از جمهوریت رضاخانی تا جمهوری اسلامی درنگی در تحریف اخیر سروش محلاتی پیرامون دیدگاه امام خمینی در باب جمهوریت اختصاصی|| #نقد_چهارم @rozaneebefarda 🔻🔻🔻 [صفحه ۱ از ۳] آقای سروش محلاتی اخیرا بحثی با عنوان «امام خمینی، جمهوریت و ایران امروز» داشته و در آن دو بحث را مطرح نمود. بحث اول وی حول مواجه امام خمینی(ره) با موضوع «جمهوریت» است. وی ادعا دارد امام در سن 23 سالگی با این موضوع مواجه شده‌اند و نظری مخالف تمام علما و رجال سیاسی زمان خود داشته‌اند. بحث دوم سروش‌محلاتی در مورد استدلال‌های امام خمینی(ره) بر تایید جمهوریت است. به زعم سروش محلاتی استدلال‌های امام خمینی(ره) هر نوع جمهوریتی را حتی اگر اسلامی نباشد، مورد تأیید قرار داه‌اند! وی نکته اساسی و محوری این بحث را به رسمیت شناختن حق مردم در تعیین سرنوشت خود می‌داند. درنتیجه حتی جمهوری رضاخانی نیز حکومتی صحیح است و مردم حقّ دارند جمهوری اسلامی یا غیراسلامی را انتخاب نمایند.(دقیقه ۴۷:۳۱) در انتها نیز از این که افکار امام با میدان‌داری جریان فکری انقلاب در حال آسیب دیدن است‌، احساس خطر می‌کند. سخنان سروش محلاتی، نمونه عینی تحریف اندیشه‌های متعالی امام خمینی(ره) است. در ادامه به بررسی و نقد سخنان وی پرداخته می‌شود. 1. سروش محلاتی و تحریف دیدگاه امام خمینی درباره جمهوریت در آستانه انتخابات برای تفسیر دیدگاه امام خمینی(ره) باید تمام کلمات ایشان را ملاحظه نمود و به یک جمله کوتاه که در مقام مقایسه‌ی حکومت از نوع جمهوری و سلطنت است، بسنده ننمود. صرف آوردن عبارتی کوتاه از ایشان و عدم لحاظ دیگر سخنان امام، معنایی جز تحریف عمدی امام ندارد. سروش محلاتی به دنبال آن است که از این جمله امام که در ضمن تعریف از شهید مدرس بیان می شود، این استفاده را ببرد که امام با مطلق جمهوریت موافق است ولو اینکه بر راس آن دیکتاتوری چون رضاخان باشد! متن بیان امام چنین است: «اینها از انسان می ترسند. اینها دیدند که یک مدرس در زمان رضاخان بود نمی گذاشت رضاخان آن وقت که جمهوری درست بکند. مدرس نگذاشت ولو برخلاف مصالح شد و اگر درست شده بود بهتر بود، لکن آن وقت اینها نظر سوء داشتند. یعنی او به سلطنت که نرسیده بود می خواست رئیس جمهور شود و بعدش هم کارهای دیگری بکند و کسی که جلو او را گرفت مدرس بود که نگذاشت این کار عملی شود... و بالاخره هم جانش را از دست داد.»(صحیفه امام، ج 4، ص 201 (30/4/1358)) نکته مهم آن است که این سخنان امام تحلیلی پسینی از اتفاقات بیش از پنجاه سال گذشته است. به دیگر بیان امام خمینی(ره) ضمن تأیید و تمجید شهید مدرس و تعریف از فهم دقیقش از نیات و اهداف جمهوری رضاخانی، در تحلیلی کلی آن هم بعد از گذشت نیم قرن از تاریخ ایران، این برداشت را دارند که چه بسا «جمهوری دیکتاتوری رضاخانی»، در مقایسه و نسبت‌سنجی با «پادشاهی مطلق رضاخانی» دارای مفسده کمتر و مصالح بیشتری می‌توانست باشد. درحقیقت این سخنان صرفا در مقام مقایسه است نه اینکه امام خمینی(ره)، به طور مطلق و بدون هیچ قید و توضیحی، جمهوریت و به‌طور خاص جمهوری رضاخانی را تأیید نموده باشند. از منظر فقهیِ امام خمینی تنها «جمهوریت در چارچوب اسلام» مورد تایید دین است، ولی اگر تحقق چنین حکومتی در سال ۱۳۰۳ ممکن نبود، چه بسا جلوگیری از فساد و اصلاح امور در آینده، توسط یک جمهوری غیر دینی، آسان‌تر از مدل سلطنتی ‌بود، گرچه بعد از مرگ رضاخان، چرا که او به دنبال ریاست جمهوری مادام العمر همانند آتاترک بود. لذا در مقام تزاحم، جمهوریت بر سلطنت ترجیح دارد. نظیر این موضوع، در قضیه مشروطه است که به تصریح مرحوم نائینی در کتاب تنبیه الامه، سلطنت مشروطه موافق حکم اولی اسلام نیست، ولی از باب وجوب کم کردن ظلم و نزدیک شدن به حکومت صحیح اصلی، چاره‌ای از قبول آن نیست. (تنبیه الامه، ص 8، 40، 46 و تفصیل در کتاب الحاکمیه فی الاسلام، ص646) نیز امام خمینی در کتاب ولایت فقیه، ص44 در نفی حکومت جمهوری غیر دینی چنین میفرمایند: فرق اساسی حکومت اسلامی با حکومتهای مشروطه سلطنتی و جمهوری در همین است... (برنامه ریزی و نه قانون گذاری در عرض تشریع الهی) ایشان از این نوع جملات کم ندارند! امام هرگز جمهوری غیر دینی را تایید نکرده اند. @rozaneebefarda