✍🏼 فخر ایران
#شاهنامه
بسیاری از مردم دنیا، زبان فارسی را با نام فردوسی بزرگ میشناسند. شاعری که با سرودن شاهنامه، نه تنها زبان مردم سرزمینش را از خطر فراموش شدگی نجات داد بلکه نام خود را در تاریخ، جاودانه کرد. شاهنامه نمونهی بی مانندی از ادبیات حماسی است.
ادبِ فارسی👇👇🏻👇🏽
🗞️ مروری بر ادبیات
📘 #شاهنامه
زنان شاهنامه_بخش چهارم
قهرمانان دیگر زن شاهنامه :
#آذرگشسپ: دختر رستم، همسر گیو که به نام او حماسه جداگانه (بانوگشسپ نامه) آفریده شده است.
#آرزو: دختر شاه یمن، همسر سلم پسر فریدون.
#آرزو: یکی از همسران بهرام گور،
#آزاده: کنیز منذر بن نعمان، همسر بهرام گور،
#آزاده_خو: دختر شاه یمن، همسر تور، پسر فریدون،
#آذرمیدخت: دختر خسرو پرویز که از پادشاهی برداشته شد.
@Radiofarhang_irib
🌿 به وقت ادبیات
#شاهنامه
#ضحاک
اژیدهاک؛ اژدهاک؛ ازدهاق؛ اژدها؛ اژد؛ر بیور اسپ و بنا بر یک اشتقاق عامیانه ده اک یعنی دارای ده عیب.
نام دیو بسیار زورمندی که اهریمن برای تباهی جهان مادی بیافرید. تمام تلاش ضحاک برای نابودی نسل انسان بود که کامیاب نشد.
پس از گریختن فرّ جمشیدی از او ضحاک بر ایران مسلط میشود و هزار سال جابرانه بر ایران حکومت میکند تا این که فریدون پسر آبتین بر او پیروز میشود و او را در کوه دماوند به بند میکشد.
#ضحاک را بازمانده یکی از اساطیر کهن میدانند که همان اژدهای طوفان است.
هنر خوار شد جادویی ارجمند
نهان راستی آشکارا گزند
شده بربدی دست دیوان دراز
ز نیکی نبودی سخن جز به راز
📌 فردوسی
@Radiofarhang_irib
ادبیاتِ ایران
🔖 #شاهنامه
بخش هشتم
ابیات شاهنامه برای جامعه درسآموز است
در این اثر سترگ، آنچه که نکوهش میشود اخلاق و منش بد است، شتابزدگی مورد نکوهش واقع شده و در مقابل از شکیبایی دفاع شده است. *فردوسی* همواره انسانها را به پرهیز از عجله کردن دعوت کردهاست.در شاهنامه «اورمزد» به فرزندش «بهرام» این چنین سفارش کردهاست:
همه بردباری کن و راستی
جدا کن ز دل کژی و کاستی
بپرهیز تا بد نگرددت نام
که بدنام گیتی نبیند به کام
ز راه خرد ایچ گونه متاب
پشیمانی آرد دلت را شتاب
درنگ آورد راستیها پدید
ز راه خرد سر نباید کشید
سرِ بردباران نیاید به خشم
ز نابودنیها بخوابند چشم
فرهنگ نامه @Radiofarhang_irib
ادبیات ایران
🔖 #شاهنامه
بخش_چهاردهم
#دکتر_اسلامی_ندوشن
شاهنامه از جمله معدود کتابهایی است که نمیتوان گفت اثرِ طبعِ یک نفر است، فردوسی البتّه گویندهی آن است، ولی گویی هزاران هزار مردم در سرودنِ آن مشارکت داشتهاند. بیانِ حالِ یک قوم است از زبانِ یک تن.
شاهنامه کتابی است که آدمی را در همان شرایطِ خاکیِ خود، به بالاترین مرتبهی انسانی فرا میخواند، و هیچ چند و چونی از زندگی نیست: از نوع جوانی و پیری، زنی و مردی، خوشبختی و بدبختی، مهر و کین، دانایی و نادانی، که در آن جای شایستهی خود را نیافته باشد. کتابِ بشریّت است.
تاریخ ادبیات
@Radiofarhang_irib
📗 کتاب شب
#شاهنامه
آغاز شاهنامه در ستایش خرد، آفرینش عالم، مردم، ماه و آفتاب است و همچنین فردوسی از چگونگی ایجاد شاهنامه و جرقه اصلی پیدایش آن می سراید.
با هم بشنویم 👇🏽
📕 کوچه باغ ادبیات
میتوانیم با اطمینان بگوییم که هر شعر ماندنی به یا طور کلی هر اثر ادبی برجسته در تاریخ ادبیات، حاصل شکلگیری مجموعهای از تجربههاست، تجربههای یک نسل و غالباً چندین نسل.
#شاهنامه فردوسی، استمرار کارهای امثال #دقیقی و قبل از دقیقی است. رباعیات #خیام حاصل سه قرن آزمون در حوزهٔ رباعی و شکلگیری مضامین خیامی در تمام عارفان قبل از اوست بهویژه سنایی و عطار.
دیوان حافظ که آخرین شاهکار بزرگ فرهنگ ملی ماست تبلور تمام آثار برجستهٔ شعری زبان فارسی است.
▪️✍🏼 این کیمیای هستی، محمدرضا شفیعی کدکنی، جلد اول، صص ۱۱۸–۱۱۷
ادیبانه
@Radiofarhang_irib
کوچه باغ ادبیات
مسئلهی جهانی شدن از ايران آغاز شده است و سخنگوی بارزِ اين فكر، شاهنامه و فردوسی است.
#شاهنامه يک خطاب جهانی دارد، از همان ابتدا كه شروع میشود میگويد «به نام خداوند جان و خِرَد»، اين جامعترين و بالاترين تعريف در مورد خداوند است، برای اينكه كلّ بشر در هر نقطه از دنيا كه واجدِ جان و خرد است، به اين قوا نظر دارد.
فردوسی در ادامهی شاهنامه، در مورد آفرينش جهان، ستايش خرد، آبادانی جهان و بانيان تمدّن حرف میزند و اين خطاب جهانی است، و مخصوص يک قوم و ملّت و تمدّن نيست.
✍🏼 ایران و جهان از نگاه شاهنامه
اسلامی_ندوشن
@Radiofarhang_irib
ادیبانه
پیشینهی خانوادهی رستم از زبان خودش
همان سام پورِ نریمان بُدهست
نریمان گُرد از کریمان بُدهست
بزرگست و هوشنگ بودش پدر
به گیتی سُیم خسروِ تاجور
همان مادرم دُختِ مهراب بود
بدو کشورِ هند شاداب بود
که ضحاک بودیش پنجُم پدر
ز شاهان گیتی برآورده سر
نژادی ازین نامورتر که راست
خردمند گردن نپیچد ز راست
#شاهنامه فردوسی
تصحیح استاد خالقیمطلق
@Radiofarhang_irib
*ادبیات ایران*
#بدانیم
شاهنامه
اهورا مزدا
پادشاه
معتقد بودند که پادشاه فره ایزدی دارد.
خون پادشاه با دیگر انسان متفاوت میباشد.
یکی از مهمترین ارکان دموکراسی، گفتوگوست. دیالوگ: گفتوگوی دو نفره
مونولوگ: تکگویی
دیالوگ به بهترین شکل در #شاهنامه رعایت شده است و همه جا ما گفتوگوی دو نفره میبینم، کمتر آن هم در مواردی شخصیتها به سراغ ذهن خویش میروند و دچار تک گویی میشوند.
در شاهنامه با اینکه پادشاه بزرگ هست اما دروازهی گفتوگو و نقد باز هست و حتی پادشاه و کارهایش به نقد کشیده میشود.
یکی از مهمترین گفتگوهای شاهنامه مناظره رستم و اسفندیار است.
اما وقتی #اسفندیار کشته میشود، بزرگان اینگونه گشتاسپ را به باد نقد میگیرند:
بزرگان ایران گرفتند خشم
از آزرم گشتاسپ شستند چشم
بدآواز گفتند کای شوربخت
چن اسپندیاری، تو از بهر تخت
به زاول فرستی به کشتن دهی
تو بر گاه، تاجِ مهی برنهی
سرت را ز تاجِ کیان شرم باد
به رفتن پیِ اخترت نرم باد
برفتند یکسر از ایوان اوی
پُر از خاک شد کاخ و دیوانِ اوی
ابیات از شاهنامه فردوسی
تصحیح استاد خالقی مطلق
جلد ۳
بدانیم
@Radiofarhang_irib
#شاهنامه بخوانیم
مرگ را مَفری نیست
یکی از مواجهات انسان امروزی مسئلهی مرگ است. اینکه با مرگ به شکل سنتی آن رفتار کرد چیزی جز گرفتاری افزونتر ندارد.
همهی ما خوب میدانیم که مرگ هست و انسانی که به این هستی خاکی قدم گذاشت طریقی جز مرگ ندارد. اما آنچنان در حیات غرق میشویم که مرگ را از یاد بردهایم و بهنگام مواجه با آن دست از پا گم میکنیم.
بهنگام مواجه مرگ رستم، زال ماتم پسر نیکو بداشتی اما روداوه به لونی دیگر غرق در شیون شد و زال را سرزنش میکرد.
چنین گفت روداوه روزی به زال
که از داغ و سوگ تهمتن بنال
همانا که تا هست گیتی فروز
ازین تیرهتر کس ندیدهست روز
بدو گفت زال ای زن کمخِرد
غم ناچریدن بدین بگذرد
برآشفت روداوه سوگند خورد
که هرگز نیابد تنم خواب و خورد
روانم روانِ گوِ پیلتن
مگر بازبیند بدان انجمن
بدانیم
@Radiofarhang_irib
شاهنامه بخوانیم
#فردوسی با آفرینش شاهنامه رشته از هم گسیخته ملیت ایرانی را به هم گره زده از آن پس صدها بد حادثه و آشوب زمانه بر ما گذشت ولی هویت ایرانی خود را همچنان نگاه داشته ايم و این را تا حدود زیادی مدیون #شاهنامه بوده ايم.شاهنامه در جهان ادب فارسی به کوهی عظیم میماند که سرش در آسمان ناپدید است و درست همین عظمت است که در کشوری که نقد ادبی از سطح انشاهای ادبی فراتر نمی رود برای شاهنامه شهرتی ناشناس ایجاد کرده است به سخن دیگر شاهنامه مشهورترین اثر ادبی فارسی است که در عین حال ناشناخته ترین آنها بوده است.
▪️سخنرانی ایرج افشار در مراسم رونمایی از شاهنامه فردوسی به تصحیح استاد جلال خالقی مطلق
@Radiofarhang_irib