💢 تحلیل روشنفکرانه یا پارازیت روی صدای حقیقت؟
▫️«برای مواجههی عقلانی و منطقی با سخنان دیگران، همواره باید صرفاً خودِ سخن را دید و از پرداختن به انگیزهی گوینده اجتناب کرد.»
▫️به نظر من، این یکی از مؤلفههای #تصور_خام از مواجههی عقلانی و منطقی با سخنان دیگران است چون تأکید بیش از اندازه بر این وجه، بسیاری اوقات گمراهکننده و #عقیمکنندهی_نقد است.
▫️برای مثال، اگر خودمان را به موشکافی منطقی محدود کنیم، در واکنش به کسی مثل عباس عبدی چه باید گفت؟
#عبدی در توئیت اخیرش گفته است:
▪️ «یکی از مهمترین علل دوقطبی شدن جامعه، #جنگ_روایتها بجای کشف حقیقت است. دو طرف ماجرا درگیر این جنگ خانمان برانداز هستند و هر دو سو هم آن را تشدید میکنند به این دلیل رسانه میدان اصلی نبرد شده است. حقیقت تنها شهید این جنگ است.»
▫️چه باید گفت به چنین «تحلیلگر»ی که در یک توئیت کوتاه، با معانی ضمنی سخنانش،#چندین_حقیقت_مهم_را_سر_میبُرد؟
▫️آیا بهراستی مسئلهی ما در موقعیت کنونی این است که حقیقت «به اندازهی کافی» روشن نیست؟
▫️آیا دعوت به «کشف» حقیقت همواره بهجاست؟
▫️ آیا نمیتوان گفت بعضی وقتها دعوت به «کشف» حقیقت صرفاً تخطئهی احقاق حق، و #پارازیت_انداختن روی صدای انبوه حقیقتهایی است که پیشاپیش مکشوف اند؟
▫️آیا «دو طرف» منازعهی این روزها، که در این توئیت کوتاه دو بار (و هر دو بار بدون قائل شدن هیچ تمایزی میان «دو طرف») به آنها اشاره شده، واقعاً جایگاه یکسانی دارند؟
▫️ آیا در این «جنگ روایتها»، بهراستی هیچ کدام از روایتها نتوانسته «تحلیلگر کارکشته»ی ما را #قانع کند که به حقیقت نزدیکتر است؟ واقعاً هیچ یک از این روایتها، ولو اندکی، به حقیقت #نزدیکتر نیست؟!
▫️آیا این «دو طرف» منازعه که با شرکت در «جنگ خانمانبرانداز»، تحلیلگر «کارکشته»ی ما را نگران کردهاند، به یک اندازه در کشیده شدن جنگ به اینجا نقش داشتهاند؟
▫️آیا این واقعیت که یک طرف جنگ سالها (شاید دهها سال) برای احقاق مسالمتآمیز حق خود کوشیده است دلیلی نمیشود که تحلیلگر «کارکشته»ی ما میان این «دو طرف» فرقی بگذارد؟
▫️آیا تحلیلگر شدیداً «کارکشته»ی ما (که سی سال است به اظهارنظرهای اینچنینی مشغول است) نمیداند در موقعیتی که دهها شهید «حقیقی» به خاک افتادهاند، سخن گفتن از معنای مجازی شهید و طرح این ادعا که «حقیقت "تنها" شهید این جنگ است»، علاوه بر #مبتذل_کردن_مفهوم_حقیقت، به خاک و خون کشیدن دوبارهی آن شهیدان واقعی و نمکپاشیدن به زخم خانوادههای آنها و جامعه است؟
▫️بعید است که تحلیلگر کارکشتهی ما – هر قدر هم که در تحلیلگری بیاستعداد باشد – اینها را نفهمد. به همین دلیل است که معتقدم ایشان شاهدی تمامعیار به سود این مدعاست که «خواباندن صدای حقیقت در پوشش « #تحلیل_خونسردانه» کار خیلیهاست؛ و نمیشود همواره با شعار "مواجههی منطقی" از کنکاش در انگیزههای روانشناختی و غیرروانشناختی این گونه افراد اجتناب کرد».
---
پینوشت: محرکِ این پست، صرفاً توئیت عباس عبدی نبوده. در این روزها دهها نوشته با این ویژگیها مشاهده کردهام.
✍🏻 مهدی خسروانی
🆔@andisheengelabi