📘 دانشنامه فقه معاصر | معرفی مقاله هفتگی 🔍 عنوان مقاله: حقوق شهروندی اقلیت‌های دینی در قرآن و رساله حقوق امام سجاد (علیه‌السلام) ✍️ نویسندگان: ابراهیمی، طیبه | سمیعی، لیلا 💠 مقاله پیش‌رو به بررسی حقوق شهروندی اقلیت‌های دینی در قرآن کریم و رساله حقوق امام سجاد (ع) می‌پردازد. ✳️امام سجاد (ع) با وجود شرایط سخت جامعه اسلامی در آن زمان، دو رویکرد کلیدی را برای نشر معارف الهی انتخاب کردند: 1️⃣تبیین معارف اسلامی در قالب دعا و مناجات 2️⃣پند و ارشاد امت که در قالب رساله حقوق منتشر شد. 📜 رساله حقوق امام سجاد (ع) شامل ۵۳ حق است که به حقوق مختلف از جمله حقوق خدا، حقوق فرد، خانواده، جامعه و حتی حیوانات اشاره دارد. این مقاله تأکید دارد که اسلام برای اقلیت‌های دینی حقوقی بر مبنای اصول انسانی، بدون هیچ قید و شرطی در نظر گرفته است. 💡 نکات کلیدی مقاله: ✅قرآن و رساله حقوق امام سجاد(ع) به صراحت بر رعایت کرامت انسانی، آزادی عقیده و بیان، تأمین اجتماعی، و آزادی در انجام مراسم دینی تأکید دارند. ✅حقوق شهروندی در اسلام برای اقلیت‌های دینی بر اساس انسانیت افراد تعیین می‌شود، نه دین آنها. ✅اقلیت‌های دینی در جامعه اسلامی از تمام حقوق انسانی برخوردارند، مگر اینکه در برابر جامعه اسلامی دشمنی علنی داشته باشند. برای مطالعه کامل مقاله 📥 کلیک کنید. #دانشنامه_فقه_معاصر 🔗www.riicj.com 🔗eitaa.com//riicj_com

📘 دانشنامه فقه معاصر | معرفی مقاله 🔍 عنوان مقاله: چالش‌های موجود نظام آموزش اقتصاد اسلامی ✍️ نویسنده: علی محمد احمدی 📝معرفی اجمالی مقاله: 🌟 با پیروزی انقلاب اسلامی، نظام اقتصادی کشور نیازمند تحول بر پایه اصول اسلامی بود که نخستین گام آن تدوین قانون بانکداری اسلامی برای ورود به اقتصاد اسلامی در عمل بود. 📜 در دیگر حوزه‌های اقتصادی نیز ضرورت بازنگری و انطباق قوانین با موازین شرعی مطرح شد. این تغییرات نیازمند عزم جدی، برنامه‌ریزی و نظارت مستمر به ویژه از سوی مراکز علمی و دانشگاه‌ها بود. 🏷 با وجود انتظارات اولیه، پس از نزدیک به سه دهه نظام اقتصادی همچنان بر پایه ساختار سنتی عمل می‌کند و سیاست‌ها و راهبردهای اقتصادی در زمینه بانکداری، بیمه، تجارت و مالکیت بر مبنای اقتصاد متعارف یا لیبرالیسم است. 🔄 در نتیجه، رویکردهای اقتصادی بیشتر متاثر از آموزه‌های اقتصاد متعارف و تعدیل‌شده لیبرالیستی هستند تا اصول اقتصاد اسلامی. 🎓 نقش نظام آموزشی و فرآیند تولید علم نیز در این ناکامی مهم است. بررسی‌ها نشان می‌دهد نظام آموزشی کشور نتوانسته نقش مؤثری در عملیاتی کردن مبانی اقتصاد اسلامی در نظر و عمل ایفا کند. 🔸این ناکامی ممکن است به دلایلی مانند شکاف دانش اقتصاد ایران با مرزهای دانش، بومی نبودن دانش اقتصاد، حاشیه‌ای شدن اقتصاد اسلامی، تاثیر رویکردهای کمی اقتصاد کلاسیک، فقدان پیوستگی بین آموزش، پژوهش و تولید علم، بی‌انگیزگی دانشجویان، کمبود استادان مجرب و فقدان منابع و اطلاعات مرتبط بازگردد. 📖 برای مطالعه کامل مقاله 📥 کلیک کنید. #دانشنامه_فقه_معاصر 🔗 www.riicj.com 🔗 eitaa.com//riicj_

📰دانشنامه فقه معاصر: منطقة الفَراغ ✍️نویسنده: محمدمهدی عمادی 🔍 منطقة الفَراغ نظریه سید محمدباقر صدر است که بر اساس آن شارع به حاکم جامعه اسلامی اجازه می‌دهد به منظور تأمین مصالح حکومت، در محدوده خالی از حکم الزامیِ شرعی، احکام الزام‌آور وضع کند. این نظریه در پی هماهنگ‌سازی شریعت اسلام با تغییرات ساختاری در زندگی اجتماعی انسان است. 🏷به گفته پژوهشگران فقهی، این نظریه حاصل نگاهی نظام‌وار و حکومتی به فقه است. دلیل اهمیت این نظریه را توجه به مقاصد شریعت و جهان‌شمولی احکام اسلام و همچنین مبنا و پشتوانه بودن آن برای نظام قانون‌گذاری در دوران معاصر دانسته‌اند. ✳️شهید صدر برای اثبات نظریه منطقة الفراغ به آیه اولوالامر درباره لزوم اطاعت از ولی امر و چند روایت درباره احکام حکومتی پیامبر اسلام(ص) و امام علی(ع) استناد کرده است. 🔹بر اساس این نظریه، شارع قانون‌گذاری در مناطق خلاء را به‌عهده ولی نوعی یا حاکم جامعه اسلامی و قوه مقننه به شرط عدم معارضه با سایر احکام اسلامی واگذار کرده است. 🔸ارائه نظریه منطقة الفراغ ابتکار محمدباقر صدر است، اما ریشه‌هایی در آثار مانند تنبیه الامه میرزای نائینی و منطقه العفو در آثار برخی اندیشمندان اهل سنت دارد. 📜نظریه منطقة الفراغ توسط برخی از فقها مورد نقد قرار گرفته است. مغایرت با جامعیت شریعت، اختصاص تشریع حکم به شارع، عدم امکان قانون‌گذاری غیرشارع و ناسازگاری این نظریه با فلسفه وجود دائره مباحات شرعی از جمله نقدهای وارد به این نظریه است. برای مطالعه کامل مقاله، 📥 کلیک کنید. #دانشنامه_فقه_معاصر 🔗www.riicj.com 🔗eitaa.com/ri

📰دانشنامه فقه معاصر: ذبح صنعتی ✍️نویسنده: مرتضی کریم‌زاده 🏷«تحلیل فقهی ذبح صنعتی: جواز و شرایط شرعی در فقه معاصر» ❓آیا ذبح دستگاه می‌تواند ذبح انسان حساب شود؟ ⚙️با توسعه گسترده جوامع انسانی و استفاده از فناوری و صنعتی شدن امور گوناگون زندگی، کشتارگاه‌ها نیز مکانیزه شدند تا دستیابی به مواد گوشتی سریع‌تر و آسان‌تر شود. ذبح صنعتی یا ذبح به وسیله دستگاه‌ روشی جایگزین برای روش‌های ذبح سنتی است. این روش‌های جدید ذبح ناشی از پیشرفت علم و فناوری و نیز نیاز روزافزون جوامع بشری به فراورده‌های گوشتی است. 📜 فقیهان برای حلیت گوشت و اجزاء حیوانات شروطی برای ذبح بیان کرده‌اند. لزوم ذبح توسط انسان، استفاده ابزار خاص برای ذبح، استقبال قبله، ذکر نام خدا، و لزوم استقرار حیات جزو شرایطی هستند که کیفیت احراز آ‌ن‌ها در ذبح ‌صنعتی با ذبح سنتی متفاوت است. فقیهان متعددی در این‌باره نظر داده‌اند و با تطبیق شرایط یا بازنگری در چگونگی این شرایط، ذبح با دستگاه‌های صنعتی را جایز و حیوان ذبح‌شده را حلال دانسته‌اند. 🔍این بحث وابسته به حل چهار مسئله است:🔻 1️⃣ لزوم ذبح به دست انسان در مقابل ذبح با دستگاه؛ 2️⃣رعایت شرط آهنین بودن ابزار ذبح، 3️⃣تسمیه یا بردن نام خداوند در حال ذبح، 4️⃣چگونگی رو به قبله بودن حیوان مذبوح است. ⚠️ همچنین در مقاله، موضوع شوک و بی‌هوشی قبل از ذبح و شرط حیات ذبیحه بررسی شده است. 📚 معرفی منابع پژوهشی درباره ذبح صنعتی 📖برای مطالعه کامل مقاله، 📥 کلیک کنید. #دانشنامه_فقه_معاصر 🔗www.riicj.com 🔗eitaa.com/ri

📰 دانشنامه فقه معاصر: قانون‌گذاری ✍️ نویسنده: علیرضا صالحی ❓ قانون‌گذاری چگونه در فقه شیعه و نظام‌های اسلامی تعریف و مشروعیت می‌یابد؟ ❓پژوهشگران دینی نسبت قانون با شریعت را چگونه ترسیم کرده‌اند؟ ⚙️ مسئله قانون‌گذاری و تشکیل نهادهای قانون‌گذار از زمان مشروطه تاکنون از مهم‌ترین چالش‌های فقه معاصر بوده است. برخی فقها حق وضع قانون را منحصر در شارع دانسته و نهادهای قانون‌گذار را مخالف شرع می‌دانند؛ اما گروهی دیگر قانون‌گذاری در حوزه امور غیرمنصوص را لازم و ضروری می‌شمارند و نهادهایی مانند مجلس را به عنوان نهادهای برنامه‌ریزی و مشورت می‌پذیرند. پس از انقلاب اسلامی ایران نیز با وجود اعتقاد به حق انحصاری تشریع برای خدا، وجود نهادهای قانون‌گذار پذیرفته شد، مشروط به نظارت دقیق بر تطبیق قوانین با شریعت. 📜 قانون‌گذاری در دو حوزه احکام شرعی و امور عرفی بحث شده و تبدیل احکام فقهی به قوانین لازم‌الاجرا، همراه با تضمین ضمانت اجرا، از ضرورت‌های روزآمد حکومت اسلامی است. راهکارهایی مانند شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت برای رفع تعارض قانون با شریعت طراحی شده‌اند. 🔍 موضوع قانون‌گذاری به دلیل تأثیر عمیق بر حکومت و جامعه اسلامی، همچنان یکی از بحث‌های محوری در فقه معاصر است و پژوهش‌های گسترده‌ای درباره مفهوم، مشروعیت و مرجع قانون‌گذاری در حال انجام است. 📚 برای مطالعه متن کامل مقاله 📥 کلیک کنید. #دانشنامه_فقه_معاصر 🔗www.riicj.com 🔗eitaa.com/riicj_com

📚 معرفی کتاب: هنر از دیدگاه فقه 📝 نقد و بررسی کتاب در دانشنامه فقه معاصر نقد و تحلیل این کتاب توسط سید علی حسینی‌نسب در دانشنامه فقه معاصر انجام شده است. این نقد به صورت مستقل، نقاط قوت و ضعف کتاب را بررسی کرده و جایگاه علمی اثر را در حوزه فقه هنر تبیین می‌کند. این کتاب، اثری ارزشمند در زمینه فقه هنر است که توسط ابراهیم نزهت نوشته شده است. نویسنده در این کتاب به بررسی مباحث فقهی مرتبط با هنر پرداخته و تلاش کرده است تا چارچوب‌های فقهی حاکم بر موضوعات هنری را به زبان ساده و علمی توضیح دهد. 🔍 چکیده کتاب «هنر از دیدگاه فقه» اثری است پژوهشی که با رویکردی تحلیلی به بررسی احکام فقهی مرتبط با هنر می‌پردازد؛ موضوعاتی چون غنا، هنرهای تصویری و رسانه‌های نوین در سه فصل مستقل بررسی شده‌اند. نویسنده، ابراهیم نزهت، مباحث فقهی را با توجه به موضوع‌شناسی و عوامل زمان و مکان مورد تحلیل قرار داده است. نتیجه کتاب این است که حرمت در مواردی اختصاص به نوع خاصی از هنر مانند غنای شهوانی دارد و در زمینه تصویرگری و مجسمه‌سازی، حکم‌ها تابع نیت و هدف استفاده از هنر است. همچنین در بخش رسانه‌ها، مباحث جدید فقهی همچون جایگاه سینما، نقش بازیگری و رابطه جنسیتی در نمایش مطرح شده است. 📖 ساختار و محتوای کتاب کتاب شامل سه فصل مستقل است: ۱. فقه و موسیقی (غنا): بررسی تاریخچه و مفهوم‌شناسی غنا و موسیقی در منابع فقهی و لغوی ارائه سه دیدگاه اصلی درباره حرمت یا جواز غنا نقد و تحلیل ادله‌های موجود، از قرآن و روایات گرفته تا اجماع فقها تأکید بر حرمت غنای شهوانی و جواز سایر اقسام غنا ۲. فقه و هنرهای تصویری و تجسمی: بررسی تعریف صورت و تمثال در روایات ارائه و نقد پنج دیدگاه فقهی درباره حکم نقاشی و مجسمه‌سازی تحلیل دقیق روایات و نقد استدلال‌های فقهای بزرگ مانند شیخ انصاری تأکید بر نقش نیت و هدف ساخت و نگهداری آثار هنری، به ویژه پرهیز از ترویج بت‌پرستی ۳. فقه و رسانه: بررسی احکام مربوط به رسانه‌های نوین از جمله سینما، تئاتر و بازیگری تحلیل دیدگاه‌های موافق و مخالف با سینما در میان فقها و تأثیر تحولات سیاسی-اجتماعی بر تغییر رویکردها بررسی مسائل جدید فقهی مثل کذب در فیلم، تشبه به جنس مخالف، روابط زن و مرد در نمایش و بازی‌کردن نقش امامان معصوم (ع) ⚖️ نقد و ارزیابی کتاب دارای نقدهایی از جمله بررسی ناقص موسیقی و غنا است؛ برخی مباحث موسیقی به طور پراکنده مطرح شده‌اند و نگاه جامع به موسیقی سنتی و نوین کمتر دیده می‌شود. ساختار کتاب در سه فصل مستقل نوشته شده و فاقد مقدمه و فهرست منابع است. این مسئله ممکن است کار پژوهشگران را برای بررسی ارجاعات دشوار سازد. نگارش کتاب نیاز به ویراستاری دقیق‌تر دارد؛ برخی جملات نامنظم و تکراری هستند و ساختار منطقی بحث در مواردی مختل شده است. با این حال، کتاب در حوزه فقه هنر و رسانه نوین به زبان فارسی یکی از آثار پیشرو و قابل توجه است که مباحث مهم فقهی را با دقت و تفصیل بررسی کرده است. 👤 درباره نویسنده ابراهیم نزهت دانشیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران است که در حوزه فقه معاصر و موضوعات نوپدید تخصص دارد. تألیف این اثر نشان‌دهنده دغدغه ایشان در زمینه تطبیق احکام فقهی با مسائل روز هنر و رسانه است. 📌 جمع‌بندی کتاب «هنر از دیدگاه فقه» برای پژوهشگران و علاقه‌مندان حوزه فقه معاصر و فقه هنر، منبعی مفصل و جامع به شمار می‌رود. موضوعات مهم و پرسش‌برانگیزی همچون حرمت یا جواز موسیقی، حکم نقاشی و مجسمه‌سازی، و نیز احکام رسانه‌های نوین به تفصیل مورد بحث قرار گرفته‌اند. این اثر با تأکید بر توجه به شرایط زمان و مکان، فقه هنر را در چارچوبی تحلیلی و دقیق بررسی کرده است. 📚 برای مطالعه متن کامل 📥 کلیک کنید. #دانشنامه_فقه_معاصر 🔗www.riicj.com 🔗eitaa.com/riicj_com

📰 دانشنامه فقه معاصر: فقه رمزارزها ✍️ نقد و بررسی: مرتضی وفائی‌صدر، محمدکاظم حقانی‌فضل 🏷 فقه رمزارزها؛ بررسی فقهی ارزهای دیجیتال و معاملات نوپدید مالی ❓آیا رمزارزها در فقه اسلامی مال محسوب می‌شوند؟ ❓آیا معاملات با بیت‌کوین و امثال آن شرعاً صحیح است؟ ❓آیا می‌توان از ارزهای دیجیتال در مضاربه یا پرداخت دیون استفاده کرد؟ 📘 فقه رمزارزها اثری علمی است که بر اساس درس‌های خارج فقه آیت‌الله سید محمدرضا مدرسی طباطبایی یزدی در سال‌های ۱۳۹۹–۱۴۰۰ش نوشته شده و به قلم جواد احمدی در سه باب علمی تدوین یافته است. این کتاب، یکی از نخستین تلاش‌ها برای تحلیل مبسوط و اجتهادی فقه رمزارزها در حوزه علمیه قم است. 🔍 ساختار و محتوای اثر: کتاب در سه باب اصلی تنظیم شده است: 📌 باب اول: ماهیت رمزارزها 1️⃣ ماهیت پول و مال: تعریف پول، کارکردهای آن، و تفاوت آن با مال؛ 2️⃣ سیر تاریخی پول: از مبادله کالا به کالا تا پیدایش رمزارزها؛ 3️⃣ بیت‌کوین و پول دیجیتال: بررسی فقهی و عقلایی بیت‌کوین و شبکه بلاک‌چین. 📎 مدرسی معتقد است رمزارزها در حال حاضر به معنای فقهی «پول» محسوب نمی‌شوند، ولی تمام ویژگی‌های «مال» را دارند. او همچنین تأکید دارد که پول بودن یک اعتبار عرفی است و نیازی به تصویب حکومت ندارد. بنابراین در آینده ممکن است این رمزارزها جایگاه پولی پیدا کنند. 📌 باب دوم: احکام فقهی رمزارزها 1️⃣ شرایط معامله: بررسی شرایط صحت عوضین در معاملات رمزارزی؛ 2️⃣ احکام خاص: ربای معاملی، تقابض، صحت مضاربه با رمزارزها؛ 3️⃣ پاسخ به شبهات: غرر، اکل بالباطل، عدم فایده مصرفی، فرار مالیاتی، سوءاستفاده مجرمانه. 📎 مدرسی در این باب از مبانی اصولی خود بهره می‌برد و معتقد است چون رمزارزها مال هستند، می‌توان با آن‌ها معامله کرد، هرچند برای پرداخت دیات، دیون یا ارش کفایت نمی‌کنند. او ربای معاملی را در این بستر جاری نمی‌داند و مضاربه با رمزارز را نیز صحیح می‌داند، مشروط بر آن‌که رأس‌المال از جنس دین نباشد. 📎 در پاسخ به اشکال مالیت نداشتن اولین بیت‌کوین‌ها نیز چهار راه‌حل فقهی ارائه می‌شود که از جمله آن‌ها تمسک به مصالحه یا عرف عقلاست. 📌 باب سوم: بررسی فقهی ارز SDR (حق برداشت ویژه) 📎 اس‌دی‌آر ارزی است اعتباری که صندوق بین‌المللی پول برای جبران کسری تراز پرداخت دولت‌ها عرضه کرده است و معادل سبدی از ارزهای معتبر جهانی است (دلار، یورو، ین، یوان و پوند). 📎 مؤلف آن را گرچه پول نمی‌داند، ولی مال می‌شمارد و معامله با آن را صحیح می‌داند. 📌 برخی ویژگی‌های متمایز کتاب 🔸 نخستین اثر تقریری منسجم از دروس خارج درباره رمزارزها؛ 🔸 ارائه مباحث فقهی در بستر اقتصاد دیجیتال با تحلیل‌های عمیق اصولی؛ 🔸 نقد دیدگاه‌های مشهور در باب مضاربه، ربا، و مالیت با استناد به روایات و مبانی متقن؛ 🔸 پاسخ به شبهات معاصر با زبانی دقیق و مختصر؛ 🔸 ضمیمه‌ای درباره بلاک‌چین بیت‌کوین در ایران؛ 🔸 ارائه فهرست آیات، روایات و اعلام در پایان اثر. 📌 درباره نویسنده آیت‌الله سید محمدرضا مدرسی یزدی (زاده ۱۳۳۴ش)، مجتهد و استاد دروس خارج فقه در حوزه علمیه قم، از اعضای شورای نگهبان و مجلس خبرگان رهبری است. وی شاگرد بزرگانی چون آیت‌الله وحید خراسانی، میرزا جواد تبریزی، مرتضی حائری، محمدتقی بهجت و هاشم آملی بوده و از فقیهان برجسته در عرصه فقه معاصر محسوب می‌شود. 📖 برای مطالعه بیشتر، و مشاهده مقاله کامل در دانشنامه فقه معاصر، کلیک کنید: 📥 معرفی کامل فقه رمزارزها 📌 این اثر می‌تواند راهنمایی کاربردی برای طلاب، پژوهشگران فقه اقتصاد، و علاقه‌مندان به تحلیل شرعی مسائل نوپدید باشد. #فقه_رمزارزها #دانشنامه_فقه_معاصر #فقه_معاصر 🔗www.riicj.com 🔗eitaa.com/riicj_com

🔺✍️ نقد و بررسی: مهدی خسروی سرشکی 📝 چکیده 📘 کتاب: (بررسی فقهی حقوق خانواده: نکاح و انحلال آن) اثر سید مصطفی محقق داماد، به تحلیل دقیق فقهی و حقوقی نکاح و طلاق در قانون مدنی ایران می‌پردازد. نویسنده نکاح را قراردادی دینی و حقوقی معرفی کرده و مسائل ازدواج، مهریه، ولایت نکاح، و طلاق را با توجه به تحولات اجتماعی و فقهی روز بررسی می‌کند. کتاب تأکید بر حفظ عدالت و کرامت انسانی در روابط زوجین دارد و با رویکردی علمی، دیدگاه‌های نوین فقهی را در حوزه حقوق خانواده ارائه می‌دهد. 🏗 معرفی اجمالی و ساختار 📚 این کتاب در دو بخش کلی تنظیم شده است: • بخش اول: مباحث فقهی مربوط به نکاح • بخش دوم: انحلال نکاح (فسخ، طلاق و بذل مدت) 📖 هر بخش مشتمل بر چندین فصل است که به موضوعاتی چون شرایط صحت نکاح، ولایت، مهریه، موانع نکاح، و نکاح با غیرمسلمان پرداخته شده است. محقق داماد در تحلیل مواد قانونی، دیدگاه‌های متفاوت فقها را مطرح کرده و در نهایت نظر خود را با مستندات فقهی ارائه می‌دهد. موضوعات مطرح شده در کتاب: 1️⃣ حرمت خواستگاری از نامزد موافق محقق داماد بر حرمت خواستگاری از زنی که پیش‌تر به خواستگاری شخص دیگری پاسخ مثبت داده تأکید دارد و این عمل را از نظر فقهی، اخلاقی و اجتماعی ناپسند می‌شمارد (ص۳۹-۴۰). 2️⃣ ولایت ولی در ازدواج دختر بحث مفصل درباره ولایت ولی در نکاح دختران باکره و غیر باکره، اختلاف نظر فقها و حکم امام خمینی در این زمینه مطرح شده است (ص۵۵-۶۲). 3️⃣ نکاح با غیرمسلمان بررسی فقهی ازدواج زن مسلمان با مرد غیرمسلمان و بالعکس، تفکیک اقسام غیرمسلمان و تحلیل فقهی ممنوعیت یا جواز ازدواج موقت و دائم با اهل کتاب و غیر اهل کتاب (ص۱۴۱-۱۴۷). 4️⃣ ممنوعیت ازدواج موقت در دوران خلیفه دوم تحلیل تاریخی و فقهی ممنوعیت ازدواج موقت در زمان عمر بن خطاب و تأثیر آن بر فقه اسلامی و سیاست‌های پس از آن (ص۱۸۵-۱۸۸). 5️⃣ مهریه و مسائل نوین بحث درباره پرداخت مهریه به نرخ روز، امکان تقسیط مهریه، ضمان تلف یا عیب مهریه و تحولات فقهی در این حوزه (ص۲۰۹-۲۱۴). 6️⃣ طلاق به درخواست زوجه بررسی تطبیقی طلاق به درخواست زوجه در مذاهب اسلامی و قوانین کشورهای مختلف، با تأکید بر حقوق زوجه در صورت غیبت، ترک نفقه، و مشکلات زوج (ص۴۰۰-۴۰۲). 🏁 جمع‌بندی این کتاب یک مرجع جامع و مستدل در حوزه فقه خانواده و حقوق ازدواج است که ضمن حفظ سنت‌های فقهی، پاسخگوی پرسش‌ها و چالش‌های معاصر می‌باشد. سبک تحلیلی و ساختار منسجم کتاب، آن را منبعی مفید برای دانشجویان، پژوهشگران و حقوق‌دانان علاقه‌مند به فقه معاصر ساخته است. 📖 برای مطالعه بیشتر، و مشاهده مقاله کامل در دانشنامه فقه معاصر، کلیک کنید: 📥 🔖#فقه_خانواده #حقوق #دانشنامه_فقه_معاصر #فقه_معاصر 🔗www.riicj.com 🔗eitaa.com/riicj_com

🔺 ✍️ نقد و بررسی: حسن علی‌آبادی ✨ چکیده کتاب کتاب تلقیح مصنوعی در آینه فقه نوشته سید محسن مرتضوی، با هدف بررسی ادله و صورت‌های شرعی لقاح مصنوعی، یکی از روش‌های رایج درمان ناباروری، تدوین شده است. نویسنده در این اثر با استناد به منابع روایی و فقهی، مباحث فقهی مرتبط با تلقیح مصنوعی را به تفصیل بیان کرده و پس از تشریح موضوع، نتیجه نهایی را عرضه کرده است. کتاب در قالب پیشگفتار، دو بخش اصلی و یک خاتمه تنظیم شده و در فصل‌های مختلف به موضوعاتی مانند انواع تلقیح از منظر نسبت شرعی، حکم عده، نفقه حامل، سقط جنین و معاملات مرتبط با تلقیح مصنوعی پرداخته است. 📑 ساختار کتاب مولف در دو بخش به شرح ذیل مباحث را سامان داده است: •بخش اول: موضوع‌شناسی کلی و حکم تکلیفی انواع تلقیح داخل رحمی و رحم جایگزین •بخش دوم: بررسی احکام نسب، عده، نفقه حامل، سقط جنین و معاملات مرتبط با تلقیح خاتمه: مسائل مرتبط با پیوند اعضای تناسلی، معاینات پزشکی و حق استیلاد غیرمتعارف برای شوهر ⚖️ مسائل فقهی مطرح‌شده مرتضوی با تحلیل فقهی و استناد به فتاوی مراجع، به بررسی موارد مختلف تلقیح مصنوعی پرداخته است که برخی از نکات مهم عبارتند از: 🔍 انواع تلقیح •جواز تلقیح اسپرم شوهر به تخمک همسر: با شرایط عدم وقوع ملزومات حرام مانند استمنا و لمس نامحرم (ص۳۷) •تلقیح پس از مرگ شوهر: دو مبنا مطرح شده؛ عدم بقاء علقه زوجیت (حرمت تلقیح) و بقاء علقه تا پایان عده وفات (جواز تلقیح) (ص۳۹-۴۲) •حرمت تلقیح اسپرم مرد بیگانه به زن اجنبیه (ص۵۳) •اهدای تخمک: بررسی سه احتمال جواز مطلق، حرمت مطلق و تفصیل موارد (ص۱۱۶-۱۱۹) •حرمت تلقیح به رحم حیوان: چهار وجه مستند به ادله و آیات حفظ فرج (ص۱۲۰-۱۲۱) •تلقیح با اسپرم یا تخمک گیاهی: بررسی حرمت و جواز با توجه به ادله حفظ فرج و مباحث اصولی (ص۱۲۶) •مسئله نسب و حفظ نسب: اهمیت حفظ نسب و حرمت اشتباه در آن (ص۱۲۷-۱۳۰) 🧬 تلقیح در خارج رحم •بررسی صورت‌های مختلف لقاح خارج رحم و انتقال نطفه به رحم (ص۱۴۲-۱۵۴) •جواز و حرمت انواع تلقیح اسپرم و تخمک انسان، حیوان و گیاه در رحم‌های متفاوت 🏥 تلقیح در رحم مصنوعی •جواز تلقیح اسپرم مرد با تخمک همسر در رحم مصنوعی (ص۱۵۹) •نقد ادله حرمت و بررسی قبح عرفی موضوع (ص۱۶۰-۱۶۱) 🧩 بررسی احکام نسب و ملحقات آن •تبیین انتساب پدری و نسبت عرفی و شرعی (ص۱۸۴-۱۹۳) •موضوع فرزندخواندگی در حالات مختلف تلقیح مصنوعی و اختلاف نظر در حرمت تبنی (ص۲۱۳-۲۱۶) •احکام ارث بری طفل حاصل از تلقیح (ص۲۱۷-۲۱۹) ⏳ بررسی ثبوت عده •بررسی پنج صورت مختلف عده در تلقیح مصنوعی (ص۲۲۲-۲۴۱) •تحلیل ادله روایی و جمع بین آنها برای اثبات یا نفی عده در شرایط مختلف نفقه حامل •شرح موارد وجوب و عدم وجوب نفقه حامل در تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر یا مرد بیگانه (ص۲۴۴-۲۵۵) •سقط نطفه و جنین و ثبوت دیه •حرمت اسقاط نطفه و جنین در همه صور تلقیح (ص۲۵۶-۲۶۴) 💼 معاملات مرتبط با تلقیح مصنوعی •جواز خرید و فروش اسپرم، تخمک و رحم (ص۲۶۵-۲۶۶) 📝 جمع‌بندی کتاب تلقیح مصنوعی در آینه فقه با تحلیل دقیق ادله فقهی و ارائه نظرات فقهاء، توانسته است مجموعه‌ای کامل و مستند از احکام و مسائل پیرامون تلقیح مصنوعی در فقه معاصر را ارائه دهد. این اثر منبعی معتبر برای پژوهشگران و طلاب حوزه فقه پزشکی است. #فقه_پزشکی #تلقیح_مصنوعی #دانشنامه_فقه_معاصر #فقه_معاصر 🔗www.riicj.com 🔗eitaa.com/riicj_com

📰 دانشنامه فقه معاصر: مجسمه‌سازی ✍️ نویسنده: حمزه احمدی ❓ مجسمه‌سازی چه جایگاهی در فقه اسلامی دارد؟ ⚙️ مجسمه‌سازی از مسائل مهم فقه معاصر است که با توجه به رواج آن در عرصه‌های فرهنگی، هنری و آموزشی، موضوع بازاندیشی فقهی قرار گرفته است. اغلب فقیهان شیعه و اهل‌سنت، با استناد به روایات و اجماع، ساخت مجسمه موجودات جاندار (ذی‌روح) را حرام دانسته‌اند و تنها برخی موارد خاص را مستثنی کرده‌اند. از جمله این استثنائات، ساخت مجسمه برای آموزش پزشکی، ساخت با دستگاه، یا ساخت مجسمه‌های ناقص مانند نیم‌تنه است. 📜 مجسمه‌سازی در منابع فقهی عمدتاً ذیل ابواب نماز و مکاسب مطرح شده و عنوان مستقل نداشته، اما از زمان شیخ مفید و به‌ویژه در آثار متأخر مانند «المکاسب» شیخ انصاری، به‌صورت گسترده‌تری بررسی شده است. 📚 فقیهان برای حکم شرعی مجسمه‌سازی به روایات، اجماع و ملاک‌هایی مانند بت‌پرستی، تشبه به خالق و گمراهی استناد کرده‌اند، اما تفسیر روایات نهی از تصویر و تمثال در میان آنها متفاوت است. 🔹 درباره خرید و فروش و نگهداری مجسمه، دیدگاه‌ها متفاوت است. بیشتر فقیهان آن را جایز می‌دانند، ولی گروهی از فقیهان آن را نیز مشمول حکم حرمت کرده‌اند. همچنین درباره وجوب از بین بردن مجسمه‌های موجود، اختلاف نظرهایی وجود دارد. 🔍 مجسمه‌سازی با توجه به پیوندش با هنر، آموزش، فرهنگ و تبلیغات دینی، یکی از موضوعات محوری در فقه معاصر محسوب می‌شود که همچنان محل بررسی و بازنگری اجتهادی است. 📚 برای مطالعه متن کامل مقاله 📥 کلیک کنید. #دانشنامه_فقه_معاصر 🔗 www.riicj.com

📰 دانشنامه فقه معاصر: نظریه جبران خسارت بودن دیه ✍️ نویسنده: علی شریفی ❓ دیه به عنوان جبران خسارت چه جایگاهی در فقه معاصر دارد؟ ⚙️ تلقی دیه به عنوان جبران خسارت یکی از دیدگاه‌های مطرح در فقه معاصر است که فقیهان مسلمان برای تبیین ماهیت دیه ارائه کرده‌اند. ماهیت دیه بیشتر موضوعی حقوقی است تا صرفاً فقهی، اما با قانون‌شدن فقه، پرسش‌هایی درباره دیه مطرح می‌شود که پاسخ به آنها بدون شناخت دقیق از هدف و ماهیت دیه دشوار یا ناممکن است؛ از جمله خسارت مازاد بر دیه، هزینه از کارافتادگی، نابرابری دیه زن و مرد و.. امروزه جزوه معضلات فقه در عرصه دیات دانسته می شود. 🏷دیه به مثابه جبران خسارت، در برابر (مجازات، بدل تراضی و دیدگاه تلفیقی)، یکی از چهار تبیین اصلی ماهیت دیه در فقه است. گرایش غالب در میان فقیهان و پژوهشگران معاصر، توجه به این جنبه خسارتی دیه است. 📜 ادله دیدگاه خسارت بودن دیه: • کارکرد جبرانی داشتن دیه • وحدت سیاق دیه و ارش • افزایش میزان دیه با افزایش میزان خسارت 🔍 نقد و ارزیابی ادله دیدگاه جبران خسارت بودن دیه 📚 برای مطالعه متن کامل دانشنامه📥 کلیک کنید. #دانشنامه_فقه_معاصر 🔗 www.riicj.com 🔗 eitaa.com/riicj_com

📰عباسعلی عمید زنجانی؛ از پیشگامان فقه سیاسی و حقوق اسلامی ✍️نویسنده: مهدی خسروی سرشکی 🔍عباسعلی عمید زنجانی (۱۳۱۶ – ۱۳۹۰ش) مجتهد شیعه ایرانی و صاحب‌نظر برجسته در حوزه‌های فقه سیاسی و حقوق اسلامی بود. او دانش‌آموخته دو حوزه علمیه نجف و قم و از پیشگامان تدریس حقوق اساسی و عمومی از منظر اسلام در دانشگاه‌ها به شمار می‌رفت. عمید زنجانی در جمهوری اسلامی نمایندگی مجلس، تدریس در دانشگاه‌ها و ریاست دانشگاه تهران را تجربه کرده است. 🏷آثار وی در دو حوزه فقه سیاسی و حقوق اسلامی شامل بیش از ۳۵ اثر در موضوعات فقهی، حقوقی، سیاسی، کلامی، عرفانی و علوم قرآنی است. ✳️از آثار شاخص عمید زنجانی می‌توان به مجموعه ده جلدی «فقه سیاسی و دانش‌نامه فقه سیاسی»، «مبانی حقوق اساسی»، «مبانی حقوق بشر در اسلام و دنیای معاصر»، «حقوق اساسی ایران»، «حقوق بشردوستانه بین‌الملل از منظر اسلام»، «درآمدی بر حقوق اسلامی تطبیقی»، «حقوق اساسی تطبیقی» و «حقوق اقلیت‌ها» اشاره کرد. 🔹در آثار وی بررسی چالش‌های مهمی مانند دموکراسی، ناسیونالیزم و مدرنیسم در چارچوب اسلام میانه‌رو، جمهوریت و اسلامیت و آسیب‌پذیری انقلاب اسلامی، دارالاسلام و دارالکفر در جهان معاصر، اقتصاد سیاسی اسلام و نظریه تعدیل، جایگاه عدالت در اندیشه اسلامی و نظارت بر حکومت اسلامی دیده می‌شود. 📜عمید زنجانی را می‌توان از چهره‌های کلیدی در فقه حقوق و فقه سیاسی اسلامی دانست که آثارش در گسترش و تثبیت این حوزه نقشی بنیادین ایفا کرده‌اند. 🔗 برای مطالعه بیشتر📥 کلیک کنید. #دانشنامه_فقه_معاصر 🔗www.riicj.com 🔗eitaa.com/riicj_com