🔹نگاهی به یک مناظره و آشنایی با چند تکنیک رسانه‌ای
▫️مساله اصلی این نوشتار نه صادق زیباکلام است و نه خسرو معتضد. مساله اصلی آشناسازی مخاطب با تکنیک‌های به کار رفته در این مناظره است تا در ماه‌های آینده که به انتخابات نزدیک‌تر می‌شویم بدانیم وزن افراد در مناظره‌ها را چگونه باید مورد سنجش قرار دهیم.
▫️یکی از روش‌های رایج در مناظره مخصوصا وقتی که دست یکی از طرفین برای اثبات ادعایش یا رد ادعای طرف مقابل خالی است، توسل به #مغالطه است. یکی از روش‌های مغالطه حمله به فرد به‌جای نقد گفتمان یا اظهارات اوست که از آن به‌عنوان «مسموم کردن چاه» هم یاد می‌شود. این روش یکی از غیراخلاقی‌ترین روش‌ها برای انحراف مسیر بحث، عصبانی کردن طرف دیگر مناظره، منحرف ساختن افکار عمومی و فرار از پاسخگویی است. این روش بر مبنای #شخص_ستیزی مورد استفاده قرار می‌گیرد نه رد استدلال. استفاده از عباراتی مثل دروغ‌گو و خائن به‌جای نقد اظهارات فرد مقابل توسل به این‌گونه از مغالطه است.
▫️یکی دیگر از روش‌ها #برچسب_زنی است. برچسب‌زنی باعث می‌شود فرد و گفته‌هایش ذیل آنچه به او نسبت داده شده، قرار گیرد و مخاطب بر اساس همان برچسب، دچار انحراف در استنتاج شود. استفاده از عناوینی همچون مورخ حکومتی، عوام‌فریب، تاریخ حکومتی، پوپولیست و... نمونه‌هایی از این روش هستند.
▫️ #پاره_حقیقت‌گویی موضوع دیگری است که اکثرا در مناظره‌ها مشاهده می‌کنیم. گاهي سخنی یا ادعایی از نظر منبع، محتواي پيام، مجموعه‌ای بهم پيوسته و مرتب هستند اما بیان بخشي از آن و حذف بخش دیگر، جهت و نتيجه تصمیم و درک مخاطب از موضوع را تغییر می‌دهد. درواقع در روش «پاره حقیقت‌گویی» #حذف يكي از عناصر #به‌عمد صورت می‌گیرد. در این روش نداشتن استدلال و تحلیل ذیل تکه‌پاره کردن اصل موضوع پنهان می‌شود.
▫️هنگام مشاهده مناظره‌ها و پذیرش اظهارات یک فرد، به برنامه‌ها و استدلال‌هایش پیرامون موضوع بحث دقت کنید تا آسمان ریسمان بافتن‌ها.
✍️معصومه نصیری _مدرس سواد رسانه‌ای
♨️تیترهای سمی؛ مغزهای آلوده
📍اغتشاشات خیابانی، یکی از نمودهای اغتشاشات ذهنی است که در اثر وابستگی به اخبار مغشوش بوجود می‌آیند؛ لذا منابع خبری نقش مهمی در کنترل احساسات، هیجانات و رفتارهای مخاطبان دارند!
📍معمولا مخاطبان در مواجهه با منابع خبری، بیش از آنکه متن خبرها را مورد بررسی قرار دهند، صرفا به خواندن تیترها و قضاوت بر اساس آن‌ها اکتفا می‌کنند!
📍این درحالی است که در مواقع بسیاری، نه‌تنها برداشت از تیترها با متن خبر همخوانی نداشته و تعارض دارد، بلکه حتی ممکن است در متن خبر هم برای جهت‌دهی ذهن مخاطب، از تکنیک #پاره_حقیقت‌گویی استفاده کرده باشند!
📍مثلا در خبر فوق: اگر مخاطبان در هنگام اسکرول کردن صفحه ایسنتاگرام اینترنشنال، فقط تیتر را بخوانند، قضاوت تندی خواهند داشت؛ شاید اگر متن خبر را بخوانند، از تندی قضاوت‌شان کاسته شود؛ یا اگر پیگیر کامل ماجرا شوند، قضاوت متفاوتی پیدا کنند!
📍خلاصه جریان اینست: منا حیدری، دختر عرب اهوازی که با پسر عموی خود ازدواج کرده بود، پس از مدتی با یک مرد سوری در اینستاگرام ارتباط برقرار کرده و بخاطر او به کشور ترکیه می‌گریزد و از آنجا تصاویر تحریک آمیزی برای شوهر خود ارسال می‌کند. پس از مدتی مرد سوری طلاهای او را دزدیده و فرار می‌کند. منا پشیمان شده و از پدرش درخواست می‌کند که او را بازگرداند؛ لذا پدر و پدرشوهرش(عمویش) راهی ترکیه شده و او را به اهواز باز می‌گردانند و قصد داشتند برای حفظ جانش، وی را تحویل پلیس دهند؛ اما در بین راه، شوهر و برادر شوهرش(پسرعمویش) جلوی ماشین را گرفته و مرتکب جنایت قتل می‌شوند.
🖌 محمد جوانی