حجت الاسلام #محمدرضا_زائرى
🔸يكي از ايرادهايی كه غالبا به #مراجع_تقليد و علماي حوزه های علميه گرفته میشود اين است كه در معرفی و تبيين دين بر #فقه متمركز هستند و همه چيز را از منظر محدود فقاهت و مسايل شرعي نگاه مي كنند. بسياری از مردم ميپرسند چرا در #رسالههای_عمليه و #توضيح_المسايل از گستردگی و عظمت دين تنها جنبه های محدودی از احكام شرعی طهارت و نجاست يا عبادات و معاملات ديده میشود؟
🔹بايد اين واقعيت را پذيرفت كه متأسفانه به صورت ناخواسته #دين_اسلام كه دارای ابعاد مختلف اخلاقی و اعتقادی و مناسكی است به اين ترتيب تنها از همين منظر معرفي ميشود و به دليل تمركز فقها بر جنبه های حقوقی و احكام شرعی گاهی از تبيين و معرفی ابعاد ديگر برای مخاطب عام غفلت شده است.
🔸بزرگان و عالمان خود اعتراف دارند كه در ميان جنبه های سه گانه دين (اخلاق و عقايد و احكام) كمترين نقش و سهم به احكام و مسايل عملی اختصاص يافته است و تأكيد پيشوايان دين نخست بر #اعتقاد و #اخلاق است، اما به دلايل مختلف از جمله ضرورت نظام بخشی به روابط اجتماعب دينداران و ساختار آموزشی و تربيتی حوزه ها به مرور اين بخش حقوقی و فقهی از ساير ابعاد پررنگ تر و فربه تر شده است.
🔹شايد كساني كه اين انتقاد را مطرح ميكنند از اين جهت حق داشته باشند كه عموم مردم از آن اندازه احاطه علمي برخوردار نيستند كه بتوانند قرآن كريم و روايات و احاديث متنوع را بررسي كنند يا از كتابهاي متعدد اخلاقي و منابع گوناگون معرفتي بهره مند شوند.
اين ضرورت از سالها پيش به صورت جدي احساس مي شد و نياز به تدوين كتابهايي در اين عرصه موجب شد تا آثاری همچون #مفاتيح_الحياة #آيتالله_جوادی_آملی در اين زمينه منتشر شود.
🔸دكتر #محسن_اسماعيلی هم كه #كتاب #مهر_و_ماه را برا جبران اين نقيصه تأليف كرده است در مقدمه اين كتاب به تأييد مرحوم #آيتالله_حاجآقا_مجتبى_تهرانی و نظر ايشان برای انتشار اين اثر اشاره ميكند و مينويسد:
"تمركز رساله های موجود بر احكام فقهي خود به خود پيام آور اصالت انحصاري فقه و موجب به حاشيه راندن عقيده و اخلاق شده است. بسياري از مردمان مؤمن و حقيقت جو گمان مي كنند تنها واجبات و محرمات فقهي است كه نبايد فراموش شود، در حالي كه اهميت و تأثير رعايت بايدها و نبايدهاي عقيدتي و اخلاقي براي ساختن فرد و جامعه بسيار بالاتر و بيشتر است و اصولا فقه منهاي عقيده و اخلاق، نه انسان مطلوب را مي سازد و نه اجتماع آرماني را"
🔹دكتر محسن اسماعيلی كه همزمان با تحصيل حقوق در دانشگاه و رسيدن به جايگاه عضو حقوقدان شوراي نگهبان، تحصيلات حوزوي خود را تا بالاترين مدارج طي كرده و به عنوان اولين و تنها عضو غير معمم وارد مجلس خبرگان شد مجتهد و طبيعتا سزاوار ترين كسي است كه مي تواند كتابي براي پركردن اين جاي خالي بنويسد.
او اين كتاب را براساس حديثی نوشته كه از #پيامبر_اسلام در بيان وظايف اخلاقي و حقوق اجتماعي نقل شده و در ساختار كتاب فضايي براي تبيين رهيافت هاي عملي قرار داده تا اصول اخلاقي را همچون احكام شرعي به عنوان دستورات دين براي زندگي اجتماعي تشريح كند.
🔸همچنين در پايان كتاب مجموعه ای از مسايل به عنوان احكام اخلاقی با همان سياق توضيح المسايل مراجع تقليد اضافه شده است، با اين تفاوت كه اگر در رساله های عمليه هر كسی تنها با برداشت و تشخيص فقهي مرجع تقليد خود مواجه است در اينجا با مجموعه اي از احكام اخلاقي و اجتماعي روبرو مي شود كه بر اساس دستورات دين براي همه مردم مشترك است و اختصاص به شخص يا گروه خاصي ندارد.
🔹برخي از فصول اين كتاب عبارتند از:
"برآورده كردن نيازها، وساطت و ميانجيگري، خوش سخني، ارشاد و راهنمايي، ياري رساني در مقابل ظلم". غنای متن كتاب و شيوه كاربردي تدوين آن در كنار رويكرد جامع و همه جانبه نويسنده در ارائه الگويي براي زندگي مطلوب فرد و جامعه آرمانی باعث شده است كه اين كتاب برای عموم مردم مفيد و خواندنی باشد.
🔸خواننده "مهر و ماه" از سويی #جامعيت_دين در فراگيری ابعاد مختلف زندگي را مشاهده ميكند و از سوی ديگر ميبيند كه دين در همه اين حوزه ها نقشه عملي دارد و با حكم صريح و روشن بايدها و نبايدهايي را در اين عرصه ها مشخص كرده است. مقدمه دقيق و مهم اين كتاب و نيز پيوست هاي پاياني آن هم براي مخاطبان خاص مانند طلاب و دانشجويان به صورت ويژه قابل استفاده خواهد بود.
🔹اگر بعد از اين كسی از رويكرد غالب رساله های شرعی گلايه داشت و پرسيد: چرا در رساله هايشان نمی نويسند كه دروغ و غيبت حرام است؟ اين كتاب را به او معرفی كنيد.
📚 #کتاب
#مهر_و_ماه عنوان فرعی"رساله ای در باب حقوق اجتماعی و احكام اخلاقی"
#محسن_اسماعيلی
🆔 @rafigha
https://eitaa.com/rafigh
🔹رفیق
حجت الاسلام #محمدرضا_زائرى 🔸يكي از ايرادهايی كه غالبا به #مراجع_تقليد و علماي حوزه های علميه گرفته
🍀🍀🍀
تفکیک فقه از اخلاق با عقل و نقل ناسازگار است
🔹 عدهای از معاصرین فکر میکنند #علم_اخلاق یک علم کاملا متمایز و با هویتی کاملا متفاوت از #فقه در غایت و مبانی است، در موضوعات و محمولات تفاوت دارد و در مجموع تمایز همه جانبه در کار است.
🔸 برخی تصریح میکنند گزارههای اخلاقی حکم فقهی ندارد؛ در حالی که این موضوع یعنی تفکیک اخلاق از فقه با وجود شهرتی که در دوره ما دارد هیچ شاهدی در متون اصلی دینی ندارد؛ اگر به عقل و کتاب و سنت مراجعه شود میبینیم هیچ شاهدی نمیتوان برای آن آورد و آیه و روایتی نمییابیم که این دو را متمایز بداند.
🔹 در تاریخ هزار ساله #فقه_شیعه، یک شاهد معتنابه از فقها در تفکیک فقه از اخلاق نمییابیم؛ معتقدم با مراجعه به منابع دین، وحدت رویه در بحث احکام عملی و اخلاقی وجود دارد و دریافتهای عقلانی و کتاب و سنت برخلاف تقسیم مشهور کنونی است و یکی از مهمترین دلایل آن هم، توجه به لوازم عبودیت است.
🔻حجتالاسلام مجتبی رحیمی
نشست «تأملاتی بنیادین در تفکیک فقه از اخلاق»
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=21231
🆔 @rafigha
https://eitaa.com/rafigha
💢با شروط ضمن عقد، اقتدار مرد را از بین نبرید
🔰حجتالسلام محمدرضا #زیبایینژاد
رییس پژوهشکده زن و خانواده #حوزه_علمیه
🔸امروزه الگوهایی مانند «اَلرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ» نه تنها رعایت نمیشود، بلکه تبدیل به ضد ارزش شده و به خصوص در جوامع شهری و حتی میان زن و شوهر متدین در بسیاری مواقع یک توافق تا اطلاع ثانوی شده است!
🔹تاکنون دستگاه فقاهتی ما حتی در موضع راهبری اجتماعی خیلی به بازنمایی و تصویرهای ثانویهای که شکل میگیرد، توجهی نمیکرده است.
🔸موقعی که #فقه در منصب #راهبری_اجتماعی مینشیند، دیگر با رساله عملیه و تحریرالوسیله نمیتواند امور را اداره کند.
🔹اگر دین بگوید #اقتدار_مرد باید حفظ و تقویت شود، پس حق ندارید با #شروط_ضمن_عقد آن را تضعیف کنید.
🔸در ادبیات #فقهای_بزرگ نظر کنیم، رکن اول بودن پدر و تأکید بر مادری زن در #خانواده زیاد است.
👈 گزارش کامل نشست مواجهه فقه با تحولات اجتماعی خانواده
https://b2n.ir/zanan2
🆔 @rafigha
https://eitaa.com/rafigha
🔅 #تقوا درجات و مراتب دارد...
🔹یک وقت انسان تقوایش در حدی است که از #گناهان_کبیره و از اصرار بر صغیره اجتناب میکند. این اولین درجه تقواست که به آن، عدالت محقَّق میشود. در اصطلاح #فقه اسلامی هست که مثلًا امام جماعت باید عادل باشد، شاهد باید #عادل باشد، قاضی باید عادل باشد، مرجع تقلید باید عادل باشد؛ معنی عادل این است که این درجه از تقوا یعنی خود نگهداری از گناهان کبیره و خود نگهداری از تکرار و اصرار بر #گناهان_صغیره را داشته باشد، که اگر این حد هم نباشد #فاسق است، «اولئِک هُمُ الْفاسِقون» که بعد میآید.
🔸درجه بالاتر این است که انسان خودش را از گناهان صغیره هم حفظ و نگهداری کند. بالاتر اینکه از مکروهات هم خود را نگهداری کند، یعنی طوری خودش را نگهداری میکند که هیچوقت مکروهی هم بجا نمیآورد. البته این بدون تنظیم کردن زندگی به دست نمیآید؛ یعنی انسان طوری عمل میکند که همیشه هرچه عمل کند یا واجب است یا مستحب یا مباح، و حتی مباح هم ممکن است نباشد؛ که #علامه_حلی میگوید من یازده سال با #خواجهنصیرالدینطوسی زندگی کردم، یک مباح از او ندیدم. نه اینکه یک آدم دوریگزین از همه چیز بود، بلکه آنچنان کارش را تنظیم کرده بود که همه کارها برایش یا واجب میشد یا مستحب.
🔹اگر میخوابید آن خواب برایش #مباح نبود، حتماً مستحب بود، چون در وقتی میخوابید که به خواب نیاز داشت. اگر غذا میخورد، آن غذا را وقتی میخورد و آنچنان میخورد که آن غذا را باید میخورد، خوردنش بر او واجب یا حداقل مستحب بود؛ و لباس که میپوشید و حرف که میزد [همینطور.] یک کلمه حرفش حساب داشت. حرفی که هیچ اثر نداشت نمیگفت. پس او حرف مباح نداشت؛ حرفی که میگفت یا واجب بود یا مستحب. البته بالاتر از این، این است که انسان تقوا داشته باشد حتی از غیر خدا، تقوا داشته باشد از توجه به غیر خدا، تقوا داشته باشد از غفلت خدا. اینها همه مراتب تقواست.
📚 #کتاب
#آشناییبا_قرآن، ج۶
#شهید_مطهری
🔰 ۵ اسفند روز بزرگداشت #خواجهنصیر و روز مهندسی گرامی باد
🆔 @rafigha
https://eitaa.com/rafigha
❇️ نسبت #فقه و #عدالت
💢 عدالت به #امامت پیوند خورده است. در المستدرک از جعفریات نقل شده است که اصولاً #حکومت و اجرای حدود را بیآنکه عدالت باشد، نمیشود پذیرفت. اصلاح حکم و حدود جزء با امام عادل دستیافتنی نیست.
💢 در مورد نسبت عدل به احکام از #امیرالمومنین(ع) نقل است که فرمودند #عدل حیات احکام است. اگر احکام تهی از عدل باشد، احکام مانند مردهای است. فقه تهی از عدالت، فقه مرده است. فقه زنده فقه عدالتبنیاد است، عدالتمحور است. همینطور سیاست توام با عدالت سیاست است والا سیاست نیست و سیاست نیک، سیاست عادلانه است.
💢 اساساً بیآنکه عدل در جامعه محقق شود، گویی حکومتی نیست و اگر عدالت اجرا شد، دولتها در امان هستند. آبادی امور و شئون کشور و اصلاح عباد به عدل میسر است. خوشنامی والیان به عدالتورزی آنها هستند. جز عدل نمیتوان حال جامعه را اصلاح کرد. چیزی چونان عدل شهرها را آباد نمیکند.
💢 فقه همان احکام است. فقه آموزههای رفتاری الهی است. فقه موازین و قوانین تنظیم نسبتها و مناسبتها است. فقه رسالتش تدبیر مدن و تدبیر شئون است و اگر عدل نباشد، فقه نیست. چگونه ممکن است به فرع فقهی دست پیدا کنیم و به فتوایی تن در بدهیم که در آن ذرهای عدل نقض شود. فقه بیعدالت فقه نیست، اگر فقه است فقه جور است.
#آیتالله_رشاد
✅ متن کامل http://meftahandishe.com/?p=24326
🆔 @rafigha
https://eitaa.com/rafigha