مرور دیدگاه‌های فقهای عظام امامیه پیرامون اظهارات جناب آقای #احمدی‌شاهرودی در باب جایگاه #موضوع‌شناسی در نزد مجتهدان طراز حاشیه‌ای بر اظهارات اخیر استاد احمدی شاهرودی در نفی ضرورت موضوع شناسی در فرایند اجتهاد مصطلح #اختصاصی‌روزنه @rozaneebefarda 🔻🔻🔻 🔹جناب آقای استاد احمدی شاهرودی از فضلای ملا و مسلط و عمیق و دقیق‌النظر فعلی حوزه علمیه قم است که با تحفظ بر مسلک سنتی حوزه، سال‌هاست به مجاهدت علمی مشغول بوده و فردی موفق و قابل احترام است. طبعا حاشیه‌نگاری طلبگی بر مواضع اخیر ایشان در باب اجتهاد، به معنای انکار فضل و سواد و یا خدمات بی‌منت ایشان در متن حوزه مقدسه قم نیست، بلکه تلاشی است برای آغاز یک مباحثه محترمانه طلبگی پیرامون یک موضوع بسیار بنیادین و البته چالشی. 🔹ظاهرا کلام جناب استاد احمدی شاهرودی مسبوق به سابقه است و برخی از اساتید ارجمند به جد بر این باورند که دخالت در موضوعات جزء شئون مجتهد نیست. بعنوان نمونه می‌توان به دیدگاه مرحوم آیت‌الله العظمی آقا وحید بهبهانی اشاره کرد که در حاشیه بر مدارک الاحکام(ج1،ص79) چنین می‌نویسند: لیس معرفه الموضوع شأن المجتهد و الفقیه فکیف یسأل عن المعصوم. در مقابل اما گروه کثیری از بزرگان را سراغ داریم که ورود فقیه در عرصه‌های تشخیص موضوع را جزء شئون فقیه دانسته و تنها تشخیص مصداق را از عهده فقیه برداشته‌اند. از جمله فقیهانی که موضوع‌شناسی را در زمره وظایف مجتهد می‌دانند، حضرت آیت‌الله العظمی خویی هستند که چنین می‌فرمایند: مرجع شبهه مفهومیه در موضوعات عرفی یا لغوی -همانند مفهوم غنا، صعید اناء و امثال ذلک- شبهه حکمیه است.(فقه الشیعه، ص۲۹۶) و ما میدانیم محل رجوع در شبهه حکمیه مجتهد است و چاره‌ای از تقلید در اینجا وجود ندارد از این جهت فرقی بین موضوعات مستنبطه عرفی و شرعی وجود ندارد. دلیل بر این مدعا نیز عموم ادله تقلید است که تمام موارد مذکور را شامل می‌شود. در این میان گروهی نیز قائل به تفصیل شده‌اند که جهت جلوگیری از اطاله کلام از ذکر آن اقوال پرهیز می‌کنیم. اما نظر صواب در مسئله چیست؟ به نظر ارتکاز فقهای متقدم بر روی ورود فقیه به موضوعات استوار گشته است برای اثبات این موضوع می توان به کتب #قدماء مراجعه کرد: #سید_مرتضی در مبحث «تذکیه جنین»، موضوع جنین کامل را تشریح می کند.(الانتصار فی انفرادات الامامیه، ص413 ) #ابوصلاح در کتاب «الکافی فی الفقه» در خصوص «تعیین اوقات نمازها» بحث کرده اند (الکافی فی الفقه، ص137) پس از ایشان مرحوم #شیخ‌طوسی در کتاب «المبسوط» ابتدا به موضوع شناسی مسائلی همچون «سلم»، «رهن»، «مفلس»، «حجر»، «ضمان»، «شرکت»و... می‌پردازند پس از آن پیرامون حکم آن ها نکاتی را متذکر می شوند.(المبسوط، ج2،ص169/ص196/ص250/ص281/ص322/ص342) #محقق‌حلی در شرایع الاسلام پیرامون «تعیین حلیت پرندگان» سخن به میان آورده اند(شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام ،ج3،ص172) #علامه‌حلی در کتاب مختلف الشیعه پیرامون «تعیین خون های سه گانه بانوان» سخن گفته اند (مختلف الشیعه فی احکام الشریعه، ج1،ص366) فرزند بزرگوار علامه -فخرالمحققین- بحث «تعیین جنسیت خنثی» را در ایضاح الفوائد مطرح کرده است.(ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد ، ج4،ص249) #شیخ‌اعظم‌انصاری در کتاب شریف «مکاسب» به صورت مبسوط به تبیین موضوعاتی همچون «تطفیف»، «تنجیم»، «سحر»، «شعبده»، »غناء»، «قمار» و... پرداخته اند.(المکاسب ، ج1،ص199/ص201/ص257/ص274/ص285ص371) شیخ انصاری همچنین می‌فرماید: ثم إنّ‌ الظاهر من الروايات المتقدمة [مقبوله عمر بن حنظله و مشهوره ابی‌خدیجه و توقیع شریف]: نفوذ حكم الفقيه في جميع خصوصيات الأحكام الشرعية 👈و في موضوعاتها الخاصة، 👉بالنسبة إلى ترتّب الأحكام عليها، لأنّ‌ المتبادر عرفا من لفظ «الحاكم» هو المتسلّط على الإطلاق... (کتاب القضاء و الشهادات، ص48) #سید_یزدی در کتاب شریف عروه، مسئله تعیین طلای فرنگی (پلاتین) و «ورشو»(نوعی نقره) را متذکر می شوند.(العروه الوثقی،ج1،ص162) و از فقهای معاصر، #امام‌خمینی(اعلی الله مقامه الشریف) در تحریر الوسیله به تبیین ماهیت «سفته» می‌پردازند(تحریر الوسیله ، ج2،ص611) فتحصل مما ذکرنا ارتکاز قدما و یا لا اقل سیره آن ها بر ورود در موضوعات بوده است و ادعای اخیر جناب آقای استاد #احمدی‌شاهرودی از این جهت، دقیق و درست نیست و در امثله مذکور در کلیپ ایشان مغالطاتی وجود دارد از آن جمله مثال منی که در کلام ایشان ذکر شد از قبیل امثله تشخیص مصداق است ولی کشف حقیقت پول از قبیل کشف مفهوم است. والله العالم سبحانه و تعالی ▫️امید است جناب ایشان ضمن بازخوانی مجدد دیدگاه‌های فقهای امامیه(رضوان‌الله‌علیهم اجمعین)، به تکمیل یا تصحیح اظهارات پیشین بپردازند. 🔘روزنه؛ دریچه‌ای به تاریخ، سیاست و اندیشه دینی معاصر: https://eitaa.com/joinchat/2032861191C0a0a43a053