#سیر_الی_الله
🔰افراط و تفريط در توكل و مجاهده
🔸هر عاملى كه در صعود انسان به قله هاى كمال نقشى تعيين كننده تر و اصلى تر داشته باشد، بايد مورد دقت و توجه ويژه اى قرار بگيرد تا #سالك بتوانند بهره ى صحيح و كاملى از آن ببرد.
🔸در صورت بى توجهى به آفتها و آسيب هاى آن، همين عوامل مانع ترقّى و كمال سالك مى شود. چنان كه نوع نگرش انسان به توكل و #افراط_و_تفريط در آن، موجب انحراف بسيارى از سالكان راه گرديده است.
🔸 انسانهايى كه بدون هيچ گونه تلاشى، تنها با تكيه بر توكل، منتظر جوشش فيوضات الهى هستند، در اشتباه اند؛ زيرا قرآن كريم فرموده است:
«وَ الَّذِينَ جَـاهَدُواْ فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا»
و كسانى كه در راه ما كوشيده اند، به يقين راه هاى خود را بر آنان مى نماييم.
سوره عنکبوت آیه69
🔰بیانات استاد تحریری
╭━═━⊰ 🍃🌸🍃 ⊱━═━╮
@qoranketabehedayt
╰━═━⊰ 🍃🌸🍃 ⊱━═━╯
💠 جمع ظاهر و باطن
🔹 وجود مبارك یعقوب (سلام الله علیه) هم بین ظاهر و بین باطن جمع كرد، هم ما را به این كار تشویق كرد! برخی ها #علم_زده اند، به همان بحث های علمی و تجربی اكتفا می كنند و می گویند دعا چیست؟ معاذ الله صدقه چیست؟ صله رحم چیست؟ توسل چیست؟ این یك #تفریطی است. برخی ها گرفتار #افراط اند؛ بدون اینكه از مسائل تجربی و علوم استفاده كنند، به همان صدقه و صله رحم و امثال ذلك بسنده می كنند.
🔹 وجود مبارك یعقوب (سلام الله علیه) بین غیب و شهادت، بین ظاهر و باطن را جمع كرد فرمود: ما یك دستوری داریم كه خودمان را عمداً در معرض خطر نیندازیم و یك دستوری هم داریم كه برابر غیب باید #توكل كنیم، #توسل كنیم، بسیاری از چیزها را نمیدانیم که كار را باید به علیم بسپاریم و مانند آن. [به فرزندان خود فرمود] شما خودتان را عمداً در معرض خطر نیندازید! در دروازه ورودی كه ایست بازرسی است، یازده نفری با این قیافه ناشناس وارد بشوید بالأخره متهم میشوید! تا بازرسی كنند و جستجو كنند و بفهمند شما بیگناهید، در سال قحطی و گرانی مدت ها طول می كشد؛ لذا ﴿لاَ تَدْخُلُوا مِن بَابٍ وَاحدٍ وَادْخُلُوا مِنْ أَبْوَابٍ مُّتَفَرِّقَةٍ﴾،[1] این یك امر پیش بینی ظاهری است كه خردمندانه این كار را كرد. بعد فرمود به اینكه كار اساسی به دست دیگری است! باید توكل بكنیم و ماهم توكل می كنیم. این جمع بین تجربه و تجرید، جمع بین غیب و شهادت، جمع بین #علم_و_توسل، #علم_و_توكل و مانند آن است.
🔹 این چنین نیست که كسی بگوید من دارو می خورم چه كار دارم اثر بكند یا نه، دعا یعنی چه یا ـ معاذ الله ـ صله رحم یعنی چه؟ بالأخره اگر بیماری بخواهد خوب بشود، حداقل پنج مرحله دارد كه هیچ كدام در اختیار او نیست؛ به كدام طبیب مراجعه كند در بین این همه اطبا كه اشتباه نكند؟ باید فكرش راهنمایی بشود به یك طبیبی كه حاذق است و متخصص در این رشته است. خب چه كسی عهده دار عدم اشتباه و سهو و نسیان طبیب است؟ ده ها بار ممكن است یك طبیب اشتباه بكند. چه كسی فكر طبیب را به تشخیص واقعی بیماری هدایت می كند؟ این یك راهنمایی دیگری میخواهد. بعد از تشخیص بیماری، چه كسی فكر طبیب را به تشخیص داروی معالج هدایت میكند؟ طبیب در تشخیص بیماری اشتباه نكرده، لكن در تشخیص داروی معالج ممكن است یك كسی گرفتار جهل سهو و مانند آن بشود، پس یك راهنما میخواهد. بعد از اینكه این سه مقطع درست شد، حالا به كدام داروخانه برویم كه آنها حواسشان جمع باشد و داروها را اشتباهی نپیچند؟! مگر اتفاق نیفتاد؟ در خیلی از موارد داروخانه دارو را اشتباهی پیچیده است. بعد از اینكه این مقطع چهارم هم تمام شد، در خیلی از موارد آن پرستار دارو را اشتباهی می دهد یا علل و عواملی پیش میآید كه مشكلی دارد در موقع عمل كردن یا بر فرض او به موقع دارو را رساند، این مزاج را باید پذیرای تأثیر آن دارو قرار بدهد! خب اگر ما علماً و عملاً، از شمال و جنوب، از شرق و غرب به جهل و سهو و نسیان محدود بودیم بالأخره باید به كسی مراجعه كنیم كه حل مشكلات را بلد است، این می شود توسل!
🔹 اگر بگوییم كه ما با دعا و توسل مسئله را حل می كنیم، این برخلاف نظام است! خود ذات اقدس الهی اسباب قرار داد علل قرار داد داروها را آفرید گفت بروید تحقیق كنید اسرار الهی و آیات الهی با همین علم مشخص می شود، شما هرچه عالمتر بشوید اسرار الهی را بهتر درك می كنید! بنابراین #جمع_بین_غیب_و_شهادت این است كه صدقه و توسل و توكل و امثال ذلك در جای خود، مراجعه به مسائل علمی و طبی و امثال ذلك هم در جای خود؛ لذا هر دو قسمت را وجود مبارك یعقوب انجام دادند.
[1] . سوره یوسف، آیه 67.
#افراط_و_تفریط
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه یوسف
╭━═━⊰ 🍃🌸🍃 ⊱━═━╮
@qoranketabehedayt
╰━═━⊰ 🍃🌸🍃 ⊱━═━╯
💠 دعوت انبیاء
🔹 آرزوی انبیا این است كه امت #اصلاح شوند، جامعه مصون از #افراط_و_تفریط شوند. اما مسئله دعوتی كه طبق چهار ـ پنج طایفه آیات گذشت كه اینها ﴿یدْعُوا إِلی دارِ السَّلامِ﴾؛[1] عده ای كه #بیراهه اند در اثر دعوت انبیا به راه می آیند، عده ای كه #در_راه هستند در اثر دعوت انبیا ترقّی می كنند، سرعت پیدا میكنند نه عجله؛ عجله یعنی قبل از وقت انسان خودش را حاضر كند، این درست نیست؛ سرعت این است كه وقتی زمان فرا رسید راه درست شد، انسان دیگر كوتاهی نكند، هم ﴿سارِعُوا﴾[2] است، هم ﴿فَاسْتَبَقُوا﴾[3] است، پرهیز از عجله كه «وَ الْعَجَلَةُ مِنَ الشَّیطَانِ»[4] است؛ یعنی قبل از وقت، مثل اینكه قبل از وقت كسی نماز بخواند. فرق عجله و سرعت در چند چیز است: یكی اینكه عجله برای قبل از وقت است، چیزی كه وقت آن نرسید آدم چرا شتاب كند، سرعت برای این است كه چیزی كه وقت آن رسیده، نوبت آن هست، آدم چرا كُندی كند، تنبلی كند!
از باده مغز تر كن و آن یار نغز جو ٭٭٭ تا سر رود به سر رو و تا پا به پا بپو[5]
تا نفس می كشید درس و بحث! این معنای سرعت است كه فرمود ﴿سارِعُوا﴾؛ اما عجله این است كه انسان قبل از اذان ظهر نماز ظهر را بخواند; ولی اگر وقت داخل شد آن گاه طبق قرینه خاصی كه داریم گفتند: «عَجِّلُوا بِالصَّلاةِ قَبْلَ الْفَوْتِ»[6] یعنی نگذارید وقت بگذرد، نگذارید اول وقت بگذرد، یا نگذارید وقت فضیلت بگذرد، یا نگذارید وقت إجزا بگذرد كه سه مرحله از این «عجّلوا» به دست میآید.
بنابراین آنها كه در راه هستند دعوت انبیا اینها را #تسریع می كند، یك؛ به #درجات بالاتر می رسند، دو؛ آنها كه بیراهه هستند آنها را به راه دعوت می كند دفعاً و رفعاً؛ دعوت این، اثر مثبت را دارد؛ لذا هم #تشویق درست است و هم #ترغیب درست است و مانند آن.
[1]. سوره یونس، آیه25.
[2]. سوره آل عمران، آیه133.
[3]. سوره بقره، آیه148.
[4]. المحاسن، ج1، ص215.
[5]. دیوان ملا هادی سبزواری، غزل150.
[6]. الموضوعات(للصغانی)، ج1، ص37.
#تشویق
#ترغیب
#تسریع
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
╭━═━⊰ 🍃🌸🍃 ⊱━═━╮
@qoranketabehedayt
╰━═━⊰ 🍃🌸🍃 ⊱━═━╯