#ماه_رمضان #عکس_نوشت #تفسیر_سوره_حمد حجت الاسلام و المسلمین امینی نژاد: «در این روایت آمده است که تمام نکات هستی و قرآن،در بسمله است... .» 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐@rebbiion

#ماه_رمضان 📖تفسیر سوره حمد به بیان استاد #امینی‌نژاد خلاصه جلسه نهم ۱۰ رمضان ۱۴۴۵ 🔰الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ 1⃣ نکته اول، معنای #حمد 🔸حمد به معنای ستودن و ستایش کردن است. 🔸تفاوت #حمد و #شکر در این است که شکر در برابر خوبی‌هایی است که نتایجش به شخص دیگری میرسد، و آن شخص دیگر شکرگزاری میکند؛ اما حمد مقید به این نیست که چیزی به انسان برسد. 🔸تفاوت #حمد و #مدح در این است که حمد فقط در ارتباط با کمالات اختیاری است. اما در غیر اختیاریات، مدح است. 🔸لکن همه حمدهای خداوند فقط درباره کمالات اختیاری نیست؛ درباب برخی ویژگی‌های مربوط به ذات پروردگار که درباره آنها اختیار معنا ندارد (هرچند اجبار هم نیست)، می‌بینیم حمد از سمت معصومین وارد شده است. لذا در مورد خداوند سبحان، حمد و مدح یکی است. 2⃣نکته دوم، "ال" موجود در الحمد 🔸اگر "ال" جنس باشد، یعنی طبیعت و جنس حمد. اگر "ال" استغراق باشد، یعنی کل حمدها. 🔸علامه طباطبایی میفرمایند: چه "ال" طبیعت باشد و چه استغراق، نتیجه یکی میشود و آن #انحصار حمد و ستایش در خداست. 🔸بر اساس تشکیک خاصی حکمت متعالیه، حقیقت تمام حمدها از آن خداست و رقیقت و مرتبه نازله‌ی آن، مخصوص ماسوی است. 🔸بر اساس نگاه عرفانی تشکیک الخاص الخاصی، حقیقتا همه حمدها برای خداست و مجازا برای ماسوی است. نه اینکه مخلوقات هم حمدی داشته باشند ولو بصورت نازل. 🔸نظر امام خمینی: "ال" طبیعت لابشرط مقسمی است. اگر "ال" را طبیعت را لابشرط مقسمی بگیریم، باید گفت حتی حامد نیز خود خداوند است. چرا که این حمد از عهده هیچ‌کسی برنمی‌آید و فقط از عهده خود خداوند برمی‌آید. یا می‌توان گفت هرکس حمد میکند او حمد نمیکند و خدا دارد حمد میکند؛ لذا هم حامد خداست و هم محمود. 3⃣نکته سوم، چرا همه حمدها ویژه خداست؟ در خود این آیات اقلاً ۴ برهان‌ برای انحصار حمد در خداوند سبحان مطرح شده است. 🔸اولا، مسئله "الله"؛ چون او الله است همه حمدها متعلق به اوست. جامع همه صفات کمالیه است. مخلوقات ذاتا کمالی ندارند و همان بالعرض هم که دارند، محدود است. 🔸ثانیا، "رب العالمین" است، لذا همه حمدها منحصر در اوست. معنای اصلی رب، بسترسازی برای به کمال رساندن یک موجود است. "عالمین" جمعِ عالَم است؛ و عالَم یعنی ما یُعلَم به الشیء. معنای عالمین جهان‌ها است نه جهانیان. جهان انسانها، جهان حیوانات، جهان جمادات، جهان های اعتباری، جهان تشریع، و... خداوند رب همه جهان‌ها است. 🔸"عالَم" در عین اینکه دارد یک مجموعه را نشان میدهد، یک هویت #علامت بودن هم دارد. یعنی همان اسم و اسماء. همان نظام اسمائی. عالَم ما یُعلَم به الله است. "رب العالمین" یعنی رب عوالمی که نشانه های خداست. 🔸نسبت بین اشیاء، اسماء و عالَمین؛ بین شیء و اسم تفاوت است، اشیاء از جهتی عالَم هستند و اسماء، رب آن عالَم‌هاست. هر اسمی شیئی را می‌سازد و پشتیبانی میکند و به کمال میرساند. لذا به تعداد اسماء الهی ما رب داریم و خود خداوند #رب_الارباب است. 🔸ثالثا، "مالک یوم الدین" است، لذا همه حمدها مختص اوست. وجه انحصار همه حمدها در اینجا بیشتر آشکار میشود. در روز قیامت روشن میشود که خداوند سبحان مالک حقیقی همه چیز است. 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐 @rebbiion

#ماه_رمضان 📖تفسیر سوره حمد به بیان استاد #امینی‌نژاد خلاصه جلسه دهم ۱۰ رمضان ۱۴۴۵ 🔰آثار تربیتی و معرفتی حمد 🔸انسانی که دچار #عجب و #تکبر و ربوبیت های مجازی میشود، علتش این است که انحصاری بودن حمد را نفهمیده است. حمد انسان را موحد میکند. حذف مقام شکر از بزرگترین مشکلات بشر است. 🔸درد اصلی بشر حذف خداست. این شعار نیست و واقعی است. ما هم که گهگاهی احساس پوچی میکنیم، به علت غفلت از خداست. 🔸بزرگترین لذت برای مومن، #سلب_کمالات به نحو بالذات از خودش است. اوج آن این است که حتی برای همین لذت معنوی هم کار نکند. حقیقت شکر و حمد همین است. 🔸زندگی اگر با این توجه همراه شود، زندگی فوق‌العاده‌ای میشود و همه رذائل زدوده شده و مراحل کمال طی میشود. 🔸اساسا مسئله ما، #معرفت_الله است. این درست شود همه چیز درست میشود. اگر خداشناسی درست شود همه زندگی ما تنظیم میشود. سُکر (مستی) و جنون‌های ما از قدرت و پول و … بخاطر این است که خدا را نشناخته‌ایم. 🔸امام صادق: «و کان النبیّ (صلی الله علیه آله) فی کلّ یومٍ اذا اصبح و طلعت الشمش یقول الحمدلله رب العالمین کثیراً طیباّ علی کل حال یقولها ثلاث مائه و ستین مره شکراً» در حدیث دیگری میفرمایند: "عنه عليه السلام : ما أنعَمَ اللّه ُ على عَبدٍ بنِعمَةٍ صَغُرَت أو كَبُرَت فقالَ الحمدُ للّه ِِ ، إلاّ أدّى شُكرَها." 🔸لذا اگر #حمد واقعا به دل بنشیند، و با توجه گفته به زبان آورده شود، همین به زبان آوردن حق حمد را تا حدی ادا میکند است. 🔸حمد به شکلی است که مهیمن بر همه اذکار است. تهلیل و تسبیح و تکبیر را در برمیگیرد. 🔰دو نکته پایانی 🔸سه واژه الله و الرحمن و الرحیم که در بسمله آمده، همان الله و رحمان و رحیم در این آیات است؛ و تکرار صورت گرفته است. طبق برخی اقوال، متعلق بسمله در هر سوره، مفاد همان سوره است. لذا اینجا میتوان اینگونه بیان کرد که حمد در این سوره، یک حمد بسیار بالا و سنگین است و نمیتوان آن را ادا کرد جز با استعانت به بسم الله الرحمن الرحیم. 🔸آیت الله جوادی آملی: وقتی این آیات را میخوانیم، در اسم رحمن و رحیم، غضب به نحو مستتر وجود دارد نه به نحو آشکار. لذا آخر سوره، غضب‌شدگان را بصورت مجهول میگوییم و صریح به خداوند نسبت نمیدهیم. این نشان میدهد جلوه اصلی کار باید رحمت باشد. حتی واژه رحمان را برگزیده است درحالی که غضب هم دارد. 🔸انسان در ارتباط با خود نیز باید غلبه را به رحمت بدهد و امیدوار به خدا باشد. اما ترس از خدا نباید محو شود. 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐 @rebbiion

#ماه_رمضان #عکس_نوشت #تفسیر_سوره_حمد حجت الاسلام و المسلمین امینی نژاد: «از جمله رحیمیت خداوند در دنیا ، همین معنای مومنانه ای است که در زندگی مومنین جاری است.» 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐@rebbiion

#ماه_رمضان 📖تفسیر سوره حمد به بیان استاد #امینی‌نژاد خلاصه جلسه یازدهم ۱۱ رمضان ۱۴۴۵ 🔰امام صادق(ع) میفرمایند: "شُكْرُ النِّعْمَةِ اجْتِنَابُ الْمَحَارِمِ وَ تَمَامُ‏ الشُّكْرِ قَوْلُ الرَّجُلِ: الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ." 🔸قول الرجل، به معنای صرفِ گفتن نیست، بلکه یعنی اعتقاد درونی انسان باید این باشد. 🔸این حدیث یعنی شکر خدا اول #اصلاح_زندگی است بر اساس بندگی خدا؛ همین‌که انسان از محارم الهی اجتناب کند. 🔸و اتمام شکر به این است که اصلاح زندگی را به خودش نسبت ندهد. بلکه معتقد باشد که تمام کمالات از آن خداست و این زندگی مومنانه را به خدا نسبت دهد. 🔸مسئله شکر یکی از خصائص بلند انسانیت است. حتی بعضی میگویند فصل مقوم انسان شکر گزاری است. 🔰مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ 🔸#مِلک به معنای اختصاص شیء به صاحبش است به شکلی که فرد حق تصرف همه جوره را دارد. 🔸مالکیت یا #اعتباری است، یا #حقیقی. ملک حقیقی یعنی حق #تصرف_تکوینی. مثل حق تصرف تکوینی که انسان در اعضا و جوارح خودش دارد. این مسئله به نحو اعلا برای خداوند نسبت به کل ماسوی الله وجود دارد. 🔸در حکمت گفته میشود که فاعل بر فعل خود، علت بر معلول خود، و خالق بر مخلوق خود، مالکیت تکوینی دارد. 🔸واژه #یوم، در اغلب موارد استعمال در قرآن به معنای روز متعارف نیست. هرجا بحث از #قیامت میشود، مسئله یوم مطرح میشود. اما #لیل، درباره این دنیاست؛ مثلا در بحث نزول، میگوییم لیلة القدر. یوم یعنی ظرف #آشکاری و #ظهور حقایق؛ در مقابلش #لیل داریم، که عوالم غیبی و حقایق مندمج و بازنشده است که به تدریج شکل میگیرد. 🔸#ستاریّت خداوند سبحان در دنیا، همه چیز را پوشانده است. در قیامت، تمام حجاب‌ها برداشته می‌شود و همه برای هم آشکار میشوند. 🔸مراتب #قوس_صعود، مراتب ظهور مختفیات عالم ماده است به تدریج، لذا به آن یوم اطلاق میشود. نهایتِ این آشکاری‌ها در قیامت است. 🔸واژه #الدین، یعنی همین دینی که ما میشناسیم، یعنی خشوع و خضوع در برابر یک برنامه. امروز که دنیاست، روز دین نیست و فردا که قیامت است روز دین است. یعنی دین به تمام حقیقتش در قیامت آشکار میشود. عمق حقیقت تکوینی دین را اینجا نمیتوان مشاهده کرد. 🔸مالک یوم الدین، صفت الله است و منحصر در اوست. کسی مالکیتی ندارد در روز قیامت جز خداوند سبحان. 🔸از ابتدای سوره‌ی حمد، نظم مشخصی به چشم میخورد: 🔻اوج #ربوبیت خداوند سبحان، در قیامت مشخص میشود. ربوبیت یعنی رساندن اشیاء به نقطه کمال خود. در روز قیامت ربوبیت خدا کامل میشود زیرا در قیامت است که مخلوقات به کمال حقیقی خود میرسند. 🔻و بروز اسم‌های الرحمن و الرحیم، جز با قیامت امکان ندارد. خصوصا رحیمیت او که ویژه مومنین است، فقط در قیامت تحقق کامل دارد. 🔸با اینکه خداوند تنها مالک روز قیامت و روز جزا نیست و مالک همه چیز است، چرا آیه تاکید دارد که او را مالک روز جزا بداند؟ 🔸خداوند مالک علی الاطلاق است و این مالکیت، ظرف ظهورش قیامت است. قیامت یوم است و یکی از چیزهایی که روشن میشود، همین مالکیت الهی است. 🔸سوره مبارکه انفطار، آیات ۱۷ الی ۱۹: وَمَا أَدْرَاكَ مَا يَوْمُ الدِّينِ ثُمَّ مَا أَدْرَاكَ مَا يَوْمُ الدِّينِ يَوْمَ لَا تَمْلِكُ نَفْسٌ لِّنَفْسٍ شَيْئًا وَالْأَمْرُ يَوْمَئِذٍ لِّلَّهِ 🔰سازنده بودن یاد مرگ و معاد 🔸در روایت داریم اکثروا من ذکر الموت؛ یاد مرگ دو گونه است، یا غیرمومنانه است یا مومنانه. یاد مرگ اگر #غیرمومنانه باشد، آورده‌ای جز افسردگی ندارد. اما اگر #مومنانه باشد نه تنها افسردگی نمی‌آورد، بلکه انگیزه و شور و نشاطی بی‌حد و حصر در انسان بوجود می‌آورد. 🔸آیه‌ی مالک یوم الدین، میخواهد سرای ابدی را به ما یادآور شود. تا اینجای سوره، ظهور رحمت الهی است ولی وقتی به مالک یوم الدین میرسیم، جلوه #تنذیری و #غضبی دارد. 🔸از بعضی بزرگان نقل شده است به این آیه که میرسیدند، به شدت از خوف خدا متاثر میشدند، تا حدی که نزدیک بود قالب تهی کنند. 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐@rebbiion

#ماه_رمضان 📖تفسیر سوره حمد به بیان استاد #امینی‌نژاد خلاصه جلسه دوازدهم ۱۱ رمضان ۱۴۴۵ 🔸جمع میان #رحمت و #غضب است که سازنده است. با خوف و رجا و رحمت و غضب است که انسان در وادی "ایاک نعبد و ایاک نستعین" قرار میگیرد. 🔰إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ 🔸تا قبل از این آیه، بیان معارف #توحیدی است. از اینجا #معارف_سلوکی آغاز میشود. اینجا پیوند هست ها با باید هاست. در بستر مطالعه و فهم و تعمق و یقین به معارف توحیدی است که انسان موحد سالک درست میشود. 🔸به لحاظ روش تربیتی، وقتی دائما از عالی‌ترین ساحت هستی صحبت شود، ساحت های پایین‌تر خودش حل و فصل میشود. در کسی اگر حقیقت توحید بنشیند، اخلاق و اعمال او خود به خود اصلاح میشود. 🔰"ایاک" و سرّ التفات از غیبت به حضور (از غایب به مخاطب) 🔸آیت الله جوادی آملی: "انسان وقتی بسم الله الرحمن الرحیم و آیات پس از آن را فهمید و مشاهده کرد، خدا را حاضر می یابد؛ انسان وقتی نسبت به اسماء الهی ملتفت میشود، به حضور کشانده میشود." 🔸آیت الله جوادی آملی: "تقدم ایاک، مفید حصر است. و لطافتی که در این تعبیر است، در تعابیر دیگری مانند "لانعبد الا ایاک" نیست. "ایاک نعبد" یعنی از ابتدا خداوند باید چشم تو را پر کند. این تعبیر یعنی معبود مقدم است حتی بر عابد و حتی بر خود عبادت. و این نهایت توحید است" 🔸شهید سید محمدباقر صدر: "تفاوت فرهنگ غرب با فرهنگ اسلامی، این است که در تمدن غرب ابتدا حرف از آزادی و آزادگی است. ولی در نهایت به بردگی و بندگی تمام عیار منتهی میشود. در اسلام عکس آن است؛ از بندگی عالی‌ترین مقام هستی آغاز میشود و به تدریج به یک احساس آزادی حقیقی ختم میشود. او تو را از همه چیز آزاد میکند. کسی که بتواند چشم خود را آزاد کند، و گرفتار گناه نباشد، آن وقت است که طعم آزادی واقعی را می‌چشد." 🔸معنای "نعبد" عبد یعنی مملوکِ غیر که دائما باید در اختیار مالکش باشد و مالک حق تصرف مالکانه داشته باشد. 🔸ما عبد هستیم یعنی ما کسی هستیم که فقط خدا حق تصرف مالکانه دارد و ما باید مطیع محض او باشیم. #عبادت یعنی اظهار عبد بودن و بنده بودن. خشوع و خضوع و … از لوازم عبد بودن است. 🔸علامه طباطبایی: "وقتی شیئی را از حیث #مملوکیت مشاهده می‌کنیم، در دل آن شیء، مالک نیز مشاهده میشود و در متن آن حاضر است. انسان مملوک تمام عیار خداست. لذا وقتی به آیه‌ی "مالک یوم الدین" می‌رسیم، می‌بینیم همه چیز مملوک اوست؛ و بلافاصله او را در متن خلقت حاضر می‌یابیم و التفات رخ می‌دهد. این نسبت مالکیت خدا با مملوکیت همه موجودات، تبدیل میشود به عین ربط. وقتی اینگونه شود، خدا حاضر است." 🔸علامه طباطبایی: "سر اینکه عبادت را با صیغه‌ی متکلم مع الغیر آورده است، این است که مقام، مقام تبلور و بروز توحید است، و بایستی فرد خودش را در میان جمع حذف کند. رمز اصلی سلوک حذف خود و انانیت است. در منزوی شدن و کار فردی خودخواهی‌های انسان و انانیت افزایش پیدا می‌کند و انسان متوجه آن نمی‌شود. خود را در جمع پنهان کردن یک راه برای حذف انانیت است." 🔸اینطور هم میتوان گفت که وقتی معرفت مقام خدا پیدا میشود، میفهمیم که فقط من نیستم که عبد هستم، بلکه همه ماسوی الله عبد هستند. هیچکس هیچ نمودی در برابر خدا ندارد. من همه را میبینم و کثرت را میبینم ولی وحدت را از دل همین کثرات میابم. 🔸عرفان اسلامی بنا ندارد با حذف کثرت به خدا برسد. بلکه در دل کثرت ها باید به وحدت رسید. میگویند نماز می‌خوانی، مکروه است چشمت را ببندی. یعنی همه کثرات را ببین و در دل این کثرات وحدت را پیدا کن. 💠 تشکل طلبگی ربیون 🌐 @rebbiion