#علمای_بلاد
✅بوشهر پایتخت مقاومت جنوب
🔘همراهی علمای جنوب با رئیس علی دلواری در مبارزه با انگلیس (۱)
🔻 آیت الله سید عبدالله بلادی بوشهری
♻️ سید عبدالله بلادی بوشهری از فقهای تأثیرگذار خطۀ جنوب میباشد که پس از گذراندن دروس مقدمات حوزوی در بوشهر راهی نجف شد و با استفاده از محضر اساتیدی چون آخوند خراسانی در سال۱۳۲۴ قمری به درجه اجتهاد نائل گردید.
♻️ روحیه استکبار ستیزی در وجود آیت الله بلادی موج میزد؛ به همین دلیل وقتی لیاخوف روسی در ۱۳۲۷ق، مجلس را به توپ بست، رسالهای در وجوب جهاد علیه روسها نوشت و کالاهای روسی را تحریم کرد.
♻️ زمانی که نیروهای انگلس وارد بوشهر شدند نیز علیه نیروهای انگلیسی فتوای جهاد صادر کرد و از مشوقان تراز اول رئیس علی دلواری برای مبارزه بود.
♻️ از جمله اقدامات مؤثر این فقیه مجاهد، تنظیم رسالهای به نام «نظامنامه حرب» است که خود دلیل تدوینش را چنین مینویسد: «از مرکز مجاهدین در تنگستان خواهش نظام نامه اساسی و اصول حربی برای عملیات ملی شد. بنابراین فوراً ۱۱۰ ماده اصول حرب نوشتم و برای آنها فرستادم»(۱)
♻️ این نظام نامه به وظایف و اختیارات فرمانفرمای کل، رزمندگان اردوی اسلام، اختیارات روحانیون، خوانین و داوطلبانی که به مجاهدان کمک میکنند، حقوق زنان، مقتولان و اسرا پرداخته است.
♻️ یکی از توصیههای جالب آیتالله بلادی به مجاهدان و دلیران تنگستان، تشکیل یک شبکه ضد اطلاعاتی علیه انگلیسیها و عوامل شان در منطقه و ثبت اخبار جنگ به شکل مرتب و روزانه می باشد.
۱- نظام نامه حرب؛ ص۶
🖋 #علی_اعتمادی
#رحا
#رسالت_حوزه_انقلابی
@resalathozehenghelabi
#علمای_بلاد
✅بوشهر پایتخت مقاومت جنوب
🔘همراهی علمای جنوب با رئیسعلی دلواری در مبارزه با انگلیس(۲)
🔻 آیت الله شیخ محمدحسین برازجانی
❇️شیخ محمدحسین برازجانی یکی دیگر از روحانیون مبارز جنوب است که بعد از کسب علم از بزرگانی چون آیت الله آخوند خراسانی در نجف، به زادگاهش برازجان برگشت.
❇️خانهاش در برازجان را تبدیل به کانون مبارزه علیه استعمارگران کرد و آنچنان علیه انگلیسیها تلاش نمود که ملقب به شیخ مجاهد شد.
❇️در جنگ جهانی اول که «آیت الله محمدتقی شیرازی در نجف برضد متفقین اعلام جهاد کرد، شیخ محمد حسین برازجانی به یاری رئیسعلی دلواری شتافت.» (۱)
❇️این عالم مجاهد علیه اقدامات اشغالگرانۀ انگلیسیها در بوشهر «حکم جهاد داد و مرحوم رئیسعلی دلواری به متابعت حکم او با انگلیسیها جنگید»(۲)
❇️ایشان همچنین برای کمک به نبرد جنوب، در برازجان شورایی تشکیل و از خانهای منطقه خواست تا رئیسعلی را در جنگ یاری دهند(۳)
✅ رییسعلی نیز در بخشی از نامهاش به آیت الله برازجانی وی را پیر و مراد خویش خطاب کرده که چنین ارتباطی در تبدیل شدن بوشهر به گورستان روباههای انگلیسی بیتاثیر نبوده است.
۱-ایران درجنگ بزرگ، احمدعلیسپهر، ج۱، ص۷۰
۲-دانشمندان وسخن سرایان فارس،رکن زاده ادمیت؛ ج۲ ص ۲۵۸
۳-روزنامه سياسي، اجتماعي صبح ايران، ص۳
🖋 #علی_اعتمادی
#رحا
@resalathozehenghelabi
#علمای_بلاد
✅بوشهر پایتخت مقاومت جنوب
🔘همراهی علمای جنوب با رئیسعلی دلواری در مبارزه با انگلیس(۳)
🔻 شيخ عبدالنبی بحرانی
❇️یکی دیگر از فقهای خطۀ جنوب آیت الله شیخ عبدالنبی بحرانی است که اجدادش از علمای شیعۀ بحرین بودهاند. به واسطۀ سختگیریهایی که نسبت به شعیان آن دیار میشد، به منطقۀ دشتی مهاجرت کردهاند.
❇️دغدغه ترویج، تبلیغ و تعلیم علوم دینی در آیتالله بحرانی باعث شد تا آوازۀ علم و دانشش در مناطق جنوب بپیچد. علاوه بر تدریس در مدارس علمیه آن دیار در منطقه بردخون نیز مدرسۀ علمیهای بنا نهاد و بیش از دويست نفر را بر سر سفرۀ قال الصادق و قال الباقر علیهما السلام جمع کرد.
❇️این فقیه مجاهد علاوه بر ترغیب مردم آن دیار به کسب علم و دانش، از مشوقان اصلی آنان برای مبارزه با استعمار انگلیس بود. او هرگز در مقابل زیاده خواهی های بریتانیا ساکت ننشست و با کهولت سنی که داشت با قلم و بیانش، علیه حضور غاصبانۀ انگلیسیها روشنگری کرد.
❇️ فتوای جهاد علیه استعمار انگلستان از اقدامات برجسته ایشان است که مایۀ دلگرمی دلیرمردان تنگستان از جمله رئیس علی دلواری، خالو حسین دشتی و سایر همقطارانش شد.
❇️ به گواه تاریخ «وی در جنگ دلیران دشتی و تنگستان با استعمار انگلیس نقش اساسی داشته است. شیخ حکم جهاد صادر کرده و خالو حسین دشتی و همراهانش به فتوای ایشان راهی میدان نبرد در تنگستان شدند» (۱)
(۱) شعر دشتی و دشتستان، عبدالمجید زنگویی، ص ۵۷۳.
🖋 #علی_اعتمادی
#رحا
@resalathozehenghelabi
#علمای_بلاد
✅بوشهر پایتخت مقاومت جنوب
🔘همراهی علمای جنوب با مردم در مبارزه با انگلیس(۴)
🔻 آیت الله شیخ حسن آل عصفور
🔸 یکی از فقهای نامدار خطۀ جنوب آیت الله شيخ حسن آل عصفور است که از مشوقان و پیشگامان مبارزه با استعمارگران انگلسی در بوشهر محسوب میشود.
🔹در سال ۱۲۵۴ه.ق، که انگلیسیها به بهانۀ هرات با ایران مناقشاتی داشتند، جزیرۀ خارک را تصرف کرده و به بوشهر حمله کردند.
🔸مردم بوشهر که از حمایت دولت مرکزی به دلیل لشکرکشی به هرات ناامید شده بودند و حاکم بوشهر نیز تسلیم وضع موجود شده بود، باز هم زیر پرچمی جمع شدند که آیت الله شیخ حسن آل عصفور برای مبارزه برافراشته بود.
🔹این عالم مبارز که تحمل چنین تجاوزی را نداشت، علیه نیروهای انگلیسی فتوای جهاد صادر نمود و دلاورمردان بوشهر را ترغیب به جهاد نمود. حمایت همهجانبه ایشان از قیام مردم بوشهر و پشتیبانی از باقرخان تنگستانی، باعث شد تا نیروهای انگلیسی مجبور به ترک بوشهر شوند.
🔸برخی متون در این خصوص چنین بیان کردهاند که « از فارس خبر رسید که جهازات جنگی دولت انگلیس داخل خلیج فارس گردید و یک فروند کشتی آنها در برابر بوشهر آمد و ۵۰۰ نفر سرباز از کشتی پیاده شده در کوتی که خانه بالیوز انگلیسی است منزل نمودند و جناب شیخ حسن مجتهد آل عصفور و شیخ سلمان برادرزاده آن جناب و باقرخان تنگستانی با اهالی بوشهر ازدحام نموده تمامی سربازها و بالیوز را از شهر اخراج نمودند و چندین نفر از طرفین کشته گشت(۱)
📚۱- فارسنامه ناصری، ج۱، ص۷۷۶
🖋 #علی_اعتمادی
#رحا
@resalathozehenghelabi
#علمای_بلاد
✅بوشهر پایتخت مقاومت جنوب
🔘همراهی علمای جنوب با رئیسعلی دلواری در مبارزه با انگلیسی (۵)
🔻 سید مرتضی علم الهدی
❇️سید مرتضی مجتهد اهرمی معروف به علم الهدی یکی دیگر از علمای استعمارستیزی است که نقش برجستهای در مبارزه با استعمارگران داشته است.
❇️ این فقیه مبارز که سردسته مشروطه خواهان بوشهر به شمار میآید بعد از دریافت اجازه اجتهاد از مرحوم آخوند خراسانی در نجف به دستور وی برای مبارزه با استعمار انگلیس، به بوشهر مراجعت کرد.
❇️ در سال ۱۳۲۶ق پس از تعطیلی مجلس توسط محمدعلی شاه قاجار، علم الهدی به فتوای سیدعبدالحسین لاری و نیز اجتهاد خود بر ضد انگلیسیها فتوای جهاد صادر کرد و رئیس علی دلواری را با صد نفر تفنگچی تحت امرش به بوشهر دعوت نمود و با کمک آنها و آزادیخواهان بوشهر، تمام ادارات دولتی را از دست نمایندگان دولت، خارج ساخت و خود رتق و فتق امور بندر را در دست گرفت و به عزل و نصب مأموران دولت پرداخت.» (۱)
❇️ این فقیه مبارز وقتی نیروهای انگلیسی و همچنین حکمران دولت قاجار را از شهر خارج کرد، امورات بوشهر را به دست گرفت و با همکاری عالمان دینی و سرداران تنگستانی، برخی نهادهای سیاسی-فرهنگی را ایجاد و حدود دو ماه در بوشهر حکومتی اسلامی تشکیل داد.
❇️ اما استعمار انگلیس با حربههایی چون نفوذ، راه اندازی شورشهای مدیریت شده، تشدید اختلافات شیعه و سنی و افزایش جنگ تبیلغاتی علیه علم الهدی توانست این فقیه مبارز را منزوی و از صحنه مبارزات بیرون نماید.
۱- دانشمندان و سخنسرایان فارس، محمد حسین رکنزاده آدمیت، ج۳، ص۶۵۴
🖋 #علی_اعتمادی
#رحا
@resalathozehenghelabi
#علمای_بلاد
✅بوشهر پایتخت مقاومت جنوب
🔘همراهی علمای جنوب با رئیسعلی دلواری در مبارزه با انگلیسی (۶)
🔻 آیت الله سید عبدالحسین لاری
❇️ آیت الله سید عبدالحسین لاری تحصیلات دینیش را در نجف اشرف شروع کرد و از محضر بزرگانی چون میرزای شیرازی استفاده نمود تا این که در سن ۲۲ سالگی به درجۀ اجتهاد نایل شد. به دلیل برخورداری از روحیۀ انقلابی در سن ۴۵ سالگی به دستور میرزای شیرازی به جنو ایران و منطقه لار هجرت میکند.
❇️ این عالم مبارز از برجستهترین فقهای مشروطه خواه بود که معتقد به ولایت فقیه بود و «حکومت را از شئون فقیه عادل و جامع الشرایط میدانست»(۱)
❇️ روحیۀ انقلابیش باعث شده بود که هم در مقابل دستگاه جور داخلی و هم در مقابل اقدامات استعمار انگلیس، فتوا صادر کند. از طرفی برای «سرنگونی رژیم قاجار و برقراری حکومت اسلامی » (۲) فتوا صادر میکرد و از طرف دیگر علیه اقدامات انگلیس چنین فتوا میدهد: «من که مجتهد و جانشین پیغمبر اسلام هستم، به این وسیله فتوا می دهم که جهاد با این کفار حربی انگلیسی ها واجب است »(۳)
❇️ ایت الله سید عبدالحسین موسوی لاری از مشوقان دلیرمردان دلوار در نبرد با انگلیس بود و وقتی که انگلیس بوشهر را اشغال کرد، ایشان به سید مرتضی مجتهد اهرمی و رئیس علی دلواری دستور میدهد تا شهر را از سیطرۀ مستبدان خارج سازند(۴)
📚۱-سیدعلی میرشریفی، برگهای بیخزان،ص۱۳۱
📚۲- پیام حوزه، شماره،۱۶، ص۲۶
📚۳-محمدحسین رکن زاده آدمیت: فارس و جنگ بین الملل، ج ۲، ص ۳۵۵
📚۴- پیام حوزه، شماره،۱۶، ص۲۰۷
🖋 #علی_اعتمادی
#رحا
@resalathozehenghelabi
#علمای_بلاد
✅بوشهر پایتخت مقاومت جنوب
🔘همراهی علمای جنوب با رئیسعلی دلواری در مبارزه با انگلیسی (۷)
🔻 آیت الله حاج سید علی نقی میانخرهای
🔷 میانخره روستایی از توابع شهرستان دشتی است که زادگاه عالمان مجاهدی چون آیت الله حاج سید علی نقی میانخرهای بوده است.
🔷 شخصیتی که مشکلات زندگی نتوانست مانع تحصیل و درخشش علمیش شود و پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در دیار خود، راهی نجف اشرف شد و به قضاوت علمای برجسته نجف، تا حد اجتهاد پیش رفت، اما پس از سالها فراق، به اسرار پدر به زادگاهش مهاجرت کرد.
🔷 اگر چه ایشان طبعی شاعرانه داشت اما شجاعتش زبانزد دلیرمردان خطۀ جنوب بود. «در مسایل اجتماعی و سیاسی زمان خود صاحب اطلاع و نفوذ بود ودر قیام دلیر مردان دشتی و تنگستان با فتوا و تشویق سران محلی نقشی موثر ایفا کرد.»(۱)
🔷 رئیس علی دلواری که به آیت الله حاج سید علی نقی دشتی ارادت می ورزید، زمانی که مطلع شد انگلیسیها قصد حمله به بوشهر را دارند، به میانخره آمد و از این عالم مبارز در ترغیب مبارزان دشتی برای نبرد با انگلیس کمک خواست.
🔷 این فقیه مجاهد نیز مهر تأییدی بر حرکت شجاعانۀ رئیس علی میزند و «با ملاقات با بعضی از سران و سفارش به بعضی دیگر همه را آماده کمک به رئیس علی و جان فشانی و مددکاری در راه اسلام و مقابله با دشمن استعمار» می کند(۲)
📚۱- شناختنامهی سیدعلینقی حسینیدشتی میانخرهای، سید غلامحسین بهرسی، ص ۱۵
📚۲- نقش روحانیون در قیام ضد استعماری مردم جنوب ایران، سید محمد حسن نبوی، ص ۲۷۳
🖋 #علی_اعتمادی
#رحا
@resalathozehenghelabi
#علمای_بلاد
✅بوشهر پایتخت مقاومت جنوب
🔘همراهی علمای جنوب با رئیسعلی دلواری در مبارزه با انگلیسی (۹)
🔻 آیت الله میرزا باقر گزدرازی
🔷 قیام رئیس علی دلواری علیه متجاوزان انگلیسی قیامی ملی- مذهبی بود که فتوای فقهای مبارز خطّۀ جنوب رنگ و بوی معنوی و مذهبی آن را بیشتر کرد.
🔶 یکی از فقهایی که در مقابل چنین تجاوز آشکاری ساکت ننشست و در کنار مبارزان و دلیر مردان تنگستان علیه انگلیسیها نقشآفرینی کرد، آیت الله میرزا باقر گزدرازی بود.
🔷 این عالم مبارز پس از اتمام مراحلی از علوم دینی در نجف اشرف به زادگاهش برگشت و مشغول سامان دادن به امورات دینی مردم دیارش شد.
🔶 میرزا باقر گزدرازی علاوه بر تشویق و ترغیب مردم به جهاد علیه انگلیسیها، دوشادوش تنگستانیها با انگلیسیها جنگید.»(۱)
🔷 میرزا باقر در میدان جنگ لباس روحانیتش (عمامه و قبا ) را کنار نگذاشت و با لباس طلبگیش، تفنگچیهای تنگستانی را تا آخر جنگ همراهی کرد.
🔶 اسلحه ای که آیت الله میرزا باقر گزدرازی در جنگ علیه انگلیسیها از آن استفاده میکرد، تفنگ پنج تیر فلیس بود. به همین دلیل به میرزا باقر فلیس نیز مشهور میباشد(۲)
📚۱- ابوالحسن حسینی، نقش آیتالله مجاهد برازجانی در قیام شهید رئیس علی دلواری،ص ۴۱
📚۲- مجموعه مقالات کنگره بزرگداشت هشادهمین سال شهادت رئیس علی دلواری، ص ۲۶۹-۲۷۰
🖋 #علی_اعتمادی
#رحا
#رسالت_حوزه_انقلابی
@resalathozehenghelabi
#علمای_بلاد
✅بوشهر پایتخت مقاومت جنوب
🔘همراهی علمای جنوب با رئیسعلی دلواری در مبارزه با انگلیسیها (۱۰)
🔻 آیت الله ملاحسن گَنخَکی
🔷 با شروع لشکرکشی قوای انگلیسی به بوشهر و انعکاس خبر آن، موجی از خشم و نفرت علیه انگلیسیها در کشور به وجود آمد.
🔶 رئیسعلی دلواری نیز که سرداری نهضت مقاومت جنوب را بر عهده گرفته بود، قبل از نبرد نزد علمای بلاد بوشهر رفته و از آنها کسب تکلیف میکند. علمای آن دیار نیز با صدرو فتوای جهاد موج استکبارستیزانۀ مبارزین جنوب را تشدید نمودند.
🔷 یکی از علمای مبارزی که با صدور فتوای جهاد، در بسیج عمومی مردم علیه انگلیسیها نقشآفرین بود آیت الله ملا حسن گنخکی از مجتهدین منطقه کاکی استان بوشهر بود.
🔶 البته این فقیه مبارز فقط به صدور فتوای جهاد اکتفا نکرد بلکه «در میان نیروهای شرکت کننده حضور یافته و به بندرگاه هلیله میروند.»(۱)
🔷 اگر چه حضور شجاعانۀ ملا حسن گنخکی در میدان نبرد باعث تشویق مردم به جهاد میشد، اما ایشان با بیانات و مکتوباتی که داشتند، دیگران را نیز ترغیب به جهاد مینمودند.
🔶 ایشان در نامهای که به برخی نزدیکانش فرستاده چنین مکتوب نموده است: «بسم الله الرحمن الرحیم گرامی منزلت مشفق مهربان اسماعیل محمدعلی و محمد اسماعیل و علی اگر جویای اخبار باشید اردو انگلیس از عالی چنگی و گورک تجاوز نکرده (نگذشته) و اکنون جای مردانگی و دینداری است...»(۲)
📚 ۱- تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی دشتی، ص ۱۴۰
📚 ۲- سید قاسم یا حسینی، نگاهی به زندگی و مبارزات خالو حسین بردخونی، ص۱۵
🖋 #علی_اعتمادی
#رحا
@resalathozehenghelabi
#علمای_بلاد
✅بوشهر پایتخت مقاومت جنوب
🔘همراهی علمای جنوب با رئیسعلی دلواری در مبارزه با انگلیسی (۸)
🔻 آیت الله محمد جعفر محلاتی
❇️ آیت الله محمد جعفر محلاتی که اجازۀ اجتهاد از میرازی شیرازی و آخوند خراسانی داشت، یکی دیگر از عالمان مبارزی بود که با ورود نیروهای انگلیسی به بندر بوشهر، فتوای جهاد علیه این تجاوز آشکار را صادر نمود.
❇️ براساس فتوای ایشان و فتاوای دیگر علمای بلاد بوشهر بود که رئیس علی دلواری قیام خود را آغاز نمود.
❇️ زمانی که انگلیسیها در مقابل اقدامات دلیرانۀ رئیسعلی عاجز شدند با استفاده از حربۀ نفوذ توانستند وی را به شهادت برسانند. این حادثه تلخ ضربهای سنگین بر روحیه مجاهدین وارد کرد.
❇️ آیت الله محلاتی مراسم ختم رئیس علی دلواری را فرصت مناسبی برای دلداری به مجاهدین و تشویق آنان به ادامۀ مبارزه دانست. به همین دلیل بار دیگر اعلام جهاد کرد و فتوایش در همه مساجد شیراز خوانده شد.
❇️ در پی انتشار این فتوا، صدها داوطلب برای کمک به مجاهدان تنگستانی آماده شدند و پس از چند روز تمرین نظامی، با رهبری ایت الله شیخ جعفر محلاتی که لباس رزم پوشیده بود، به سمت بوشهر حرکت کردند.
❇️ با حرکت قشون ایت الله محلاتی، افرادی از سر خیرخواهی و برخی با تهدید تلاش کردند تا وی را منصرف کنند، اما این عالم مبارز تنها شرط برگشتش را عقب نشینی نیروهای انگلیسی از بوشهر اعلام کرد.
❇️ با شروع این حرکت مجاهدانه، بسیاری از افراد به لشکر ایت الله محلاتی ملحق شدند و زمینۀ اخراج کامل انگلیسی ها از بوشهر را فراهم نمودند.
🖋 #علی_اعتمادی
#رحا
@resalathozehenghelabi
#علمای_بلاد
🔻همراهی علما با میرزا کوچک خان جنگلی (۱)
🔘 سید، پشتیبان میرزا
🔹یکی از مراجع ذی نفوذ در اواخر حکومت قاجار و اوایل حکومت پهلوی آیتالله سید حسن مدرس است که در رهبری مبارزات علیه حکام جور و حمایت از انقلابیون نقش برجستهای داشته است.
🔹نهضت جنگل به رهبری میرزا کوچک خان یکی از نهضت های ضداستعماری بود که در زمانۀ این فقیه مجاهد شکل گرفت و آیت الله مدرس از پشتیبانان این نهضت بود.
♨️ هر چند نهضت جنگل در طول هفت سال مبارزه، همواره مورد حمایت شهید مدرس بود و میرزا کوچک خان نیز از ارتباط با ایت الله مدرس بهرهمند بود، اما مهرههای داخلی استکبار تلاش میکردند تا حمایت و ارتباط شهید مدرس با نهضت جنگل را کمرنگ جلوه داده و بین صفوف انقلابیون تفرقه ایجاد کنند.
♨️ به واسطۀ این تبلیغات سوء، ابهاماتی برای برخی افراد ایجاد شد که برای رفع آنها خدمت شهید مدرس نامه نوشتند و از وی درباره مبارزات میرزا کوچک جنگلی و حکم پیوستن به مجاهدین جنگل سوال پرسیدند.
🔻آیت الله مدرس نیز چنین جواب دادند که:
❇️« حقیر، از آقای میرزا کوچک خان و از اشخاصی که صمیمانه و صادقانه با ایشان همآواز بودند، نیت سوئی نسبت به دیانت و صلاح مملکت نفهمیدم، بلکه جلوگیری از دخالت خارجه و نفوذ سیاست آنها در گیلان، عملیاتی بوده بس مقدس، که بر هر مسلمانی لازم. خداوند همه ایرانیان را توفیق دهد که نیّت و عملیات آنها را تعقیب و تقلید نماید. ضدیت و محاربه با آقای میرزا کوچک خان، مساعدت با کفر و معاندت با اسلام است.
🖋 #علی_اعتمادی
#رحا
@resalathozehenghelabi