💢گلایه استاد محمدباقر ایروانی از نظام آموزشی حوزه 🔻در حین تحصیل در دورۀ سطح، احادیث و روایات اهل بیت(ع) را نخواندم، نه در صوم و نه در صلاة و نه در طهارت، چه رسد به دیات، حدود و تعزیرات؛ همان‌طور که راه‌های استدلالی که فقیه در استنباط احکام شرعی به کار می‌گیرد، نخواندم. مرتب می‌شنیدم که کتاب شرح لمعه شهید ثانی یک دورۀ استدلالی فقهی است که از طریق آن چگونگی استدلال فقهی آموزش داده می‌شود. این مطلب را از روی تقلید و تعبد پذیرفته بودم. بعدا برایم روشن شد که این خلاف واقع است. کتاب شرح لمعه به ما یاد می‌دهد که چگونه کلمات سخت را تلفظ کنیم و چگونه رموز و طلسم کلمات را بگشاییم. زمانی را برای گشودن کلمات و معنی طلسم گونه گذراندم. بی‌آنکه بدانم در داخل آن كلمات و مفهوم آن چیست. آموختم که این چیز شرط برای آن اصل فقهی است، آن فعل واجب است چون روایتی بر آن دلالت دارد. فقط همین قدر نه بیشتر. روایات وارد شده در خصوص آن مسئله را نمی‌شناختم. به‌طوری که وقتی آن روایات را می‌شنیدم برایم غریب و ناآشنا بود. شنیده بودم که چگونه روایات متعارض می‌شوند و چگونه تعارض آنها را برطرف کنیم و وقتی که تعارض حل نمی‌شود به چه چیزی رجوع کنیم، ولی این مطالب را در کتاب استدلالی شرح لمعه ندیده بودم. در مرحلۀ آموزش سطح حوزه علمیه، ما نیاز به کتاب فقهی‌ای داریم که حداقل اکثر ابواب فقهی را در برداشته باشد. روایات اهل بیت را بشنویم و بدانیم که چگونه در هنگام تعارض عمل کنیم، همراه با اشارۀ کوتاهی به بعضی از مسائل رجالی. 📚 دروس تمهيدية في القواعد الرجالية، ص6 #نظام_آموزشی #حدیث #لمعه #زوائد @rahjoo_213‏ ‏

✅اغلاط مشهوره(2) 🔻علَمآءُ أمَّتى افضل من انبیاء بنی اسرائیل(1) 🔸اين عبارت به عنوان روايت مشهور بر السنه متداول است، ولى هرگز سندى براى آن يافت نشده است. علامه سيد عبدالله شبّر (۱۲۴۲ ق) فرموده است: «پس از فحص و تتبّع تام در اصول و اخبار ما درباره‌ى حديثى كه از پيغمبر (صلى الله عليه وآله وسلم) روايت شده است كه "علماء أمتى أنبياء بنى‌اسرائيل او كأنبياء بنى‌اسرائيل او أفضل من أنبياء بنى‌اسرائيل،" هرگز مدركى نيافتيم. 🔹در كتاب «الجامع الصّغير» سيوطى و «كنوز الحقائِق » مناوى و «نهج الفصاحة » پاينده و «وهج الفصاحة » أعْلمى كه براى احاديث صغار سيّد البشر تدوين يافته است مراجعه كردم ، از طريق عامّه در آنجا هم نبود. 🔸آية الله حاج سيّد محمّد على قاضى طباطبائى در كتاب «تحقيق دربارۀ اوّل أربعين حضرت سيّد الشّهداء عليه السّلام » تحت عنوان : «مراد از آل محمّد چه كسانند؟» در ص 468 گويد: فيروزآبادى (صاحب كتاب اللغة ) گويد: و قَول رَسولِ‌ اللهِ‌ صلَّى اللهُ‌ عليه و ءَاله و سلَّم : عُلَمآءُ أمَّتى كَأنْبيآءِ بَنى إسْرآئيلَ‌، و فى لَفظٍ‍‌ : عُلَمآءُ هَذِهِ‌ الامَّةِ‌ أنْبيآءُ سائِرِ الامَمِ‌؛ وَ إنْ‌ كانَ‌ فى إسْنادِهِ‌ مَقالٌ‌ لَكِنْ‌ يُسْتَأْنَسُ‌ بِهِ‌ فيما ذَكَرْناهُ‌ . #اغلاط_مشهوره #حدیث @rahjoo_213

✅اغلاط مشهوره(2) 🔻علَمآءُ أمَّتى افضل من انبیاء بنی اسرائیل(2) ✔️المُحدّث الجزائري(ره): 🔸حديث علماء أمّتي كأنبياء بني اسرائيل لم نطّلع عليه في شيء من كتب الأخبار، نعم نقله بعض المتأخّرين من أصحابنا في غير كتب الحديث، و قد أعترف غيرنا بعدم الاطّلاع عليه في جملة أخبارنا و من ثمّ‌ نسبه تارة إلى العامّة و مخترعاتهم ليستغنوا به عن الأئمة (ع) و لهذا سمّوا علمائهم الأئمة و أبو حنيفة الإمام الأعظم بالنّسبة إلى باقي الأربعة و أخرى إلى الصّوفيّة، لثبوت ما يزعمونه من الكشف و جوّز بعضهم وضع الحديث للمصالح، 🔹 و على تقدير ثبوته حملوه تارة على أنّ‌ المراد بعلماء الأمّة الأئمة (ع) لأنّهم حجج اللّه مثلهم في وجوب الطّاعة و الفضل و الشرف و أخرى على ارادة العلماء، لكن وجه الشّبه أنّهم مظلومون مقتولون خائفون، أو وجوب العمل بما يروونه عن النّبيّ‌ (ص) و أهل بيته (ع) أو المراد جميع علماء الأمّة أنّ‌ قولهم و رواياتهم حجّة و ذكروا فيه تأويلات كثيرة. 📚زهرالربیع، ص462 #اغلاط_مشهوره #حدیث @rahjoo_213

✅افراط و تفریط در پذیرش احادیث ✔️مرحوم محمدتقی مجلسی: 🔸... أن إفراط بعض المعاصرین فی حصول العلم بهذه الأخبار ( آحاد ) حتی فی حصوله بکل خبر منسوب إلی الإمام و إن کان من العامة و کذا تفریط بعضهم برد کل الأخبار بناء علی أنها آحاد و لا تفید إلا الظن مع ورود النهی عن اتباعه، خارجان عن الاعتدال. 📚 روضة المتقین، ج ١ ص ٢٠ #رجال #حدیث @rahjoo_213

✅نظریه‌ی علامه مجلسی پیرامون «بررسی سندی روایات» 🔸بهترین روش برای کسب اطلاع از نظریه‌ی علامه، رجوع به عبارات وی در آثار بجای مانده از ایشان است. در این بخش از نوشتار به بیانات وی در بحارالانوار، ملاذ الاخیار (شرحی بر التهذیب) و مرآة العقول (شرحی بر الکافی) اشاره خواهد شد. 🔻علامه در مقدمه‌ی بحارالانوار می‌نویسد: 1️⃣ ای برادران دینی! ای کسانی که ادعای ولایت اهلبیت را دارید! دعوت من را اجابت کنید و به این کتاب روی آورید. اگر در ادعای خویش مبنی بر پیروی از امامان صادق هستید، با نگاه یقین به این روایات بنگرید و با اطمینان به آن تمسک کنید. از انسانهایی نباشید که ادعایشان مخالف اعتقادشان است(البته از میان کلامشان می‌توان به اعتقاد پنهانشان پی برد). مبادا از سر جهل و گمراهی، دوستدار بدعتها و تمایلات شخصی شوید. مبادا مبانی و آموزه های دین حق را کنار گذاشته و مزخرفات و اوهام منکران دین را پذیرا شوید. من این کتاب را به دلیل اشتمال بر انواع علوم و حکمتها و اسرار و بی‌نیازی خواننده‌ی آن از دیگر کتب روایی، «بحار الانوار الجامعة لدرر الاخبار الائمة الاطهار» نام گذاری کردم(دریاهای نور که روایات دُرّین امامان پاک را در بر دارد). 🔻وی در ملاذ الاخیار نیز با تاکید بر اعتبار روایات بحارالانوار می‌نویسد: 2️⃣ آنچه برای من به قوت اثبات شده و دلایل آن را در کتاب کبیر بیان کردم، این است که تمامی روایات موجود در کتب اربعه و دیگر کتب به تالیف صدوق، برقی، صفار، حمیری، طوسی، مفید و اصول معتبره‌ای که به آن دسترسی داشتیم (و اسامی آن در کتب رجالی ذکر شده است) و در کتاب بحار گنجاندم، تماما حجت و مورد عمل است. این روایات، به مراتب قویتر از اصول عقلیه و استحسانات و قیاسهای متداول در میان برخی از عالمان متأخر شیعه است؛ البته در شرایط تعارض و جمع بین روایات، گریزی از ورود دادن مباحث رجالی نداریم. 🔻وی پیرامون بحث تعارض روایات، همین نظریه را به شکل صریح‌تری در مرآة العقول می‌نویسد: 3️⃣ «و الحقّ عندى فیه: أنّ وجود الخبر فی أمثال تلك الأصول المعتبرة ممّا یورث جواز العمل به، لكن لابدّ من الرجوع إلى الأسانید لترجیح بعضها على بعض عند التعارض، فانّ كون جمیعها معتبرا لاینافی كون بعضها أقوى.» 🔹براین اساس می‌‌توان گفت که وی، بررسی¬های متداول سندی را که متاخرین اعمال می‌کردند تنها در مبحث تعارض تجویز می‌کند؛ البته نه به جهت تمییز معتبر از نامعتبر، بلکه به جهت تمییز معتبر از معتبرتر. 🔸همچنین باید بپذیریم که وقتی ایشان روایتی را ضعیف شمرده (در مرآة العقول نمونه‌های فراوان وجود دارد) به معنای انکار روایت نبوده است؛ بلکه آن را به خودی خود قوی و نسبت به روایت معارض، ضعیف می‌داند(بر اساس بررسیهای رجالی). در برخی موارد نیز مبنای مشهور رجالی رابیان کرده و با آن مخالفت میکند. به عنوان نمونه، وی در اظهار نظری پیرامون سند یکی از روایات کافی می‌نویسد: «ضعیف‏ على‏ المشهور، لكنه معتبر، أخذه من كتاب الوصیة لعیسى بن المستفاد، و هو من الأصول المعتبرة.» 📚بررسی توان علم رجال #رجال #حدیث @rahjoo_213

✅ قاعده ای در عدم رد روایات ✔️آیت الله وحیدخراسانی: 🔸ان عدم رد الروایات اصل مهم تعرضت له النصوص و ان طرحها نتیجة لعدم الفهم و ان الفقیه المتبحر فی الدین لا یقوم بذلک و هذا الاصل الاساسی علی طبق : ( حدیثنا صعب مستصعب لا یحتمله الا ملک مقرب او نبی مرسل او مومن امتحنه الله قلبه للایمان ) فالوظیفة هی السکوت لا الطرح. 📚المغنی فی الاصول ج۳ ص۱۲۳ #رجال #حدیث @rahjoo_213

✅اغلاط مشهوره(3) 🔻قضا شدن نماز صبح 🔸متأسفانه چند متن به عنوان حدیث بسیار مشهور شده است؛ و به صورت فراوان و گسترده در سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی پخش شده و دست به دست می شود که بنابر تحقیق و جست‌وجو؛ در منابع یافت نشد و بدون مدرک است. 1️⃣ مردی به خدمت امام صادق(ع) آمد و عرضه داشت : من مرتکب گناهی شده ام. امام صادق(ع) فرمود :خدا می بخشد. آن شخص عرضه داشت :گناهی که مرتکب شده ام خیلی بزرگ است. امام فرمود: اگر به اندازه ی کوه باشد خدا می بخشد. آن شخص عرضه داشت: گناهی که مرتکب شده ام خیلی بزرگتر است. امام فرمود : مگر چه گناهی مرتکب شده ای؟ وآن شخص به شرح ماجرا پرداخت. پس از اتمام سخن، امام صادق(ع) رو به آن مرد کرد و فرمود: خدا می بخشد ، من ترسیدم که «نماز صبح» را قضا کرده باشی. 2️⃣از امام صادق(ع) پرسیدند که چرا کسانی که در آخر زمان زندگی مےکنند رزق و روزیشان تنگ است؟ فرمودند : به این دلیل که غالبا نمازهایشان قضا است. 3️⃣مردي تصميم داشت به سفر تجارت برود خدمت امام صادق عليه السّلام که رسيد درخواست استخاره اي کرد، استخاره بد آمد، آن مرد ناديده گرفت و به سفر رفت اتّفاقاً به او خوش گذشت و سود فراواني هم برد. امّا از آن استخاره در تعجّب بود پس از مسافرت خدمت امام صادق عليه السّلام رسيد و عرض کرد: يابن رسول الله ! يادتان هست چندي قبل خدمت شما رسيدم برايم استخاره کرديد و بد آمد، استخاره ام براي سفر تجارت بود به سفر رفتم و سود فراواني کردم به من خوش گذشت. امام صادق عليه السّلام تبسّمي کردند و به او فرمودند: در سفري که رفتي يادت هست در فلان منزل خسته بودي نماز مغرب و عشايت را خواندي شام خوردي و خوابيدي و زماني بيدار شدي که آفتاب طلوع کرد و نماز صبح تو قضا شده بود؟ عرض کرد : آري . حضرت فرمودند: اگر خداوند دنيا و آنچه را که در دنياست به تو داده بود جبران آن خسارت (قضا شدن نماز صبح) نمي شد. #اغلاط_مشهوره #حدیث @rahjoo_213

✅اغلاط مشهوره(4) 🔻إنّ صوت القائم یشبه بصوت الحسین (ع)؛ طنین صدای حضرت قائم شبیه صدای امام حسین علیه السلام است!!!! 🔸با یه بررسی اجمالی و آدرس هایی که در مقالات نسبت به این جمله آمده است چنین می یابیم: ▪️ الأمالي للشيخ الطوسي أَبُو مُحَمَّدٍ الْفَهَّامُ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو الطَّيِّبِ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ بُطَّة.....فَقَالَ لِي إِلَى أَيْنَ يَا بَا الطَّيِّبِ بِصَوْتٍ يُشْبِهُ صَوْتَ حُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي جَعْفَرٍ ابْنِ الرِّضَا. فَقُلْتُ هَذَا حُسَيْنٌ قَدْ جَاءَ يَزُورُ أَخَاه‏...(بحارالانوار، ج52، ص23؛ امالی طوسی، ص288) 🔹اولا این متن را ابوطیب نقل کرده و از معصوم نیست. ثانیا ابوطیب که در زمان امام هادی و امام حسن عسکری می زیسته چگونه طنین و آهنگ صدای سیدالشهداء را شنیده!!! ثالثا منظور از حسین بن علی در متن برادر امام عسکری است نه سیدالشهداء. ▪️شیخ عباس قمی در سفینه البحار ذیل فرزندان امام هادی می نویسد: أولاد الامام الهادي عليه السّلام‏... أقول: قد ذكرنا في «جعفر» أحوال جعفر و في «حمد» ما يتعلق بمحمد ابني عليّ الهادي عليه السّلام و في «حسن» انّ الحسين بن عليّ الهادي أحد السبطين. و روي انّه سمع أبو الطيّب أحمد بن محمد بن بطّة صوت الحجّة عليه السّلام بصوت يشبه صوت الحسين بن عليّ أذن له في الدخول في دار العسكريّين لزيارتهما عليهما السّلام. #اغلاط_مشهوره #حدیث @rahjoo_213

✅ جایگاه حدیث و علوم حدیثی در حوزه ✔️آیت الله منتظری: 👈 آنقدر که در فالتأمل های کفایه وقت می گذاشتیم، اصلا به کتاب های حدیثی نگاه نمی کردیم. #نظام_آموزشی #حدیث #حوزه @rahjoo_213‏ ‏

✔️آیت الله جوادی آملی: 🔸سه، چهار تا حدیث است که آمده در بازار حوزه... 🔹10درصد روایات در حوزه ها مطرح است... #نظام_آموزشی #حدیث #زوائد @rahjoo_213‏ ‏‏ ‏