✨❧🔆✧﷽✧🔆❧✨ 🔎 #ترنم_وحی 4⃣ #قسمت_چهارم 📖 سوره مبارکه حمد آیه ۷ 📖 «صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ» "دوري از غضب شدگان و گمراهان" 🔻در ادامۀ تبيين و توصيف صراط مستقيم، خداوند مي‌فرمايد: 📖 «غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ» ، 📖 "يعني اين راه، راه كساني است كه نه غضب‌شدۀ خداوند هستند و نه در بيراهۀ ضلالت و گمراهي سرگردان‌اند". ◽️بیشترِ مفسران براساس روايات تفسيریِ معصومان علیهم السلام گروه اول يعني «الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ » را قوم يهود و گروه دوم يعني «الضَّالِّين» را مسيحيان معرفي كرده‌اند. ▫️ براي نمونه در روايتي از امام صادق علیه السلام نقل شده است که دربارۀ «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ» ✨ فرمود: «هُمُ الْيَهُودُ وَ النَّصَارَى» (آنان يهود و نصاري هستند). 🔻در اينگونه مواقع بايد توجه داشت كه كلام الهي در طول تاريخ و در افقي بسيار والا جاري بوده و مفاهيم آن منحصر به نمونه‌اي خاص و مصداقي واحد نيست. ⬅️به تعبير عالمان علم اصول: «خُصُوصُ المَورِدِ لا يُخَصِّصُ الوارِدَ»؛ يعني اگر موضوعي به دليل موقعيتي خاص پديد آمده باشد، اين موقعيت موجب نمي‌شود که آن موضوع به همان موقعيت منحصر شود؛بلکه مي‌تواند براي موقعيت‌هاي مشابه نيز استفاده شود. ✨در روايتي از حضرت امام محمدباقر علیه السلام آمده است: «وَ لَوْ أَنَّ آيَةً نَزَلَتْ فِي قَوْمٍ ثُمَّ مَاتُوا أُولـَْـئِكَ مَاتَتِ الْآيَةُ إِذاً مَا بَقِيَ مِنَ الْقُرْآنِ شَيْ‏ءٌ إِنَّ الْقُرْآنَ يَجْرِي مِنْ أَوَّلِهِ إِلَى آخِرِهِ مَا قَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأََرْضُ» . "اگر بنا بود آيه‌اي که دربارۀ مردمي نازل شده، با مردن آن مردم ازبين برود، چيزي از قرآن باقي نمي‌ماند؛ ولي قرآن به گونه‌اي است که از اولش [يعني عصر نزول] تا آخرش [يعني اعصار بعد] جاري است تا زماني که آسمان و زمين برجاست." 🔻همانگونه كه خورشيد از ماوراي همۀ آدميان درحال درخشش بوده، قرآن نيز بر فراز جامعۀ بشري هميشه در حال تابش و روشنگري است: «يَجْرِي كَمَا تَجْرِي الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ» و حقايق آن تقسيم قبيله‌اي و گروهي و فردي ندارد. ✨ امام رضا علیه السلام در توضيح علت طراوت و تازگي هميشگي قرآن مي‌فرمايد: «لِأَنَّ اللهَ لَمْ يُنْزِلْهُ لِزَمَانٍ دُونَ زَمَانٍ وَ لا لِنَاسٍ دُونَ نَاسٍ فَهُوَ فِي كُلِّ زَمَانٍ جَدِيدٌ وَ عِنْدَ كُلِّ قَوْمٍ غَضٌّ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ» . ✨زيرا خداى متعال آن را براى زمان و مردمان خاص نازل نفرموده است؛ ازاين رو در هر زمانى جديد است و تا روز قيامت نزد هر قومى تازه و شكوفاست. ▫️بنابراين، شأن نزولي که براي بعضي آيات بيان شده است، موجب انحصار مفهوم آيه نمي‌شود، بلكه فقط راهنمايي براي فهم بيشتر آيه است؛ مثلاً آيۀ زير به اتفاق شيعه و سنّي در شأن علي بن ابيطالب علیه السلام و پس از جان‌فشاني ايشان در «ليلة المبيت» نازل شده است: 📖«وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللهِ وَ اللهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ» . 📖"و از مردم كسى است كه جان خود را براى طلب خشنودى خدا مي‌فروشد و خدا به بندگان مهربان است". 🔺اما نمي‌توان اين آيه را منحصر به وجود مقدّس اميرالمؤمنين علیه السلام دانست؛ زيرا در طول تاريخ بسياري بوده و هستند كه با الگوگرفتن از امام علي علیه السلام ، ايثارگرانه جانشان را در طَبَق اخلاص گذاشته و در مسير رضاي خدا حتي از جان هم مضايقه نکرده‌اند. ▫️ پس آيات قرآن تا ابد در جريان است و مصاديق مختلف و متفاوتِ آن به طور دائم در جامعۀ بشري ظاهر مي‌شود.در اين آيه نيز چنين است و غضب‌شدگان و گمراهان فقط يهوديان و مسيحيان نيستند، گرچه مصداق کامل و بارز اين مفهوم‌اند. 🔎نکتۀ ديگري که در اين مقام بايد گفت اين است که حضرت حق اعطاي نعمت را به خود نسبت مي‌دهد؛ اما غضب و ضلالت را به خود اِسناد نمي‌دهد. اين مطلب به اين علت است که هر خير و رحمتي از جانب خداوند است: 📖«وَ مَا بِكُمْ مِنْ نِعْمَۀٍ فَمِنَ اللهِ» 📖 "و هر نعمتى كه داريد از خداست"؛ ▫️اما در شعاع غضب الهي قرارگرفتن و ضلالت يافتن به خودِ انسان‌ها ارتباط دارد: 📖«مَا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَۀٍ فَمِنَ اللهِ وَ مَا أَصَابَكَ مِنْ سَیِّئَۀٍ فَمِنْ نَفْسِكَ» 📖"هرچه از خوبي به تو میرسد، از جانب خداست و هرچه از بدى به تو میرسد، از خود توست". #تفسیر_سوره_حمد #مفاهیم #تدبر ڪانال زلال مــ💖ــعرفت @ZolaleMarefat_f ┅═✧❁🔆❁✧═┅