🔻دفتـر نشـر#حقایق_اسـلامی در مشـهد و حسـینیه ارشـاد در تهـران دو پایـگاه این تلاش محسـوب می شـوند. مهنـدس مهـدی #بـازرگان، دکتـر یـدالله #سـحابی نیـز نقـش قابـل ملاحظـه ای در دانشـگاه ها بـر عهـده داشـتند بـه گونـه ای کـه پایـه گـذاری انجمـن هـای اسـلامی دانشـگاه ها را انجـام دادند. 🔹در میـان گـروه هـای اسـلامی بایـد سـه جریـان کـه مشـی مبـارزه مسـلحانه اتخـاذ کردنـد و هـر سـه بـه رهبـری روحانیـت بـود، یعنـی فداییـان اسـلام، حـزب ملـل اسـلامی و هیـات هـای موتلفـه اسـلامی را مـورد تاکیـد قـرار داد. 🔻فداییـان اسـلام بـه رهبـری نـواب صفـوی بـا انتشـار کتابـی بـا عنـوان «اطلاعیـه ای از برنامـه انقلابی فدائیـان اسـلام» در سـال ۱۳۲۹ خواهـان تشـکیل حکومـت اسـلامی و اصلاح جامعـه از طریـق اجرای احـکام اسـلامی شـد. آنهـا بـرای نیـل بـه اهـداف خـود مبـارزه مسـلحانه را انتخـاب کردنـد. آنهـا در ملـی شـدن صنعـت نفـت نیـز بـا آیـت الله کاشـانی همـکاری کردند. تـرور احمـد کسـروی، رزم آرا نخسـت وزیـر و تـرور نافرجـام حسـین عـلاء نیـز از جمله اقدامـات آنها بـود. همیـن اقـدام اخیـر سـبب دسـتگیری و اعـدام نـواب صفـوی و یارانـش در سـال ۱۳۳۴ گردید. حـزب ملـل اسـلامی هـدف خـود را سـرنگونی نظـام سـلطنتی و ایجـاد دولـت اسـلامی اعـلام کـرده بـود. حـزب، برنامـه ۶۵ مـاده ای داشـت کـه مهمتریـن آن ایجـاد دو مجلـس بـود؛ یکی مجلـس مردم و دیگـری مجلس بـزرگان. 🔹در مجلـس نخسـت لوایـح مطـرح مـی شـوند و در نهایـت بـرای تعییـن حـدود شـرعی، بـه مجلـس بـزرگان کـه از جملـه فقهـای عـادل تشـکیل مـی شـود ارجـاع داده مـی شـود تـا در آنجـا بـه تصویب برسـد. ایـن حـزب در آسـتانه دهـه چهل شمسـی تاسـیس و از سـال های ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۴ عضـو گیر آن آغـاز شـد. سـید محمـد کاظـم موسـوی بجنـوردی رهبـر ایـن حـزب بـود. افـراد این حـزب بـه دنبال مبـارزه مسـلحانه بودنـد امـا بـه دلیـل کمـی تجربـه و جوانـی اعضـا ۹ مـاه بعـد تشـکیلات لـو رفت و همـه دسـتگیر شـدند. حـزب نشـریه ای بـه نـام «خلق» داشـت کـه در اول بهمن ۴۳ منتشـر شـد. 🔻دربـاره هیـات هـای موتلفـه اسـلامی نیـز بایـد گفـت؛ قبـل از آنکـه حـزب سیاسـی باشـند، برآمـده از هیـات هـای مسـاجد بـود. و در نهضـت امـام خمینـی در تهـران بـه شـدت فعـال بودنـد. شـهید بهشـتی و مطهـری، محـی الدیـن انـواری و احمـد مولایـی، چهـار روحانـی ای بودنـد کـه بـر فعالیـت آنهـا نظـارت مـی کردنـد. شـبکه موتلفـه بـه #مرجعیـت آیـت الله میانـی بـه گونـه ای وصـل بـود. آنـان بـرای روحانیـت ارزش فـراوان قائـل بودنـد و بعـد از درگذشـت آیـت الله کاشـانی بـه سـوی امام خمینـی(ره) جـذب شـدند. اولیـن و آخریـن اقـدام مسـلحانه موتلفـه تـرور حسـنعلی منصور نخسـت وزیـر وقـت در بهمـن ۱۳۴۳ بـود. پـس از ایـن اقـدام، تعـدادی از سـران موتلفـه بـه اعـدام و جمعـی به زنـدان هـای طویـل المـدت محکوم شـدند. 🔹در اینجــا مــی تــوان از گروه هــای هفــت گانــه کــه پــس از انقــلاب، «ســازمان مجاهدیــن انقــلاب اســلامی» را تشــکیل دادنــد یــاد کــرد. ایـن گروههـا عمدتـاً در آغـاز دهـه ۵۰ شمسـی پـا بـه عرصـه حیات #سیاسـی گذاشـتند و غالباً مشـی مسـلحانه داشـتند ایـن گروه هـا عبـارت بودنـد از: منصـورن بـه رهبـر محسـن رضایـی، شـمخانی، ذولقـدر و ..، امـت واحـده کـه بـه همـت بهـزاد نبـوی، محمـد سـلامتی و محسـن مخملبـاف شـکل گرفـت، موحدیـن بـا محوریـت شـهید حسـین علـم الهـدی، گـروه فـلاح بـه رهبـری محمـد منتظـر قائـم و مرتضـی الویـری، گـروه بـدر بـا رهبـری حسـین فدایـی، علـی عسـکری، گـروه توحیـدی فلـق بـا رهبـری مصطفـی تـاج زاده و حسـن واعظـی، و گـروه توحیـدی صـف بـه رهبـری محمـد منتظـری، سـلمان صفـوی، محمـد عطریانفـر و... ایـن گروه هـای هفـت گانـه بـدون اینکـه بـا یکدیگر ارتبـاط تشـکیلاتی داشـته باشـند، از چهـار وجـه مشـترک بودنـد: اعتقـاد بـه #رهبـری_امـام_خمینـی، #ایدئولـوژی_اسـلامی، مبـارزه مسـلحانه و مخالفـت بـا تغییـر ایدئولـوژی سـازمان مجاهدیـن خلـق. 📚جریان شناسی سیاسی در ایران ✏️ علی دارابی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی #راه_ما_روشن_است🇮🇷 @rahroshaan 🔸🔹🌿🔸🔹