#تحلیل_و_بررسی 54 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #آسیبهای_فهم_قرآن #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ✅ آسیب‌های فهم قرآن 📝 برخی آسیب‌ها ✳ آسیب‌های فهم واژگان ملاک قرار دادن معنای کنونی واژه‌ها؛ تلاش برای فهم و شناخت واژه‌های غریب و نامانوس قرآن از نخستین گام‌های فهم کتاب است. آیه‌های قرآن ترکیبی از این واژه‌هاست که روشن شدن آن بخش عمده‌ای از فرایند فهم است. قرآن به زبان مردم صدر اسلام فرود آمده و عمده آن برای معاصران قابل فهم بوده، ولی با گسترش اسلام و گذشت زمان، معانی برخی از آن واژه‌ها دگرگون شده و کاربرد کنونی با کاربرد روزگاران پیشین متفاوت است. بنابراین، کسی که اکنون در پی فهم است‌ باید همان معانی پیشین را ملاک فهم خود قرار دهد. پس یکی از آسیب‌ها در این ناحیه، توجه به معنای کنونی واژه‌هاست. اما علاوه بر آن، آسیب‌های دیگری را نیز می‌توان یاد کرد. 📁 ← پی‌جویی معانی از منابع ضعیف از رایج‌ترین راه‌های دست‌یابی به معانی واژه‌ها، مراجعه به کتاب‌های واژه‌شناسی است، اما نه کتاب‌هایی که در زمان‌های بسیار دور از روزگاران صدر اسلام تهیه شده است؛ زیرا کتاب‌های متاخر، هم نقل کننده سخن پیشینیان است - که در کتاب‌های خود آنان در دسترس است - و هم بی‌تاثیر از فرهنگ واژگان زمان خودشان نیست‌ حتی در پی‌جویی معانی واژه‌ها در کتاب‌های قدیمی‌تر هم اعتماد کامل بر گفته‌های آنان روا نیست؛ زیرا گاهی برخی از واژه‌شناسان دقت لازم در بیان برخی معانی نکرده یا آن را با معانی دیگر خلط کرده‌اند. 📐نمونه آن واژه «توفی» است که در برخی فرهنگ‌ها به معنای «اماته» (میراندن) آمده، در حالی‌که به معنای «کامل گرفتن» است. ▪ گاهی این‌گونه گرفتن به میراندن است (یعنی یکی از مصداق‌ها را به عنوان معنی واژه یاد کرده‌اند) ▪ و گاهی به خواب: «الله یتوفی الانفس حین موتها و التی لم تمت فی منامها» [۸۰] ؛ «هو الذی یتوفاکم باللیل...» . [۸۱] براساس همان جابجایی مصداق و مفهوم واژه، برخی آیه «یا عیسی انی متوفیک و رافعک الی...» [۸۲] را دلیلی بر مردن حضرت عیسی (علیه‌السّلام) می‌دانند (متوفیک را به معنی «ممیتک» گرفته‌اند.) این موضوع با آیه شریفه «بل رفعه الله الیه» [۸۳] ناسازگار است. بنابراین، «توفی» به معنای «به تمامی گرفتن» است که یکی از مصداق‌های آن میراندن است، گرچه در فرهنگ مردم، بعدها «توفی» را میراندن دانسته‌اند و به مرده «متوفی» می‌گویند، ولی کاربرد قرآنی آن توسعه بیش‌تری دارد و غیر از این است. [۸۴] ⏪ ادامه دارد... 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 55 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #آسیبهای_فهم_قرآن #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ✅ آسیب‌های فهم قرآن 📝 برخی آسیب‌ها ✳️ ← عدم دقت در کاربرد قرآنی بررسی کاربردهای قرآنی واژه‌ها اهمیت فراوان دارد. گاهی واژه‌ها در کاربرد قرآنی، دارای معنای دیگر یا معنای محدودتر و یا گسترده‌تر از معنای اصلی است‌ یا واژه‌ای که چندین معنا دارد تنها یک معنای آن در قرآن اراده شده و یا واژه‌هایی چند معنا دارند، ولی در هر جایی یکی از آن معانی مراد است. واژه‌های «محصنات»، «امة»، «کتاب» و مانند این‌ها (از واژه‌های مشترک) معانی ویژه‌ای دارند و نباید آن‌ها را در سراسر قرآن به یک معنا دانست، بلکه با توجه به سیاق کلام، معانی مورد نظر روشن می‌شود. [۸۵] [۸۶] [۸۷] ذکر این نکته نیز ضروری است که در شعرهای بازمانده از شاعران عصر نزول و سخنان مردمان آن روزگار، شواهدی بر برخی از واژه‌های قرآنی وجود دارد و می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، گرچه دامنه زیادی ندارد. 📂ناآگاهی از زمینه‌های تاریخی آیات نزول تدریجی قرآن باعث‌ شده تا آیه‌های مربوط به حوادث گوناگون صدر اسلام در زمان مناسب خود، مسلمانان را به خوبی راهنمایی کند و آنان را در برخورد و مواجهه با شرایط گوناگون آماده سازد. اما اکنون که قرن‌ها از آن حوادث می‌گذرد، فهم آیه‌های مربوط به آن‌ها بدون در نظر گرفتن شرایط تاریخی نزول ناممکن می‌نماید، گرچه بیش‌تر زمینه‌های نزول تنها مصداقی از مفهوم کلی آیه‌هاست و در طول تاریخ، هر زمان مصداق‌های تازه‌ای می‌یابد، اما شناخت زمینه‌های اولیه نیز هم‌چنان در فهم آیه مؤثر است. آنچه در این‌جا حایز اهمیت است، بررسی صحیح زمینه‌های یاد شده است که درباره برخی موضوعات قرآنی به طور خاصی مبهم می‌نماید؛ مثلا، زمینه نزول آیه‌های «افک» در سوره نور (آیه ۱۱ به بعد) [۸۸] به گونه‌ای است که پژوهش پیرامون آن به تالیف یک کتاب انجامیده است. [۸۹] ▫️نکته دیگری که نباید از نظر دور داشت اختصاصی بودن برخی از این زمینه‌هاست؛ یعنی، مصداق آیه همان است که در آن زمان اتفاق افتاده؛ مانند زکات دادن حضرت علی (علیه‌السّلام) که در حال نماز واقع شد و آیه‌ای به دنبال آن فرود آمد و پس از آن مصداق دیگری نخواهد یافت. [۹۰] ◽️پذیرش تمامی روایات زمینه‌های نزول سبب شده است که درباره برخی آیه‌ها چندین زمینه نزول متناقض نقل شود و در نتیجه آیه به معنای اصلی خود فهم نشود. توجه نکردن به هر یک از این موارد نیز نارواست؛ زیرا بدون آن، چگونه می‌توان آیه کریمه «انما النسی‌ء زیادة فی الکفر» [۹۱] و یا «لیس البر بان تاتوا البیوت من ظهورها» [۹۲] را فهمید؟ روی‌گردانی از فهم عقل‌گرایانه [۹۳] (برخی از مفسران و دانشمندان علوم قرآنی «عقل» را از جمله منابع فهم قرآن دانسته‌اند، ولی توضیحی درباره آن نیاورده‌اند. لازم به ذکر است که موارد کاربرد آن نیز مانند دیگر منابع فراوان نیست، ولی بی‌توجهی به آن هم زیانبار است. [۹۴] [۹۵] برخی دیگر از قرآن‌پژوهان «عقل» را منبعی مستقل ندانسته، بلکه متمم منابع دیگر، به ویژه منبع لغوی، به شمار آورده‌اند.) 📝یکی از منابعی که می‌تواند در فهم آیه‌های قرآن به کار آید مسائل قطعی عقلی است؛ مواردی که عقل به‌طور قطعی حکمی دارد و کسی در بدیهی بودن یا منتهی به بدیهی بودن آن تردیدی ندارد ملاک فهم قرار می‌گیرد و حتی گاهی با استناد به آن، مراد جدی خداوند از آیه را غیر از مراد استعمالی آن می‌دانیم؛ و از ظاهر آیه دست‌بر می‌داریم؛ مانند آیه‌هایی‌ که در ظاهر، ممکن است‌ بر جسمانی بودن ذات خدای متعال دلالت کند؛ مثلا، «وجوه یومئذ ناضرة الی ربها ناظرة» [۹۶] یا «و جاء ربک و الملک صفا صفا» [۹۷] بی‌توجهی به این منبع فهم موجب فهم نادرست از برخی آیه‌ها - مانند آیه‌های مزبور - می‌شود و چنان‌که پیش‌تر گفته شد، در میان مذاهب اسلامی بسیاری بدان دچار شده‌اند. ⏪ ادامه دارد... 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 56 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #آسیبهای_فهم_قرآن #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ✅ آسیب‌های فهم قرآن 📝 برخی آسیب‌ها ✳ آسیب‌های رفتاری ◽ آسیب‌های رفتاری را می‌توان به دسته تقسیم کرد: 📁 ← ناتوانی پژوهشی پس از آگاهی بر دانش‌ها و دسترسی به منابع مورد نیاز، توانایی پژوهش و استنباط شرط ضروری فهم قرآن است. ممکن است کسی همه پیش نیازها را تامین کند، ولی توان بهره‌گیری مناسب از سرمایه‌های یاد شده را نداشته باشد؛ زیرا پژوهش و برداشت از متون نیز مانند سایر حرفه‌هایی است که نیاز به ممارست و تجربه فراوان دارد و چنین نیست که با دانستن این‌که فلان چیز منبع فهم است راه فهم گشوده شود و درک صحیحی از آیه فراهم گردد؛ درست مانند فردی که بخواهد نجاری کند نام انواع چوب‌ها را فرا گیرد، ابزارها را شناسایی کند و آن‌ها را تهیه نماید، محصولات متنوع چوبی را در نظر آورد و طرح‌ها و نقشه‌های آن را ببیند. اما او به واقع نجار نیست و نخواهد توانست از ابزارها و مواد اولیه به طور صحیح استفاده کند، مگر این‌که با به کارگیری درست ابزارها و مواد فراهم آمده و با نظرات استادی کار آزموده، روزگاری را در این حرفه سپری کند و پس از تجربه‌های مکرر، به کار آشنا شود. آنگاه از استادکار در این رشته انتظار می‌رود که کار شایسته‌ای تحویل دهد. 📜 پژوهشگر قرآنی نیز باید به تدریج، با به کارگیری ابزارها و منابع فهم و انتخاب شیوه صحیح پژوهش، نیروی برداشت از قرآن را در خود تقویت کند و به جایی برسد که بتواند فرآیند فهم را به سهولت‌ حاصل آورد و به مراد خدای متعال از آیه دست ‌یابد. بسیاری از کسانی‌که با حسن نیت، در وادی فهم وارد شده ولی ناکام مانده‌اند از ناتوانی پژوهشی رنج‌برده و به گنج مقصود نایل نگشته‌اند. 📜 یکی از این موارد ترجمه و برداشت نادرستی است که از دو آیه «لقد احصاهم و عدهم عدا وکلهم آتیه یوم القیامة فردا» [۹۸] شده است. در ترجمه این آیات گفته شده «خداوند اعمال آن‌ها را به حساب آورده و آن را به گونه‌ای خاص شمارش کرده است و روز قیامت‌ به تنهایی (برای پاسخ‌گویی) نزد او خواهند آمد» و چنین برداشت‌شده که آیه بر «نامه عمل فردی» دلالت دارد، در مقابل نامه عمل جمعی دارد که در ارتباط با امت است.) [۹۹] 📜 خطای ترجمه یاد شده در این است که ضمیر «هم» را به مرجعی باز گردانده که اصلا وجود ندارد؛ زیرا در آیه قبل سخن از بندگی آسمانیان و زمینیان در برابر خداست: «ان کل من فی السماوات و الارض الا آتی الرحمن عبدا» و ضیمر «هم» به همانان باز می‌گردد و در هیچ‌یک از آیه‌های پیشین سخن از «اعمال» نیست تا ثبت آن در نامه عمل مطرح شود علاوه بر آن، اگر مرجعی چنین می‌داشتیم ضمیر جمع برای آن ذکر نمی‌شد. در قرآن، آیه‌هایی داریم که به صراحت، سخن از نامه عمل گفته و وجود آن حتمی است و نیازی نیست‌خود را به تکلف‌ انداخته بخواهیم به زحمت مطلبی را به آیه نسبت دهیم. ⏪ ادامه دارد... 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 56 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #آسیبهای_فهم_قرآن #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ✅ آسیب‌های فهم قرآن 📝 برخی آسیب‌ها ✳ آسیب‌های رفتاری ◽ آسیب‌های رفتاری را می‌توان به دسته تقسیم کرد: 📁 ← پیش داوری برخی از طالبان فهم قرآن پیش از بررسی و کاوش قرآنی، دارای آراء و دیدگاه‌هایی هستند - اعم از علمی یا دینی - و در پژوهش خود بیش از آن‌که قرآن را بکاوند و به منظور خدا دست‌یابند، در پی تطبیق دیدگاه خود بر قرآن‌اند. [۱۰۰] گویا می‌خواهند شاهد و مؤیدی بر دیدگاه خود دست و پا کنند و چون ذهن و روحشان با رای از پیش ساخته و پرداخته شده‌ای درگیر است، به احتمال‌های دیگری جز آنچه نظر دارند بی‌توجه‌اند و با نوعی پیش‌داوری به فهم قرآن رو می‌آورند، حتی در برخی موارد، می‌توان نتیجه پژوهش آنان را از قبل پیش‌بینی کرد. (مانند کسانی‌که تلاش دارند فرضیه‌های علمی مورد پذیرش خود را بر آیه‌های قرآنی منطبق کنند یا گرایشات عقیدتی خود را بر قرآن تحمیل نمایند.) 📜 این یکی از خطرناک‌ترین آسیب‌هایی است که پژوهندگان فراوان در دام آن گرفتار آمده و صدمه‌های جبران ‌ناپذیری از این راه بر اسلام و مسلمانان وارد شده است. کافی است ‌بدانیم که بسیاری از فرقه‌های منحرف مذهبی از این راه به دام افتاده و مشروعیت ‌خود را مستند به برخی آیه‌های قرآن دانسته و افراد بسیاری را گمراه کرده‌اند. 📁 ← غرض ورزی غرض‌ورزی نیز یکی از عوامل کژ فهمی متون دینی است. معمولا آن‌که در پی دشمنی و حیله‌گری است‌ به قصد تقرب به خدا و فهمیدن و به کار بستن فرمان‌های الهی وارد پژوهش نمی‌شود. بدین سبب، همیشه در فکر آن است که از متون دینی، به ویژه قرآن، حربه‌ای علیه اسلامیان بیابد. در نتیجه، هیچ‌گاه انتظار فهم آنچه را هست ندارد، بلکه در پی آنچه می‌خواهد باشد، است. پس فهم او با فهم مؤمنی که از روی اخلاص‌ و قرب به‌ حق، به قرآن‌ روی می‌آورد متفاوت است. برخی‌ از خاورشناسان و روشنفکران ‌خودی تابع آنان در زمره غرض ‌ورزانی هستند که نه به قرآن به دید تقدیس می‌نگرند و نه اشتیاق خدمت‌ به ساحت آن را دارند. در این صورت طبیعی است که فهم آنان با فهم متفکر مسلمان ناب تفاوت داشته باشد. ⏪ ادامه دارد... 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 57 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #پلورالیزم #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ☑ قرآن و پلورالیزم 📐 «پلورالیزم دینی» در لغت، به معنای كثرت‌گرایی و مقصود از آن در فلسفه دین، پذیرش حقانیت ادیان مختلف است، طرفداران نظریه «كثرت‌گرایی دینی» برای اثبات مدعای خود،‌ ظواهر برخی از آیات قرآن كریم را مورد استناد قرار داده‌اند تا به این وسیله نظریه خود را به قرآن تحمیل نمایند.[1] 👈 در این جا به برخی از ادعاهای آنها، و نقد و تحلیل مستندات قرآنی پلورالیست‌ها می‌پردازیم: ⏪ 1ـ اشتباه اساسی پلورالیست‌ها در استناد كثرت‌گرایی دینی به قرآن از غفلت یا نادیده انگاشتن اصول و روش‌های تفسیر قرآن سرچشمه می‌گیرد، و در واقع به اصول علم تفسیر توجه نكرده‌اند. كه عبارتند از: 🔹 1ـ در نظر گرفتن قرائت صحیح؛ 🔹 2ـ توجه به مفاهیم كلمات در زمان نزول؛ 🔹 3ـ در نظر گرفتن قواعد ادبیات؛ 🔹 4ـ در نظر گرفتن قراین؛ 🔹 5ـ مبنا بودن علم و علمی؛ 🔹 6ـ در نظر گرفتن انواع دلالت‌ها؛ 🔹 7ـ احتراز و دوری جستن از ذكر بطون برای آیات؛ یعنی مفسر نباید بر اساس آراء بشری و استحسانات ذوقی، مطالبی را به عنوان معانی باطنی آیات كریمه بیان نماید چون قلمرو تفسیر و حیطه كار مفسر، فهم معانی ظاهری قرآن است. 📜 گوهر و جان نظریه «پلورالیزم» این نكته است، كه حقیقت دین و اسلام، همان تسلیم می‌باشد؛ ولی این كه در قالب آیین خاصی مانند؛ یهود یا مسیح و یا اسلام، تحقق پیدا كند، تأثیری در ماهیت آن نمی‌گذارد![2] ⏪ ادامه دارد... 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 58 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #پلورالیزم #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ☑ قرآن و پلورالیزم ⏪ دلیل اول تكثرگرایان: از منظر كثرت‌گرایان «اسلام» معنای عام (یعنی تسلیم مطلق به خدا) دارد، كه شامل تمام ادیان می‌شود، رهاورد این باور آن است كه تمام ادیان بر صراط مستقیم هستند، اینان به آیات سوره (بقره، 127)، (آل عمران، 19و85)، (یونس، 84) و... تمسك كرده و تلاش می‌كنند كه حقانیت ادیان متعدد را استنتاج نمایند. 📁 درباره ارزیابی و نقد دلیل نخست كثرت‌گرایان تذكر چند نكته ضروری می‌‌نماید. ⏪ 1ـ در این كه اسلام به معنای تسلیم و خضوع است تردیدی نیست، ولی نكته اساسی توجه به معانی استعمالی آن در قرآن كریم است. با تأمل در آیاتی كه در آنها واژه اسلام آمده می‌توان سه معنا را نتیجه گرفت: ▪ أ) تسلیم و خضوع در برابر خدا؛▪ ب)معنای تكوینی و به معنای انقیاد و تأثر جبری و تكوینی موجودات از امر الهی است (مثل سوره آل عمران، آیه 83) كه تسلیم و اسلام تمامی اهل آسمان‌ها و زمین به معنای انقیاد و فرمانبرداری تكوینی آنان از امر الهی است، چون تسلیم اجباری و از روی كراهت (كرهاً) با معنای خضوع ناسازگار است.[3]▪ ج: چنان كه در (سوره مائده، آیه 3) بر شریعت پیامبر اكرم ـ صلی الله علیه و آله ـ واژ‌ه اسلام اطلاق شده است. ▫ تكثر و اختلاف در معانی «اسلام» در قرآن می‌فهماند كه در تفسیر آن نباید انحصارگرا بود، و در همه آیات، اسلام را به معنای تسلیم مطلق یا آیین خاص تفسیر كرد؛ بلكه باید تفسیر مطابق اصول و قواعد زمانی و تفسیری باشد.[4] ⏪ 2ـ اسلام امت‌های پیشین را تأیید می‌كند و این مطابق انحصارگرایی در معنای اسلام است، كه البته در نامگذاری امت‌های پیشین به اسلام، تردیدی نیست؛ ولی نكته مهم بقا و استمرار حقانیت آنان با ظهور اسلام است و افزون بر این آیات فراوان دیگری خلاف آن را اثبات می‌كنند. ⏪ 3ـ كثرت‌گرایان با نادیده انگاشتن آیات بعد و قبل در حقیقت دست به تحریف كلام الهی زده‌اند.[5] ⏪ 4ـ پلورالیست‌ها برای تأیید نظریه خویش به تحریف كلام و نظر مفسران بزرگ روی آورده‌اند كه در واقع نه تنها اصول و قواعد تفسیری را رعایت نكرده‌اند، بلكه حفظ امانت‌داری را نیز به دست غفلت سپرده‌اند. ⏪ ادامه دارد... 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 59 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #پلورالیزم #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ☑ قرآن و پلورالیزم ⏪ دلیل دوم تكثرگرایان: از جمله آیاتی كه به آن استناد می‌كند سوره مائده، آیه 48، است كه می‌فرماید: «... برای هر یك از شما (امت‌ها) شریعت و راه و روش قرار داده‌ایم. و اگر خدا می‌خواست شما را یك امت قرار می‌داد، ولی (خواست) تا شما را در آن چه به شما داده است بیازماید. پس در كارهای نیك بر یكدیگر سبقت گیرید...» 📁 نقد و بررسی: مفسران در طول چهارده قرن، برای تفسیر آیه مذكور تفاسیر گوناگونی عرضه داشته‌اند كه وجه اشتراك تمام آنها دلالت نكردن این آیه بر تأیید ادیان دیگر است. علامه طباطبایی _ رحمه الله _ با تحلیل بر مسأله نسخ سایر ادیان توسط آیین اسلام می‌گوید: «مقصود از «امه واحده» در آیه مذكور وحدت و یكنواختی استعدادها و بسترهای پذیرش شرایع در بین انسان‌هاست به این معنا كه اگر خداوند می‌خواست، می‌توانست زمینه‌ها و استعدادهای انسان‌ها را یكدست و یكنواخت بیافریند تا آنها را از ابتدا تا انتها، تنها قابلیت و شایستگی یك شریعت را داشته باشند، و در این فرض، سخن از تكثر و تكامل شریعت به میان نمی‌آمد. ولی خداوند چنین نكرد، بستری فراهم آورد تا انسان رو به رشد و تكامل نهد و این با صرف اختلاف در مناطق جغرافیایی یا زبانی و نژادی میسر نمی‌شود، بلكه راه آن اختلاف به حسب گذشت زمان و بالندگی استعدادهای آدمی در پذیرش شریعت كامل است تا بدین سان قدم به عرصه امتحان بزرگ الهی بگذارد»[6] ⏪ دلیل سوم تکثر گرایان: به ادعای كثرت‌گرایان؛ قرآن از «صراط مستقیم» به صورت مطلق و نكره سخن می‌گوید، چنانكه می‌فرماید: «..انك علی صراط مستقیم»[7]؛ «... همانا تو بر راهی راست قرار داری». و آیات 4، سوره یس، نحل، 121، فتح 2 و... استناد نمودند. این به این معناست كه تمام ادیان صراط‌المستقیم هستند. 📁 نقد و بررسی: این دلیل یكی از ضعیف‌ترین ادله آنهاست، كه دارای كاستی‌های زیادی است. اشكال اساسی آن، توجه نكردن آنها به مفهوم «صراط مستقیم» در قرآن است. در حالی كه مقصود از صراط مستقیم حقیقت دین ـ یعنی تسلیم به امر الهی ـ است؛ چنانكه بعضی از آیات معرفت ربوبی همراه با تعبد و عبادت حق را «صراط مستقیم» معرفی می‌كند «و ان اعبدونی هذا صراط مستقیم»[8] و این كه مرا پرستید، این است راه راست». ▪ در برخی دیگر آیات صراط به خود خداوند اضافه شده است.[9] و در برخی دیگر «صراط مستقیم» به معنای هدایت در مقابل ضلالت به كار رفته است.[10] ▪ بنابراین، حقیقت صراط مستقیم همان عبودیت الهی و التزام به دین آسمانی است.[11] ▪ افزون بر آنچه گذشت «صراط مستقیم» الهی از زمان نخستین پیامبر همواره با تطور زمان و استعداد پیامبران و امت‌ها رو به تكامل نهاده است. ⏪ ادامه دارد... 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 60 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #پلورالیزم #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ☑ قرآن و پلورالیزم ⏪ دلیل چهارم: آیه دیگری كه ممكن است كثرت گرایان به آن استناد كنند آیه ذیل است كه می فرماید: «قُلْ یا أَهْلَ الْكِتابِ لَسْتُمْ عَلی شَیْ‏ءٍ حَتَّی تُقِیمُوا التَّوْراهَ وَ الْإِنْجِیلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَیْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَ لَیَزِیدَنَّ كَثِیراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَیْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْیاناً وَ كُفْراً فَلا تَأْسَ عَلَی الْقَوْمِ الْكافِرِینَ»[12] «بگو: این اهل كتاب! شما هیچ آیتی صحیح ندانید مگر این‌كه تورات و انجیل و آنچه را از طرف پروردگارتان بر شما نازل شده است بر پا دارید ولی آنچه بر تو از سوی پروردگارت نازل شده (نه تنها مایه بیداری آنها نمی‌گردد بلكه) بر طغیان و كفر بسیاری از آنها می‌افزاید. بنابراین از این قوم كافر، (و مخالفت آنها) غمگین مباش.»[13] 📁 با مطالبی كه در ادامه می آید روشن می گردد كه این آیه هرگز بر كثرت گرایی دلالت نمی كند. ابن عباس در شأن نزول این آیه می‌فرماید: جماعتی از یهود نزد پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ آمدند و گفتند: ای پیامبر! آیا اقرار نداری كه تورات از جانب خداست؟ فرمود: اقرار دارم. آنها گفتند ما فقط به تورات ایمان داریم و به كتاب‌های دیگر ایمان نداریم از این جهت رو این آیه نازل شد كه خداوند پیامر را امر می‌كند كه یهود را مخاطب سازد كه شما به دین صحیح نیستید مگر این‌كه تورات و انجیل و قرآنی كه بر همه مسلمانان نازل شده است مورد اقرار و اعتراف قرار دهید.[14] 📜 در هر دوره از تاریخ بشر یك دین و شریعت الهی وجود داشته و دارد روح و جوهر همه شرایع آسمانی یك چیز بوده و آن عبارت است از: توحید در ساحت عقیده، عمل، عبودیت، معاد و... سرانجام شرایع آسمانی با شریعت اسلام پایان پذیرفت. 📜 امّا این‌كه تورات وانجیل در زمان و عصر خودشان همدوش حق بوده است شك و شبهه‌ای نیست امّا كلام در آن است كه بعد از طلوع اسلام آیا می‌توان آنها را شریعت كامل و در عرض دین مبین اسلام قرار داد؟ مسلماً جواب منفی است امّا مفسران در آیه فوق چند احتمال را ذكر كرده‌اند. ⏪ ادامه دارد... 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 61 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #پلورالیزم #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 ☑ قرآن و پلورالیزم ⬅ 1. این آیه اشاره به تورات و انجیل است كه دست نخورده و تحریف نشده باشد و آن كتاب اصیل كه از وحی الهی جوشیده و موارد اصولش در تمام كتب آسمانی واحد است عمل به آنها موجب پرورش ایمان است و این آیه قبل از نسخ تورات و انجیل را شامل می‌شود[15] در حالی كه قرآن در چند مرتبه به تحریف شدن كتاب‌های پیشین اشاره می‌كند در سوره نساء آیه 46، سوره مائده، آیه 130، سوره مائده، آیه 41 «یُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِنْ بَعدِ مَواضِعِهِ». ⬅ 2. در این آیه شریفه نكته‌ایست لازم است به آن پرداخته شود و آن این‌كه آدمی در خلال كارهای خود این حقیقت را درك می‌كند كه اگر بخواهد كاری از كارهای سنگین را انجام دهد لازم است كه به جایگاهی مُسْتَوی كه وی بر آن مسلط باشد تكیه كرد. مثلاً كسی كه چیز سنگینی را به دوش می‌گیرد و قبلاً پای خود را در زمین و جائی كه لغزشگاه نباشد قرار می‌دهد چون می‌داند اگر جز این كند از عهده آن برنمی‌آید. 📝 پانویس: [1] . فصلنامه كتاب نقد، سال یكم، شماره 4، ص133 و334. [2] - مهدی بازرگان، دین و تمدن، ص 52. [3] - محمد حسن قدردان قراملكی، مستندات قرآنی پلورالیزم، مجله معرفت، شماره 34، سال نهم، شماره دوم، خرداد و تیر 1379،‌ص 103. [4] - ر.ك: همان. [5] - ر.ك: همان. [6] - سیدمحمد حسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القران، قم، ج5، ص 253-252، برای آگاهی بیشتر به آیات مورد تمسك پلورالیست‌ها و پاسخ آنها ر.ك: مجله معرفت، همان. [7] - سوره زخرف، آیه 43. [8] - سوره یس، آیه 61. [9] - سوره شوری، آیه 53. [10] - سوره انعام، آیه 39. [11] - رك: مجله معرفت، همان. [12] . سوره مائده، آیه 68. [13] . ترجمه از حضرت آیت‌الله مكارم شیرازی، چاپ مدرسه امیرالمؤمنی [14] . مجمع‌البیان، طبرسی، (تهران، انتشارات فراهانی، چ 1، 1360) ج 7، ص 120. [15] . تبیان، طوسی، مكتبه اعلام الاسلامی، بیروت، ‌چ 1، ج 3، ص 89. ⏪ پایان 🍀🍀🍀 🔅 به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم. @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 62 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #تکرار #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 💢حکمت تکرار بعضی عبارات و داستان‌ها در قرآن ⏪ اگر چه "تکرار" سبب تفهیم بیشتر می‌گردد و اگر چه امروزه روانشناسان نیز کشفیات قابل توجهی راجع به "ذکر = یادآوری" و تکرار آن داشته و بر آثار "تکرار"، بر روان تصریح دارند، اما اگر در مباحث و قصص قرآنی بنگریم، "تکرار"ی ندارد، مگر آن که تذکرش در آن فصل و موضوع، لازم و ضروری باشد. اگر فقط نمازهای یومیه را اقامه نماییم، نمازمان (البته با تفاوت رکعاتش)، در هر شبانه روز، پنج نوبت تکرار می‌شود؛ اما هیچ ملاقات و گفتگو با خداوند رحمان و رحیم، تکراری نیست و هر کدام مستقل از دیگری هستند. ملاقاتی جدید و گفتگویی جدید و ذکر و تسبیحی نو می‌باشند. ⏪ آیا اگر کسی را دوست داشته باشیم، فقط یکبار به زبان می‌آوریم و یا فقط یکبار اظهار و ابراز محبت می‌نماییم؟! یا اگر کسی را دشمن بداریم، فقط یکبار به زبان یا به عمل اظهار می‌کنیم؟! یا آن که این حبّ و بغض، استمرار دارد و حقیقت آن به هیچ وجهی تکراری نمی‌باشد؛ اگر چه ممکن است که الفاظ یا رفتارهایی به صورت تکرار بروز نمایند. مثل این که کسی هر روز یک یا چندبار به محبوبش بگوید: «دوستت دارم»، یا هر روز شاخه گلی برای هدیه بیاورد. ⬅ الف – آیا "توحید" و این که بدانیم و باور نماییم که هیچ إلهی به غیر از الله جلّ جلاله وجود ندارد و به همراه او نیز إله دیگری وجود ندارد، یک امر تکراری است؟! در حالی که برای ما هر لحظه إلهه‌ای کاذب و دروغین [از درون یا از بیرون]، رخ می‌نماید و ما را به سوی وابستگی و بندگی خود دعوت می‌نماید؟! لذا مکرر متذکر می‌گردد که «أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ» و با ذکر مثال‌های گوناگون، از عقل و قلب ما می‌پرسد: «أَإِلَهٌ مَعَ اللَّه – آیا با الله، إله دیگری هم هست؟!» و اگر دقت نماییم، زوایای بحث و دلایل اقامه شده در هر تذکر، کاملاً متفاوت می‌باشند. ⬅ ب – قصص قرآن کریم نیز به حسب ظاهر تکراری است، مثلاً گفته می‌شود قصص مربوط به حضرت موسی علیه السلام و قوم بنی‌اسرائیل! در حالی که هیچ کدام تکرار نیستند؛ یک بحث از طغیان فرعون است – یک بحث از رسالت ایشان و برادرشان هارون است – یک بحث به معجزه الهی و جادوگران پرداخته – دیگری به جهل و لجاجت قوم بنی اسرائیل – فرازی دیگر به اصرار آنها به دیدن خداوند متعال – فرازی دیگر به سامری گوساله‌ساز و گوساله‌پرستی امت موسی علیه السلام – مبحثی دیگر به ازدواج ایشان – مبحثی دیگر به غرق شدن فرعون و آلش ... و هر فراز نیز دارای درس‌ها، حکمت‌ها و عبرت‌های بسیاری می‌باشد، به ویژه آن که اخلاق عموم مردم، شبیه اخلاق عموم قوم بنی اسرائیل می‌باشد. 📜 حکمت قصص: ⏪ اگر خوب به آیات مربوط به قصص تاریخی قرآن کریم توجه نماییم، می‌بینیم که قصه‌ی کفر و لجاج قوم نوح علیه السلام و مسئله حتمی شدن عذاب و نجات مؤمنانی که سوار بر آن کشتی شدند، قصه‌ی روزمره‌ی آدمیان و خود ماست. هر زمان طوفان بلایای مهلک و سیل ریشه‌کن کننده عذاب، همگان را تهدید می‌کند و "سفینة النجاة إلهی"، همیشه هست و همگان را دعوت به سوار شدن و نجات می‌کند. چرا پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله فرمودند که سمت راست عرش خدا نوشته شده است «إنَّ الحُسَینَ مِصباحُ الهُدی وسَفینَةُ النَّجاةِ»؟ و البته تمامی امامان علیهم السلام، چراغ هدایت و کشتی نجات می‌باشند. ⏪ اگر خوب بنگریم، قصه‌ی بت‌ها و بت‌پرستی‌های زمان حضرت ابراهیم علیه السلام و بت‌شکنی ایشان، قصه‌ی ماست و حتی افکنده شدن در آتش توسط دشمنان و سالم بیرون آمدن از آن به معجزه‌ی الهی نیز قصه خود ماست. ⏪ هم یوسف علیه السلام، خود ما هستیم و هم برادران حسود یوسف، هم زندان یوسف و هم سلولی‌ها، هم زلیخا و هم چنین دوران‌های رونق و قحطی و ...، دوران‌های خود ماست؛ پس باید درس و حکمت بیاموزیم و عبرت بگیریم. ⏪ قصه قوم لوط، عاد و ثمود، قصص فرعون، قصه‌ی قوم بنی‌اسرائیل، ایرادهای بنی‌اسرائیلی در اطاعت امر خدا – ترس – نافرمانی به رغم دیدن معجزات و شنیدن براهین و برخورداری از علم و حکمت ... و غیبت حضرتش و رویکرد امتش به گوساله‌پرست با فتنه سامری و ...، همه قصص خودمان می‌باشد. قصه‌های مشابهی که به اَشکال گوناگون رخ می‌نماید و تکرار می‌شود. ⏪ پس، اگر چه شاید به حسب ظاهر و برخی الفاظ، تکرار وجود داشته باشد و همین تکرار نیز سبب تفهیم و تذکر بیشتر می‌گردد که لازم و ضروریست؛ اما در حقیقت آیات از منظری دیگر، تکراری وجود ندارد و هر کدام مبحث مستقلی می‌باشند. 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 63 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #زن #مرد #شبهه #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 📜 دقت کنیم که "پُرگویی، زیاده‌گویی و پراکنده‌گویی"، یکی از اصلی‌ترین روش‌ها [تاکتیک]های جنگ نرم، به ویژه در فضای مجازی می‌باشد، چرا که امکان پاسخ را سلب می‌کند و این همان است که آنان می‌دانند و می‌خواهند. مثل همین شبهه‌ی فرافکنی شده که در 5 خط 20 ادعا کرده و به 20 آیه نیز مستند کرده است و حال اگر شما بخواهید پاسخ دهید، باید اول تک آیات را با ترجمه صحیحش بنویسید تا اثبات کنید که به غلط ترجمه کرده‌ای تا سوء استفاده کنی! بعد تک به تک آن آیات را شرح دهید تا موضوع روشن شود، به ویژه اگر موضوع در مباحث حقوقی و حقوق کیفری و جزایی و ... باشد؛ بعد لازم است که برای پاسخگویی و رفع شبهه، از حقوق بگذرید و به عرصه‌ی "فلسفه حقوق" برسید و با شرح حکمت‌ها، پاسخی مستدل و مستند بدهید! ▪ بنابراین، اگر هر سؤالی فقط سه صفحه پاسخ داشته باشد، 60 صفحه می‌شود که نه می‌شود نوشت و نه اگر به فرض کسی بنویسد و در فضای مجازی درج کند، مخاطبی آن را می‌خواند! ▪ اما، در عین حال در این فرصت و امکان مختصر، پاسخی ایفاد می‌گردد تا مخاطبان محترم، با حقه‌بازی‌های اینگونه شبهات آشنا شوند. 🔸 متنی نسبتا کوتاه در عین حال خواندنی و کاربردی .تنها با صرف وقت کمتر از 7 دقیقه تفسیر و قرآن پژوهی 🆔 @rahighemakhtoom

#تحلیل_و_بررسی 63 #گفتگو #مقالات #تفسیر_قرآن #زن #مرد #شبهه #فهم_قرآن 🔅🔅🔅 📜 دقت کنیم که "پُرگویی، زیاده‌گویی و پراکنده‌گویی"، یکی از اصلی‌ترین روش‌ها [تاکتیک]های جنگ نرم، به ویژه در فضای مجازی می‌باشد، چرا که امکان پاسخ را سلب می‌کند و این همان است که آنان می‌دانند و می‌خواهند. مثل همین شبهه‌ی فرافکنی شده که در 5 خط 20 ادعا کرده و به 20 آیه نیز مستند کرده است و حال اگر شما بخواهید پاسخ دهید، باید اول تک آیات را با ترجمه صحیحش بنویسید تا اثبات کنید که به غلط ترجمه کرده‌ای تا سوء استفاده کنی! بعد تک به تک آن آیات را شرح دهید تا موضوع روشن شود، به ویژه اگر موضوع در مباحث حقوقی و حقوق کیفری و جزایی و ... باشد؛ بعد لازم است که برای پاسخگویی و رفع شبهه، از حقوق بگذرید و به عرصه‌ی "فلسفه حقوق" برسید و با شرح حکمت‌ها، پاسخی مستدل و مستند بدهید! ▪ بنابراین، اگر هر سؤالی فقط سه صفحه پاسخ داشته باشد، 60 صفحه می‌شود که نه می‌شود نوشت و نه اگر به فرض کسی بنویسد و در فضای مجازی درج کند، مخاطبی آن را می‌خواند! ▪ اما، در عین حال در این فرصت و امکان مختصر، پاسخی ایفاد می‌گردد تا مخاطبان محترم، با حقه‌بازی‌های اینگونه شبهات آشنا شوند. 🔸 متنی نسبتا کوتاه در عین حال خواندنی و کاربردی .تنها با صرف وقت کمتر از 7 دقیقه تفسیر و قرآن پژوهی 🆔 @rahighemakhtoom