💠هیچکس بار گناه دیگری را به دوش نمی‌کشد 🔹ثانياً آيه، نظر به عدل الهى دارد نه فضل الهى، يعنى طبق عدل، بايد كيفر و پاداش هر كس به مقدار تلاش او باشد، ولى ‏خداوند از فضل خود مى‌تواند لطف كند و پاداش را بيشتر دهد و يا كيفر را كم كند. «وَ يَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ» ‎ 🔸ثالثاً: اگر در روايات مى‌خوانيم كه هركس سنت خوب يا بدى را در جامعه پايه‌گذارى كند، در پاداش و كيفر تمام كسانى ‏كه آن راه را رفته‌اند، شريك است، اين معنا با آيه‌ «لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلَّا ما سَعى‌» منافاتى ندارد 🔹زيرا ايجاد كننده خط حق و ‏باطل نيز با واسطه‌ى دلالت و راهنمايى يا ايجاد مقدّمات و امكانات يا تبليغات و تشويقات و يا حمايت‌هاى ديگر مادى و ‏معنوى، به طور غير مستقيم نوعى تلاش كرده است و بهره گرفتن از آن پاداش بى‌جهت نيست، چنانكه اگر شخصى در ‏خط صحيح نبود، مشمول شفاعت نمى‌شد‎. ‎ 🔸در روايات مى‌خوانيم كه انسان پس از مرگ از كارهاى نيك فرزند صالح خود يا كتاب و موقوفاتى كه از او به يادگار ‏مانده، كامياب مى‌شود. و يا در بهشت، نسل صالح انسان به او ملحق مى‌شود. يا از كار خيرى كه سفارش و ‏وصيت كرده، بهره‌مند مى‌شود. 🔹در تمام اين موارد گرچه انسان مستقيماً سعى و تلاشى نكرده، ولى غير مستقيم از طريق تربيت فرزند صالح، وقف، ‏وصيت يا كتاب خوبى كه به يادگار گذاشته، نقش داشته است‎. ‏‏ ‏ایتا | بله @MasjedJameNarmak