🔻دگرگونی از راست سنتی به اصول گرایی
🔹از اواخـر دهـه ۷۰ در شـرایطی کـه اصـلاح طلبـان، رقبـای خـود را محافظـه کار و اقتـدار گـرا قلمـداد مـی کردنـد، اصطـلاح #اصـولگرایـی در ادبیـات سیاسـی کشـور طـرح گردیـد. محافظـه کاری در فرهنـگ #سیاسـی دارای بـار منفـی بـه معنـای حفـظ وضع موجـود، تحجـر و نادیـده گرفتـن #تحولات جدیـد معنـا شـده اسـت.
نسـل #جـوان ایـن جریـان بـه بـاز سـازی و بازیابـی هویـت خویـش دسـت زدنـد و بـا وضـع لفـظ اصـول گرایـی و انتسـاب تجدید نظـر طلبـی بـه عکـس العملـی همـه جانبـه دسـت زدنـد و فضـای کلان جریـان هـای سیاسـی را تغییـر دادنـد.
🔸ایـن گفتمـان ضمـن نفـی اصـلاح طلبـی کـه بعضـی اصـول و مبانـی امـام و #انقـلاب اسـلامی را در نوردیـده بـود، بـر آرمان هـای اصیـل امـام و انقـلاب تاکیـد مـی کـرد و از سـوی دیگـر طـرح اصـول گرایـی بـرای نفـی اتهـام محافظـه کاری و اقتـدار گرایـی نیـز بـود. و از همیـن رو بـا گـذار از دو قطبی چـپ و راسـت و اصـلاح طلـب #محافظـه_کار، بـه اصـول گـرا- اصلاح طلـب به صـورت خـاص از ۱۳۷۸ زمینـه بـرای طـرح اصـول گرایـی فراهـم شـد و در انتخابـات مجلـس هفتـم و ریاسـت جمهـوری نهم رقابـت هـای سیاسـی کشـور حـول ایـن دوگانـه سـامان یافتنـد. و گفتمـان اصـول گرایـی توانسـت از حاشـیه بـه متـن راه یابـد و از سـال ۱۳۸۲ تـا ۱۳۹۲ گفتمـان غالـب در فضای سیاسـی کشـور گردد.
🔷اصـول گرایـی یعنـی تمسـک بـه اصـول اولیـه و اصلـی انقـلاب اسـلامی و اصـول گرا کسـی اسـت که خـود را مقیـد و پایبنـد بـه اصـول و مبانـی انقـلاب اسـلامی، جمهـوری اسـلامی، امام خمینـی و مقام معظـم #رهبـری مـی دانـد و «غیـر یـا دیگـری» خـود را بـا نـام تجدیـد نظـر طلـب یا اصـلاح طلب مـی نامنـد کـه خواهـان تجدیدنظـر و دگرگونـی در مبانـی انقـلاب و امـام هسـتند ایـن جریـان در عیـن حـال کـه خـط تمایـز خـود را آشـکارا بـا تحجـر، واپـس گرایـی، بنیـاد گرایـی و محافظـه کاری اعـلام کـرده اسـت، پارادایـم، خـط مشـی و الگویـی #اصـلاح_طلبانـه را کـه خواهـان ایـن اسـت کـه تغییـرات تدریجـی بـه صـورت قانونـی و مسـالمت آمیـز انجـام شـود، در خـود جـای داده اسـت.
🔶بـر ایـن اسـاس مـی تـوان ماهیـت و مولفـه هـای اصـول گرایـی را بـه اجمـال عبـارت دانسـت از: ۱. اعتقـاد بـه جامعیـت دیـن در اداره جامعـه و در همـه وجـوه فـردی و اجتماعـی ۲. قانـون گرایـی؛ التـزام بـه #قانـون_اساسـی و همـه قوانیـن مصـوب در #مجلـس شـورای اسـلامی و شـورای نگهبـان ۳. مـرم سـالاری دینـی؛ یعنـی نظـام سیاسـی مردمـی ای کـه بنیـاد گرفتـه بـر اندیشـه اسـلامی باشـد. ۴. شایسـته سـالاری ۵. پذیـرش نظـارت عمومـی ایـن جریـان پرسـش مـردم از مسـئولان و پاسـخگویی آنـان را نـه یـک وظیفـه، بلکـه یـک حـق مـی دانـد و مقولـه نظـارت عمومـی را در ذیـل مقولـه امـر بـه معـروف و نهـی از منکـر مـی نگـرد. ۶. پذیـرش عقانیـت و خـرد جمعـی ۷. التـزام عملـی بـه اصـول و مبانـی انقـلاب اسـلامی؛ از جملـه ایـن اصول مـی تـوان از ولایـت فقیه، اسـتقلال، آزادی، عدالـت و نـه شـرقی و نـه غربـی نـام بـرد. ۸. عدالـت خواهـی و فسـاد سـتیزی ۹. اعتـدال و میانـه روی ۱۰. توجـه بایسـته و شایسـته بـه علـم و دانـش چـرا کـه علـم را عامـل اقتـدار مـی دانـد ۱۱. تولـی و تبـری؛ دوسـت شناسـی و دشـمن شناسـی از اصـول اصلـی جریـان اصـول گرایـی بـه شـمار مـی رونـد و بـر همیـن مبنـا #اسـتکبار سـتیزی در ذات و جوهـره اصـول گرایـی اسـت.
🔳در اینجـا بایـد میـان اصـول گرایـی و اصـول گرایـان تفـاوت نهـاد؛ اصـول گرایـی، آرمـان، گفتمـان و یـک #گفتمـان اسـت در حالـی کـه اصـول گرایـان، آن دسـته از فعـالان عرصـه سیاسـت هسـتند کـه مایـل انـد بـا ایـن نـام شـناخته شـوند.
📚 جریان شناسی سیاسی ایران معاصر
✏️ علی دارابی
انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
#راه_ما_روشن_است 🇮🇷
#قرن_حماسه
#تمدن_ساز
@rahroshaan
🔸🔹🌿🔸🔹
🔻مواضع و دیدگاه های حزب جمهوری اسلامی:
الـف) جهـان بینـی حـزب: #جهـان_بینـی_حـزب، جهـان بینـی توحیـدی و غایـت انسـانی نیـز بندگی خـدا تعریـف شـده اسـت. آنهـا مهـار کـردن غرائـز و خواسـته ای انسـانی بـرای نیـل بـه بندگـی خـدا از اصـول دیـدگاه خـود مـی دانسـتند و انبیـا و ائمـه(ع) را بهتریـن الگـو بـرای انسـانی مـی دانسـتند. آنـان امـام(ع) را عینیـت مکتـب و معـاد را بازگشـت انسـان بـه سـوی خـدا مـی دانسـتند.
ب) سـاخت جامعـه: دربـاره #سـاخت_جامعـه، حـزب، جامعـه ای را اسـلامی مـی دانسـت کـه در آن ارزش هـای اسـلامی بـر همـه روابـط اجتماعـی حاکـم باشـد.
نقـش فقاهـت و #ولایـت_فقیـه در عینیـت یافتـن ارزش های اسـلامی در جامعـه از مسـائل بنیـادی در نظـام اسـلام اسـت. مردمـی بـودن حکومـت در جامعـه اسـلامی در پرتـو مکتبـی بـودن تامیـن مـی شود .
#پرهیـز از تبلیغـات بـه سـبک #غربـی و بـاور داشـتن بـه مضـورت از اصـول حـزب بـه شـمار مـی رفت. جامعـه مـورد نظـر حـزب، جامعـه اسـلامی امـت واحـده مـی باشـد. در ایـن جامعـه، شـیعه و سـنی برادرنـد و تعصبـات قومـی حـرام و محکـوم شـده اسـت.
ج) سیاسـت هـای اقتصـادی: از نظـر حـزب کیفیـت کار و مـوادی کـه کار روی آنهـا انجـام گرفتـه در ارزش #مبادلـه نقـش تعییـن کننـده دارد. مالکیـت شـخصی و خصوصـی از از کار و تـلاش خـود انسـان مایـه مـی گیـرد، حتـی مالکیـت انتقالـی بایـد از #مالکیـت ابتدایی کسـی مایـه گیرد کـه در پرتـو کار، مالکیـت چیزی شـده اسـت.
#ریشـه_کنـی_اسـتثمار و بهـره کشـی از اصـول اقتصـاد اسـلامی به شـمار مـی رود. بـر این اسـاس هیچ زمینـه ای بـرای حاکمیـت سـرمایه نبایـد باقـی بمانـد و امـوال غصـب شـده بایـد بـاز سـتانده و اصل چهـل و نهـم قانـون اساسـی اجـرا شـود. #خودکفایـی و تاکیـد بـر مالیـات هـای مسـتقیم از دیگـر اصـول اقتصـادی حـزب بـه شـمار مـی رفـت.
د) سیاسـت خارجـی: سیاسـت خارجـی حـزب بر پایـه «نـه شـرقی نـه غربـی» اسـتوار و خواسـتار روابـط بـرادران بـه همـه مسـلمان های جهـان اسـت. #انقـلاب بـا هیـچ قـدرت سـلطه گـر سـازگاری نـدارد. هرگونـه رابطـه اقتصـادی کـه امـکان بازگشـت سـلطه گـران را داشـته باشـد، بایـد قطع شـود. سـازمان هـای بیـن المللـی بـه عنـوان ابـزاری در دسـت #ابرقـدرت هـا هسـتند.
افشـای توطئـه هـای ابرقـدرت هـا، بـه خصـوص آمریـکای جهان خـوار از اهـداف اصلـی اسـت و در وزارت خارجـه بایـد انقلابـی بنیادیـن صـورت گیـرد. بایـد بـرای صـدور انقـلاب اسـلامی بـه نهضـت هـای آزادی بخـش کمـک شـود.
کارکردهای حزب جمهوری اسلامی
ایسـتادگی در یرابـر لیبـرال هـا و مقابلـه با اندیشـه هـای مخالـف برگـزاری انتخابات مجلـس و تدوین #قانـون_اساسـی بـود. همچنینـی نقـش روزنامـه جمهـوری اسـلامی در افشـاگری نسـبت بـه جریـان هـای مخالـف، به ویـژه حـزب تـوده را از جملـه کارهـای ویـژه و بـزرگ حـزب بایـد شـمرد. دبیـر کل حـزب، روی کار آمـدن دولـت مکتبـی و حمایـت گسـترده از آن و منـزوی کـردن فتنـه گـران را از جملـه کارکـرد هـای حـزب بـه شـمار مـی آورد.
ائتـلاف ایـن حـزب بـا جامعـه روحانیـت مبـارز در آغاز پیـروزی انقـلاب را بایـد از جمله کارکـرد های مهـم حـزب بـه شـمار آورد. افشـاگری دربـاره ضعـف و نارسـایی هـای دولـت موقـت و دیگـر لیبـرال هـا نیـز از جملـه اقدامـات موثـر حـزب #جمهوری_اسـلامی بـه شـمار آورد.
🔻۲-جامعٔه روحانیت مبارز تهران
شرایط و زمینه های پیدایش:
🔳از اواسـط سـال ۱۳۶۵ #روحانیـون طرفـدار امـام (ره) در تهـران تشـکلی در میـان خـود به نـام روحانیت مبـارز بـه وجـود آوردنـد. افرادی همچون #بهشـتی، #مطهـری؛ مفتح، باهنـر، مهدوی کنی،خسروشـاهی، هاشـمی رفسـنجانی، شـجونی، کروبـی، و... از فعالیـن گرداننـده گان روحانیـت مبـارز بـه شـمار مـی آمدنـد. برنامـه ریـزی راهپیمایـی هـا، سـخنرانی در مسـاجد، تهیـه شـعار و در مجمـوع #سـازماندهی نهضـت عمدتـاً توسـط روحانیـت مبـارز صـورت مـی گرفت.
🔘از سـال ۵۶_ ۵۷ روحانیـت مبـارز بـه ویـژه بـا نـام هـای مطهـری و بهشـتی کـه بـه عنـوان رهبـران انقـلاب و حلقـه وصـل میـان امـام در #نجـف و سـپس پاریـس بـا مـردم در ایـران عمـل مـی کردنـد، بیـش از همـه بـر سـر زیـان هـا بـود. و از همیـن رو ایـن گـروه نفـق بسـیاری را در جریـان انقـلاب اسـلامی بـازی مـی کـرد.
🔸بـا نگاهـی گـذرا بـر روز شـمار #انقـلاب اسـلامی، نقـش جامعـه روحانیـت مبـارز تهـران در برگـزاری مجالـس یادبـود و گرامـی داشـت شـهدا، اعـلام عـزای ملـی، تعطیـل عمومـی در مناسـبت هـای ۱۵ خـرداد، برنامـه ریـزی #اعتصـاب هـا و تظاهـرات بـه ویـژه برگـزار نمـاز با شـکوه عید فطـر در تپـه های قیطریـه تهـران بـه امامـت شـهید مفتـح و سـخنرانی ایشـان و شـهید باهنـر نقـش برجسـته ایـن اجتمـاع در تشـدید مبـارزات ضـد رژیـم بـه طـور برجسـته و اساسـی نمایـان اسـت.
🔹ایـن تشـکل نقشـی بـر جسـته در فراینـد تدویـن و#تصویـب قانـون اساسـی، نقـد دولـت موقـت و نقشـی مهـم در شـورای انقـلاب را بـازی کردنـد. همچنیـن نقـش حکمیـت ایـن نهـاد میـان رئیـس جمهور (بنـی صـدر) و نخسـت وزیر (رجایـی) از جملـه اقدامـات مهـم ایـن گـروه بـود. نقـش فعـال این جریـان در مجلـس شـورای اسـلامی کـه ریاسـت آن بـا هاشـمی رفسـنجانی یکـی از اعضـای جامعـه بـود، و همچنیـن قـوه قضائیـه از سـال ۱۳۶۸ بـه بعـد بـا انتخـاب آیـت الله یـزدی، عضویـت برخـی از اعضـای جامعـه در شـورای نگهبـان، عضویـت در شـورای بازنگـری #قانـون_اساسـی، مجمـع تشـخیص مصلـح نظـام، فعایـت هـای مسـجد محـور، و همچنیـن امامـت نمـاز جمعـه از جملـه دیگـر فعالیـت هـای اصلـی جامعـه روحانیـت مبـارز بـه شـمار مـی رود.
🔸ب) جريان دوم: مربوط به #روحانيون ميانه رو بود كه در عين مخالفت با برخـى اقـدامات و مظاهر فساد دولـت پهلـوی، حاضـر بـه ورود در يـك مبـارزه تنـد نبودنـد.
🔹مهم تـرين ويژگـى ميانه رو ها، آن بود كه خواستار سرنگونى #سـلطنت نبودنـد و بـر اجـرای كامـل #قـانون_اساسـى مشروطه تاكيد مى ورزيدند.
🔸ج) جريان سوم: را مى توان روحانيون انقلابى ای ناميد كه پس از تبعيـد امـام خمينـى (ره ) شبكه ای گسترده و غير رسمى در ايران به راه انداختند. اعضای ايـن جريـان بـرخلاف جريـان دوم، هيچ گونه ارتباطى با حكومت نداشتند.
🔹رهبر اين جريان، آشكارا از رژيـم #پهلـوی انتقـاد مىكرد و #روحانيون و مؤمنان را به سرنگونى آن فرا مىخواند.