#راه_نگار rahnegar@
✍️ تحولات سیاسی - امنیتی افغانستان و ️سناریوهای پیش رو چهار دهه ناامنی نهادینه شده در افغانستان و
💠 بخش پایانی. شگفتی سازها و ارزیابی نهایی تحولات
🎯 شگفتی سازها
با عنایت به سناریوهای مطرح شده، برخی از شگفتی سازها مرتبط با تحولات افغانستان عبارتاند از:
۱. جابجایی قدرت میان طالبان سیاسی و طالبان افراطی قبل از دستیابی به تفاهم سیاسی فراگیر با همه اقوام؛
۲. بازسازی توانمندی و توسعه سریع و فراگیر داعش به خاطر خلاء انتقال قدرت طالبان؛
۳. حمله گسترده طالبان به مرزهای پیرامونی و ج.ا.ایران به منظور تحریک کنشگران منطقهای؛
۴. دخالت نظامی قدرتهای منطقه در افغانستان مانند ایران یا چین به دلیل تحریک پذیری بالا؛
۵. تعارض طالبان با عربستان سعودی به دلیل بدیل سازی حکومت امارات اسلامی به جای سلطنت قبیله محور؛
۶. لیبلی سازی و سوریه سازی افغانستان، به دلیل خارج شدن کنترل امنیت از دست کنشگران اصلی.
♻️ یافتههای راهبردی
آوردگاه افغانستان فراتر از اشغالگری و شکست تحقیرآمیز قدرتهای جهانی مانند: شوروی، امریکا و ناتو و حتی ظهور شگفت انگیز، بازگشت غافلگیر کننده و سلطه فراگیر طالبان بر این کشور است. زیرا ژئوپلیتیک افغانستان به عنوان حلقه میانی مذاهب، فرقهها و ایدئولوژیهای معنوی از یک سو و لولایی اتصال قدرتهای سیاسی و امنیتی درونی، پیرامونی و جهانی از سوی دیگر قابل توجه است. بنابراین ماهیت و حقیقت تحولات این کشور، بایستی فراتر از رفت و آمد گروهها، دولتها و قدرتها مورد تحلیل قرار گیرد.
با تمام این احوال جمهوری اسلامی با تکیه بر سابقه و تجربه تاریخی در؛ هم افزایی فرهنگی - تمدنی با مردم افغانستان و شناخت عمیق و درس آموختههای که از تهدیدها و فرصتهای این کشور دارد، از توانمندی لازم و ظرفیت اقتدار کافی برای کنشگری ایجابی (فارغ از اظهارت عوام زده ژورنالیستها مطبوعاتی و مجازی) در مدیریت تحولات افغانستان برخورد است.
با این اوصاف و مبتنی بر شواهد و قرائن برآمده از سناریوهای ذکر شده، میتوان چند گزاره زیر را به عنوان ارزیابی نهایی برای فضای سیاسی - امنیتی افغانستان در آینده پیش رو، را مورد عنایت قرار داد:
۱. بیتفاوتی و عدم مقاومت مردم و ارتش در برابر طالبان، به خاطر نارضایتی شدید از دولت وابسته و نیروهای اشغالگر؛
۲. غیر قابل اتکا بودن قدرتهای خارجی و ناپایداری دولتهای دست نشانده آنها چه از نوع خلقی چه از نوع لیبرال؛
۳. تخریب نقشههای پنهان آمریکا برای آینده افغانستان، در تبدیل فضای نظامی این کشور به فضای امنیتی؛
۴. ایجاد بستر لازم برای توسعه ناامنی به مناطق قومی - مذهبی و پیرامون مرزهای افغانستان؛
۵. اولویت و ارجحیت ماهیت ضد اشغالگری و ضد آمریکایی جریانهای منتسب به طالبان؛
۶. پایان دوران پیروزی نظامی آمریکا در جنگها، به ویژه از ابتدایی قرن ۲۱ به این سو؛
۷. شکست نسخه لیبرالیستی در دولت - ملت سازی برای سایر کشورها با تجویز نسخه آمریکایی آن؛
۸. اهمیت هوشمندی سیاسی و امنیتی برای رصد و ادراک تغییر عناصر وابسته به طالبان، از رویکرد نرم اجتماعی و سیاسی به رویکردهای تکفیری و خشن.
❇️ راهبردهای مواجهه
مهمترین تدبیر جمهوری اسلامی در شرایط پسا سلطه طالبان و برای مواجهه با سناریوهای چهارگانه مرداب امنیتی، سیلاب امنیتی، سراب امنیتی و تالاب امنیتی؛ استفاده از سیاست "تدبیر حکیمانه با رویکرد تعامل هوشمندانه" و سیاست "مهار طالبان مبتی بر مدارای صبورانه" است. با این وجود در شرایط مختلف امکان اتخاذ راهبرد متفاوت ضروری است که از جمله راهبردهای قابل پیگیری در شرایط موجود عبارت است از:
۱. استفاده از الگوی مدیریت عدم وقوع دولت تک حزبی با محوریت طالبان از طریق مصالحه با سایرین جریانهای فعال افغانی؛
۲. استفاده از الگوی مدیریت کنترل ناامنی فزاینده و سرریز شده آن به سراسر افغانستان با همکاری کشورهای پیرامونی؛
۳. استفاده الگوی مدیریت استحاله و تحول در رویکرد تکفیری به رویکرد افراطی و از افراطی به اعتدالی؛
۴. آمادگی دائمی برای مواجهه با سه مسئله عمده:
نخست. مواجهه با سیل مهاجران افغانی؛
دوم. توسعه ناامنی در مرزها و افزایش قاچاق مواد مخدر؛
سوم. توسعه فعالیت گروهای تروریستی افراطی و تکفیری در شرق کشور.
✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۲۶ خرداد ۱۴۰۲ه.ش
💎کانال تلگرامی #راه_نگار
🆔@Rahnegar96
💎 کانال ایتا، سروش و روبیکا
🆔@Rahnegar1401
✍️ جوادالائمه: از خردورزی راهبردی تا سیاستگذاری آیندهنگر
💠 حضرت محمد بن علی (ع) معروف به «تقی» و «جواد الائمه»، مولودی پر خیر و برکتی است که در شهر «مدینه» دیده به جهان گشود. مادر او «سبیكه» به خاندان «ماریه قبطیه» همسر پیامبر اکرم(ص) منتسب است. آن حضرت پس از شهادت پدر هشت ساله بود که در همان سن طفولیت صاحب ولایت و منصب امامت شد و سال ۲۲۰ ه.ق و در سن ۲۵ سالگی به شهادت رسید.
مجموعه تلاشهای نظام یافته معرفتی و مدیریت سیاسی هدفمند آن حضرت در دوره ولایت و امامت حامل چند گزاره راهبردی است:
🔅۱. بهروز رسانی و تثبیت کرامت امامت و معجزه رسالت در دوره خردسالی و بازنمایی از مدل حیات معنوی عیسی مسیح (ع)؛
🔅۲. گشادهرویی و زیادهبخشی در مناسبات دوستانه، سخاوتورزی در زیست مادی و انسانی مبتنی بر ادب و نرمخویی در مناظرات منتقدانه؛
🔅۳. حرکت بر لبه دانش فلسفه یونانی، معناگرایی هندی و عقلانیت ایرانی، از طریق پاسخ عالمانه به نقدهای دینی، علمی و فلسفی؛
🔅۴. تداوم کرسی مناظرات نظری و فکری و موسعسازی مباحثات علمی و پژوهشی، پس از علی بن موسیالرضا (ع)؛
🔅۵. منقحسازی رویکرد توحیدی در مواجهه با مسلکهای جاهلانه فرقهای، گمانههای اعتقادی و مرامهای انحرافی؛
🔅۶. ترسیم، تحکیم و تداوم مرز مذهب پیروان اهلالبیت از طریق نقد و نفی رویکرد واقفیه در دوره پس از امام هشتم؛
🔅۷. تدبیر حکیمانه برای مشارکت موثر در کرسیهای نظریهپردازی برون دینی دوره مأمون و مناظرات درون دینی معتصم عباسی؛
🔅۸. شبکهسازی فراگیر، منسجم، همافزا، هوشمند وکالت ائمه و حمایتکننده از پیروان اهلالبیت؛
🔅۹. ایجاد حلقههای واسط با مریدان از طریق سرپلهای ارتباطی بین خود و جمعیت پراکنده شیعه از مصر تا سیستان و از قفقاز تا شبه جزیره حجاز؛
🔅۱۰. تربیت شاگردان دانشپژو و معنویتمنش همچون: «حضرت عبدالعظیم حسنی»، «جناب علی بن مهزیار اهوازی»، «فضل بن شاذان نیشابوری» و «دعبل خزاعی»؛
🔅۱۱. استفاده از فضای مناظرات، برای افشای بیکفایتی ساختار خلافت عباسی به عنوان مدعیان جایگزین ولایت و امامت و توسعه معارف اهلالبیت؛
🔅۱۲. مرزبندی میان سیاست امامت محور و اخلاقمدار، با سیاست وراثتی و سکولاریسم دینی.
♻️ یافتههای راهبردی
فهم رسالت علمی و معنوی درک سیاستورزی اجتماعی و تاریخی جوادالائمه (ع) متأثر است از:
🔅اولا. بازشناسی کنشگری راهبردی و راهبری جامعه توسط امام، که در محیط سیاسی و امنیتی و دوره حکمرانی مقتدر ولی مزورانه مأمون عباسی و دوره حکمرانی مستبدانه ولی در حال زوال معتصم عباسی، اعمال شده است.
🔅ثانیا. تبیینگری برون دینی و تقیه درون دینی امام، به عنوان یکی از اضلاع سهگانه مثلث امامت در عصرپیشا غیبت است که از طریق پاسخ به انتظارات و انتقادات علمی و شبههها و آمادهسازی مریدان برای زیست در دوره سخت و صعب بدون امام و همزیستی با ولایت غیر معصوم - نایبان خاص و عام - صورت گرفت.
🔅ثالثا. مهمترین دستاورد راهبردی امام، حفظ داراییهای کلیدی پیروان اهلالبیت برای دوره خفقان حکمان بنی عباس است که نظارت سخت پادگانی را بر امامین عسکرین سلام الله علیهم - دو ضلع دیگر مثلث امامت در عصر پیشاغیبت - تحمیل نمودند.
🔸در مجموع هرچند لقب تقی به معنا مشهور آن پرهیزگار و جواد به معنی اهل جود و سخاوت است، ولی تقی در تعبیر بامسماتر و عمیقتر آن پوشاننده است که حاکی از وجوه دیگر همچون؛ زمینهسازی برای تقیه و مخفیسازی داراییهای کلیدی شیعه است و جواد به معنای تضمین کننده بقاء و حیات بخشی به پیروان اهلالبیت در فضای آینده، عصر پیشا و افق پساغیبت است.
با این وجود، امامت امام در سنن کودکی و شهادت امام در جوانی حاکی از؛ عمق اثر خردورزی راهبردی، درایت در راهبری شبکه محبان و سیاستگذاری برای آینده و در مواجهه با ساختار عظیم و فراگیر خلافت بنیعباس است که یکی از بزرگترین قلمروهای حکمرانی تاریخ بشر - از شرق چین تا شمال آفریقا و اروپا و از ماورالنهر تا یمن - را تحت سیطره خود داشتند.
✍️ #احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۲۹ ذیالقعده ۱۴۴۴ه.ق/ ۲۹ خرداد ۱۴۰۲ه.ش/.
💎کانال تلگرامی #راه_نگار
🔅 @Rahnegar96
💎 کانال ایتا، روبیکا و سروش #راه_نگار
🔅 @Rahnegar1401
#جوادالائمه_خردورزی_راهبردی
#گشاده_رویی_زیاده_بخشی
#سیاستگذاری_تبیینگر_بروندینی
#فضای_آینده_عصر_پیشا_افق_پسا_غیبت
✍️ کنشگری روشنفکرانه مرحوم دکتر شریعتی
💠 مرحوم دکتر شریعتی از جمله شاخصترین افراد منتسب به نسل دوم روشنفکران است که با اتخاذ "رویکرد بازگشت به خویشتن" در تلاش بودند روند رو به رشد مدرنیزاسیون در جامعه ایرانی و اسلامی را از منظر دانشی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مورد نقد قرار دهند.
🔅 رویکرد "بازگشت به خویشتن" بازتاب توسعه و تعمیق بحران هویت است که پس از آغاز "غرب گرایی و غرب ستایی" در جوامع شرقی و اسلامی و در دوره پس از مشروطیت در ایران آغاز شده بود. به تعبیر دیگر توسعه و تعمیق شیفتگی روشنفکران شرقی و ایرانی در برابر مدرنیته، منجر به از خودبیگانگی آنان در برابر پیشرفتهای مادی و تکنیکی غرب در قرن ۱۹ و ۲۰ میلادی شد. با وجود این از خودبیگانگی، بخشی قابل توجهی از روشنفکران تکیه بر هنجارها و ارزشهای ملی و اسلامی را مانع اصلی بر سر راه توسعه صنعتی تلقی نمودند. این از خودبیگانگی منجر به بروز و ظهور اولین طیف از روشنفکران شد که در ذیل "رویکرد نفی خویشتن" سازماندهی میشوند.
🔅 پس از آنکه این گفتمان در داخل کشور توسعه یافت و بر ضرورت گذر از داشتههای بومی و اسلامی تأکید شد، طیف دوم روشنفکران در ذیل رویکرد "بازگشت به خویشتن" ظهور کرد. اندیشه ورزان این رویکرد که مرحوم دکتر شریعتی مشهورترین شخصیتهای آنها است، در پی حیات بخشی مجدد به هنجارها و ارزشهای بومی و اسلامی بودند که در اثر از خودبیگانگی روشنفکران و یا بیعملی و یا بدعملی فرهیختگان جامعه، هویت ملی و اسلامی در برابر سیطره علمی و فرهنگی غرب دچار فرسایش شده بود.
🔅 فعالیتهای مرحوم شریعتی به عنوان متأخرترین روشنفکران این گروه، ادامه دهنده و کامل کننده راه سایر اندیشمندان همچون مرحوم جلال آل احمد بود که منجر به ایجاد؛ شور انقلابی در میان جامعه دانشگاهی برای خودیابی و خودشناسی فرهنگی و سیاسی شد.
🔅 این نحله فکری - انقلابی و جریان عملگرا، برآن بود که؛ جامعه ایرانی به خاطر وادادگی در برابر مدرنیته (غرب زدگی)، دچار از خودبیگانگی در هویت و خویش فراموشی در منزلت شده است. آنها معتقد بودند که بهترین راه خروج از بحران هویت درونی و از خودبیگانگی، بازگشت به هنجارها و ارزشهای ملی ایرانی - اسلامی و مواجهه انتقادی و مطالبه گرانه از تمدن غرب است.
🔅 زنده کردن مفاهیم راکد شده مثل: صلاحیت، امامت، ولایت، مقاومت، اعتراض، قیام، انتظار، حرکت، صعود، تعهد، تقید، توسل، فطانت، فراست، فتوت، ذکاوت، خودیابی، خودکاوی و خودشناسی، در محیطهای دانشگاهی و علمی مشحون از: رکود، هبوط، تقلید، قعود، عزلت، خیانت، تغافل، اهمال، بیتوجهی، بیخبری، تسامح، چشمپوشی، سستی، سهلانگاری و مسامحه، از مهمترین دستآوردهای مرحوم شریعتی و همفکران او در رویکرد بازگشت به خویشتن است.
✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۲۹ خردادماه ۱۴۰۲ه.ش
💎کانال تلگرامی #راه_نگار
🔅 @Rahnegar96
💎 کانال ایتا، سروش و روبیکا #راه_نگار
🔅 @Rahnegar1401
✍️ شهید چمران آغازگر رویکردی نوین در روشنفکری (از امت گرایی تا تمدن سازی)
💠 پس از "رویکرد نفی خویشتن" و "رویکرد بازگشت به خویشتن"، نسل سوم از روشنفکران جامعه ایرانی، را میتوان روشنفکران با "رویکرد دین تمدنساز" نام نهاد. در واقع این رویکرد در ادامه روند منزلت خواهی و هویت یابی جامعه ایرانی - اسلامی و مکمل و تعالی بخشی به "رویکرد بازگشت به خویشتن" بود.
اندیشه ورزان منتسب به این رویکرد برآنند که که دین اسلام با محوریت هسته ولایت و پوسته امامت، هم ظرفیت موجده (ایجادکننده) برای نظام سازی دارد و هم نظام اسلامی از قابلیت مبقیه (ماندگار) برای امت گرایی و تمدنسازی برخوردار است.
🔅 به باور این طیف از روشنفکران بومی - اسلامی، برای تعالی بخشی نظری، هویت بخشی فرهنگی و انسجام بخشی ساختاری به نظام سیاسی توحیدی میتوان از یک سو؛ با غرب شناسی عمیق و غرب گزینی دقیق، از مواهب مفید علم و تمدن غرب استفاده گزینشی نمود، و از سوی دیگر؛ با تکیه بر گزارههای متعالی متن و محتوای دین (قرآن و سنت) و نظریههای علمی - فلسفی خردمندان و حکیمان اسلامی (از فارابی تا ملاصدرا)، الگوی جامع از تمدن اسلامی را تبین و ترسیم نمود. بدیهی است که الگوی برآمده از چنین محتوایی پاسخگویی نیازهای مادی و معنوی انسان، جامعه، تاریخ و امت باشد.
🔅 اندیشه ورزان، مدیران راهبردی و هنرمندان این رویکرد پیامد پیروزی انقلاب اسلامی و تربیت یافته مکتب فکری امام خمینی (ره) هستند. افرادی همچون شهید دکتر مصطفی چمران، شهید مرتضی آوینی، شهید حاج قاسم سلیمانی، استاد حسن رحیم پور ازغدی، مرحوم نادر طالب زاده، استاد داود میرباقری، استاد ابراهیم حاتمیکیا و استاد مجید مجیدی از جمله افرادی هستند که قابلیت فکری، مهارت هنری و تدبیر میدانی برای انتصاب به این گروه از روشنفکران را دارند.
🔅 با این وجود شهید چمران جزء اولین اندیشمندان ایرانی - اسلامی تمدن گرا و تمدن باور است که ضمن برخورداری از رتبه علمی بالا در دانش نوین - فیزیک هستهای از دانشگاه برکلی- و با تجربه زیسته در غرب توانست؛ باب امت گرایی در غرب آسیا، از فلسطین و لبنان تا ایران را بگشاید و آغازگر روند تمدنگرایی بومی - اسلامی برای جهان آرایی در دوره معاصر شود.
✍️ احمد باقری مزینانی استادیار دانشگاه/۳۱ خردادماه ۱۴۰۲ه.ش
💎کانال تلگرامی #راه_نگار
🔅 @Rahnegar96
💎 کانال ایتا، سروش روبیکا #راه_نگار
🔅 @Rahnegar1401
✍️ کنشگری امام باقر (ع): از گرهگشایی ذهنی تا توانمندسازی فرهنگی
💠 زمانه و زمینههای شکلگیری خلافت ۹۰ ساله بنیامیه و بنیمروان در دوره پس از خلافت امیر المومنین علی علیه السلام، باعث تنیده شدن پندارهای خیالی بر گرد حقایق توحیدی و نشستن غباری غليظ از توهمهای معنوی بر چهره نبوی شد.
با اوج گرفتن قدرت بنیمروان در دور عبدالملک، امام محمد باقر علیه السلام چند حرکت را در دستور کار قرار داد. مهمترین جلوههای حرکت راهبردی امام باقر (ع) ایشان عبارت است از:
۱. روایتگری صادقانه از حادثه کربلا، رازگشایی از اسرار نهضت عاشورا و افشاگری از انحرافات بنیامیه و جنایات بنیمروان؛
۲. خرافه زدایی از باورهای معنوی و حقایق توحیدی و تحریف زدایی از احکام اسلامی و مذهبی؛
۳. تلاش برای رهایی ذهن نخبگان و دل تودهها، از استثمار و استحمار فُُسّاق و فُجَّارِ بنیامیه؛
۴. تثبیت پایداری محبان اهلالبیت در برابر استبداد تبهکارانه و طواغیت ویرانگرانه بنیمروان؛
۵. تقویت زیرساختهای اعتقادی و بنیانهای دانشی و سازندگی فکری آحاد جامعه، از طریق تبیین حقایق توحیدی و ظرایف فقه نبوی و علوی.
♻️ یافتههای راهبردی
کنشگری فرهنگی، اجتماعی، اعتقادی و علمی امام باقر عليهالسلام در دوره یکی از قدرتمندترین امپراتوریهای تاریخ بشر بود به گونهای که امپراتوری امویان بر حدود ۳۵٪ وسعت و ۳۰٪ جمعیت جهان سلطه کامل داشت. ایشان همچنین در سختترین دوره گذار جامعه اسلامی یعنی انتقال قدرت از حکمرانی فریبکار اموی به حکمرانی جبار مروانی، مسئولیت توانمندسازی فرهنگی و غنیسازی علمی جامعه اسلامی در برابر استحمار تودهها، استثمار نخبگان و استبداد حکمرانان را بر عهده گرفت. در چنین شرایطی امام باقر (ع) با سازماندهی اندیشمندان جویایی علم و شبکه سازی از اصحاب سر - مانند جابر جعفی و فضیل بن یسار -، مبارزه فرهنگی معترضانه و مواجهه علمی روشنگرانه خود را به ادامه دادند. مبارزهای که در دوره بعد حداقل چهار دستاورد راهبردی داشت؛
دستاورد ۱. باعث پرده برداری از روایتهای قومیت مدارانه و نژادباورانه شد.
دستاورد ۲. منجر به شکسته شدن پوسته سخت انحرافات اعتقادی شد.
دستاورد ۳. زمینه را برای آواربرداری از معارف توحیدی و از زیر تحریفات ذهنی فراهم نمودند.
دستاورد ۴. بستر لازم را برای غبارروبی از سنت فاضله نبوی و علوی مهیا کردند.
✍️ #احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/ ۷ ذیالحجه روز شهادت امام باقر (ع)/ ۵ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش
💎کانال تلگرامی #راه_نگار
🔅 @Rahnegar96
💎 کانال ایتا، سروش و روبیکا #راه_نگار
🔅 @Rahnegar1401
#امام_باقر_گره-گشایی_ذهنی
#امام_باقر_توانمندسازی_فرهنگی
#شکستن_انحراف_تحریف_عقیدتی
#آوربرداری_از_معارف_توحیدی
#غبارروبی_از_سنت_نبوی_علوی
✍️ مرامنامه زندگی و قائده بندگی (نجوای عارفانه و آوای عاقلانه سیدالشهداء در عرفه و عرفات)
💠 روز عرفه و صحرایی عرفات یادآور نجوای عاشقانه و مخلصانه سید الشهداء علیهم السلام در برابر معبود است. نجوای عاشقانهای که فهمش نیازمند عقل ناب و درکاش محتاج دل پاک است.
🔻به رغم آنکه اندیشه ما از مضامین معبود کبریا و دست ما از دامن عاشق دلربا در صحرای عرفات کوتاه است، اما از باب توسل ماموم به امام هم که شده، میتوانیم؛ بر سیره حسینی و سلوک مهدوی طی طریقت نمائیم و تلاطم امواج خروشان دلهایمان را در وادی عرفات به اکثیر توسل آرام کنیم و کشتی ذهن پرجوش و خروشمان را در افق عرفه به ساحل توکل برسانیم.
🔸حقیر در چنین فضای خوش عطری، با درس آموزی از دعای عرفه سیدالشهداء (ع) چند گزاره ناقص را مرور میکنم. این جملات پیش و بیش از آنکه حکایت بندگی ما باشد؛ روایت شرمندگی در برابر عاشق عرفه و معشوق و معتکف عرفات است:
🍎 معبودا و محبوبا...
🔅 خلقم کردی، مدعی شدم؛
🔅 مرا طلبیدی، از تو رمیدم؛
🔅 عمرم دادی، تباهی گزیدم؛
🔅 شهرتم دادی، تفاخر کردم؛
🔅 ولایتم دادی، غفلت کردم؛
🔅 عزیزم کردی، ذلت طلبیدم؛
🔅 رفیق ام شدی، خیانت کردم؛
🔅 پوشاندی ام، رسوایی گزیدم؛
🔅 پناهم دادی، یاغی گری کردم؛
🔅 احسانم کردی، عصیانگر شدم؛
🔅 انیسم شدی، انزوا پیشه کردم؛
🔅 کمالم خواستی، شقاوت گزیدم؛
🔅 خلیفهام نمودی، خلافت طلبیدم؛
🔅 امانم دادی، فرصت طلبی گزیدم؛
🔅 اسکانم دادی، بیسامانی خواستم؛
🔅 پشت و پناهم شدی، آوارگی گزیدم؛
🔅 سعادتام خواستی، شقاوت ورزیدم؛
🔅 نعمت بیشمارم دادی، خزانهدار شدم؛
🔅 موددت خواستی ام، کینه ورزی نمودم؛
🔅 رهاییام بخشیدی، محبوس نفس شدم؛
🔅 احسان فراوانم دادی، بشماره انباشتم؛
🔅 از کید بازم داشتم، حسادت ورزیدم؛
🔅 فرصتم دادی، به تأخیر انداختم؛
🔅 برکتم دادی، کفران پیشه کردم؛
🔅 خلیفهام نمودی، سرکشی کردم؛
🔅 آرامشم دادی، اضطراب جستم؛
🔅 جلوهام دادی، بیحیایی کردم؛
🔅 نعمتم دادی، ناشکری گزیدم؛
🔅 هدایتم کردی، غفلت نمودم؛
🔅 منعم کردی، حرص ورزیدم؛
🔅 عروجم دادی، هبوط کردم؛
🔅 رزقم دادی، سرکشی کردم؛
🔅 خیرم دادی، شرارت کردم؛
🔅 عنایتم کردی، آزمند شدم؛
🔅 امانم دادی، خیانت کردم؛
🔅 نجاتم دادی، مدعی شدم؛
🔅 پوشاندیام افشاء کردم.
💡و اینکه...
معبودا... در سلوک بندگی سیدالشهداء سلام الله علیه آموختهایم که...
🔸 از تو عنایت پایدار و بخشندگی ماندگار سزد...
🔹از بنده انتظار بیقرار و طمع وصال روا باشد...
♻️ یافته راهبردی
از منظر حقیر "نجوای عارفانه و آوای عاقلانه" سیدالشهداء (س) در صحرای عرفات و در آستانه سفر عاشورایی، نشان دهنده وجود مجموعهای از معارف توحیدی به عنوان "مرامنامه زندگی و قائده بندگی" است که در شکل زمزمه عاشقانه ظهور کرده است. قائدهای که در برگیرنده زیرساخت هستی شناسی و ساختار گفتمانی حیات مؤمنانه است.
این قائده از زبان سیدالشهداء(س):
"نظم وارگی جهان خلقت مبتنی بر حکمرانی توحیدی" و "از مبداء میل مخلوق تا مقصد میل خالق" را ترسیم نموده است.
✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/ نهم ذیالحجه ۱۴۴۴ه.ق و ۷ تیر ماه ۱۴۰۲ه.ش/
💎کانال #راه_نگار در تلگرام
🔅 @Rahnegar96
💎 کانال ایتا، سروش و روبیکا #راه_نگار
🔅 @Rahnegar1401
✍️ عید قربان؛ هبوط در منا، حنوط در نینوا
💠 عید قربان از جمله اعیاد بزرگی است که از آن به عنوان روز: پوشاننده ناشایستگیها، موسع سازی روزی، مبداء دعا، منشأ هدایت، هم آوردی با ابتلائات انسانی- اجتماعی، جویندگان و خواهندگان، بیمناکی و امیدواری، بیداری دل و آمادگی روح، شرافت انسانی و عظمت ایمانی و روز فدیه و زیارتی امام حسین (ع) یاد شده است.
بنابراین آنچه از آن به عنوان روز عید قربان و روز عیدالله اکبر یاد میشود در حقیقت "روز سرافرازی انسان کامل و صالح، از بزرگترین آزمون خلقت" است.
🤔 حقیر با تأملی نو؛ عید قربان را هم در صورت و هم در سیرت حامل و حاصل اسراری چند یافتم. برخی از اسرار عید قربان عبارتند از:
🚩🔅سر ۱. در مبنا و معنای قربان است که مقصود و مفهوم آن دل بریدن از وابستگیها و چشم پوشیدن از پیوستگیها است و محصول نهایی آن خیر رساندن و قوت دادن به مسکینان و خلق الله است.
🚩🔅سر ۲. در ماهیت تکلیف مداری ابراهیم خلیل الله نهفته است که به اتکای یقین توحیدی، از همه خواستهها و داشتههای خود دل میبرد و آن را در مسلخ تکلیف عرضه میکند.
🚩🔅سر ۳. در گذر از وابستگیها و دلبستگیها ابراهیم نهفته است که استبداد و خودخواهیها درون را به مسلخ منا میکشاند تا اسماعیل محبوب را برابر تدبیر حبیب ذبح کند.
🚩🔅سر ۴. در اطاعت پذیری اسماعیل ذبیح الله نهفته است که آگاهانه اهلیتاش را به ولایت ابراهیمی میآمیزد و حنجر به خنجر امتحان الهی سپرده و شایستگی مقام امامت مییابد.
🚩🔅سر ۵. در سعی هاجر نهفته است که پریشانی دل را، به تدبیر نبوت ابراهیمی آرام میبخشد و محبت مادری را فدای ولایت پذیری خود میکند.
🚩🔅سر ۶. در عزم مستحکم حجاج بیت الله نهفته است که با وقوف در عرفات خود را آماده جهاد میکنند تا با کمترین معونه، سنگ در منجنیق یداللهی نهاده و آتش خشم برائت بر خرمن مستکبران ابلیس صفت افکنند.
🚩🔅 سر ۷. در طواف بر گرد خانه دل و دلبر نهفته است که مقیم مشعر را پس از رفع استبداد فردی، دفع اسحتمار ذهنی و نفی استثمار جسمی به سوی بیت الله میکشاند تا با گذر از کفر جلی و شرک خفی، از گرد بیت عتیق به جستجو عزیز بگردد.
🚩🔅 سر ۸. در هجرت حسینی از منا به نینوا نهفته است که پس از نجوای عاشقانه در عرفات، به جای برپا کردن محفل ورد و ذکر در مشعر، خیمه جهاد و عزت در صحرای کربلا برپا میکند و احرام بیتالله وا مینهد تا بیرق ثارالله برافرازد و به جای قربانی در منا، قربانگاه در نینوا میسازد تا پرچم نجات بشر از جهالت و ضلالت باشد.
🍎 استنباط راهبردی
در میان ایام شهره یافته در اعصار، سه مقطع تاریخ دارای شأنیت عهدالهی با انسان تراز است. این سه مقطع عبارتاند از؛
یکم. عهدالله قربان؛ صحنه امتحان نبوت، برای تبیین و تشریح امامت است.
دوم. عهدالله غدیر؛ عرصه انتصاب امامت، برای تعیین و تثبیت ولایت است.
سوم. عهدالله عاشورا؛ میعادگاه ابتلای ولایت، برای ترسیم و تصویر رضایت است.
❇️ گویا عید قربان هر ساله برپا میشود تا از قصه "کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا" روایتی نو شود و پیوندی آشنا میان قربانی هرساله حاجیان در منا و جانبازی عاشورائیان ایجاد شده و سر قربانی منا در نینواهای نو تفسیر گردد.
🔅ما در این عصر و نسل شاهد قربانیانی بودیم که بدون درک نبوت و یا شهود امامت، برای دفاع از حریم ولایت، حنجر به خنجر بلا سپردند و هبوط انسان در منا را با حنوط خونین در نینوا تفسیر کردند.
یاد و خاطر عاشورائیان درس آموخته در کربلایی ایران و شهدای "مکتب حاج قاسم سلیمانی" گرامی و روحشان قرین رحمت الهی باد.
✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/بازنویسی عید قربان ۱۴۴۴ه.ق مصادف با ۸ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش/.
💎کانال تلگرامی طلایی #راه_نگار
🔅 @Rahnegar96
💎 کانال ایتا، سروش و روبیکا #راه_نگار
🔅 @Rahnegar1401
#هبوط_در_منی_حنوط_در_نینوا
#عید_قربان_انسان_صالح_آزمون
#خلقت_نبوت_امامت_ ولایت_رضایت
#عهدالله_قربان_غدیر_عاشورا
✍️ امام هادی؛ از دلالت شناختی تا هدایت عاطفی
💠 زیست مادی امام هادی «علی بن محمد» مشهور به علی النقی، فرزند امام جواد (ع) و مادرش سَمانه مشهور به اُمّ ولد، از ۱۵ ذیالحجه سال ۲۱۲ یا ۲۱۳ ه.ق و در روستايى به نام صريّ نزديك مدينه آغاز شد. ایشان از سال ۲۲۰ ه.ق به مدت ۳۴ منصب امامت یافت و در سال ۲۵۴ ه.ق به دستور معتز عباسی در سامرا به شهادت رسیدند. فرآیند زیست فرهنگی، اعتقادی، اجتماعی و سیاسی امام هادی (ع) در دوره ولایت و ولایت حضرت و در مدت بیش از سه دهه، دستاوردهای مهمی داشت که مهمترین آنها عبارتاند از:
۱. تبیین معارف مکتب ولایت و امامت در شرایط تغییر رویکردهای سیاسی و معنوی بنیعباس، برای جایگزین اخباریگرایی اشعری به جای عقلگرایی معتزلی؛
۲. شبهزدایی از مبانی و معارف توحیدی و اسلامی در مواجهه با اندیشههای وارداتی از فلسفه یونانی، تا ادیان تحریفی و تا خرافهگرایی فرق انحرافی؛
۳. جامعیت بخشی و نهادینهسازی نظام ارتباطی منسجم و معتبر امام و مردم، از طریق واسطههای فاضل و صالح همچون: عبدالعظیم حسنی(س)؛
۴. عمق بخشی به معرفت مردم از ماهیت و کارکردهای متنوع ولایت و امامت و توسعه مودت دوسویه امامت و امت، از طریق تدوین و ترویج زیارت جامعه کبیره و زیارت غدیریه؛
۵. توصیه و توسعه به افزایش کمی و کیفی زیارت سیدالشهداء (ع)، به دنبال اقدام خبیثانه متوکل عباسی در تخریب قبر مطهر سید الشهدا (س)؛
۶. آمادهسازی فرهنگی و اعتقادی جامعه اسلامی، برای دوران کاهش دسترسی مردم به امامین عسکرین و غیبت آخرین حجت الهی (عج).
♻️ یافتههای راهبردی
برخی از گزارههای که حکایت از اثرگذاری عمیق تدابیر امام هادی (ع) در شرایط زمانی حیات و زمینههای مورد انتظار پیشرو بود، عبارتاند از:
🔅 یکم. فراخوان اجباری امام از مدینه به سامرا و نظارت سخت خانگی و حصر پادگانی ایشان توسط دولت متوکل عباسی، بازتاب دهنده این واقعیت است که؛ اهداف راهبردی و سیاستهای عملیاتی امام هادی (ع) ناشناخته و در عین حال مؤثر بوده است. به همین سبب است که تدابیر و شبکه ارتباطی امام، برای ساختار حکمرانی و خلافت عباسی تهدید وجودی محسوب میشده است.
🔅 دوم. تلاش امام هادی (ع) برای تضمین اصالت و حقانیت معارف اسلام ناب و مدیریت و رهایی بخشی مردم و محبان از شبهات مرتبط با تعامل فلسفی، عقلانی و مذهبی در دوره گذار از اندیشه معتزلی مأمونی به وارثان اشعری عباسی، منجر به حفظ استقلال فکری و ماهیت اعتدالی مکتب اهلبیت شد.
🔅 سوم. زیارت جامعه کبیره یکی از مهمترین یادگارهای امام هادی (ع) است که از یک سو دارای فصاحت بیانی و بلاغت گفتمانی و از سوی دیگر دارای استحکام نظری و اصالت محتوایی است. متنی که "دلالت شناختی امام و هدایت عاطفی امت" در عصر غیبت محسوب میشود.
✍️احمد باقری مزینانی استادیار دانشگاه/۱۲ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش/ ۱۴ ذیالحجه ۱۴۴۴ه.ق مصادف با میلاد امام هادی (ع)/.
💎کانال تلگرامی #راه_نگار
🔅 @Rahnegar96
💎 کانال ایتا، سروش، روبیکا #راه_نگار
🔅 @Rahnegar 1401
✍ پاسخی ساده "فاعتبرو ا یا اولی الابصار" به ادعایی پیچیده: "مرگ مذهب در آینده نزدیک"🤓👇
*مرگ مذهب در آیندهٔ نزدیک!*
حجت الاسلام محمد زکایی استاد حوزهٔ علمیهٔ قم😲
در آیندهای نه چندان دور و با مرگ نسلهای دههٔ ۴۰ به پایین، دیگر چیزی به نام مذهب و اعتقاد، در بین نسلهای جوان، دیده نخواهد شد!
مردم، عامل فقر، بیچارگی و گرفتاری خود را، در ایدئولوژی میبینند و با مرگ هر روحانی، به ویژه مرگ مسؤولان، شادی خود را بروز میدهند!
به نظر میرسد سیاست، آسیب فراوانی به دین و مذهب در کشورمان وارد ساخته است و هر کدام از ما، متوجه فاصله گرفتن از اعتقادات مذهبی در بین آحاد مردم شدهایم.
تنها راه نجات دین و مذهب از آسیب بیشتر، خروج روحانیت از پستهای حکومتی و سیاسی و پرداختن به مسائل اعتقادی جامعه است که البته خیلی دیر شده و نسلهای ۵۰ تا۹۰ اکثراً بدون مذهب هستند.
در صداوسیما، فقط مردم متدین و جامعهٔ دیندار نشان داده میشوند، ولی در زیر پوست شهر، همهٔ ما میدانیم که دیگر چیزی به نام دین در بین اکثریت مردم، موضوعیت و اهمیت ندارد و پنهان کردن صورت مسأله نیز، دردی از بیمذهبی، دوا نمیکند.
ما نتوانستیم در ۴۳ سال، بر اعتقادات مردم بیفزاییم و یا حداقل آن را حفظ کنیم.
با تمام بودجههای چندین هزار میلیاردی، دهها نهاد دینی و حوزههای علمیه، عملاً خروجی آنها صفر و حتی منفی بوده است!
متأسّفانه، ما ظاهرسازی و تبلیغ را بر تربیت نسل ترجیح دادیم.
اگر در خانواده، اقوام، همکاران و دوستان خود بنگریم، متوجه میشویم که به جز چند پیرزن و پیرمرد که آنها هم تربیت شدهٔ سالیان بسیار دورند، اغلب پرورش یافتگان جمهوری اسلامی، حتی نماز نمیخوانند که هیج، تمام مظاهر دین را تمسخر میکنند!
بنابراین آینده نشان میدهد ایران تبدیل به بیدینترین و سکولارترین کشور مسلمان خواهد شد.
نشانههای این تغییر بنیادی، در رفتارها و دهنکجیهای جوانان و مردم، به آنچه مسؤولان میگویند مشخص است.
استقبال بینظیر مردم از نوروز و دیگر جشنهای ملی غیرمذهبی، از آثار این تغییر بنیادی در عقاید مردم است.
پرواضح است که اگر بودجههای کلان مذهبی را صرف زدودن فقر میکردیم، بیشتر به نتیجه میرسیدیم.
برخی طلبهها به من میگویند که ما نمیتوانیم با لباس روحانیت، بیرون برویم، زیرا مورد ناسزای مردم قرار میگیریم.
یک روز یکی از طلبهها به من گفت: فرزند خردسالی دارم، دستش را گرفتم تا برای خرید به بازار برویم، هنگام خروج از منزل به من گفت: اگر با لباس روحانیت بیایی، من با تو بیرون نمیآیم!
در آنجا با تمام وجودم شرمسار شدم و به یاد سخن آیتالله طالقانی افتادم که میگفت: روحانیت اگر وارد حکومت شود، نه تنها خود، که دین را نیز از بین خواهد برد!
به منزل باز گشتم و درعالم تنهایی گریستم. همسرم متوجه حال خرابم شد و پرسید چرا منقلبی؟ گفتم چرا نباشم؟ امروز بیست سال تحصیل مرا در حوزه، فرزند خردسالم به چالش کشید!
✍ پاسخ اجمالی👇
#راه_نگار rahnegar@
*مرگ مذهب در آیندهٔ نزدیک!* حجت الاسلام محمد زکایی استاد حوزهٔ علمیهٔ قم😲 در آیندهای نه چندان دور
✍️پاسخی ساده "فاعتبرو ا یا اولی الابصار" به ادعایی پیچیده: "مرگ مذهب در آینده نزدیک"
برخی ساده اندیشانه، خود را رندانه مینمایند. پاسخ به مسئله مطرح شده در عین پیچیده نمایی، بسیار سهل و ساده است. 😳
🔹یکم. مذهب اگر توحیدی باشد متولیاش آفریدگار مذهب است بنابراین حفظ دین و مذهب گروگان اهل مدرسه، مکتب و منبر نیست. لذا دین با افراد نیامده تا با افراد برود.
🔸دوم. انقلاب محصول تحول در بنیانهای نظری و تغییرات زیرساختیها و در اندیشه و انگیزههای انسانی از یک سو و ارزشهای فرهنگی اجتماعی از سوی دیگر است. بنابراین نمادها و نشانههای عینی ضرورتا به تحول بنیاد منتهی نمیشود.
🔹سوم. دینداری و یا کم دینی افراد، به تنهایی منشأ تحول نیست بلکه اهمیت در ایجاد تحول در ساختارهای دینداری و بددینی است. چنانکه حجم آیات قرآن که به موضوع یهودیت پرداخته بسیار گسترده و حتی نسبت آن با موضوعات مرتبط با سایر ادیان آسمانی و انسانی - مانند مسیحیت و بودیسم - چندین برابر است حال آنکه سهم جمعیت یهودیان به نسبت سایرین بسیار ناچیز و حتی غیر قابل محاسبه است. بنابراین برای دستگاه خلقت مهم توجه به سامانه و ساختار استکبار و دشمنی - مثل ابلیس و یهود - و نه کم دینی و یا بددینی افراد و حتی اجتماعات انسانی است.
🔸چهارم. اگر تفسیر نویسنده محترم را بپذیریم؛ منطقا نبایستی اقبالی به ایام دینی مانند: محرم، صفر و رمضان از یک سو و اشخاص دیندار مانند: شهدای غواص، شهید حججی و شهید سلیمانی از سوی دیگر داشته باشیم. حال آنکه حقایق خلاف ادعاها را ثابت میکند.
🔹پنجم. اگر تحلیل نویسنده را در تغییرات نماد و نشانه بپذیریم، ضرورتا فضای ناهنجارهای دهه چهل و پنجاه و در ایران، نباید به انقلاب اسلامی، که بایستی به انقلاب سوسیالیستی یا انقلاب جنسی ختم میشد!.
🔸ششم. بر عکس ادعای نویسنده نمادهای فرهنگی و اجتماعی مردم ایران مانند نوروز و یلدا ارتباط وثیقی با باورهای زیرساختی مردم ایران دارد چرا که فلسفه این ایام زدون لایههای درون فردی و خودمداری و رفتن به لایههای ارتباط میان فردی و جمع گرایی مانند دید و بازدید از اقوام و نزدیکان است که اتفاقا جزو ضروریات حیات انسانی و الهی در ذیل تدبیر صله رحم معنادار میشود.
🔹هفتم. اگر قرار بر آن باشد که از مطالبه طفلی دچار شکست در اندیشه و یا با نگاه اجتماعی دچار یاس در انگیزه شویم، بایستی پیامبر مکرم اسلام در فضای تنهایی مکه یا هنگام سنگباران توسط کودکان در طائف و یا امیرالمومنین (ع) را در شرایط سخت مدینه و کوفه، بزرگترین مأیوسان تاریخ مییافتیم و یا سیدالشهداء (ع) در صحنه کربلا را بزرگترین شکست خورده ماجرای عاشورا میدیدم.🤔
♻️ یافته راهبردی
با وجودی که نبایستی از واقعیت سلطه تمام عیار مدعیان دینداری، ولی میدان داری متولیان و منادیان لیبرال سرمایهداری بر مناسبات و نهادهای سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و رسانهای کشور در طول چهاردهه چشم پوشی کرد ولی در حقیقت ماجرا و مبتنی بر تجربه تاریخی و بر خلاف نظر برخی محققین!؟
"مردم ایران در زیرساختهای فکری و فطری به شدت هنجارمند، ارزش محور و عزتمدار و مشتاقانه جستجوگر تمدن آرایی توحیدمدار هستند."
در مجموع برای تایید یا تشکیک در دیدگاه نویسنده متن مذکور و به مصداق توصیه قرآنی "فاعتبرو ا یا اولی الابصار"، برای تجربه مجدد هم که شده منتظر تجلی زیست مومنانه در محرم و اربعین باشیم تا ببینیم و تجربه کنیم. 🧐
✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۱۳ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش/.
💎کانال تلگرامی #راه_نگار
🔅 @Rahnegar96
💎 کانال ایتا، سروش، روبیکا #راه_نگار
🔅 @Rahnega1401
✍️ عید غدیر خم؛ از معماری ساختار حکمرانی تا تمدن آرایی حیات طیبه
💠 بخش اول. اسرار غدیریه
به نظر صاحب این قلم، عید غدیرخم به عنوان عیدالله الاکبر، فراتر از یک حادثه تاریخی و مقصد و خلاصه رسالت انبیاء از مبداء تدبیر الهی و ترسیم کننده الگوی حکمرانی برآمده از رسالت خاتم الانبیاء به عنوان نقطه پایان وحی است. بنابراین غدیر تدبیر خالق از مبدأ ملکوت و برای اداره امور ملک در مقصد مخلوق است.
🔸 مبتنی بر نظریه متوسم؛ سیماشناسی، نشانه شناسی و نمادشناسی یکی از بهترین راههای کشف حقایق و پدیدههای هستی است. بر این اساس ادراک برخی از نمادها و نشانههای تدبیر الهی در حجةالاودا و در غدیر خم همچون؛ دستور به توقف امت، اعلان تکمیل دیانت، اعلام ختم رسالت، ابلاغ قطعی وصایت، معرفی مصداق امامت، گرفتن فراگیر بیعت و تهدید نقص رسالت مبدأ پردهبرداری از سیمای حقیقی عید غدیر است.
🔅با این وجود، مبتنی بر نمادها و نشانههای موجود در رخداد آن روز، اعم از محتوای وحی و سیره پیامبر اعظم (ص)، برخی از مهمترین اسرار غدیرخم عبارت است از:
۱. تثبیت نهایی دیانت و تعیین تکلیف رسالت در معرفی انسان کامل شایسته، رعایت واجبات بایسته و ترک محرمات ناشایسته؛
۲. تعیین تکلیف جامعه اسلامی توسط وحی، از طریق تثبیت و ترویج سبک حکمرانی مبتنی بر الگوی غدیر؛
۳. معرفی سامانه ولایت و امامت به عنوان منبع هدایت فکری و اجتماعی و مرجع سلامت فرهنگی و ایمانی؛
۴. معرفی سیرت و صورت انسان کامل در شمایل امام هادی و به عنوان الگوی جامع زیست انسانی و حیات مومنانه؛
۵. تلاش به منظور شناسایی، معرفی، فهم و مرزبندی میان الگوی غدیر و نمادها و نشانههای مدلهای بدیل آن (نمونههای مقابل).
ادامه دارد...
✍️#️احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۱۵ تیرماه ماه ۱۴۰۲ه.ش/ مصادف با شب عید غدیر ۱۴۴۴ه.ق/
💎ککانال تلگرامی #راه_نگار
🔅 @Rahnegar96
💎 کانال ایتا، سروش و روبیکا #راه_نگار
🔅 @Rahnegar1401