❇️ مجموعهای از ادله و قرائن یافت میشود که نه تنها اصل #مشروعیت، بلکه وجوب مطلق تشکیل #حکومت_اسلامی در عصر غیبت امام معصوم(ع) را -فارغ از در نظر گرفتن ساختار خاصی برای حکومت- اثبات میکند.
🔻دلیل #عقلی:
1️⃣ بی شک شارع مقدس در فرستادن پیامبران، کتابهای آسمانی و تشریع مقررات مقاصدی را در نظر داشته است.
2️⃣ اسلام دینی جامع، جاودان و جهانی است. جامع بودن دین اسلام به این معنا است که همۀ شئون زندگی انسانها را فرا میگیرد.
3️⃣ شارع به دنبال پیاده کردن اهداف دین اسلام است؛ اهدافی که جامع، جاودان و جهانی است و محدود به زمان پیامبر اکرم (ص) و ائمه هدی نیز نمیباشد.
4️⃣ بدون حاکمیت به معنای امروزی، پیاده کردن این اهداف امکان پذیر نیست. مؤمنان عادل در فرض نبود دولت به معنای امروزی نمیتوانند این اهداف را متناسب با این سه ویژگی پیاده کنند
5️⃣ بنابراین میتوان گفت تشکیل حکومت به معنای امروزی آن برای پیاده کردن اهداف جامع، جاودان و جهانی دین اسلام نه تنها مشروع بلکه ضروری است.
⬅️ توجه به اهداف جامع، جهانی و جاودان دین اسلام و استدلال بر مشروعیت و ضرورت حکومت بر این اساس، متأسفانه در ادبیات فقه سیاسی مغفول مانده است. از این رو دلیل بالا را میتوان دلیل تازهای در این زمینه در ادبیات فقه سیاسی به شمار آورد.
🔻دلیل #نقلی:
1️⃣ در منابع روایی اهل سنت روایات متعددی بر مشروعیت تشکیل حکومت دلالت دارد. به عنوان نمونه: «لابد للناس من امارة برة او فاجرة ... والامارة خیرٌ من الهرج»
⬅️ بر اساس این روایت تشکیل حکومت ضروری است؛ خواه این حکومت نیکوکار باشد یا بدکار. این روایت حکومت را از هرج و مرج بهتر میشمارد.
2️⃣ روایتی از امام رضا(ع) نقل شده است که به نظر میرسد به خوبی بر مشروعیت حکومت دلالت دارد.«أَنَّا لَا نَجِدُ فِرْقَةً مِنَ الْفِرَقِ وَ لَا مِلَّةً مِنَ الْمِلَلِ بَقُوا وَ عَاشُوا إِلَّا بِقَيِّمٍ وَ رَئِيسٍ لِمَا لَا بُدَّ لَهُمْ مِنْهُ فِي أَمْرِ الدِّينِ وَ الدُّنْيَا...» ما هيچ گروه و پیروان یک دینی را نمىيابيم كه به حيات و زندگى اجتماعى خود ادامه دهند، مگر با داشتن سرپرست و رئيسی براى امورى كه لازم است در امر دین و دنیایشان بپا دارند.
⬅️ بررسی دلالی: در ابتدای روایت، بقای هر جامعهای در گرو وجود سرپرست برای آن جامعه دانسته شده است. در ادامه روایت حضور رئیس در جامعه امری ضروری تلقی شده که قوام خلق به آن وابسته است؛ بنابراین با توجه به روایت مزبور تشکیل حکومت دینی در زمان غیبت امام معصوم نه تنها مشروع بلکه ضروری است.
⬅️بررسی سندی: شیخ صدوق این روایت را با دو سند نقل میکند. از شیخ صدوق تا امام رضا(ع)، در سند اول سه نفر و در سند دوم پنج نفر واسطه هستند. وثاقت آنها نزد شیعه مورد اختلاف است. اما با توجه به مجموعهای از قرائن مانند؛ مفاد روایت، شهرت روایت نزد علما و اینکه شخصی همچون شیخ صدوق، حدیث معتبر دانست.
#آیت_الله_علیدوست
درس خارج #فقه_سیاسی
🆔 @rafigha
https://eitaa.com/rafigha