هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا «رحمان» و «رحیم» به یک معنا می باشند یا متفاوت اند؟
🔸#رحمان و #رحيم؛ اين دو واژه از ماده #رحمت گرفته شده، و معروف اين است كه #رحمان كسى است كه رحمت اش عام است، و همگان را شامل مى شود، در حالى كه #رحيم به كسى گفته مى شود كه رحمت اش خاص است؛ بنابراين #رحمانيت_خداوند سبب شده است كه فيض نعمت اش دوست و دشمن و مؤمن و كافر را شامل شود؛ ولى #رحيميّت_پرودگار ايجاب مى كند كه #مؤمنان را مشمول مواهب خاصّى در دنيا و آخرت قرار دهد كه دور افتادگان از خدا و بى خبران از آن محروم اند.
💠شاهد اين تفاوت امور زير است:
1⃣#رحمان صيغه مبالغه است و #رحيم صفت مشبهه؛ و صيغه مبالغه تأكيد بيشترى را مى رساند، و دليل بر گستردگى اين نوع رحمت است. ولى بعضى هر دو را صفت مشبهه و يا هر دو را صيغه مبالغه دانسته اند، امّا با اين حال تصريح كرده اند كه #رحمان مبالغه بيشترى را مى رساند. [۱]
2⃣بعضى نيز گفته اند: چون #رحيم صفت مشبهه است و دلالت بر ثبات و استمرار دارد مخصوص #مؤمنان است، ولى #رحمان كه صيغه مبالغه است چنين دلالتى ندارد.
3⃣#رحمان نام مخصوص خدا است و به غير او اطلاق نمى شود؛ در حالى كه #رحيم هم به او گفته مى شود و هم به غير او؛ و اين دليل بر آن است كه مفهوم #رحمان رحمت گسترده ترى است.
4⃣اين قاعده در ادبيات عرب معروف است كه «زيادةُ المبانى تَدُلُّ عَلى زِيادَةِ المَعانِى». (يعنى واژه اى كه حروف اش بيشتر است مفهوم آن نيز بيشتر است) و چون #رحمان پنج حرفى، و #رحيم چهار حرفى است؛ بنابراين مفهوم «رحمان» وسعت بيشترى دارد. [۲]
5⃣اين تفاوت را بعضى افراد، از #آيات_قرآن نيز استفاده كرده اند. زيرا #رحمان در قرآن غالباً به صورت مطلق آمده، در حالى كه #رحيم در بسيارى از موارد مقيّد است. مانند: «إِنَّ اللهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوفٌ رَحِيمٌ». [سوره بقره، آیه ۱۴۳] (زيرا خداوند نسبت به #مردم، رئوف و #مهربان است). «وَ كَانَ بِالْمُؤْمِنِينَ رَحِيماً». [سوره احزاب، آیه ۴۳] (او نسبت به #مؤمنان همواره مهربان بوده است). «إِنَّ اللهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيماً». [سوره نساء، آیه ۲۹] (خداوند نسبت به شما #مهربان است). در حالى كه #رحمان بدون اين قيود ذكر شده و دليل بر #عموميت_رحمت او است.
6⃣بعضى از روايات نيز شاهد اين تفاوت است. در حديث پر معنايى از #امام_صادق (عليه السلام) مى خوانيم: «الرَّحمنُ اِسْمٌ خاصٌ بِصِفَة عامَّة، وَالرَّحيمُ اسمٌ عامٌ بِصِفَة خاصَّة». [۳] (#رحمان اسم خاص است [مخصوص خداوند] امّا با وصفى عام ـ مفهوم رحمت اش دوست و دشمن را در بر مى گيرد ـ ولى #رحيم اسم عام است به صفت خاص [اين اسم هم بر خداوند و هم غير او اطلاق مى شود، ولى مفهوم اش رحمتى است مخصوص مؤمنان]).
💠امّا با تمام اينها نمى توان انكار كرد كه گاهى اين دو واژه به يك معنا به كار مى رود؛ مانند آنچه در #دعاى_عرفه از امام حسين (عليه السلام) نقل شده است: «يا رحمنَ الدُّنيا وَالآخِرةَ وَ رَحِيْمَهُما». [۴] (اى خدايى كه رحمان دنيا و آخرت و رحيم هر دويى) ولى اين ممكن است يك استثنا بوده باشد؛ بنابراين منافاتى با تفاوت فوق ندارد.
#مآخذدرمنبع‌موجوداست
📕پیام قرآن، ناصر، مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چ ۹، ۱۳۸۶ش، ج ۱، ص ۳۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#الله #خدا
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️مهربانی و عطوفت
🔹از دیدگاه اسلام، #مهربانی و #محبت، مایه قوام و برپایی جامعه انسانی است. دین مقدس اسلام، همواره پیروان خود را به #مهربانی و #مهرورزی به یکدیگر سفارش می کند. [۱] در #قرآن_کریم، #مهرورزان، جزو «اصحاب میمنه» یعنی سعادتمندان و کسانی معرفی شده اند که وجودشان سرشار از یمن و برکت است. «ثُمَّ كَانَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ تَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ وَ تَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ. أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ الْمَيْمَنَةِ». [۲] (سپس از كسانى باشد كه ايمان آورده و يكديگر را به صبر و استقامت و #مهربانى و عطوفت توصيه مى كنند. اينان #اصحاب_يمين هستند).
🔹#امام_صادق (عليه السلام) توصیه می کنند: «به یکدیگر متصل شوید و #پیوند_محبت را محکم کنید و به هم نیکی نمایید و نسبت به هم #مهربان باشید!». [۳] «مهربانی» یکی از ویژگی های شاخص #امام_مجتبی (عليه السلام) بود، به طوری که در سیره های مختلف حضرت، می‌توان نشانی از #محبت و #لطافت را مشاهده کرد. دریای محبت ایشان به قدری گسترده و جوشان بود که غریبه و آشنا را در برمی گرفت و حتی کسانی که یک بار با ایشان برخورد داشتند، از لطف و محبت امام (عليه السلام) بهره مند می شدند.
🔹برای مثال، نقل شده است که ایشان در مکانی نشسته بودند، هنگامی که خواستند از آنجا برخیزند، مرد فقیری سر رسید. #امام‌حسن‌مجتبی (علیه السلام) در کمال بزرگواری به آن تازه وارد خوش آمد گفتند و به او لطف کرده، فرمودند: «شما هنگامی در مجلس نشستید، که ما می خواستیم برخیزیم؛ آیا اجازه می دهید مجلس را ترک کنم؟ آن مرد هم اجازه داد». [۴] آنچه امام مجتبی (علیه السلام) در این سیره به جا آوردند، «مراعات حق همنشین» است که از آداب اجتماعی به شمار می رود و یکی از آثار مهم و قطعی آن، #ایجاد_محبت و الفت میان افراد است که #اسلام به آن تشویق می کند.
🔹همچنین #امام_رضا (علیه السلام) می‌فرمایند: «موقعی که شهادت امام حسن (علیه السّلام) نزدیک شد، ایشان گریستند؛ به آن بزرگوار گفته شد: «آیا گریه می‌کنید، در صورتی که چنین مقام و منزلتی نزد پیغمبر خدا (صلّی الله علیه و آله) دارید و آن بزرگوار درباره شما فرموده، آنچه را که باید بفرماید؛ شما بیست حج با پای پیاده به جای آورده اید و سه مرتبه مال خود، حتی نعلینتان را با خدا تقسیم نموده اید!؟»؛ حضرت فرمود: «من برای دو موضوع گریه می کنم: یکی وحشت هنگام حساب و دیگری فراق دوستان». [۵]
🔹آری! #محبت_دوستان به قدری در دل حضرت جای داشت که در هنگام مرگ، غم فراق ایشان اشک بر چهره مبارک ایشان جاری ساخت. لطف سرشار آن امام رئوف، همچون باران، همه حتی حیوانات را در بر می‌گرفت. روزی امام مجتبی (عليه السلام) نشسته بودند و طعامی تناول می نمودند؛ سگی در نزدیکی ایشان ایستاده بود و حضرت هر لقمه ای که تناول می فرمودند، لقمه ای پیش سگ می افکندند. مردی گفت: «ای پسر پیامبر، آیا می خواهید این سگ را از شما دور کنم؟» حضرت فرمود: «آن را رها کن! زیرا از خدا شرم دارم در حالی غذا بخورم که جانداری به من نگاه کند و من آن را طعام ندهم و برانم». [۶]
پی‌نوشت‌ها؛
[۱] مقدس نيا، آداب معاشرت، ص ۱۶۵
[۲] سوره بلد، آیات ۱۷ و ۱۸
[۳] وسائل الشيعه، ج ۱۲، ص ۲۱۶
[۴] الطبقات الكبرى، خامسة ۱، ص ۲۸۱
[۵] مكارم الأخلاق (طبرسی)، ص ۳۱۶
[۶] مستدرك الوسائل، ج ۷، ص ۱۹۲
برگرفته از مجموعه مقالات همایش سبط النبی امام حسن مجتبی (ع)، ج۲، ص۷۱
منبع؛ حوزه نت
#مهربانی #محبت
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد