✨❧🔆✧﷽✧🔆❧✨ 🔍 #ترنم_وحی 📖 لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ عَزیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَریصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنینَ رَؤُفٌ رَحیمٌ»(توبه ۱۲۸) 🔍 واژۀ «حرص» راغب اصفهانی در تعریف حرص چنین آورده است: «الحرص: فرط الشّره، و فرط الارادۀ... ➖حرص افراط و زیاده‌روی در آز است. 🖇 ریشۀ این لغت به زمان گذشته برمی‌گردد که رخت‌شوران برای شستن جامه‌های پشمین و سنگین، آن‌چنان با چوب بر آن می‌کوبیدند که سطح رویی جامه برداشته می‌شد و گاه آسیب می‌دید که در این‌باره تعبیر «حرص القصّار» را به‌کار می‌برند. ➖از کاربردهای این واژه، «الحارِصَۀ» و «الحَریصَۀ» است. به ابر هنگامی‌که به‌شدت می‌بارد، «حارِصَۀ» و «حَریصَۀ» می‌گویند؛ زیرا به‌واسطۀ باران آن، لایه‌های رویین زمین دچار فرسایش گشته و سطح خاک برداشته می‌شود. 🖇 راغب همچنین طمع را به «نزوع النّفس إلی الشی‌ء شهوۀ له» تعریف نموده است که به‌معنای رهاکردن امیال درونی نفس و کشش آن به‌سوی چیزی از روی میل و رغبت است. همچنین آن شیء مدّنظر را «مَطْمَع» می‌گویند. 🖇 ابن منظور مصری نیز «حرص» را در تعبیری مشابه چنین تعریف کرده است: «الحرص: شدّۀ الارادۀ و الشّره إلی المطلوب». ➖حرص عبارت است از زیاده‌خواهی و فزون‌طلبی افراطی به‌سوی مطلوب. همچنین «الحَرْص» (با فتحه) را به «الشَقّ» به‌معنای سوراخ‌کردن و گذارکردن تعریف کرده است. 🔍 کاربرد مثبت مفهوم «حرص» ➖واژۀ «حرص» لزوماً بار منفی ندارد و گاهی در معنای فزون‌خواهی و زیاده‌خواهیِ مثبت به‌کار می‌رود؛ چنان‌که کاربرد این واژه دربارۀ افراد طالب محبتِ فراوان، طالب هدایت، حریص در علم یا طمع‌ورز به مغفرت الهی، صرفاً به‌معنای فزون‌طلبی است. در برخی آیات قرآن نیز حرص به این معنا به‌کار رفته است : «لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ عَزیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَریصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنینَ رَؤُفٌ رَحیمٌ» به‌یقین، رسولی از خود شما به‌سویتان آمد که رنج‌های شما بر او سخت است و اصرار بر هدایت شما دارد و نسبت به مؤمنان، رئوف و مهربان است. ➖ همچنین نظیر این معنا، آیه‌ای است که خطاب به پیامبرﷺ می‌فرماید: «وَ ما أَکْثَرُ النَّاسِ وَ لَوْ حَرَصْتَ بِمُؤْمِنینَ» و بیشتر مردم، هر چند اصرار داشته باشی، ایمان نمی‌آورند. ➖ بنابراین در این دو آیه و دیگر آیات مشابه، حرص در معنای مثبت و لغوی آن یعنی حرص به هدایت مردم و طمع به غفران الهی به‌کار رفته است. بدیهی است کارکرد مثبت این واژه در این موارد و مشابه آن به‌دلیل صواب و خیربودن موضوعی است که حرص به آن تعلّق گرفته و در مورد آن به‌کار رفته است نه کاربرد محض این واژه. #تدبر #تفسیر #مفاهیم ڪانال زلال مــ💖ــعرفت @ZolaleMarefat_f ┅═✧❁🔆❁✧═┅

✨❧🔆✧﷽✧🔆❧✨ 🔎 #ترنم_وحی 4⃣ #قسمت_چهارم 📖 سوره مبارکه حمد آیه ۵ 📖 «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعِينُ» تنها تو را می‌‎پرستيم و تنها از تو ياری می‎جوييم. ◽️ در اين آيۀ شريفه از فعل جمع «نَعْبُدُ» استفاده شده است. اين مطلب که دربارۀ فعل «نَسْتَعينُ» نيز مصداق دارد، اين سؤال را به ذهن متبادر می‌كند كه چرا اين دو فعل به‌صورت جمع آمده‌اند؛ درحاليکه می‌توان گفت : «اِيّاكَ أَعْبُدُ»؛ يعنی خدايا، فقط تو را می‌پرستم. ◽️ دو پاسخ به اين پرسش می‌توان داد: ❶ ابتدا پاسخی ساده که در عرف اجتماعى نيز متداول است و آن اينكه انسان‏‌ها وقتى می‌خواهند مطلب يا خواستۀ مهمى را با مقامى در ميان بگذارند، سعى می‌كنند آن را از زبان جمع مطرح کنند . ◽️برای مثال هنگامی‌كه در محل زندگی خويش مشکلی احساس كنند، با استفاده از جماعت و گروه شناخته‌شده‌اى آن را به مقامات مرتبط منتقل می‌کنند تا تأثير بيشتری داشته باشد يا سعى می‌كنند طومارى تدارک ببينند و امضاهاى فراوانى را ضميمۀ آن کنند تا بر اعتبار مطلب افزوده شود و به‌نوعی معتقدند «يك دست صدا ندارد». ◽️ با توجه به اين نمونۀ عرفى كه براى تقريب معنا در ذهن بيان شد، به‌نظر می‌آيد كه خداوند سبحان نيز همين ادب را به اهل ايمان تعليم می‌دهد كه وقتى می‌خواهند خداوند را بخوانند، خواستۀ خود را به‌صورت جمعی ابراز كنند. آنچنان که گويا با زبان دل می‌گويند: ◽️پروردگارا، من کسی نيستم و حتی حقيقت بندگى و عبوديت تو را نشناخته‌ام و نميدانم عبادتم چه عيارى از بندگى واقعى دارد؛ اما بندگانى را می‌شناسم كه عارف و آشنا به رمز و راز عبوديت تو هستند؛ انسان‏‌های وارسته‌اى كه بدون حجاب با تو سخن می‌گويند و عبادت آن‏‌ها مقبول بارگاه توست. ❷ پاسخ دوم اینکه ما عبادت خود را در كنار عبادت بزرگان و اولياى خدا ضميمه می‌كنيم و آنگاه بر خداوند متعال عرضه می‌داريم. حضرت حق بدون شك، عبادت اوليا و بندگان خاصش را می‌پذيرد؛ در اينصورت عبادت ناقص ما با عبادت كامل آن شاهبازانِ سپهر معرفت، گره خورده و ممزوج می‌شود و إن‏ شاءالله خداوند از سرِ لطف و كرم، عبادت ما را از اين مجموعه خارج نکرده و تمام آن عبادات را يکسره می‌پذيرد. #تفسیر_سوره_حمد #مفاهیم #تدبر ڪانال زلال مــ💖ــعرفت @ZolaleMarefat_f ┅═✧❁🔆❁✧═┅

✨❧🔆✧﷽✧🔆❧✨ 🔎 #ترنم_وحی 1⃣ #قسمت_اول 📖 سوره مبارکه حمد آیه ۶ 📖«اِهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ» مارا به راه راست هدایت فرما ✨ خداوند متعال در این آیۀ شریفه برای واژۀ «صراط» وصف «مستقیم» را بیان می‌فرماید. واژۀ «مستقیم» که از «استقامت» گرفته شده است، دو ویژگی دارد : 1⃣ اول، راستی و دوری از کژی و انحراف، که با این حساب، «استقامت» به‌معنای دوری از کژی و اعوجاج است ◽️واژه «مستقیم» به تعبیر اهل لغت بر چیزی اطلاق می‌شود که «لا زَیْغَ فیهِ وَ لا مَیْلَ عَنِ الْحَقِّ» (نه کژی در آن است و نه انحراف از حق)؛ مثلاً فکر مستقیم آن فکری است که از انحراف به دور باشد. ◽️ بر این اساس، «صراط مستقیم» راهی است که بدون پیچ و خم و انحراف است و ازاین‌رو در علم ریاضی بیان می‌شود که کوتاهترین مسیر بین دو نقطه، خط مستقیم است؛ یعنی خطی که کژی و انحراف ندارد. 2⃣ ویژگی دوم واژۀ مستقیم، پایداری و استواری است. «صراط» به راهی می‌گویند که هم راست است و هم پایدار. پس افزودن قید «مستقیم» به این واژه، جنبۀ توضیحی دارد و برای جداسازی نیست. ◽️به عبارت دیگر، صفت «مستقیم» برای توضیح معنای نهفته در درون کلمۀ «صراط» و کمک به روشن شدن آن است. 🔺بنابراین انسان مسلمان با این دعا از خداوند می‌خواهد او را به مسیری هدایت کند که در آن انحراف و اعوجاجی نیست، از افراط و تفریط و راستگرایی و چپگرایی دور است، همیشه آبادان و پایدار و برقرار است و در پیمودن آن هرگز ندامت و خسران و بیهودگی وجود ندارد. #تفسیر_سوره_حمد #مفاهیم #تدبر ڪانال زلال مــ💖ــعرفت @ZolaleMarefat_f ┅═✧❁🔆❁✧═┅

✨❧🔆✧﷽✧🔆❧✨ 🔎 #ترنم_وحی 1⃣ #قسمت_اول 📖 سوره مبارکه حمد آیه ۷ 📖 «صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ» 📖 راه آنان كه بر ایشان نعمت بخشیدی نه آنان كه مورد غضب‌اند و نه ره‌ گم‌ كردگان ◽️پس از آنكه انسان هدایت به راه راست را از خداوند طلب می‌کند، پروردگار در این آیه تعریفی اجمالی از صراط مستقیم ارائه می‌دهد و ویژگی‌های راه‌یافتگان به این راه و بازماندگان از آن راه را برمی‌شمارد. این معرفی و شناخت، به انسان تصوری روشن و مشخص از این مسیر می‌بخشد تا گمان نكند كه این راه، راهی غریب و ناشناخته‌ است كه پیش از این كسی در آن گام ننهاده است. در این آیه خداوند بیان می‌کند كه در طول تاریخ رهسپاران بسیاری از این مسیر به مقصد و مقصود رسیده‌اند و گروهی نیز با پشت‌كردن و انحراف از آن، خویش را از رحمت و نجات بی‌بهره ساخته‌اند. 🔖مفهوم نعمت و اقسام آن ◽️در ابتدای آیه، خداوند صراط مستقیم را از آنِ كسانی می‌داند كه مشمول نعمت الهی شده‌اند : ➖«صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ». واژۀ نعمت هم‌ریشه با «نُعومت» و به‌معنای نرم‌بودن و نرمش است که ضدّ آن، خشونت و درشتی است. در كلام عرب به‌نوعی شِكَر بسیار مرغوب که نرم و ملایم و سازگار با طبع است، «اَلسُّكَّرُ النَّاعِم» و نیز به لباس نرم و راحت «ثَوبٌ نَاعِمٌ» می‌گویند. ◽️در تقسیم‌بندی حیوانات نیز دسته‌ای را «بَهیمَۀُ السِّباع» و دسته‌ای را «بَهیمَۀُ الأَنعام» می‌نامند. ۱ - گروه اول حیواناتی هستند كه خوی سبُعیت و درندگی دارند و با خشونت و درشتی رفتار كرده و با انسان سازگار نیستند؛ ۲ - اما گروه دوم حیواناتی هستند كه با آدمیان نرمش داشته و همزیستی مسالمت‌آمیز دارند. این دسته كه در رأس آن‌ها «شتر و گاو و گوسفند» است و به‌اصطلاح فقهی در مبحث زكات به آنان «اَنعام ثلاثه» گفته می‌شود، «اَنعام» نامیده می‌شوند؛ زیرا دارای نرمش و سازگاری هستند. 🔺بنابراین، نعمت به چیزی اطلاق می‌شود كه با انسان نرمش و سازگاری دارد. براین‌اساس، آنچه خداوند به آدمی اعطا فرموده و با وجودش سازگاری دارد، مصداق نعمت الهی است؛ برای مثال، نسیم خنک و ملایم در تابستان و گرمای مطبوع در زمستان، برای انسان نعمت به‌شمار می‌آید. 📖 قرآن كریم نعمت‌ها را به دو دستۀ ظاهری و باطنی تقسیم کرده است : 1⃣ «وَ أَسْبَغَ عَلَیْكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَۀً وَ بَاطِنَۀً» و نعمت‌هاى ظاهر و باطن خود را بر شما فراوان نموده است. نعمت‌های ظاهری آن نعمت‌هایی هستند كه در ظاهر هستی دیده می‌شوند؛ از‌جمله هوای پاك و قطره‌های حیات‌بخش باران، قرار زمین، تابش خورشید، ثروت و عافیت و...؛ 2⃣اما نعمت‌های باطنی آن نعمت‌هایی هستند که با چشم ظاهر دیده نمی‌شوند؛ مثل عقل که از برجسته‌ترین مصادیق آن است. عقل با وجود انسان سازگار است و بدون آن انسان از انسانیت خارج شده و مانند حیوانات رفتار می‌كند. عمیق‌تر از آن، نعمت ایمان است؛ به‌طوری‌كه می‌توان گفت والاترین نعمت، ایمان به خداوند سبحان و معرفت و شناخت اوست. ایمان با وجود انسان سازگاری دارد و حقیقت وجودی اوست؛ برخلاف كفر که با ذات او ناسازگار است. از این قبیل نعمت‌ها می‌توان نعمت ‌نبوت و ولایت و هدایت را نام برد كه همه را خداوند بر انسان ارزانی کرده و سازگار با وجود اوست؛ بدین معنا كه در راهِ تعالی و تكامل شخصیت انسان‌اند. #تفسیر_سوره_حمد #مفاهیم #تدبر ڪانال زلال مــ💖ــعرفت @ZolaleMarefat_f ┅═✧❁🔆❁✧═┅

✨❧🔆✧﷽✧🔆❧✨ 🔎 #ترنم_وحی 2⃣ #قسمت_دوم 🔻 سوره مبارکه حمد آیه ۷ 📖 «صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ» 📖راه آنان كه بر ایشان نعمت بخشیدی نه آنان كه مورد غضب‌اند و نه ره‌ گم‌ كردگان 🔻در ادامۀ تبیین و توصیف صراط مستقیم، خداوند می‌فرماید : 📖«غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ»، " یعنی این راه، راه كسانی است كه نه غضب‌شدۀ خداوند هستند و نه در بیراهۀ ضلالت و گمراهی سرگردان‌اند". ▫️اكثر مفسران براساس روایات تفسیری معصومین علیهم‌السلام، گروه اول یعنی «الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ» را قوم یهود و گروه دوم یعنی «الضَّالِّین» را مسیحیان معرفی كرده‌اند؛ 🔻برای نمونه در روایتی از امام‌صادق علیه‌السلام نقل شده است که دربارۀ «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ» ✨ فرمود: «هُمُ الْیَهُودُ وَ النَّصَارَى» (آنان یهود و نصاری هستند). ▫️در این‌گونه مواقع باید توجه داشت كه كلام الهی در طول تاریخ و در افقی بسیار والا جاری بوده و مفاهیم آن منحصر به نمونه‌ای خاص و مصداقی واحد نیست. 🔻 به‌تعبیر عالمان علم اصول: «خُصُوصُ المَورِدِ لا یُخَصِّصُ الوارِدَ»؛ ▫️یعنی اگر موضوعی به‌دلیل موقعیتی خاص پدید آمده باشد، این موقعیت موجب نمی‌شود که آن موضوع به همان موقعیت منحصر شود؛ ▫️بلکه می‌تواند برای موقعیت‌های مشابه نیز استفاده شود. #تفسیر_سوره_حمد #مفاهیم #تدبر ڪانال زلال مــ💖ــعرفت @ZolaleMarefat_f ┅═✧❁🔆❁✧═┅

✨❧🔆✧﷽✧🔆❧✨ 🔎 #ترنم_وحی 3⃣ #قسمت_سوم 📖 سوره مبارکه حمد آیه ۷ 📖 «صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ» 📖 راه آنان كه بر ایشان نعمت بخشیدی نه آنان كه مورد غضب‌اند و نه ره‌ گم‌ كردگان 🔻مغضوب از ریشۀ «غضب» گرفته شده که در لغت به‌معنای شدت و سختی در قبال دیگری است. در کلام عرب به صخرۀ سخت و متراکم «غَضَبَة» می‌گویند. ▫️ اما در‌اصطلاح، غضب حالتى است كه در اثر عوامل خاصی به انسان عارض می‌شود و توأم با تأثر و تغییر حالت است. ▫️«غضب» نقیض «رضا» است و راغب، آن را جوشش و غلیان خونِ قلب براى انتقام معنی کرده است. 🔻غضب در انسان به دو نوعِ پسندیده و ناپسند تقسیم می‌شود: 1⃣نوع پسندیدۀ غضب در دفاع از حق و دین خداست 2⃣و نوع ناپسندش غضب در غیر آن مسیر است. ⬅️ اما غضب ذات بارى‌تعالى كه در بسیارى از آیات آمده است، همان انتقام و بلا و عذاب است كه در اثر بدكارى در دنیا و آخرت بر شخص وارد می‌شود. ▪️مغضوبین کسانی هستند که به‌وضوح هدایت را می‌بینند؛ اما تعصب و لجاج و حجاب‌های نفسانی موجب می‌شود که بر سعادت خویش پشت کرده و از مسیر حق و صلاح خارج شوند. ▫️ این جماعت نه‌تنها هدایت‌پذیر نیستند، بلکه خواب‌زدگانی هستند که تصمیم ندارند تا ابد از این خواب سنگین برخیزند و همواره در رؤیاهای موهوم خویش به‌سر می‌برند. #تفسیر_سوره_حمد #مفاهیم #تدبر ڪانال زلال مــ💖ــعرفت @ZolaleMarefat_f ┅═✧❁🔆❁✧═┅

✨❧🔆✧﷽✧🔆❧✨ 🔎 #ترنم_وحی 4⃣ #قسمت_چهارم 📖 سوره مبارکه حمد آیه ۷ 📖 «صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ» "دوري از غضب شدگان و گمراهان" 🔻در ادامۀ تبيين و توصيف صراط مستقيم، خداوند مي‌فرمايد: 📖 «غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ» ، 📖 "يعني اين راه، راه كساني است كه نه غضب‌شدۀ خداوند هستند و نه در بيراهۀ ضلالت و گمراهي سرگردان‌اند". ◽️بیشترِ مفسران براساس روايات تفسيریِ معصومان علیهم السلام گروه اول يعني «الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ » را قوم يهود و گروه دوم يعني «الضَّالِّين» را مسيحيان معرفي كرده‌اند. ▫️ براي نمونه در روايتي از امام صادق علیه السلام نقل شده است که دربارۀ «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لَا الضَّالِّینَ» ✨ فرمود: «هُمُ الْيَهُودُ وَ النَّصَارَى» (آنان يهود و نصاري هستند). 🔻در اينگونه مواقع بايد توجه داشت كه كلام الهي در طول تاريخ و در افقي بسيار والا جاري بوده و مفاهيم آن منحصر به نمونه‌اي خاص و مصداقي واحد نيست. ⬅️به تعبير عالمان علم اصول: «خُصُوصُ المَورِدِ لا يُخَصِّصُ الوارِدَ»؛ يعني اگر موضوعي به دليل موقعيتي خاص پديد آمده باشد، اين موقعيت موجب نمي‌شود که آن موضوع به همان موقعيت منحصر شود؛بلکه مي‌تواند براي موقعيت‌هاي مشابه نيز استفاده شود. ✨در روايتي از حضرت امام محمدباقر علیه السلام آمده است: «وَ لَوْ أَنَّ آيَةً نَزَلَتْ فِي قَوْمٍ ثُمَّ مَاتُوا أُولـَْـئِكَ مَاتَتِ الْآيَةُ إِذاً مَا بَقِيَ مِنَ الْقُرْآنِ شَيْ‏ءٌ إِنَّ الْقُرْآنَ يَجْرِي مِنْ أَوَّلِهِ إِلَى آخِرِهِ مَا قَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأََرْضُ» . "اگر بنا بود آيه‌اي که دربارۀ مردمي نازل شده، با مردن آن مردم ازبين برود، چيزي از قرآن باقي نمي‌ماند؛ ولي قرآن به گونه‌اي است که از اولش [يعني عصر نزول] تا آخرش [يعني اعصار بعد] جاري است تا زماني که آسمان و زمين برجاست." 🔻همانگونه كه خورشيد از ماوراي همۀ آدميان درحال درخشش بوده، قرآن نيز بر فراز جامعۀ بشري هميشه در حال تابش و روشنگري است: «يَجْرِي كَمَا تَجْرِي الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ» و حقايق آن تقسيم قبيله‌اي و گروهي و فردي ندارد. ✨ امام رضا علیه السلام در توضيح علت طراوت و تازگي هميشگي قرآن مي‌فرمايد: «لِأَنَّ اللهَ لَمْ يُنْزِلْهُ لِزَمَانٍ دُونَ زَمَانٍ وَ لا لِنَاسٍ دُونَ نَاسٍ فَهُوَ فِي كُلِّ زَمَانٍ جَدِيدٌ وَ عِنْدَ كُلِّ قَوْمٍ غَضٌّ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ» . ✨زيرا خداى متعال آن را براى زمان و مردمان خاص نازل نفرموده است؛ ازاين رو در هر زمانى جديد است و تا روز قيامت نزد هر قومى تازه و شكوفاست. ▫️بنابراين، شأن نزولي که براي بعضي آيات بيان شده است، موجب انحصار مفهوم آيه نمي‌شود، بلكه فقط راهنمايي براي فهم بيشتر آيه است؛ مثلاً آيۀ زير به اتفاق شيعه و سنّي در شأن علي بن ابيطالب علیه السلام و پس از جان‌فشاني ايشان در «ليلة المبيت» نازل شده است: 📖«وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللهِ وَ اللهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ» . 📖"و از مردم كسى است كه جان خود را براى طلب خشنودى خدا مي‌فروشد و خدا به بندگان مهربان است". 🔺اما نمي‌توان اين آيه را منحصر به وجود مقدّس اميرالمؤمنين علیه السلام دانست؛ زيرا در طول تاريخ بسياري بوده و هستند كه با الگوگرفتن از امام علي علیه السلام ، ايثارگرانه جانشان را در طَبَق اخلاص گذاشته و در مسير رضاي خدا حتي از جان هم مضايقه نکرده‌اند. ▫️ پس آيات قرآن تا ابد در جريان است و مصاديق مختلف و متفاوتِ آن به طور دائم در جامعۀ بشري ظاهر مي‌شود.در اين آيه نيز چنين است و غضب‌شدگان و گمراهان فقط يهوديان و مسيحيان نيستند، گرچه مصداق کامل و بارز اين مفهوم‌اند. 🔎نکتۀ ديگري که در اين مقام بايد گفت اين است که حضرت حق اعطاي نعمت را به خود نسبت مي‌دهد؛ اما غضب و ضلالت را به خود اِسناد نمي‌دهد. اين مطلب به اين علت است که هر خير و رحمتي از جانب خداوند است: 📖«وَ مَا بِكُمْ مِنْ نِعْمَۀٍ فَمِنَ اللهِ» 📖 "و هر نعمتى كه داريد از خداست"؛ ▫️اما در شعاع غضب الهي قرارگرفتن و ضلالت يافتن به خودِ انسان‌ها ارتباط دارد: 📖«مَا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَۀٍ فَمِنَ اللهِ وَ مَا أَصَابَكَ مِنْ سَیِّئَۀٍ فَمِنْ نَفْسِكَ» 📖"هرچه از خوبي به تو میرسد، از جانب خداست و هرچه از بدى به تو میرسد، از خود توست". #تفسیر_سوره_حمد #مفاهیم #تدبر ڪانال زلال مــ💖ــعرفت @ZolaleMarefat_f ┅═✧❁🔆❁✧═┅