#یادداشت | #محرم
🔰 کدام عاشورا؟ کدام مکتب؟!
✍️ محمدرضا حکیمی
📌 «#عاشورا بازخوانی رمز توحید و سکوی پرتاب #عدالت است. از این رو عاشورا را باید همواره با ادبیات ویژه خود در درون آبادیها و جامعهها و در دل عصرها و نسلها با تکرار فجر و شفق تکرار شود و فجرآفرین باشد. تنزل دادن «ادبیات عاشورا» تا حد ادبیات مرثیه و مداحی و تا سطح سکوت درباره #هدف_عاشورا، در مورد اجرای عدالت، ابطال ماهیت عاشورا و بازگشت به جاهلیت #سرمایهداری حکومت اموی دمشق است.»
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir
#منازعه_تمدنی
#یادداشت
🔴 تغییر سطح منازعه
🔺 الف) سخنرانی اخیر نتانیاهو در کنگره ی آمریکا، یکی از شنیدنیترین سخنرانیها با عمق راهبردی بالا و یکی از صریحترین بیانیههای تمدنی بود که در این سالها از یک سیاستمدارِ غربی دیده بودم.
تردید نداشتم که این صرفاً یک سخنرانی تحریکی با اهدف محدود سیاسی نیست. اگر موقعیتِ نتانیاهو را در وضعیت فعلی در نظر بگیریم، این مسئله شفافتر می شود.
🔺 نتانیاهو سعی میکرد خود را مثل دیدهبانی جا بزند که شتابزده از بالای برج دیدهبانی پایین دویده و با تمام وجود سعی میکند آنچه را از بالا در مورد دشمن خود یافته است برای جبههی خودی تبیین کند. سعی میکرد مخاطبان حاضر و غایب خود را قانع کند که از مناقشات سیاسی روبنایی که با شخص او دارند عبور کنند و به رخداد تمدنی که در پیش است متوجه باشند. البته، روشن است که در پس این تقلای مذبوحانه، به دنبال تأمین منافع شخصی و خارج کردن خود از کنج موقعیت خطرناکی بود که با آن دست و پنجه نرم میکند. ولی این چیزی را از ارزش های راهبردی این سخنرانی کم نمیکند.
🔺 بسیاری از این حرفها را، نتانیاهو در سخنرانی های خود در اجلاسهای سالیانهی سازمان ملل یا در جلسات ایپک و ... نیز بیان کرده بود. ولی این بستهی منسجم محتوایی آن هم در این موقعیت حساس تاریخی، معنای دیگری داشت. بعد از شنیدن این سخنرانی، احساسی آمیخته از شور و نگرانی را تجربه کردم. روشن بود که در آستانهی یک تغییر راهبردی در نوع کنشهای میدانی دشمن هستیم.
🔺 ب) دشمن دریافته است که،در صورت ادامهی بازی در وضعیت فعلی، با هیچ اقدام تاکتیکی در سطح جاریِ منازعه، نمیتواند سرنوشت معادله را تغییر دهد. دشمن امروز در موقعیتی است که منطقاً باید با یک شیب تند، سطح بازی را از منازعهی «غزه – اسرائیل» بالاتر ببرد. منظورم لزوماً وارد شدن در یک جنگ منطقهای گسترده نیست، بلکه مسئلهی اصلی، تغییر رسمی «سطح راهبردی منازعه» ست. حتی اگر در میدان لزوماً ترجمه ای از جنس جنگ گسترده تر میدانی پیدا نکند.
🔺 به همین دلیل است که فکر میکنم، در ماجرای شهادت اسماعیل هنیه، مسئله ی اصلی «ترور اسماعیل هنیه به عنوان یک رهبر حماس» نیست. بلکه مسئله ی اصلی، «ترور یک رهبر حماس در تهران» است.
نباید از تفاوت اساسی این دو راهبرد، با تحلیل های سادهانگارانه عبور کنیم. تحلیل هایی در مورد شکست امنیتی ایران در محافظت از یک مهمان خارجی یا شکست سیستم های نظامی در رهگیری و سرنوگونی پرتابهی مهاجم یا تحلیل در مورد فناوری به کارگرفته شده برای این اقدام تروریستی و آثار و تبعات آن و هر چیز دیگری از این جنس، در لایهی دوم اهمیت است. مسئله ی اصلی این است که درک کنیم، هدف از این اقدام راهبردی، تغییر «سطح منازعه» است، نه فقط افزایش «وسعت میدان منازعه».
🔺 ج) به همین دلیل است که اکیداً معتقدم، پاسخ موثر به این اقدام، نمیتواند صرفاً یک پاسخ نظامی باشد. حتی اگر چیزی از جنس عملیات وعدهی صادق تکرار بشود یا حتی اگر خود نتانیاهو در یک اقدام نظامی مشابه ترور شود، بخش مهمی از این اقدام بی پاسخ مانده است.
من معتقدم، مهمترین و موثرترین بخش پاسخ به این اقدام، باید از جنس یک حرکت مردمی و در سطح یک اقدام تمدنی باشد. فن بدلی که ماهیت منازعات را در منطقه از منازعهی نیروهای نظامی مقاومت با سربازان مسلح اسرائیلی به یک خیزش مردمی برای نفی نظام سلطه تغییر خواهد داد.
🖋 محمدحسین راحمی
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir
#یادداشت
✅ #نقد_درست
🔹هر چيزي ارزش نقد ندارد...
يکي از آثار ناخواسته نقد، جلب نظر مخاطبان به ديدگاهي است که نقد ميشود.
لذا بايد توجه داشت که آيا آن ديدگاه ارزش نقد دارد يا خير؟
دست کم در اين باره بايد به دو معيار توجه داشت:
يک- اهميت موضوع و خطا (يا خطاها)ي موجود در ديدگاه نقد شونده:
اگر موضوع اصلا اهميت و اولويت نداشته باشد يا خطاي آن ديدگاه چندان مهم و بزرگ نباشد، بالتبع اولويت نقد از بين ميرود.
دو- مطرح و اثرگذار بودن و تازگي ديدگاه نقد شونده:
اگر ديدگاه نقدشونده با گذشت زمان، از ياد رفته و کهنه و خاموش شده باشد، ارزش نقد نخواهد داشت؛ بلکه گاهي خود نقد، ديدگاهِ خاموش و خفته را بيدار و آشکار ميکند (مرحوم استاد #پيشوايي ميفرمود: «خفته را بيدارکردن است») و بسي تأسف که نقد، ضعيف هم باشد!
افزون بر اين، گاه ديدگاهي که حتي تازه و نو است؛ توجهي را جلب نکرده و اثرگذار نبوده (به هر دليل؛ مثلاً از سوي فرد گمنامي ارائه يا در نشريه ناشناختهاي منتشر شده يا اينکه قلم خوب و مخاطب پسندي نداشته و...) باز هم قاعدتاً اولويت نقد نخواهد داشت.
✍️ دکتر حامد منتظري مقدم
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir
#یادداشت
📌شهادت یا رحلت رسول الله؟
✍حجت الاسلام والمسلمین دکتر یاوری
⬅️در یک دیدگاه بنابر تائید شواهدی از منابع شیعه و سنی، آن حضرت #مسموم گشته و به #شهادت رسیده است و تنها در فرد مسموم کننده اختلاف نظر وجود دارد.
۱. روایتی از امیر مومنان #علی علیه السلام در کتاب #الکافی که فرمود:
أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ مَاتَ شَهِیداً.
۲.گزارش دیگری از کتاب تفسیر #عیاشی که آن حضرت را آن دو زن سم دادند:
انهما سمتاه( ان دو زن او را مسموم کردند.)
۳. روایت دیگری از شیخ صدوق که به نقل از امام #حسن مجتبی علیه السلام و امام صادق علیه السلام فرمود:
ما منا الا مسموم او مقتول
شیخ مفید نیز به مسموم شدن رسول الله اشاره کرده است.
۴. گزارش های کتاب اهل تسنن مانند طبقات ابن سعد که آن حضرت به دست #زن_یهودی در #خیبر مسموم گشت(ران گوسفند را دهان زد)
۵. و گزارش صحیح مسلم نیشابوری و بخاری که حکایت از مسمومیت آن حضرت توسط عایشه دختر ابوبکر و حفره دارد.
گرچه این روایت موید برای روایات قبلی است اما روایات این دو کتاب نقدهایی نیز دارد.
۶.بنابر نقل احمدبن حنبل:
عبدالله بن مسعود روایت شده است که میگفت: اگر ۹ بار قسم یاد کنم که رسول خدا(ص) کشته شده است برایم محبوبتر است از اینکه یکبار قسم بخورم که او کشته نشده است؛ زیرا خداوند او را پیامبر و شهید قرار داده است.
📌البته در مقابل این دیدگاه، عده ای نیز روایات شهادت آن حضرت توسط زن یهودی و حفصه و عایشه را از حیث سند و محتوای روایت نقد کرده و قبول ندارند.
اما نمی توان روایت صحیح شیخ صدوق را که اشاره به مسموم شدن ایشان است را نادیده گرفت.
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir
#یادداشت
📌حجت الاسلام علی اکبر ذاکری: برای تعیین مسیر حرکت امام رضا ع به مرو سه مسیر مطرح شده است و اختلاف تا نیشابور است.
📌برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=17235
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir
#یادداشت
✅ #سودمندي_تاريخ:
تاريخ از دو جهت نافع و سودمند است:
1. درس و عبرتآموزي:
تاريخ معلم انسانهاست. تاريخ الگوهاي رفتاري را به ما نشان ميدهد؛ الگوهاي پايداري در راه حق، مبارزه با ظلم و... . تاريخ عبرتآموز است و اين (به لحاظ کبروي) قابل انکار نيست. در زندگي روزمره وقتي انسان ديد که وقتي هوا سرد است، لباس کافي نپوشد بيمار ميشود؛ اگر باز هوا سرد شد از آن تجربه اول عبرت ميگيرد و لباس کافي ميپوشد. يک جامعه نيز وقتي يک مسيري را رفت انتهايش شکست بود ديگر آن مسير را نخواهد رفت. پس در عبرتآموز بودن تاريخ به لحاظ کبروي شکي نيست و بحث، صغروي است که کدام مسير با چه شرايطي منجر به شکست شد؛ مثلا فرجام ولايتگريزي اهل کوفه، گرفتار شدن به حاکمان مستبدي همچون زياد و ابنزياد است؛
2. هويتشناسي:
تاريخ به يک جامعه و آحاد افراد آن هويت ميدهد که تو پيشينهات اين است با اين باورها و رسوم و افتخارات و با اين نقاط قوت و ضعف. هويتسازي تاريخ باعث ميشود که جامعه با بحران هويت مواجه نشود و اعتماد به نفس پيدا کند. وقتي دانست که ريشه او کجا و چه بوده، جامعه براي خودش شخصيت مثبت و قوي پيدا ميکند و ميتواند گامهاي فعلي و بعدي خود را با استحکام بيشتري بردارد.
✍️ دکتر حامد منتظری مقدم
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir
#نزاع_تمدنی
#یادداشت
🔴جالوت را کلوخی از پا انداخت و نمرود را پشهای. موسی (ع) را تکه چوبی در نیل نجات داد و محمد (ص) را تار عنکبوتی در ثور. امداد الهی گاهی کلوخ و پشه را آلت قتّاله میکند و چوب و تار را آب حیات. خدا گردنکشی را با پشیزی تحقیر میکند و اولوالعزمی را به ارزنی گرامی میدارد.
رجال الله، مسلّح به آلات قتّالهی الهیاند و مؤیّد به آب حیات ربّانی. گنبد آهنین برای پهپاد حزبالله تار عنکبوت میشود تا سربازان صهیون تار و مار شوند. ایهاالناس! اسرائیل رفتنی است، چه با سطل آب، چه با انتفاضهی سنگ. تا خانه ربّی دارد، ابابیل حریف فیل است. این سنت خداست؛ پابرهنهی بیابانپروری که طعم شِعب ابیطالب را چشیده، مزّهی حصر دریایی را به غاصب سرزمینهای اشغالی میچشاند. این خون کودکان غزه نیست که بر زمین میریزد؛ آبی است که به خوابگاه مورچگان میرود و ضیافتِ تکاوران کودککش را «شام آخر» میکند.
در دایرهی هستی، جفت و جور کردن پشیز و ارزن کار خداست، اما نصر الهی تنها از آنِ کسانی است که باریکهی غزه را مثل تنگهی اُحد رها نکنند. فتح قبلهی اول تنها در گِرو پشت کردن به قبلهی دنیا (ینگه دنیا) است. کور خواندهاند غاصبان خودخواندهی درمانده؛ «نهر تا بحر» مِلک طلق بندگان مستضعف است، نه «ارض موعود» راندگان مستکبر. «النّصر بالرّعب» نصیب کسانی است که نترسند و نترسانند. باذن الله، پیروز این نزاع تمدنی جبههی مقاومت است. رمز نصرت فئهی قلیله بر فئهی کثیره، خدایی شدن است.
✍ زهرا محسنیفر
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir
#یادداشت
#تشیع_در_تاریخ
🔰 اقسام شيعه:
📌معمولا شيعه به انواع: اعتقادي، محبتي، سياسي و عراقي و... تقسيم ميشود.
اين تقسيم را ميشود تقسيم عرْضي دانست.
شيعه در تقسيم طولي (مراتب تشيع) بر سه قسم است:
محبتي، اعتقادي و رفتاري.
در اين تقسيم:
يک- نقطه ورودي تشيع، محبت اهلبيت(ع) است؛
دو- در رتبه بالاتر، اعتقاد به امامت اهلبيت، به تشيع چهارچوب ميدهد؛
سه- در بالاترين رتبه، شيعه در رفتارهاي خود، از اهلبيت (ع) پيروي و از خداوند اطاعت ميکند.
ائمه(ع) شيعيان (واقعي) را کساني دانستهاند که پيرو ايشانند و از دستورات خداوند اطاعت ميکنند.
امام باقر(ع) ميفرمايد: «شيعه ما نيست مگر کسي که مطيع خداست»
📚 کليني، الکافي، ج2، ص73
📌مقاله «بازشناسي تاريخي مفاهيم «شيعه»»، نشريه تاريخ در آينه پژوهش، ش 35.
✍️ دکتر حامد منتظری مقدم
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir
#یادداشت
#هوش_مصنوعی
#جعل_روایت
🔺 روایات جعلی با چاشنی هوش مصنوعی!!!
✍مجتبی پورموسی
(پژوهشگر علوم قرآن و حدیث)
📎با ظهور و گسترش فضای سایبری در جهان و نیز کشور عزیزمان، مخاطبان زیادی به آن جذب و سعی در برآورده ساختن نیازها یه وسیله این تکولوژی جدید کردهاند.
شاید بسیاری از ما نیز برای یافتن روایات یا مطالعه در این زمینه به این بستر مراجعه کنیم. تُحفه جدید این فضا، هوش مصنوعی است.
شاید باورمان نشود، اما روایات متعددی از ترکیب متن چند روایت توسط هوش مصنوعی تولید و با ذکر عنوان کتاب و حتی جلد و صفحه به مخاطب داده می شود!
و مخاطب از همه جا بیخبر هم ممکن است این موارد را در چندین گروه و ... نقل کند!
در ادامه چند نمونه ارسال میکنم:
مورد اول:
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) قَالَ:
"إِنَّ لِشِيعَتِنَا ثَلَاثَ خِصَالٍ يُؤْمَنُونَ بِهَا مِنَ الْجُنُونِ وَالْجُذَامِ وَالْبَرَصِ:
الْوَرَعُ عَنِ الْمَعَاصِي، وَالتَّوَكُّلُ عَلَى اللَّهِ، وَالرِّضَا بِالْقَضَاءِ".
مورد دوم:
عن علي بن أبي طالب قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: "يا علي، بشر شيعتك بعشر خصال: الأمن من الفزع الأكبر، والأمن من عذاب القبر، والميزان القسط يوم القيامة، والنور التام يوم القيامة، والحساب اليسير، والجنة بغير حساب، والشفاعة، والرضا من الله، والأمن من اللعن والسخط، والأمن من الجنون والجذام والبرص."
الترجمة الفارسية:
از علی بن ابی طالب روایت است که پیامبر اکرم (ص) فرمود: "ای علی! شیعیان تو را به ده خصلت بشارت ده: امنیت از ترس بزرگ (قیامت)، امنیت از عذاب قبر، ترازوی عادلانه در روز قیامت، نور کامل در روز قیامت، حساب آسان، بهشت بدون حساب، شفاعت، رضایت خداوند، امنیت از لعن و خشم، و امنیت از جنون، جذام و برص."
المصادر:
کتاب "بحار الأنوار" اثر علامه مجلسی (ج 8، ص 38)
کتاب "کنز العمال" اثر علامه متقی هندی (ج 11، ص 610)
کتاب "مستدرک الوسائل" اثر میرزا حسین نوری (ج 11، ص 233)
کتاب "مسند أحمد" اثر امام احمد بن حنبل (ج 1، ص 84)
کتاب "الجامع الصغیر" اثر سیوطی (ج 1، ص 74)
با جستجو در منابع و نرم افزارهای شیعه و اهل سنت، چنین متون روایی به این شکل، نقل نشده است. بلکه تکههایی از این متون را در ضمن روایات مختلف می بینیم.
عجیب اینکه در مورد دوم آدرسهای به ظاهر دقیقی هم ارائه شده که در مواجهه اولیه، بسیار رهزن بوده و به ذهن ولو یک پژوهشگر چنین القا میکند که با متن یک روایت که در منابع متعدد نقل شده، مواجه است. حال آنکه یک تولید جدید توسط هوش مصنوعی رخ داده و آدرس های ساختگی هم چاشنی کار شده است.
پیشتر این موارد را در سوالات دیگری از هوش مصنوعی دیده بودم که به مقالات و کتاب های فرضی و خیالی ارجاع می دهد، در حالیکه با یک جستجوی ساده در نت، متوجه می شویم که چنین کتاب هایی وجود خارجی ندارند!
📌در آخر باید گفت، با توجه به امکان جهتدهی و مدیریت نوع پاسخهای هوش مصنوعی توسط مدیران این سایتها و گردانندگان آنها، در آیندهای نه چندان دور با یک جنگ تمام عیار دادهها و اطلاعات در فضای سایبری مواجهیم که لزوم اعتبارسنجی و مشخص کردن صحت و سقم اطلاعات حاصل از فضای سایبری را بیش از پیش میسازد.
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir
#یادداشت
🔹آسیب شناسی مطالعات استشراقی در حوزه تاریخ اسلام
🔻آسیب «بسندگی به نقد محتوایی و عدم بررسی سندی»
📌تاریخ اسلام حجم قابل توجهی از مطالعات اسلامی در غرب را شامل می شود. یکی از آسیب های مطالعات استشراقی در حوزه «تاریخ اسلام» بی توجهی به ارزشیابی خبر و داده تاریخی است.
مستندسازی و ارزشیابی گزارش تاریخی بسیار مهم است. بدان معنا که آیا آنچه به مثابه گزارش تاریخی در اختیار ماست، واقعیت تاریخی نیز دارد یا خیر؟ روشن است که این گام اول است و تجزیه و تحلیل متن خبر تاریخی، در رتبه بعد قرار دارد. در واقع با بررسی شواهد تاریخی باید به این نتیجه برسیم که آیا این گزارش تاریخی صحیح است؟. بنابراین در ارزیابی یک گزارش تاریخی، بررسی منبع و سند گزارش تاریخی از حیث مرتبه تقدم و اولویت دارد.
📎به نظر می رسد مستشرقان با ذهنیت مسیحایی خویش گزارشات تاریخی را تحلیل می کنند. به سخن دیگر با بررسی ادیان پیشین همچون یهود و مسیحیت، این نکته آشکار میشود که پیروان هیچ یک از این ادیان، هنگام نقل روایت و گزارش تاریخی از پیامبر و بزرگان خود، از سند استفاده نمیکردند.
📌متأسفانه بسیاری از مستشرقان نظیر: «جوینبل»، «رژی بلاشر»، «مونتگمری وات»، «نولدکه» و ... دچار این آسیب شده اند. استناد برخی مستشرقان به گزارشات تاریخی غیر واقع در مورد مشروعیت اذان برای نماز مصداقی مهم برای این آسیب می باشد.
✍بتول آرست(دانشجوی کارشناسی ارشد مدرسی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی)
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir
#یادداشت
🔹آسیب شناسی مطالعات استشراقی در حوزه تاریخ اسلام
▪️آسیب «تعمیم بی ضابطه تاریخی»
📋«تعمیم بی ضابطه» باعث میشود محقق یک واقعه تاریخی را عمومی پندارد و آن را به همه باورمندان یک مذهب تعمیم دهد. نباید از نظر دور داشت که هرگونه تعمیم یک مسئله تاریخی نیازمند ضابطه و قاعده می باشد.
📎«تعمیم بی ضابطه» موجب پیشداوری مستشرقان در مورد داده های تاریخی شده است چرا که بدون «استقرای کامل» و «بررسی دیگر گزارشات تاریخی» و «تحلیل تمامی ابعاد و جوانب گزارش تاریخی»؛ شتاب زده مسئله ای را به همگان تعمیم می دهند. برای نمونه در برخی مطالعات استشراقی تفکرات انحرافی غالیان در مورد ائمه علیهم السلام؛ اعتقادی رایج برای شیعیان برشمرده می شود. در این گونه مطالعات به تلاش های ائمه علیهم السلام برای معرفی تفکر غالیانه به مثابه یک «ضد فرهنگ» هیچ اشاره ای نمی شود.
📌وجود اشتباه و خطا در تاریخ مسلمانان مثلاً در جنگ و بروز فتنه میان آنان یا اختلاف نظر نسبت به موضوعی ، امری طبیعی و در هر فرهنگ و آیینی جاری است؛ امّا اگر این امر همیشگی و به همه مسلمانان نسبت داده شود، مصداق «تعمیم بی ضابطه» است.
✍ مريم زارعی (دانشجوی کارشناسی ارشد مدرسی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی)
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir
#مستشرقان
#تاریخ_اسلام
#یادداشت
📌آسیب شناسی مطالعات استشراقی در حوزه تاریخ اسلام
🔺آسیب «تأثیرپذیری از پیش فرض های ذهنی»
📎«پیشفرض های ذهنی» به چیزی گفته میشود که محقق از قبل آن را مُسَلّم میانگارد و بر مبنای آن داده های تاریخی را گزینش یا تحلیل می کند و برای آن نیز دلیل خاصی ندارد. پیش فرض ها بر «تطبیق» و «تحمیل» داده ای تاریخی اثر می گذارند.
مهم ترین دلیل پیدایی این آسیب؛ «محدودیت دانسته» است نباید از نظر دور داشت که این آسیب سبب «نگاه جانبدارانه»، «پایه ریزی ناصحیح سامانه فکری» و «دوری از روش پدیدارشناسانه» می گردد.
🔹در اینجا می سزد اشاره شود که ویلیام مونتگمری وات (1909- 2006م) که استاد رشته زبان عربی و مطالعات اسلامی در دانشگاه ادینبورگ در اسکاتلند بود؛ در کتاب «محمد پیامبر و سیاستمدار» حضرت رسول صلّی الله علیه و آله را فردی نابغه می داند که قرآن کریم نیز برآمده ی از تراوشات ذهنی و فکری وی می باشد. باید اذعان داشت این پیش فرض ذهنی در بسیاری از تحلیل های مونتگمری وات تأثیر گذاشته است. رویکرد وی به «افسانه غرانیق» نیز برآمده از پش فرض های ذهنی وی می باشد.
✍ خدیجه اَزمَل (دانشجوی کارشناسی ارشد مدرسی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی)
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔 @r_kh_tarikh
🌐 www.r-kh-tarikh.rzb.ir