوعیّت امری طبیعی است؛ زیرا وقتی جامعه‌ی اسلامی پذیرای بیگانه در درون خود شد و تمام امتیازات آزادی و بهره‌برداری از مزایای آن حکومت را به آنان داد، توقّع رعایت حدود جامعه‌ی اسلامی از آنان، زورگویی نیست، بلکه امری کاملاً عقلایی و برطِبق عرف و صلاح آن کشور است. بنابراین اهلِ کتاب نباید خلاف مقرّرات و ممنوعیّتهای جامعه‌ی اسلامی کاری انجام دهند و باید قوانین کشور اسلامی را محترم بشمارند، و این یکی از شرایط اهلِ ذمّه و اهلِ کتاب است. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص ۱۲۰ پیوند خرید @qom_khamenei_ir
عقاید خرافی اهل کتاب 🔸قرآن بعد از ابلاغ حکمِ قتال با یهود و نصارا و بیان دلیل آن، فصل دیگری از خرافات اهلِ کتاب و چهره‌ی آنان را برای مسلمانان نمایان‌تر میکند: «اتَّخَذُوا أَحْبارَهُمْ وَرُهْبانَهُمْ أَرْباباً مِنْ دُونِ اللهِ»؛ اهلِ کتاب، به جایِ خدا، احبار و رُهبانِ خود را ارباب دانستند. 🔸اهلِ کتاب به جایِ اینکه خدا را «رَبّ» خود بدانند، احبار و رهبانِ خود را رَب میدانستند و همچنین عیسی‌بن مریم را رَبّ خود می‌انگاشتند؛ درحالی‌که اینها در کتب مقدّس خودشان، دستور نداشتند مگر اینکه خدای واحد را عبادت کنند، نه اینکه خدایان متعدّد را بپذیرند. 🔸«لا إِلهَ إِلَّا هُوَ سُبْحانَهُ عَمَّا یُشْرِکُونَ»؛ منزّه است خدا از آنچه که برای او شرک می‌وَرزند. «رَب» در لغت از ماده «رَبَوَ» یا «رَبَبَ» گرفته شده است. رَب، یعنی «مربّی و کسی که رشد میدهد»، و نیز به معنای «صاحب» و «حاکم» به کار رفته است؛ لکن راغب میگوید: اگر رَب، مطلق استعمال شد و به چیزی اضافه نشد، فقط مخصوص پروردگار است که پرورشدهنده‌ی عالَم است؛ ولی اگر اضافه شد، به‌معنای صاحبِ همان چیزی است که به آن اضافه شده است. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 134 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
ربوبیت آن‌به‌آن الهی خلقت عالم این گونه نیست که خدا آن را خلق کرده باشد و بعد کنار رفته باشد، بلکه او آن‌به‌آن باید عالَم را در تدبیر و اراده‌ی خود نگه دارد. همچنان که در عالم تکوین این گونه است، در عالم تشریع نیز چنین است. اگر کسی معتقد بود یک نفر، غیرِ خدا، همین منصب را دارد، یعنی در عالم تکوین وجودش بر وجود انسان مسلّط است، یا در عالم تشریع از طرفِ خود، حکم و فرمانی برای انسانیّت می‌آورد که در سعادت انسان دخالت دارد، این شخص، ربِّ غیرِ خدا را قبول کرده و این از نظرِ قرآن، محکوم است. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 135 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
تلازم ربوبیّت و الوهیّت در قرآن دو تعبیر داریم: تعبیر «رَب» و تعبیر «اِلَه». درباره‌ی رَب، که همان مربّی و پرورش‌دهنده‌ی انسان است، گمان شده عبادت مستقیماً دخالت ندارد. امّا «اِلَه» معنای دیگری دارد و آن را از هر مادّه‌ای که بگیریم به معنای «محبوب» است. إلَه عبارت است از: «آن موجود و عنصری که مورد عبادت و پرستش است». در هر امری که انسان نگاه میکند این دو معنا از هم متمایزند. ممکن است کسی رَب باشد، امّا الَه نباشد، یا الَه باشد و رَب نباشد؛ یعنی مدبّر و قانونگذار و دستوردهنده باشد، ولی معبود نباشد. این دو معنا به ظاهر متفاوتند، ولی در خارج بینشان هیچ تفاوتی نیست: هرکسی در جامعه رَب دانسته شد، معبود هم قرار میگیرد و هرکه معبود قرار گرفت و ستایش شد، به عنوان رَب پذیرفته میشود. پس این دو به یک معنایند و مدّعای ما این است که ربوبیّت و الوهیّت در معنا یکی هستند و در ربوبیّت نیز معنای اطاعت گنجانده شده است. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 136 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
تلازم عبادت و اطاعت الوهیّت که پرستش معنا میشود، با ربوبیّت که معنای اطاعت دارد یک چیزند. همچنان که عبادت به معنای «تقدیس و ستایش و پرستش» به کار رفته، رَب نیز به معنای «اطاعت و فرمان‌برداری و تابع کسی بودن» آمده است. قرآن از زبان موسی میفرماید: «وَتِلْکَ نِعْمَةٌ تَمُنُّها عَلَیَّ أَنْ عَبَّدْتَ بَنی‏ إِسْرائیلَ»؛ آیا تو بر من منّت میگذاری که بنی‌اسرائیل را به بندگی و بردگی خویش گرفته‌ای و آنها را اسیر، و تحت اطاعت خود درآورده‌ای! در این آیه، عبادت به معنای اطاعت به کار رفته است. در جمله‌ای از امیرمؤمنان علیه‌السلام نیز چنین آمده است: «لا تکن عبد غیرک وقد جعلک الله حرّاً»؛ عبودیّت غیر خود را قبول نکن که خدا تو را آزاد آفریده است. معنای این جمله این نیست که کسی را به عنوانِ تقدیس و ستایش عبادت نکن، بلکه مراد آن است که کسی را اطاعت نکن. مؤمنان و مسلمانان صدر اسلام هم، همین معنا را میفهمیدند. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 136 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
عبودیّت نکوهیده در قرآن این چه عبادت و عبودیّتی است که قرآن آن را نکوهش میکند؟ آیا عبادت اهلِ کتاب نسبت به احبار و رهبان، کاری غیر جایز است و نباید از آنها اطاعت کرد؟ ظاهر آیه همین را میرساند. آیا اگر یهود و نصارا یک حکم شرعی را از احبار و رهبان میشنیدند، اطاعت از آنان جایز بود؟ اگر جایز نبود، پس از کجا باید احکام دینشان را یاد بگیرند؟ در پاسخ باید گفت در هر رشته اگر کسی تخصّصی دارد، مراجعه به او در مسائل آن رشته، عیب ندارد و مراجعه به علمای یهود و نصارا هم برای یادگیری احکام تورات و انجیل لازم و بدون اشکال بود، امّا پیروی از آنان در احکامی که با دستورات کتب آسمانی مخالف بود، هرچند ظاهری مستدل و محکم میداشت، جایز نبود؛ چراکه نوعی پذیرفتن عبادت و اطاعت «من دون الله» است و این شرک است. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 137 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
موضع و برنامه‌ی دشمنان دین مضمون این دو آیه با کمی تفاوت در الفاظ آن، در آیه‌ی 8 و 9 سوره‌ی صف نیز آمده است: «یُرِیدُونَ لِیُطْفئُواْ نُورَ اللهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَ اللهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْکَافِرُون‏ هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالهُدی‏ وَ دِینِ الحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلىَ الدِّینِ کلِّهِ وَ لَوْ کَرِه الْمُشْرِکُون»؛‏ در هر دو سوره، این آیات، بعد از اشاره به اهلِ کتاب است که میخواهند با دهانشان نور خدا را خاموش کنند. روایاتی نیز در ذیل این آیات وارد شده که نشان میدهد این آیات درباره‌ی اهل کتاب نازل شده است. مفاد این دو آیه، نشان‌دهنده‌ی موضع‌گیری اسلام در برابر دشمنان اسلام از سایر ادیان و نیز، نشان‌دهنده‌ی برنامه‌های دشمنان اسلام، چه در زمان ظهور اسلام و چه بعد از آن میباشد. همچنین طبیعت و حالت قهری دین در این دو آیه نمایانده شده است. این دو آیه، دو صف و گروه را در قبال هم، در ذهن مستمع ترسیم کرده و با قضاوت میان دو گروه، غالب و پیروز را معرّفی میکند. آیه‌ی اوّل، دین خدا را به نور و شعله‌ای فروزان و دائمی تشبیه میکند که هر لحظه و سال به سال رو به فروغ بیشتر است و مخالفان این نور و کانون گرم و خورشید پُرفروغ را به انسانی عاجز تشبیه میکند که جز وسیله‌ی کوچک و بی‌اثری، در اختیار ندارد. اگرچه درظاهر، آن مخالفان، بزرگ جلوه کرده‌اند، ولی آنها انسانهایی ضعیف در مقابل شیئی قوی و محکم هستند که میخواهند نور خدا را با دهانهای خود خاموش کنند. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 141 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
حقارت دشمنان در بیان قرآن «یُریدُونَ أَنْ یُطْفِئوا نُورَ اللهِ بِأَفْواهِهِمْ». در این آیه نکته‌‎ی لطیفی است. اطفاء، «خاموش کردن با پف و فوت کردن» است و این بیان در کوچک کردن و حقیر نشان دادن دشمنان بسیار عجیب است؛ زیرا پف دهان، در نور و آتشِ ضعیف اثر میکند، ولی در نور شدید اثری نمیگذارد. علاوه بر آن، در بین عرب اگر به وسیله‌ی بزرگی، آتش را خاموش نمایند، از آن به اطفاء تعبیر نمیکنند. این بیان، در کوچک نشان دادن آنان عجیب است؛ مثل اینکه بگویند: فلانی با دست کوچک و حقیر خود به کوه میکوبد! این کار تحقیر است و کوچکی عمل آنها را مینمایاند. آیه میفرماید بیچاره‌ها میخواهند با نفخ دهان، نور با عظمت اسلام را خاموش کنند! 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 142 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
بی‌تأثیر بودن توطئه‌های کافران برای خاموش کردن دین «وَیَأْبَى اللهُ إِلَّا أَنْ یُتِمَّ نُورَهُ»؛ و خدا اِبا و منع دارد مگر اینکه نورش را تمام و تکمیل کند. در سوره‌ی صف تعبیرِ «خدا نورش را تمام میکند» آمده است: «وَاللهُ مُتِمُّ نُورِهِ» ولی اینجا میفرماید خداوند حاضر نیست نورش را که مستند به او است، تمام نکند. برافروزنده‌ی این نور، خدا است. این چراغ پُرنور به دست خداوندِ خالقِ تمام جهان، روشن شده و خدا هم هر ساعت این نور را بالاتر میبرد و به آن عظمت عنایت میکند و آن را به کمال میرساند و این شعله با تأییدات حضرت حق، رو به ازدیاد است. حال اگر در برابر این نور پُرفروغ که هرآن، در عظمت است، یک آدم بی‌قدرت و ضعیف بنشیند و با دهان پف کند، این کار او چقدر ناچیز است! «وَلَوْ کَرِه الْکافِرُونَ»، هرچند کافران کراهت داشته باشند و حاضر نباشند نور خدا زیاد شود. کفر در لغت به معنای «پوشاندن» است. به دهقان که کافر میگویند، به این خاطر است که دانه را در زمین پنهان میکند. کافِر به دین، پوشاننده‌ی دین است و کافر به نور خدا، پوشاننده‌ی نور خدا است. خداوند متعال علی‌رغم میل آنها، دین خود را عظمت میدهد و روزبه‌روز نور حقیقت را زیادتر میکند و به آنچه آنها در دل دارند، توجّهی نمیکند. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 142 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
🔰اراده‌ی خداوند در گسترش روزافزون دین 🔸«يُرِيدُونَ أَنْ يُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَيَأْبَى اللَّهُ إِلَّآ أَنْ يُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ»؛ آیه میگوید خداوند حقیقت دین، نور اسلام و قرآن و راه آن را قهری و طبیعی قرار داده و این دین، روزبه‌روز در حال تکامل است که این «رو به تکامل بودن» را باید فهمید. 🔸با توجّه به این آیه، دین رو به بلوغ و ریشه‌دار شدن است و هر روز توسعه می‌یابد. ریشه‌های دین، مانند درخت، در اعماق جان مردم و سراسر دنیا جای میگیرد. 🔸ماهیّت تمام ادیان آسمانی چنین است؛ یعنی از روز اوّل چنین بوده که هر دینی از جانب حق‌تعالی آمده، در دوران خود رو به تکامل رفته است؛ مانند دین مسیح. 🔸در اسلام هم یک روز متدیّنان به دین، سه نفر بودند که به تدریج افزایش یافتند و امروز بیشتر و عمیق‌تر شده‌اند و خداوند بنا ندارد که اجازه دهد این دین رو بِه ازدیاد نباشد. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 142 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
🔰فلسفه‌ی مخالفت با دین در طول تاریخ 🔸مطلب قابلِ توجّه و آموزنده‌ی دیگر اینکه، معمولاً هر وقت حرف حسابی در اجتماع زده شود، سخت‌گیری‌ها نسبت به آن حرف و مرام زیاد میشود و جبهه‌ی مخالفی در برابر آن قد علم میکند. این سخت‌گیری‌ها و سدّ راه شدن‌ها انواع و اقسامی دارد و با صور مختلف جلوه میکند. 🔸در صدر اسلام همین یهود و نصارا چقدر کارشکنی میکردند! اوّل حبّ ریاست، آنها را وادار کرد که آن بشارتِ آمدنِ نبیّ اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را که در کتب خود آنها بود و خود هم به آن یقین داشتند، تحریف کردند و کاری کردند که مردم در کتب آسمانی خود، سیمای حضرت را نشناسند و آن حضرت شناخته نشود. 🔸یکی دیگر از صور اختلاف‌افکنی آنان این بود که در ذهن و فکر مسلمانان و مسیحیان، القای شبهه میکردند و حضرت را وارونه معرّفی میکردند. 🔸تحمیل جنگهایی مانند جنگ بنی‌قریظه و بنی‌قینقاع و بنی‌نضیر تا جنگ با روم در موته و تبوک، از دیگر انواع کارشکنی‌های اهلِ کتاب بود. 🔸کار آنان از تحریف کتاب شروع شد و درجه‌ی نهایی آن، جنگهای خونین روم شرقی با اسلام بود. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 144 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
🔰دلگرمی دادن آیات در دوران غربت اسلام 🔸«يُرِيدُونَ أَنْ يُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَيَأْبَى اللَّهُ إِلَّآ أَنْ يُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ»... در زمان نزول این آیات، اسلام چیزی نبود، قدرتی نداشت و دشمنان در مقابل اسلام مقاومت میکردند. از کارشکنی‌ها تا تحریف کتاب تورات، و تا جنگهای روم... محیط دین عبارت بود از یک نقطه‌ی کوچک و یک دولت کوچک که در گوشه‌ای از عربستان به وجود آمده بود. 🔸این آیه، آن سیزده سال و آن دولت کوچکِ موردِ تهاجم را به نوری دائمی و روشن و خورشیدی نورانی که اصل آن به خدا متّصل است، تشبیه میکند، و خدا یعنی معدن فناناپذیر. تمام قدرتها در مقابل آن نور تابناک و عالم‌آرا و فناناپذیر مانند پف است. 🔸این تشبیه معنادار، به ما می‌آموزد که دین و کلمه‌ی حق استوار است و از اعماق فطرت انسان سرچشمه میگیرد و هر درختی که در عمق زمین ریشه داشته باشد، خشک نمیشود... اگرچه طرفداران طریق ضلالت زیادند، ولی حق پیروز است. اگر انسان پیرو حق بود، بداند این کارشکنی‌ها در او اثر ندارد. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 145 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
🔰مفهوم غلبه‌ی اسلام بر دیگر مکاتب 🔸ممکن است بگویید اگر خدا دین را فرستاد که بر سایر ادیان غلبه دهد پس چرا تاکنون چنین نشده است؟ از صدر اسلام تاکنون ادیانی باقی مانده‌اند و حتّی در بعضی از مناطق، اسلام را از بین برده‌اند؛ مانند اندلس و جاهای دیگری از آفریقا که مسلمانان را رنگ مسیحیّت دادند. 🔸نیز ممکن است بگویید این غلبه در آخرالزمان، در زمان دولت حضرت مهدی (عج) خواهد بود، و اگر بناست این غلبه در آن وقت باشد، پس دلیل سالها فاصله تا این هدف چیست و چرا همان روز اوّل این اصل را اجرا نکرد؟ 🔸در پاسخ باید گفت معنای آیه این است که خداوند، پیامبر اکرم (ص) را فرستاد و دین و برنامه‌ی هدایت و حجّت و بیّنه به او داد تا آن را بر سایر ادیان غلبه دهد و با این برنامه رنگها را ببَرد و پاک کند و خودش رنگ ثابت شود. 🔸دین خدایی برای این آمده که مردم هر شکل و برنامه‌ای که در زندگی دارند، رها کرده، این دین و شکل را قبول نمایند. نبیّ اکرم (ص) که می‌آید، حرف حساب او این است که هرطور زندگی میکردید باید کنار بگذارید؛ آن برنامه برود و این برنامه‌ای که من آورده‌ام، جای آن را بگیرد. 🔸هر حرف تازه‌ای که اسلام آورده، معنایش همین است که بشر هر شکل و قالبی که در زندگی داشته، آن شکل و قالب را به هم بزند و قالب دین را قبول نماید. بنابراین خداوند هر دینی را که میفرستد، شکل زندگی‌ها را عوض میکند؛ شکل اوّل میرود و شکل دوّم می‌آید. این است معنایِ «لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ». 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 147 پیوند خرید @qom_khamenei_ir
جامعه‌ی دیندار آن است که دین، برنامه‌ی زندگی افراد آن جامعه باشد دین و آیین بشری و طاغوتی، ثبات و دوامی ندارد؛ ولی دین حق، منطبق است با سرشت عالَم و آدم؛ یعنی دینی که باقی میمانَد و اگر مردم آن را بخواهند و قبول کنند، میتواند آنها را به وجه احسن اداره کند. فرق حق و باطل همین است. جامعه‌ی دیندار آن است که دین، برنامه‌ی زندگی افراد آن جامعه باشد. اگر برنامه‌ی زندگی آنها دین بود، دین دارند. ما باید دین حق را بشناسیم تا مشرک و غیرِ مشرک را بشناسیم؛ یعنی حق از خدا ناشی میشود و بس؛ برنامه مال خدا است. پس طرفدار دین حق، موحّد است، امّا آن که مایل است زندگی‌اش طبق خیال و هوس باشد، مشرک است. مخالف دین؛ یعنی مشرک. خداوند دین را آورده تا جایگزین همه‌ی امور شود. این آیه اطمینان و امید به آینده‌ی بشریّت میدهد. 📖 کتاب تفسیر سوره‌ی برائت، ص 149 پیوند خرید @qom_khamenei_ir