حاشیه‌نگاری دیدار ستایش‌گران اهل‌بیت(ع) با رهبر معظم انقلاب (قسمت سیزدهم) «ای لشکر صاحب‌زمان آماده باش، آماده باش» آقا قدمت این جلسه را یادآور می‌شوند که از دوران ریاست جمهوری ایشان آغاز گشته است: «به نظرم الان چهل سال است که این جلسه تشکیل می‌شود» و در یک نگاه کلان این مسیر طولانی را موفق ارزیابی می‌کنند: «امروز که من نگاه می‌کنم، نسبت به سال‌های قبل، از لحاظ نوع مدّاحی و شعری که خوانده می‌شود، کاری که انجام می‌گیرد خیلی پیشرفته‌تر و بهتر است؛ در این شکّی نیست.» ✳️✳️✳️ در ادامه ریشه هنر مداحی را در گنجینه متون دینی می‌بینند: «کار شما یک هنر مرکّب است، هنر هم که زیبایی است. این را ما از متون دینی‌مان داریم؛ متون دینی ما یعنی #قرآن، #نهج‌البلاغه، #صحیفه_سجّادیّه و بسیاری از #دعاها.» درباره قرآن به روایتی اشاره کردند: «فرمود «ظاهِرُهُ اَنیق»؛ «اَنیق» به معنای زیبا نیست، به معنای زیبای شگفت‌آور است، ...از لحاظ زیبایی و هنر نظیر ندارد...» #نهج‌البلاغه و‌ #صحیفه_سجادیه را در نهایتِ فخامت و استحکام و زیبایی توصیف کردند، از دعاها هم به دعای #ابوحمزه_ثمالی، دعای روز #عرفه امام حسین اشاره کردند و آن‌ها را در نهایتِ زیبایی برشمردند. و متذکر شدند که هنر مداحی دنباله آن هنری است که در این متون دینی تجلی یافته... ✳️✳️✳️ و بعد تأکید می‌کنند بر جامعیت هنر مداحی: «#جامع‌بودن این هنر به این است که #همه بخش‌هایش زیبا باشد؛ فقط زیبایی ظاهری کافی نیست، محتوا هم بایستی زیبا باشد» و روایتی که قبل‌تر گفته بودند را کامل کردند: «ظاهِرُهُ اَنیقٌ وَ باطِنُهُ عَمیق» و نکته مهم میزان و خط‌کشی بود که در این زمینه ارائه دادند: «این شیوه کار است؛ یعنی ظاهر، زیبا و باطن، پُرمحتوا و محکم.» در ادامه بحث بسیار مهم و پرمغزی را درباره نغمه و آهنگ مداحی بیان کردند و تأکید داشتند که این مطلب را مخصوصاً در یاد نگه داشته بودند که به مداحان بگویند: «آهنگ مفهوم دارد، معنا منتقل می‌کند؛ یعنی شما اگر چنان‌چه یک آهنگی را اجرا کنید که لفظ هم نداشته باشد... زبان ندارد، امّا معنا دارد، معنایی را منتقل می‌کند...» بعد هم چند دسته از انواع تأثیرات آهنگ‌ها را برشمردند: - آهنگ‌هایی شجاعت را القا می‌کنند برای این دسته از آهنگ‌ها، به حاج #صادق_آهنگران اشاره کردند و فرمودند: «این آهنگی که ایشان می‌خواند «ای لشکر صاحب‌زمان آماده باش، آماده باش»، اگر این کلمه را هم نخوانند، این لحن، لحن آماده‌سازی است.» - آهنگ‌هایی افسردگی می‌آورند، انسان را مأیوس می‌کنند - آهنگ‌هایی انسان را به گناه می‌کشانند بعد هم بسیاری از آهنگ‌های معروف گذشته را از همین قسم اخیر دانستند که انسان را به گناه می‌کشاند و ادامه دادند: «این دستگاه‌های موسیقیِ معروف، هر کدام یک ترانه‌ای قبلش دارد که این آهنگ، ترانه‌ را القا می‌کند به آن خواننده؛ این ترانه‌ها اغلب، ترانه‌های نامناسب است.» و هشدار دادند: «مواظب باشیم شعری که می‌خوانیم، آهنگی که می‌خوانیم،‌ مدّاحی‌ای که می‌کنیم ــ چه آن‌جایی که مصیبت می‌خوانیم، چه آن‌جایی که سینه می‌زنیم، چه آن‌جایی که مدح می‌خوانیم ــ با این‌ها مخلوط نشود؛ این نکته مهمّی است؛ من اصرار دارم به این توجّه کنید.» این بخش را این‌گونه جمع‌بندی کردند: «پس بنابراین، #محتوا باید خوب باشد، #کالبد_شعر هم باید خوب باشد. #قواره_شعر، #کالبد_شعر، #ظاهر_شعر باید خوب باشد؛ این، سطح فکر مخاطب را بالا می‌برد. اگر بهترین مضامین را شما در یک شعرِ سست بریزید و ارائه کنید، تأثیرش خیلی کاهش پیدا می‌کند. ذهن مخاطب را عادت بدهید به اینکه با ادبیّات فاخر اُنس پیدا کند؛ این به رشد فکری جامعه کمک می‌کند. من چند سال قبل از این، در همین جلسه اشاره کردم به بعضی از غزل‌های #صائب که غزل‌های عشقی نیست، غزل‌های حکمتی است، پُر از حکمت است، شعر هم در نهایت استحکام و زیبایی است؛ این‌ها را آدم پیدا کند بخواند...» ادامه دارد... @qoqnoos2

حاشیه‌نگاری دیدار ستایش‌گران اهل‌بیت(ع) با رهبر معظم انقلاب (قسمت چهاردهم) «چون شمع، تازیانه پروانه‌ایم ما» کلاس درس ادامه دارد: «در مدّاحی، علاوه بر #معرفت‌آموزی، #احساس‌برانگیزی هم هست؛ این هم نکته مهمّی است.» ابتدا بر وجهه معرفت‌آموزی مداحی تأکید می‌کنند: «معرفت‌آموزی... یعنی شما با شعری که می‌خوانید درس می‌دهید. خیلی از چیزها را ما پای مدیحه‌خوانی مدّاحان یاد می‌گیریم که خودمان آن‌ها را قبلاً به زبان عادّی بارها گفته‌ایم به دیگران، حالا که مدّاح با صدای خوش و با آهنگ خوب همان مضمون را می‌خواند، ما یک چیز تازه‌ای کأنّه می‌شنویم و می‌فهمیم و یاد می‌گیریم.» بعد به تفاوت اساسی مداحی و منبر اشاره می‌کنند: «البتّه #در_امتداد_منبر؛ مدّاحی منبر نیست؛ یک طبیعت دیگر است، یک حقیقت دیگر است. هم این است، هم احساس‌برانگیزی است.» دقت‌نظر و توجه آقا به مقوله احساس، برایم جالب است، امری که در فضای عقلانیت، گاه مغفول واقع می‌شود و گاه مطرود، اما این‌جا به اقتضای حکمت، در کنار معرفت می‌نشیند: «این مسأله #احساس را نباید دستِ‌کم گرفت. خصوصیّت ما شیعیان این است که در تعالیم ما و معرفت‌آموزی ما، از اوّل تا آخر، #احساس وجود دارد، انباشته از #احساس است؛ دیگران کم‌تر دارند. ذکر مصیبت‌مان #احساس است، مدح‌خوانی‌مان #احساس است، دعای‌مان #احساس است، زیارت‌مان #احساس است؛ احساسات را برانگیخته می‌کنند.» و بلافاصله تذکر می‌دهند: «البتّه #احساس اگر بدون #تعقّل باشد، فایده ندارد. حُسن کار معرفت‌آموزی متون شیعی این است که در کنار برانگیختن احساس، عمق معرفتی را هم به انسان اهدا می‌کند» این درجه از اعتدال هر ناظر منصفی را به خضوع وادار می‌کند؛ در ادامه این خصوصیت ممتاز مکتب تشیع را با ظرفیت‌های مشابه مقایسه می‌کنند: «من یک وقتی دعاهای رایج بین غیرشیعه را از مسلمین نگاه می‌کردم ــ که در یکی از کتاب‌های «زمخشری» مفصّل ذکر کرده دعاها را ــ دیدم اگر ما مثلاً فرض کنید ده سطر از #دعای_عرفه‌_امام_حسین را یا #دعای_چهل‌وهفتم_صحیفه_سجّادیّه را بغل این‌ها بگذاریم، ده سطر آن‌ها از همه این‌ها بیش‌تر مطلب دارد، بیش‌تر روح دارد!» ✳️✳️✳️ آقا حکمت این توجه به احساسات را بیان می‌کنند که در معرکه‌های حسّاس کشور، مانند دفاع مقدس به داد کشور رسید؛ این مدّاح‌ها و شاعران خوب بودند که واقعاً توانستند فضا را آماده کنند برای آن حماسه بزرگ. و این شعر #صائب را در وصف حال مداحان خواندند: عشّاق را به تیغ زبان گرم می‌کنیم چون شمع، تازیانه پروانه‌ایم ما این انس آقا هم با اشعار صائب، جالب و درس‌آموز است... آقا نقش بزرگ مداحی را آماده‌سازی دل‌ها و معنوی‌کردن فضا برمی‌شمارند و عرصه‌های مختلفی را که در طول این سالیان محل تجلی این نقش بودند، فهرست می‌کنند: «در مراسم اعزام بسیجی‌ها و دیگران به جبهه، در شب‌های عملیّات، در صبح‌گاه‌های نظامی، در تشییع پیکر شهداء، در مراسم ختم شهداء، در مسجد، در حسینیّه، در میدان جنگ، همه‌جا... در سال‌های بعد از جنگ هم تا امروز همین‌جور... در قضایای گوناگون در فتنه ۸۸ در نهم دی در موارد گوناگون...» در همین بین هم اشاره می‌کنند به نورانیّتی که در دفاع مقدّس ما حضور داشت و در هیچ‌جای دنیا و در هیچ‌وقت تاریخ، جز در صدر اسلام، سابقه ندارد... در ادامه هم غرض‌شان را از تکرار این نقش بیان می‌کنند: «برای این‌که شما به‌ عنوان مدّاح بدانید کجا ایستاده‌اید، بدانید چه کار می‌کنید و چه کار می‌توانید بکنید؛ مقصودم این است.» آقا با اشاره به ظرفیت هزاران نفر در سراسر کشور که با تسلّط بر شگردهای گوناگونِ جذبِ مخاطب، مشغول کار مدّاحی‌اند، این امر را پدیده‌ بزرگی دانستند که باید مورد استفاده قرار بگیرد: «مقصود استفاده کشور، استفاده نظام، استفاده انقلاب است. انقلاب باید استفاده کند؛ انقلاب محتاج #پیشرفت است، محتاج #تحوّل روزبه‌روز است. شما می‌توانید در این زمینه نقش ایفا کنید؛ حرف من این است. شما باید #مبارزه_با_طاغوت را، #مبارزه_با_ظالم را، #مبارزه_با_استکبار را، #مبارزه_با_فساد را در فضای کشور منتشر کنید.» ادامه دارد... @qoqnoos2