⁉️ #شبهه
چه نیازی به #شورای_نگهبان وجود دارد؟
🔸وظیفه شورای نگهبان یک امر نظارتی است، چه در حوزه قانونگذاري و چه در حوزه انتخابات. همه جوامع انسانی نیز به حکم عقل پذیرفتهاند که در اداره جامعه، باید سازوکارهای نظارتی وجود داشته باشد و این نظارت در فعالیتهای اجتماعی و سیاسی روزانه یک جامعه ضرورت دارد.
🔹شما در زندگی اجتماعی روزانه هزاران مورد از نظارت را ملاحظه میکنید. در مسابقات ورزشی، در رفتوآمد روزانه، ترددهای شهری و كنترل ترافيك، در مدرسه و دانشگاه، در محل کار و اداره و... افرادی به عنوان داور، ناظم مدرسه، پلیس، بازرس اداره و... هستند که این وظیفه نظارتی را در حوزه خود اعمال میکنند تا همه چیز براساس نظم و قوانین و مقررات انجام شود. پس نظارت برای حیات اجتماعی انسانها امری ضروری است و در عرصههای مختلف وجود دارد.
🔸شورای نگهبان هم - با هر عنوانی - در کشورهای دیگر وجود دارد. در جمهوری اسلامی ایران با همین عنوان و در کشورهای دیگر با عناوین دیگر، نهادهایی مثل دادگاه قانون اساسی، دیوان عالی فدرال آمریکا، شورای قانون اساسی و... این نظارت تقنینی و انتخاباتی را به نوعی انجام میدهند.
🔹جمهوری اسلامی ایران هم بعد از پیروزی انقلاب اسلامی این سازوکار بسیار مؤثر را در نظر گرفت. قبل از انقلاب، ما سازوکارهای نظارتی قانونمندی نداشتیم. در نظامهایي که نظارت قضایی دارند، مثل آمریکا، نظارتشان پسینی است؛ یعنی فرض این است که مصوبات منطبق با قانون اساسی است، مگر اینکه شکایتی یا اعتراضی مطرح شود. اما چارچوب قانون اساسی ما نظارت پیشینی را در نظر گرفته است و کلیه مصوبات مجلس پیش از نهایی شدن باید به تأیید شورای نگهبان برسد.
🔸طبیعتاً اگر قانون اساسی شکل دیگری را در نظر میگرفت، آن انجام میشد؛ اما فعلاً این روش پذیرفته شده است. البته در خصوص نظارت بر مصوبات دولت که از سوی رئیس مجلس، طبق اصل 138 قانون اساسی انجام میگیرد، با نظارت دیوان عدالت اداری بر مقررات دولتی، نظارت به شکل پسینی صورت میگیرد و چنانچه مصوبهای خلاف قانون تشخیص داده شود، ابطال میشود؛ بنابراین ما نیز هر دو شیوه نظارتی را داریم، ولی تشخیص قانونگذار این بوده است که مصوبات مجلس، نظارت پیشینی داشته باشد و نسبت به مصوبات دولت، نظارت پسینی اعمال شود.
🔹در نظارت بر انتخابات نيز لازم است نهادي وجود داشته باشد تا سلامت انتخابات را تضمين كند و از آراي مردم در برابر تخلفات يا تقلب احتمالي صيانت و پاسداري کند. در همه نظام هاي انتخاباتي نيز براي حفظ سلامت انتخابات نهادهاي نظارتي پيش بيني شده اند و در ايران اين رسالت بر عهده شوراي نگهبان است و اين نهاد اجازه نميدهد تا در آراي مردم دستبرد صورت گيرد و جاي پيروز و بازنده عوض شود. علاوه بر اين در قوانين انتخاباتي ويژگي هايي براي داوطلبان ذكر شده است كه بايد وجود اين شرايط در افرادي كه براي كسب كرسي نمايندگي يا رياست جمهوري ثبت نام مي كنند، احراز و تشخيص داده شود. اين وظيفه مهم نيز بر دوش شوراي نگهبان قرار دارد و اين نهاد موظف است از اجراي قانون مراقبت نمايد و اجازه ندهد افرادي كه شرايط كانديداتوري را ندارند، در معرض آراي مردم قرار گيرند و به ناحق در جايگاه رسمي قرار گيرند.
🔸در نتيجه وجود شوراي نگهبان براي حفظ سلامت انتخابات، پاسداري از قانون اساسي و احكام اسلامي لازم و ضروري است.
❇️ چهلمین سالروز #تاسیس شورای نگهبان
26 تیر 1359
🆔 @rafigha
https://eitaa.com/rafigha