🔻تفسیر سوره مبارکه #انسان
🔺 بخش دوم
🌺﴿هَلْ أَتَی عَلَی الْإِنسَانِ حِینٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ یَکُن شَیْئاً مَذْکُوراً﴾؛ حالا انسان فرق میکند آدم «و من دونه» این طور بودند هم «کان تامه» دارند هم «کان ناقصه». «کان تامه» درباره کل عالم است که ﴿اللَّهُ خالِقُ کُلِّ شَیْءٍ﴾، این «کان تامه» است. «کان ناقصه» این است که ﴿أَحْسَنَ کُلَّ شَیْءٍ خَلَقَهُ﴾ هر چه آفرید زیبا آفرید. این طور نیست که به بعضیها کمالات لازم را داده باشد کمالات لازم را به بعضی نداده باشد. هر چیزی، هر امری را لازم داشت خدا به او داد. این ﴿أَحْسَنَ کُلَّ شَیْءٍ خَلَقَهُ﴾، نه یعنی حُسن ظاهری نظیر طاووس. به خرچنگ هر چه خواست داد. به طاووس هر چه خواست داد. تغذیه او، تنمیه او، تولید او، هر چه که برای خرچنگ لازم بود به او داد، هر چند زیبا نباشد. ﴿ رَبُّنَا الَّذِی أَعْطَی کُلَّ شَیْءٍ خَلْقَهُ﴾، بعد او را چون به همه امور مجهز کرد به مقصدش هدایت کرد.
🍀﴿هَلْ أَتَی عَلَی الْإِنسَانِ حِینٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ یَکُن شَیْئاً مَذْکُوراً﴾؛ اصرار قرآن کریم بر انسانشناسی آن است که در جریان حیاتشناسی آنها که کماندیش و نزدیکبین هستند، چون دورتر از جریان عالم مُلک را نمیبینند، گاهی انسان را در حدّ یک حیوانات عادی میپندارند، گاهی هم انسان را در حد حیوانات برتر نظیر بوزینه و امثال بوزینه میگویند ـ معاذالله ـ انسان قبلش حیوان به نام بوزینه بود و میمون بود و مانند آن...
🌱در جریان خلقت انسان، قرآن بیش از پنجاه مورد از انسان مذمت کرده است و همه این مذمتها به قسمت بدن او برمیگردد انسان قتور است، انسان جهول است، انسان ظلوم است، انسان ممسک است، انسان با طمع زندگی میکند و مانند آن و مواردی که به عظمت انسان برمیگردد این به روح اوست نه به بدن او.
🍃اما همان طوری که قبلا اشاره شد، انسان با نبات مشترک است، انسان با حیوان مشترک است، انسان با جن مشترک است، انسان با فرشته مشترک است، انسان یک سلسله مزایایی دارد که با احدی مشترک نیست. لذا خلیفه خدا باید انسان باشد.
☘حقیقت انسان به جایی میرسد که «رسد آدمی به جایی که به جز خدا نبیند»و به جز خدا هم نداند، بنابراین اگر ملائکه این سمت را میداشتند این حق را و این قدر صلاحیت را میداشتند خدا آنها را خلیفه قرار میداد، آنها را تعلیم میداد، آنها را بلاوسطه شاگرد خود قرار میداد.
🌿پنج طایفه در قرآن کریم هست که دلالت میکند اینها اسلام دارند، اینها اهل تسبیح و تحمیدند، اینها اهل سجود و اطاعتاند. ﴿لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ﴾،
﴿یُسَبِّحُ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْض﴾،
اینها هست. اینها تکوین است نه مسئله تشریع و مسئله درک ظاهری و اینها.
🌴اما انسان نسبت به همه اینها برتری دارد. نسبت به حیوانات اصلاً هیچ شرکت ندارد. انسان نسبت به جن هم افضل است، برای اینکه در جن ما دلیلی نداریم که آنها پیغمبر داشته باشند. درست است مکلفاند، پیغمبر برای اینها میآید اما از جنس اینها و نوع اینها کسی به مقام نبوت و رسالت رسیده باشد ما دلیلی نداریم. مکلف هستند و کیفر هم میبینند اگر گناه بکنند؛ اما از خود اینها پیغمبری داشته باشیم هیچ دلیلی نداریم. پس انسان میتواند به مقام نبوت و رسالت برسد و جن نمیتواند.
✅ یک بیان نورانی مرحوم شیخ مفید(رضوان الله تعالی علیه) در کتاب شریف أمالی از وجود مبارک امام معصوم(سلام الله علیه) نقل میکند فرمود چرا این جا هستی؟ چرا درها باز است چرا نمیروی؟ فرمود اگر کسی به حسب ظاهر ایمان بیاورد و عمل صالح نداشته باشد، «مَنْ قَالَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ فَلَنْ یَلِجَ مَلَکُوتَ السَّمَاءِ»؛ فرمود درهای ملکوت باز است چرا نمیروید؟ چرا ایستادید؟ چرا نشستید؟ این بیان نورانی امام است.
🌾 فرمود: «لَا یَکْمُلُ الْعَقْلُ إِلَّا بِاتِّبَاعِ الْحَقِّ»؛ اگر بخواهیم عقل نظری اندیشهورز کامل بشود، راهش #درس و #بحث است.
و اگر بخواهیم عقل عملی که «مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَان» کامل بشود، راهش #سجده است #نمازشب است #عمل_صالح است #اطاعت است #عبادت است. فرمود شما یک ذره مشترک بین انسان و حیوان ندارید.
ادامه دارد
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
@qurantehran