✅ #آسیب شناسی #روششناسی اجتهاد از منظر استاد #علیدوست
#اختصاصی
🔹روش شناسی اجتهاد، حوزه پژوهشی نوظهوری است که برای پویایی بیشتر و گذاشتن صحیح خشتهای نخستین خود، نیازمند دقت بسیار است. استاد علیدوست از اساتید پیشرو در حوزه روششناسی اجتهاد هستند که یکی از دغدغههای ایشان #آسیبشناسی روش شناسی اجتهاد است: «روششناسی با هر اضافه ای به ویژه روششناسی اجتهاد که منطق و روش استنباط است، میتواند بحث بسیار فاخری باشد که اگر درست انجام شود، همهاش ثمره و فایده است، ولی این نگرانی وجود دارد و تاحدی هم آثارش پیدا شده است که مسیر خودش را طی نکند».
🔹در گفتگو با استاد علیدوست، ایشان به چهار نکته آسیبشناسانه در این عرصه اشاره داشتند:
🔹طرح #معیارهای_فرعی
1️⃣ گاهی در روششناسی مسائلی طرح میشود که خیلی فرع فرع است و نمی شود به آنها روششناسی اجتهاد گفت. قرار گرفتن مسائل بسیار فرعی و سلیقهای به جای مسائل اصلی یک آسیب بزرگ است. این را بگذارید کنار اینکه بگوییم مثلا شیخ انصاری اهل تجمیع ظنون در روش استنباط بود یا دیگری صغری کبرایی استنباط میکند، اینها مهم است.
🔹طرح #معیارهای_غیرروشی
2️⃣ آسیب دوم این است که بحثهایی که روش نیست، مطرح شود. مثلا اینکه گفته شود آن آقا مفهوم شرط را قبول دارد یا ندارد. این را روش نمیگویند، اگر اینها بخواهد طرح بشود، در این صورت ما باید به تعداد فروع روش داشته باشیم! در حالی که روش یعنی متد عام به طوری که دو مکتب و دو روش کاملا متفاوت را شکل بدهد، باید یک کلان مسئله باید باشد، مثل اینکه یک کسی نقشی برای مقاصد و نصوص مبین شرایع قائل است و کسی قائل نیست، این جور باید گفت.
🔹روششناسی مجتهدان #فاقد_روش_ابتکاری
3️⃣ از روش افرادی یاد میکنند که او روش ندارد، مثلا گفته میشود که روش آن آقا این است که شهرت را قبول دارد، این روش نیست، روش باید جوری باشد که فرد را در آن کار شاخص بکند، فرد باید اهل ابتکار و نوآوری باشد.
🔹ورود #افراد_ناآشنا با فلسفه فقه
4️⃣ افرادی که اهل این کار نیستند نباید ورود کنند، روششناسی از مباحث فلسفه فقه است، کسی که نمیداند فلسفه فقه چیست و نمیتواند تعریفی از فلسفه فقه بدهد، نباید به این بحث بپردازد. همانطور که کسانی که باید به این بحث بپردازند، اگر نپردازند کار درستی نیست، عکسش هم هست کسانی که اهل این کار نیستند (نباید ورود کنند)؛ مثل فقه معاصر است بعضا کسانی به این بحث میپردازند که تخصص این کار را ندارند، ممکن است استادی مکاسب و کفایه را خوب بگوید اما اهل این کار نیست ولی عهدهدار میشود و آن هم عالمی از مشکلات دارد که باید در جای خودش مطرح بشود.
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad