#حضرت_آیت_الله_جوادی_آملی 📌 حدیث قدسی #قرب_نوافل 🔹 حدیث شریف «قرب نوافل» را كه مكرّر ملاحظه فرمودید، تبرّكاً چند سطرش را بخوانیم. این را به عنوان حدیث قدسی در جوامع روایی نقل می‌ كنند، در نوع جوامع روایی ما هست از كافی[1] تا وسائل[2] و در نوع جوامع روایی اهل سنّت[3] هم هست. ابان بن تغلب از امام باقر (علیه السلام) نقل می ‌كند «فِی حَدِیثٍ إِنَّ اللَّهَ جَلَّ جَلَالُهُ قَالَ مَا یتَقَرَّبُ إِلَی عَبْدٌ مِنْ عِبَادِی بِشَی‏ءٍ أَحَبَّ إِلَی مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَیهِ وَ إِنَّهُ لَیتَقَرَّبُ إِلَی بِالنَّافِلَة»؛ فرمود عبد من به وسیله فرایض به من نزدیك می ‌شود. قُرب فرایض را اصطلاحاً بالاتر از قرب نوافل می ‌دانند و از قرب فرایض كاری ساخته است كه از قرب نوافل ساخته نیست. بعد از اینكه در صدر مسئله قرب فرایض را ذكر فرمود، آن‌گاه فرمود: «وَ إِنَّهُ لَیتَقَرَّبُ إِلَی بِالنَّافِلَةِ»؛ هر چیزی كه هر عبادتی كه زاید بر واجب باشد می ‌گویند نافله، چون «نَفل» یعنی زاید. «انفال» را هم كه انفال گفتند به همین نکته است. دربارهٴ نوهٴ حضرت ابراهیم و دیگران فرمود كه ما به او یعقوب دادیم ﴿وَ یعْقُوبَ نَافِلَةً﴾؛[4] او از ما فرزند خواست ما گذشته از اینكه به او فرزند دادیم نوه هم دادیم. نوه، نافله است. نوه از ما نخواست ﴿وَ یعْقُوبَ نَافِلَةً﴾ «نافله» یعنی زاید بر فرض. «وَ إِنَّهُ لَیتَقَرَّبُ إِلَی بِالنَّافِلَةِ حَتَّی أُحِبَّهُ» تا من بشود محبّ و او بشود محبوب؛ یعنی این بنده بشود محبوب و حق سبحانه و تعالی بشود مُحب. «فَإِذَا أَحْبَبْتُهُ‏»؛ اگر من محبّ او شدم و او محبوب من شد، «كُنْتُ سَمْعَهُ الَّذِی یسْمَعُ بِهِ وَ بَصَرَهُ الَّذِی یبْصِرُ بِهِ وَ لِسَانَهُ الَّذِی ینْطِقُ بِهِ وَ یدَهُ الَّتِی یبْطِشُ بِهَا إِنْ دَعَانِی أَجَبْتُهُ وَ إِنْ سَأَلَنِی أَعْطَیتُ».[5] 🔹 اگر عبدی با فرایض و نوافل محبوب حق شد و خدای سبحان زبان او شد، این «لسان الله» هست كه می ‌گوید «أنا المحیی، أنا الممیت، أنا الحق أنا كذا أنا كذا» نه زید، زید نیست! زید، زید است «یأكل و یمشی فی الأسواق». آنكه حرف می‌ زند زید نیست، آنكه می ‌شنود زید نیست. فرمود: همهٴ كارهای ادراكی و تحریكی او را من به عهده می ‌گیرم «كُنْتُ سَمْعَهُ الَّذِی یسْمَعُ بِهِ وَ بَصَرَهُ الَّذِی یبْصِرُ بِهِ». عبد صالح سالك به اینجا می‌ رسد، اگر به اینجا رسید گوینده دیگری است! این مقام، مقام فعل است همین حقّی است كه ﴿كَذلِكَ یضْرِبُ اللَّهُ الْحَقِّ وَ الْبَاطِلَ﴾[6] نه آن حقّی كه ﴿ذلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ﴾[7] آن حق جا برای احدی نمی ‌گذارد، اگر اشتراك لفظی حق حل بشود اگر صفت ذات از صفت فعل جدا بشود آن‌گاه معلوم می‌ شود كه چه كسی این حرف را می ‌زند، گوینده این زید است «بما أنّه یأكل و یمشی فی الأسواق» یا «بما أنّه عبدٌ صالحٌ محبوبٌ لله سبحانه و تعالی و صار فعل الله فعله و سمع الله سمعه و لسان الله لسانه»؛ او می ‌گوید، كدام یك از اینهاست؟! 📚 سوره مبارکه حشر ـ جلسه 25 📝 پی نوشت ها: [1] . الكافی(ط ـ الإسلامیة)، ج2، ص352. [2] . وسائل الشیعة، ج4، ص72. [3] . صحیح البخاری، باب التواضع، ج8، ص105، ح6502. [4] . سوره انبیاء، آیه72. [5] . وسائل الشیعة، ج4، ص72. [6] . سوره رعد، آیه17. [7] . سوره حج، آیه62؛ سوره لقمان، آیه30. 🍀🍀🍀 🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید 💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم. 🆔@rahighemakhtoom

#ماه_مبارک_شعبان #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 💢#مناجات_شعبانیه 🔹 مستحضرید که ماه #شعبان نظیر ماه مبارک رمضان مِهرش با قهر آماده است، نازش با نیاز آماده است. ماه‌های دیگر ماه نیاز است; اما در ماه پُر برکت شعبان و ماه پُر برکت رمضان که در پیش است نیازش با ناز آمیخته است. 🔹 خدای سبحان به ما دو راه نشان داد که اینها «مانعة الخلو» است اجتماع را شاید[سزاوار است]؛ از راه نیاز یا از راه ناز خواسته ‌های خود را با او در میان بگذاریم. راه نیاز همان است که از ذات أقدس الهی می‌ گوییم: ﴿أَمَّن یجِیبُ الْمُضْطَرَّ﴾[1] اما راه ناز را خود ائمه (علیهم السلام) به ما آموختند. در دعای «افتتاح» شب‌ های ماه مبارک رمضان ذات أقدس الهی به وسیله وجود مبارک #امام_زمان (صلوات الله و سلامه علیه و علی آبائه) این دعا را به ما آموخت که شما در هر شب از شب‌های ماه مبارک رمضان وقتی روزه گرفتید و به ضیافت الهی بار یافتید این دعای «افتتاح»، «اللَّهُمَ‏ إِنِّی‏ أَفْتَتِحُ‏ الثَّنَاءَ بِحَمْدِك‏»[2] این جمله‌ های را می‌ خوانید تا به این جا می ‌رسید: «مُدِلًّا عَلَیك‏»[3] یعنی پروردگارا من مهمان تو هستم می ‌خواهم با تو دَلال کنم با تو غَنج و ناز کنم، نیاز سرجای خود محفوظ است، من صدر و ساقه هستی ‌ام نیاز است: ﴿أَنتُمُ الْفُقَرَاءُ﴾[4] اما ولی تو به من اجازه داد که با تو ناز کنم من دَلال کنم, إدلال از دَلال و غنج و ناز است: «مُدِلًّا عَلَیك‏». 🔹 در #مناجات_شعبانیه که مناجات این ذوات قدسی (علیهم افضل صلوات المصلین) است به ما هم اجازه دادند که این مناجات را به بارگاه الهی عرضه کنیم، این است که در این مناجات اول منادات است، بعد مناجات بنده با خدا است، بعد به خدا عرض می ‌کنیم که خدایا حالا تو مناجات کن ما بشنویم! «وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ نَادَیتَهُ فَأَجَابَكَ وَ لَاحَظْتَهُ فَصَعِقَ لِجَلَالِكَ فَناجَیتَهُ سِرّاً»،[5] حالا ما که نفسمان تمام شد، تو مناجات بکن و ما گوش بدهیم. در این اثنا این جمله ‌ها عرض می ‌شود که خدایا! این مناجات برای علی و اولاد علی است، آنها امین بارگاه تو هستند, آنها برابر #قُرب_نوافل[6] تو به زبان اینها حرف می ‌زنی: «كُنْتُ ... لِسَانَهُ الَّذِی ینْطِقُ بِهِ»[7] در فصل سوم یعنی مقام فعل، نه فصل اول که مقام ذات است منطقه ممنوعه است، نه فصل دوم که صفات ذات است که عین ذات است که آن جا هم منطقه ممنوعه است. در مقام فصل سوم که فعل خدا و فیض خدا و ﴿نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض﴾[8] شدن و مانند آن است. در این فصل سوم که #مقام_ناز است آنها به شما عرض می ‌کنند ما هم اجازه یافتیم به شما عرض کنیم، بگوییم: «إِلَهِی إِنْ أَخَذْتَنِی بِجُرْمِی أَخَذْتُكَ بِعَفْوِكَ»[9] خدایا! حالا بنا شد ناز بکنیم. بگوییم اگر شما این ملت را شایسته رحمت نمی‌ دانی, شایسته تربیت نمی ‌دانی, شایسته هدایت نمی ‌دانی, می ‌گویید چون گناه کردند اگر اینها را, ما را و ملت ما را و جامعه ما را بخواهی مؤاخذه بکنی که چرا بد رفتید؟ چرا بی ‌راهه رفتید؟ چرا گناه کردید؟ ما هم مؤاخذه می ‌کنیم و می ‌گوییم تو که بزرگ‌ تر بودی و هستی چرا نبخشیدی؟! اگر تو مؤاخذه بکنی ما هم مؤاخذه می‌ کنیم! اگر تو بگویی چرا بد کردی؟ ما می‌ گوییم تو چرا خوب نمی ‌کنی؟ «إِلَهِی إِنْ أَخَذْتَنِی بِجُرْمِی أَخَذْتُكَ بِعَفْوِكَ»، تو که بزرگ ‌تری، تو که حکیم محض هستی, علیم محض هستی, قادر محض هستی, حی محض هستی, ازلی، ابدی، سرمدی هستی, تو چرا نبخشیدی؟! [1]. سوره نمل، آیه62. [2]. مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج‏2، ص577. [3]. إقبال الأعمال (ط ـ القدیمة)، ج‏1، ص58. [4]. سوره فاطر، آیه15. [5]. الإقبال بالأعمال الحسنة(ط ـ الحدیثة)، ج‏3، ص299؛ زاد المعاد ـ مفتاح الجنان، ص49. [6]. الكافی(ط ـ الإسلامیة)، ج2، ص352؛ «... كُنْتُ سَمْعَهُ الَّذِی یسْمَعُ بِهِ وَ بَصَرَهُ الَّذِی یبْصِرُ بِهِ وَ ...». [7]. الكافی (ط ـ الإسلامیة)، ج‏2، ص352. [8]. سوره نور، آیه35. [9]. الإقبال بالأعمال الحسنة(ط ـ الحدیثة)، ج‏3، ص296. 📚 پیام فرا رسیدن ماه شعبان تاریخ: 1399/01/06 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom