#چشمه_حکمت
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_تکاثر
#سوره_تکاثر
🔅🔅🔅
📌نگاشت1:معرفی کلی تفسیر سوره تکاثر
⏪ سوره تَکاثُر صد و دومین سوره و از سورههای مَکّی قرآن که در جزء سیام جای گرفته است. واژه تکاثر که بهمعنای چشم و همچشمی در مالاندوزی و بزرگی است، در آیه اول آمده و بههمین دلیل این سوره را تکاثر نامیدهاند. این سوره کسانی را که در مال و فرزند و یاور به یکدیگر فخر میفروشند، توبیخ میکند و میگوید اینان در آیندهای نزدیک در مورد نعمتهایی که در اختیار آنان گذاشته شده، بازخواست میشوند. در روایات آمده است مراد از نعمت، اهل بیت(ع) هستند. در فضیلت تلاوت این سوره نقل شده است قرائت آن همچون قرائت هزار آیه از قرآن است.
⏪ این سوره را تَکاثُر مینامند؛ زیرا این کلمه در اولین آیه آن آمده است. تکاثر یعنی چشم و همچشمی و مسابقهدادن با یکدیگر در بسیاری مال و جایگاه اجتماعی.
⏪ سوره تکاثر جزو سورههای مکی و در ترتیب نزول، شانزدهمین سورهای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، صد و دومین سوره است و در جزء ۳۰ قرآن جای دارد.
⏪ سوره تکاثر ۸ آیه، ۲۸ کلمه، و ۱۲۳ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی جزو سورههای مُفَصَّلات (دارای آیات کوتاه) است.
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است و هم راه ، همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_تکاثر
#سوره_تکاثر
🔅🔅🔅
📌نگاشت2:معرفی کلی تفسیر سوره تکاثر
⏪ در تفسیر مجمع البیان چند شأن نزول برای این سوره بیان شده است. در یکی از آنها آمده است این سوره درباره دو قبیله از قریش، فرزندان عبدمناف بن قصی و فرزندان سهم بن عمر، نازل شد. آنان به یکدیگر فخر فروختند که اشراف ما بیشترند. پس اشراف یکدیگر را شمردند. اشراف بنی عبدمناف بیشتر از گروه مقابل شدند. به همین دلیل فرزندان سهم گفتند مردگانمان را بشماریم، تا اینکه رفتند و قبرها را دیدند و آنها را شمردند. پس از این کار، فرزندان سهم بیشتر از فرزندان عبدمناف شدند؛ زیرا آنان در جاهلیت بیشتر از دیگران بودند.
📈 نعمت اهل بیت و پرسش از آن
در آیه آخر سوره تکاثر آمده است در آخرت درباره نعمتها پرسیده میشود (اینکه فرد آنها را در چه راهی صرف کرده است). در روایتی از امام صادق(ع) گفته شده مراد از نعمت در این آیه، اهل بیت(ع) هستند.
🔹 در این روایت آمده است ابوحنیفه ـ یکی از عالمان اهل سنت ـ درباره معنای این آیه از امام صادق(ع) پرسید. امام به او گفت به نظر تو منظور از «نعیم» در این آیه چیست که ابوحنفیه پاسخ داد مقصود غذا و آب است.
🔹 امام صادق(ع) فرمود اگر خدا بخواهد تو را روز قیامت در پیشگاهش نگه دارد تا از هر لقمهای که خوردهای و هر جرعهای که نوشیدهای از تو سؤال کند، باید بسیار در آنجا بایستی، بلکه منظور از «نعیم» ما اهل بیت هستیم که خداوند با ما میان مردم الفت ایجاد کرد و پیوند داد، بعد از آنکه با هم اختلاف داشتند و دشمن بودند و با ما آنان را به اسلام هدایت کرد.
🔹 این نعمتی است که خداوند درباره آن میپرسد، یعنی پیامبر(ص) و اهل بیت او.
⏪ درباره فضیلت تلاوت سوره تکاثر در روایات آمده است اگر کسی این سوره را قرائت کند خداوند نعمتهایی را که در دنیا به او داده است، حسابرسی نمیکند و گویی هزار آیه از قرآن را قرائت کرده است.
🔹 همچنین ازامام صادق(ع) روایت شده است هر کس سوره تکاثر را در نمازهای واجب خود بخواند، خداوند برای او ثواب صد شهید و اگر در نمازهای مستحبی بخواند، ثواب پنجاه شهید مینویسد و در نماز واجبش چهل صف از ملائکه با او نماز میگزارند.
🔹 در برخی روایات نیز برای این سوره خواصی ذکر شده که در امان ماندن قاری آن تا غروب روز بعد از جمله آنها است.
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است و هم راه ، همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_تکاثر
#سوره_تکاثر
🔅🔅🔅
📌نگاشت3:محتوای نموداری تفسیر سوره تکاثر
▫ سوره تکاثر مردم را بهدلیل مسابقهگذاشتن در جمعکردن مال و فرزند و یاور توبیخ میکند؛ خصلتی که آنان را از خدا و سعادت واقعی غافل میکند.
▫ این سوره همچنین تهدید میکند چنین افرادی خیلی زود نتیجه این سرگرمیهای بیهوده را میبینند و در آیندهای نزدیک در مورد نعمتهایی که در اختیار آنان گذاشته شده، بازخواست میشوند.
🔸 هشدار به دنیاپرستان غافل از آخرت
🔸 گرایش افراطی انسان به امور دنیوی
🔸 آگاه شدن دنیاپرستان از حقیقت کار خود با مشاهده دوزخ
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است و هم راه ، همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_تکاثر
#سوره_تکاثر
🔅🔅🔅
📌نگاشت4:محتوای تفسیری سوره تکاثر
أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ «1» حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقابِرَ «2» كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ «3» ثُمَّ كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ «4» كَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ «5» لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ «6» ثُمَّ لَتَرَوُنَّها عَيْنَ الْيَقِينِ «7» ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ «8»
▫ «تكاثر» از «كثرت» به معناى فزونطلبى و فخرفروشى به ديگران به واسطه كثرت اموال و اولاد است.
📈 جلوههاى تكاثر
✳ تكاثر در شرك و چند خدايى. «أَ أَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ» « يوسف، 29.» (حضرت يوسف به هم زندانىهاى خود كه مشرك بودند، گفت: آيا ارباب متفرق بهتر است يا خداوند يكتاى قهار؟)
✳ تكاثر در غذا. بنى اسرائيل مىگفتند: ما بر يك نوع غذا صبر نداريم «لَنْ نَصْبِرَ عَلى طَعامٍ واحِدٍ» ما خوردنىهاى ديگر همچون پياز و سير و عدس و خيار مىخواهيم. «قِثَّائِها وَ فُومِها وَ عَدَسِها وَ بَصَلِها» « بقره، 61.»
✳ تكاثر در عمر. چنان كه بعضى دوست دارند هزار سال عمر كنند. «يَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ» « بقره، 96.»
✳ تكاثر در مال. قرآن مىفرمايد: برخى افراد به دنبال جمع مال و شمارش آن هستند. «الَّذِي جَمَعَ مالًا وَ عَدَّدَهُ» « همزه، 2.»
✳ تكاثر در مسكن. قرآن در مقام سرزنش بعضى مىفرمايد: در دامنه هر كوهى ساختمانهاى بلند بنا مىكنيد. «أَ تَبْنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ» « شعراء، 128.»
تكاثر در شهوت. اسلام براى مسئله جنسى، راه ازدواج را تجويز كرده و بهرهگيرى از همسر را بدون ملامت شمرده: «إِلَّا عَلى أَزْواجِهِمْ أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ» « مؤمنون، 7.»* و ارضاى شهوت از غير راه ازدواج را تجاوز دانسته است. «فَمَنِ ابْتَغى وَراءَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ العادُونَ» « مؤمنون، 7.»*
▫ «أَلْهاكُمُ» از «لهو» به معناى سرگرم شدن به امور جزئى و ناچيز است كه انسان را از اهداف بلند باز دارد.
▫ «زُرْتُمُ» از زيارت و «مقابر» جمع مقبره است.
🔹 ميان دو قبيله بر سر تعداد نفرات گفتگو شد، تصميم گرفتند سرشمارى كنند بعد از زندهها
به قبرستان رفتند تا آمار مردگان را نيز به حساب آورند.
❇ حضرت على عليه السلام در خطبه 221 نهج البلاغه، بعد از تلاوت اين سوره مطالبى دارند كه ابن ابى الحديد در شرح آن مىگويد: در طول پنجاه سال، بيش از هزار بار اين خطبه را خواندهام و عظمت اين خطبه به قدرى است كه سزاوار است بهترين گويندگان عرب جمع شوند و اين خطبه برايشان تلاوت شود و همه به سجده افتند، همانگونه كه هنگام تلاوت بعضى از آيات قرآن، همه به سجده مىافتند. « شرح ابن ابى الحديد، ج 11، ص 153.»
🔹 دو جمله از آن خطبه را در اينجا بازگو مىكنيم:
«آبائهم يفخرون» آيا به مقبره پدرانشان افتخار مىكنند؟
«ام بعديد الهلكى يتكاثرون» يا به تعداد معدومين فزونطلبى مىكنند؟
«اجساد خرت و حركات سكنت» آنان جسدهايى بودند كه متلاشى شدند و متحركهايى بودند كه ساكن شدند.
«و لئن يكونوا عبرا احق من ان يكونا مفتخرا» آن جسدها سزاوارترند كه سبب عبرت شوند تا مايه افتخار.
🔹 از حضرت على عليه السلام حديثى نقل شده كه فرمودند: اولين «سَوْفَ تَعْلَمُونَ» مربوط به عذاب قبر است و دومى مربوط به عذاب آخرت. « تفسير كبير فخررازى.»
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است و هم راه ، همواره با قرآن باشیم
🖥با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید.
@rahighemakhtoom
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_تکاثر
#سوره_تکاثر
🔅🔅🔅
📌نگاشت5:محتوا و پیام های تفسیری سوره تکاثر
📈 یقین و نشانه ها
✳ يقين، باور قلبى است كه عميقتر از دانستن است. مثلا همه مردم مىدانند كه مرده كارى به كسى ندارد ولى حاضر نيستند در كنار مرده بخوابند، ولى مردهشور در كنار مرده به راحتى مىخوابد، زيرا مردم فقط مىدانند ولى مردهشور باور كرده و به يقين رسيده است. راه بدست آوردن يقين عمل به دستورات الهى است، همانگونه كه مردهشور در اثر تكرار عمل به اين باور رسيده است.
✳ بر اساس روايات، نشانه يقين، توكل بر خداوند و تسليم او شدن و راضى بودن به مقدرات او و واگذارى امور به اوست. « بحارالانوار، ج 70، ص 138.»
✳ يقين درجاتى دارد كه دو مرحلهاش در اين سوره آمده و مرحله ديگرش در آيه 95 سوره واقعه آمده است. مراحل يقين عبارتند از: علم اليقين، حق اليقين و عين اليقين. انسان، گاهى از ديدن دود پى به آتش مىبرد كه اين علم اليقين است، گاهى خودِ آتش را مىبيند كه عين اليقين است و گاهى دستى بر آتش مىنهد و سوزندگى آن را احساس مىكند كه حق اليقين است.
✳ مراد از ديدن آتش در «لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ»، يا ديدن آن در قيامت است و يا ديدن آن با چشم برزخى و مكاشفه در همين دنيا كه اين معنا با يقين سازگارتر است.
📐 بر اساس احاديث، مراد از نعمتى كه در قيامت مورد سوال قرار مىگيرد، آب و نان نيست، كه بر خداوند قبيح است از اين امور سؤال كند. بلكه مراد نعمت ولايت و رهبرى معصوم است « تفسير نور الثقلين.» امام رضا عليه السلام فرمود: سؤال از آب و نان و ... از مردم قبيح است تا چه رسد به خداوند، بنابراين مراد از سؤال از نعمت، همان نعمت رهبرى معصوم است. « عيون الاخبار، ج 2، ص 129.»
⏪ تكاثر تنها در آمار و نفرات جمعيّت نيست، بلكه گاهى در ثروت و فرزند است. «وَ تَكاثُرٌ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ» « حديد، 20.» و لذا در قرآن سفارش شده كه مال و فرزند شما را سرگرم نكند.
«لا تُلْهِكُمْ أَمْوالُكُمْ وَ لا أَوْلادُكُمْ» « منافقون، 9.»
⏪ پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به دنبال تلاوت اين سوره فرمودند: «تكاثر الاموال جمعها من غير حقها و منعها من حقها و سدها فى الاوعية» « تفسير نور الثقلين.» گردآورى اموال از راه نامشروع و نپرداختن حقوق واجب آنها و نگهدارى آنها در صندوقها تكاثر است.
❇ در شعرى منسوب به حضرت على عليه السلام آمده است:
يا من بدنياه اشتغل
قد غرّه طول الامل
الموت يأتى بغتة
والقبر صندوق العمل
📈 پیام های سوره تکاثر
✅ 1- فزون طلبى و فخرفروشى انسان را به كارهاى بيهوده و عبث مىكشاند. «أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ»
✅ 2- فزونطلبى، عامل غفلت از حساب قيامت است. «أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ- لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ»
✅ 3- دامنه فزونطلبى تا شمارش مردگان پيش مىرود. «حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقابِرَ»
✅ 4- بىخبرى از احوال قيامت، انسان را به انحراف مىكشاند. أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ ... كَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ
✅ 5- در برابر افكار و رفتار انحرافى بايد هشدار را تكرار كرد. «كَلَّا- ثُمَّ كَلَّا- كَلَّا»
✅ 6- از طريق ايمان و يقين انسان مىتواند آينده را ببيند. «لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ»
✅ 7- در فرهنگ جاهلى، كميّت و جمعيّت، تا آنجا ارزش دارد كه حتى مردگان را در شمارش به حساب مىآورند. «حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقابِرَ»
✅ 8- تكاثر و تفاخر، كيفر سختى دارد. أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ ... لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ
✅ 9- عاقبت انديشى مانع فخر فروشى است. كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ ...
✅ 10- بايد براى رسيدن به يقين و شناخت حقايق تلاش كرد تا از خطرات قيامت درامان بود. «لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ»
✅ 11- كسانىكه به دنيا سرگرم هستند، هرگز به درجه يقين نمىرسند. «لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ» (كلمه لو در موارد نشدنى بكار مىرود.)
✅ 12- ايمان و يقين، درجاتى دارد. عِلْمَ الْيَقِينِ ... عَيْنَ الْيَقِينِ
✅ 13- حساب قيامت بر اساس امكاناتى است كه خداوند به هركس داده است و لذا هر كس متفاوت از ديگرى است. «لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ»
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است و هم راه ، همواره با قرآن باشیم
🖥با باز نشر مطالب ،مبلغ و پیام رسان آموزه های وحیانی باشید.
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_تکاثر
#سوره_تکاثر
🔅🔅🔅
📌نگاشت4:نکات تفسیری آیه 1و2 سوره تکاثر
التكاثر ١
✅ أَلْهَاکُمُ التَّکَاثُرُ
▫ «أَلْهَی»: به خود مشغول و سرگرم داشت. غافل و بیخبر کرد. «التَّکَاثُرُ»: مسابقه افزونطلبی در اموال و اولاد، و مباهات بدان
📐 «شیخ طوسى» گویند: این سوره درباره دو طائفه از قریش بنام بنوسهم و بنو عبدمناف نازل شده که تفاخر مینمودند تا این که به یادآورى مرده ها و شمارش آنها از لحاظ کثرت پرداختند.
✅ ۱ - تلاش براى برترى یافتن بر دیگران در ثروت و منزلت، مردم را به خود مشغول ساخته، از اهداف مهم تر باز داشته است. (ألهیکم التکاثر) 🔹 «الهاه کذا»; یعنى، او را مشغول ساخته و از امر مهم تر باز داشت (مفردات).
🔹 تکاثر، به معناى «مکاثرة» است; یعنى، افزون تر بودن را ابزار غلبه بر دیگران قرار دادن (تاج العروس) و یا رقابت با یکدیگر در فراوانى مال و عزت. (مفردات)
✅ ۲ - تفاخر بر دیگران و رقابت با یکدیگر در مقام و ثروت، نکوهیده و ناروا است. (ألهیکم التکاثر)
✅ ۳ - ضرورت پرهیز از سرگرمى ها و ترک امور بازدارنده از توجّه به حسابرسى ها در قیامت (ألهیکم التکاثر)
🔹 آیه «لتسئلنّ یومئذ عن النعیم» در آخر سوره - که بر حسابرسى از نعمت ها دلالت دارد - نشانگر آن است که سرگرم شدن به تکاثر، مایه غفلت از حسابرسى است و باید انسان از آنچه او را سرگرم ساخته و از اهداف نعمت ها بازمى دارد، پرهیز کند تا هنگام حسابرسى نعمت ها، پاسخى داشته باشد.
✅ ۴ - افزون تر بودن تعداد، نشان برترى قبیله اى بر قبایل دیگر در فرهنگ جاهلى (ألهیکم التکاثر)
🔹 آیه بعد، در یکى از احتمالات آن ناظر به ماجراى تفاخر دو قبیله از قریش، با یکدیگر است تا آن جا که به شمارش مردگان و اثبات فزونى افراد خود پرداختند. ارتباط آن با «تکاثر» در این آیه، بیانگر برداشت یاد شده است.
🔅🔅🔅
التكاثر ٢
✅ حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ
▫ «زُرْتُمْ»: دید و بازدید کردید. مراد از چنین ملاقات کردن و روبرو شدنی، مردن و در گورستانها دفن شدن است «الْمَقَابِرَ»: جمع مَقْبَرَة، گورستانها.
✅ ۱ - عموم مردم تا لحظه مرگ، گرفتار رقابت با یکدیگر و تفاخر به مال و مقام اند. (حتّى زرتم المقابر)
✅ ۲ - درنگ مردگان در قبرها، زمانى اندک و گذرا است. (حتّى زرتم المقابر)
🔹 تعبیر «زرتم»، بیانگر آن است که بقاى مردگان در قبرها، زیارت و دیدارى بیش نیست.
✅ ۳ - دیدار قبرستان ها براى شمارش مردگان قبیله، پست ترین اقدام برخى قبایل عصر جاهلى، در مقام اثبات برترى تعداد خویش بر قبایل دیگر (حتّى زرتم المقابر)
🔹 قید «حتّى زرتم المقابر»، ممکن است کنایه از مرگ باشد و شاید در معناى حقیقى دیدار گورستان به کار رفته باشد. در صورت دوم، ناظر به رفتارى است که درباره برخى اقوام عرب نقل شده است که کثرت افراد قبیله را، ملاک برترى دانسته و براى بالا بردن رقم آن، حتى مردگان خود را نیز شمردند.
✅ ۴ - زیارت اهل قبور براى تفاخر بر دیگران، ناپسند و مایه غفلت از اهداف اصلى نعمت ها است. (ألهیکم ... حتّى زرتم المقابر)
✅ ۵ - خاک سپارى مردگان در گورستان هاى عمومى، داراى پیشینه در تاریخ بشر (حتّى زرتم المقابر)
🔹 «مقبرة»، (مفرد «مقابر»)، مکانى است که قبرهاى متعددى در آن باشد.
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است و هم راه ، همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_تکاثر
#سوره_تکاثر
🔅🔅🔅
📌نگاشت5:نکات تفسیری آیه 3و4 سوره تکاثر
التكاثر ٣
✅ کَلاَّ سَوْفَ تَعْلَمُونَ
«کَلاّ»: بس کنید! حقّا.
✅ ۱ - ثروت و منزلت، نشانه برترى نیست و برتر پنداشتن خویش بر دیگران به جهت آن، پندارى ناروا است. (کلاّ)
🔹 حرف «کلاّ»، مطالب قبل خود را منتفى مى داند و مخاطب را از باور داشتن آن باز مى دارد.
✅ ۲ - همه انسان ها، در آینده هنگام حسابرسى نعمت ها، به پوچى افتخارات مادى پى خواهند برد. (سوف تعلمون)
🔹 زمان مورد نظر در «سوف تعلمون» - به قرینه «ثمّ لتسئلنّ یومئذ عن النعیم» - هنگام حسابرسى نعمت ها است.
✅ ۳ - تلاش براى افزون تر قلمداد کردن ثروت و منزلت خویش از دیگران، درپى دارنده کیفر الهى است. (سوف تعلمون)
🔹 جمله «سوف تعلمون» تهدید است و از آن جا که صرف آگاهى به پوچى افتخارات، تهدید به شمار نمى آید; مراد هشدار به فرجامى است که اهل «تکاثر»، با آن مواجه خواهند شد.
✅ ۴ - خداوند، تهدیدکننده افزون نمایان عصر بعثت به کیفرى گریزناپذیر (ألهیکم التکاثر ... کلاّ سوف تعلمون)
✅ ۵ - جهالت، ریشه برترنمایى و مسابقه رقیبان در کسب مال و مقام (کلاّ سوف تعلمون)
🔹 مفعول محذوف «تعلمون» - چه عام (پوچى افتخارات مادى) باشد و چه خاص (پوچى افتخار به عدد افراد قبیله) - بى ارزشى تکاثر را شامل مى شود.
✅ ۶ - قیامت، زمان ظهور حقایق و پى بردن انسان ها به نیک و بد اعمال خویش (کلاّ سوف تعلمون)
🔹 وعده «سوف تعلمون» - به قرینه «لتسئلنّ یومئذ عن النعیم» - ناظر به زمان برپایى قیامت است.
✅ ۷ - عاقبت اندیشى، مانع برترنمایى و تفاخر است. (کلاّ سوف تعلمون)
✅ ۸ - توجّه به کیفر اخروى، مانع برترنمایى و تفاخر است. (کلاّ سوف تعلمون)
🔅🔅🔅
التكاثر ٤
✅ ثُمَ کَلاَّ سَوْفَ تَعْلَمُونَ
«ثُمَّ کَلاّ»: باز هم هان!
✅ ۱ - تأکید خداوند، بر ناشایستگى تفاخر و واهى بودن افتخارات مادى (ثمّ کلاّ سوف تعلمون)
🔹 تکرار کلمه «کلاّ» و نیز استفاده از حرف «ثمّ» - که بر تراخى رتبى دلالت دارد - نشانگر تأکید خداوند، بر مفاد «کلاّ» در آیه قبل است.
✅ ۲ - آگاهى تمام مردم، از بى پایه بودن امتیازات مادى، هنگام حسابرسى نعمت ها در قیامت (ثمّ کلاّ سوف تعلمون) آخرین آیه سوره، بیانگر زمانى است که مفاد «سوف تعلمون» تحقق مى یابد.
✅ ۳ - خداوند، با تهدید رقابت کنندگان در امتیازات مادى، بر ظهور حقیقت و مواجه شدن آنان با کیفر اخروى تأکید کرده است. (ثمّ کلاّ سوف تعلمون)
✅ ۴ - توجّه به ظهور حقایق در قیامت، بازدارنده انسان از تلاش براى پیروزى بر حریفان، در مسابقه ثروت و مقام (ألهیکم التکاثر ... ثمّ کلاّ سوف تعلمون)
✅ ۵ - عاقبت اندیشى، مانع برترى نمایى و تفاخر است. (ثمّ کلاّ سوف تعلمون)
✅ ۶ - توجّه به کیفر اخروى، مانع برترى نمایى و تفاخر است. (ثمّ کلاّ سوف تعلمون)
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است و هم راه ، همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_تکاثر
#سوره_تکاثر
🔅🔅🔅
📌نگاشت6:نکات تفسیری آیه 5و6 سوره تکاثر
التكاثر ٥
✅ کَلاَّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ
▫ «عِلْمَ الْیَقِینِ»: دانش راستین. آگاهی قطعی. مراحل یقین سهتا است: علمالیقین و عینالیقین و حقّالیقین اضافه آنها، اضافه موصوف به صفت خود است.
▫ جواب (لَوْ) محذوف است. از قبیل: هرگز به سراغ این امور نمیرفتید و تفاخر و مباهات به این مسائل باطل نمیکردید.
✅ ۱ - تأکید مکرر خداوند، بر بى پایه بودن رقابت هاى مادى و لزوم ترک مسابقه در امتیازات دروغین (کلاّ)
🔹 حرف «کلاّ» در این آیه، تأکیدى مجدد بر مفاد «کلاّ» در آیات پیشین است. این احتمال نیز وجود دارد که به معناى «حقّاً» بوده و مفاد جمله بعد را تأکید کند.
✅ ۲ - کسانى که به امتیازات مادى، دل بسته و به آن فخر مىورزند، از علم و یقین محروم و از دستیابى به آن ناتوان اند. (کلاّ لو تعلمون علم الیقین)
🔹 مخاطبانى که در آغاز سوره، با جمله «ألهیکم التکاثر» توبیخ شدند; در این آیه به دلیل حرف «لو» - که براى امتناع است - محروم از «علم الیقین» معرفى شده اند. اضافه «علم»به «یقین»، اضافه بیانیه و نشانگر این است که علم مورد نظر، علمى است که از هر گونه شکّى به دور باشد.
✅ ۳ - شناخت حقایق در حد یقین، مانع سرگرمى به تفاخر و برترى جویى (کلاّ لو تعلمون علم الیقین)
🔹 به قرینه آغاز سوره، مى توان گفت: جواب «لو» محذوف است. در نتیجه مفاد آیه این مى شود که اگر به حد «علم الیقین» عالم مى شدید، آن دانش، مانع فخرفروشى و مباهات شما مى شد; بلکه اگر جمله «لترونّ الجحیم» (در آیه بعد) را جواب «لو» بدانیم، بازهم مى توانیم این نکته را از آیه شریفه به دست آوریم.
✅ ۴ - لزوم تحصیل علم به آخرت و تلاش براى رساندن آن به مرحله یقین (کلاّ لو تعلمون علم الیقین)
✅ ۵ - تفاوت درجات علم (علم الیقین)
🔅🔅🔅
التكاثر ٦
✅ لَتَرَوُنَ الْجَحِيمَ
▫ «لَتَرَوُنَّ»: قطعاً و حتماً خواهید دید. مراد آشکار شدن دوزخ است
✅ ۱ - مشاهده دوزخ در قیامت و گرفتارى به عذاب آن، تهدیدى الهى و هشدارى تردیدناپذیر براى دلبستگان به امتیازات دروغین (لترونّ الجحیم)
🔹 چنانچه «لترونّ الجحیم» جمله مستقلى باشد; بیانگر قطعى بودن رؤیت جهنم براى مخاطبان «ألهیکم التکاثر» خواهد بود سیاق آیه که بر تهدید اهل تکاثر دلالت دارد، نشانگر آن است که مراد از دیدن جهنم، گرفتارى به آن است; بنابر این حرف «ثمّ» در آیه آخر (ثمّ لتسئلنّ ...)، بر تراخى رتبى دلالت دارد; زیرا حسابرسى، پیش از گرفتارى به عذاب جهنّم است.
✅ ۲ - سوگند خداوند براى تأکید بر حتمى بودن مشاهده جهنم در قیامت (لترونّ الجحیم)
🔹 جمله «لترونّ...» یا جواب «لو» است و یا جواب قسم محذوف. برداشت یاد شده ناظر به احتمال دوم است.
✅ ۳ - دوزخ، مکانى سوزان و داراى آتشى شعلهور و متراکم (لترونّ الجحیم)
🔹 «جحیم»، به معناى آتشى است که سخت شعله ور بوده و زبانه کشد. هم چنین بر هر آتش متراکم و یا افروخته در گودال هاى عمیق و هر مکان پرحرارت اطلاق مى گردد. (قاموس)
✅ ۴ - «جحیم»، از نام هاى دوزخ (لترونّ الجحیم)
✅ ۵ - مشاهده جهنم در قیامت، موجب آگاهى از نادرست بودن تفاخر و زیاده نمایى و سود نبخشیدن امتیازات مادى است. (سوف تعلمون ... لترونّ الجحیم)
✅ ۶ - دوزخ و آتش سوزان آن در دنیا براى اهل یقین، مشهود و غفلت ناپذیر است. (لو تعلمون علم الیقین ... لترونّ الجحیم)
✅ ۷ - جهنم و آتش سوزان آن، هم اکنون وجود دارد و قابل مشاهده است. (لترونّ الجحیم)
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است و هم راه ، همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_تکاثر
#سوره_تکاثر
🔅🔅🔅
📌نگاشت7:نکات تفسیری آیه 7و8 سوره تکاثر
التكاثر ٧
✅ ثُمَ لَتَرَوُنَّهَا عَيْنَ الْيَقِينِ
▫ «عَیْنَ الْیَقِینِ»: دیدن یقینی. آگاهی حاصل از دیدن و مشاهده کردن. مراد از دیدن دوزخ، در آن افتادن و چشیدن عذاب آن است
✅ ۱ - طالبان امتیازات مادى، در قیامت دوزخ را در مرحله اى فراتر از «علم الیقین» مشاهده کرده، به حقیقت یقین دست خواهند یافت. (ثمّ لترونّها عین الیقین)
🔹 «عین الیقین» - که در اصل «رؤیةً عینَ الیقین» (دیدنى که نفس یقین است) بوده - مفعول مطلق است و حرف «ثمّ» - که بر تراخى رتبى دلالت دارد - آن را مرحله اى فراتر از «علم الیقین» معرفى کرده است.
✅ ۲ - سوگند مکرّر خداوند، بر حتمى بودن مشاهده جهنم در قیامت و پیدایش یقین براى ناظران آن (ثمّ لترونّها عین الیقین)
✅ ۳ - تعدد مراحل یقین و تفاوت علمى بودن و عینى بودن آن (لو تعلمون علم الیقین ... ثمّ لترونّها عین الیقین)
✅ ۴ - مشاهده جهنم و آتش سوزان آن و پیدایش علم حضورى براى گرفتاران به آن در قیامت، تهدیدى الهى و هشدارى تردیدناپذیر، براى دل بستگان به امتیازات دروغین (ألهیکم التکاثر ... ثمّ لترونّها عین الیقین)
🔅🔅🔅
التكاثر ٨
✅ ثُمَ لَتُسْأَلُنَ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ
▫ «ثُمَّ»: این واژه در اینجا برای ترتیب اخباری است؛ نه ترتیب زمانی. چرا که قبلاً حساب و کتاب و قضاوت انجام پذیرفته است. البتّه میتواند برای ترتیب زمانی هم باشد. چون در دوزخ برای عذاب بیشتر از دوزخیان سؤالاتی میشود
✅ ۱ - قیامت، زمان حسابرسى از نعمت ها است. (ثمّ لتسئلنّ یومئذ عن النعیم)
🔹 «نعیم»، به معناى نعمت فراوان است. (مفردات)
✅ ۲ - حسابرسى از نعمت ها در قیامت، اجتناب ناپذیر و بیرون از اختیار انسان ها است. (ثمّ لتسئلنّ) مجهول بودن «لتسئلنّ»، اشاره به نکته یاد شده دارد.
✅ ۳ - توجّه به حسابرسى و مسؤولیت در برابر نعمت ها، بازدارنده انسان از دل خوشى به فراوانى آن و زمینه ساز ترک افتخار بر دیگران است. (ألهیکم التکاثر... ثمّ لتسئلنّ یومئذ عن النعیم)
✅ ۴ - پرسش و حسابرسى از نعمت ها، زمینه ساز گرفتارى برترى جویان و تفاخر کنندگان به آتش دوزخ (لترونّ الجحیم ... ثمّ لتسئلنّ یومئذ عن النعیم)
🔹 نشان دادن جهنم به اهل تکاثر - پیش از بازخواست نعمت ها - بیانگر آن است که اهل تکاثر، باید پس از طى مراحل بازخواست و حسابرسى، جهنم را جایگاه خویش بدانند.
✅ ۵ - افتخار بر دیگران در امتیازات مادى، کفران نعمت و زمینه ساز گرفتارى به دوزخ پس از حسابرسى است. (ألهیکم التکاثر ... ثمّ لتسئلنّ یومئذ عن النعیم)
✅ ۶ - قیامت، داراى مراحلى گوناگون و ترتیب یافته است. (لترونّ ... ثمّ لترونّها ... ثمّ لتسئلنّ)
✅ ۷ - حسابرسى از نعمت ها، مرحله اى پس از مشاهده دوزخ و یقین به آن است. (ثمّ لترونّها ... ثمّ لتسئلنّ)
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است و هم راه ، همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
Al-Takaathur01.mp3
12.1M
#چشمه_حکمت
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_تخصصی
#تفسیر_سوره_تکاثر
#سوره_تکاثر
#تفسیر_صوتی
🔅🔅🔅
📌نگاشت8:تفسیر صوتی سوره تکاثر
📼 استاد فرزانه و مفسر عالیقدر آیت الله جوادی آملی
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است و هم راه ، همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
تفسير سوره تکاثر.docx
49.3K
#چشمه_حکمت
#کانال_قرآنی_رحیق(گنجینه آموزه های تفسیری)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_تخصصی
#تفسیر_سوره_تکاثر
#سوره_تکاثر
#تفسیر_متنی
🔅🔅🔅
📌نگاشت9:تفسیر #متنی سوره تکاثر
📼 استاد فرزانه و مفسر عالیقدر آیت الله جوادی آملی
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است و هم راه ، همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom