تحقق سواد رسانه ✍سیده ناهید موسوی از زمانی که انسان در محیطی به نام «جامعه» زندگی می‌کند، در ارتباط خود با محیط درگیر سازوکارهایی شد که یا خود در شکل بخشیدن به آن نقش داشته یا از دیگران تأثیر پذیرفته و در مسیر همین تأثیر و تأثرات زیربنای شخصیتی، روحی و فرهنگی او شکل گرفت و چیزی به نام فرهنگ پدید آمد، فرهنگی که در چارچوب مرزهای جغرافیایی تعریف نمی‌شود. اما رسانه وسیله‌ای که فرستنده به کمک آن پیام خود را به گیرنده منتقل می کند، نکته مهم دیگر این است که نباید صرفاً نگاه ابزاری و مهارت محور به سواد رسانه‌ای وجود داشته باشد و براساس آموزه‌های دینی و معرفتی در این عرصه و دقت به جایگاهی که قشر طلاب در هدایت دینی جامعه و رسالت تبلیغ دین را بر عهده دارند و قطعاً سواد رسانه‌ای براساس ارزش‌ها و آرمان‌های دینی و انقلابی، لازمه توفیق ما در جنگ نرم فرهنگی است. پس با قوت و استحکام همراه خوش‌بینی به فکر برنامه‌ریزی برای رشد خود و خانواده‌ها باشیم در حالی‌که از مزایای رسانه‌ها بهترین بهره‌ها را برد، تا از شر رسانه‌ها به خیرشان پناه برده شود. سواد رسانه متشکل از دو عبارت است: «سواد» و «رسانه» به مجموعه مهارت‌های قابل یادگیری گویند، که براساس آن می‌توان انواع رسانه‌ها را از یکدیگر تمییز داد، که به توانایی دسترسی، تجزیه و تحلیل و ایجاد انواع پیام‌های رسانه‌ای اشاره داد و یک مهارت ضروری در دنیای امروزی به شمار می‌رود. پس لازم است انسان‌ها به سواد جدیدی به نام سواد رسانه‌ای دست یابند. بی‌شک رسانه‌های گروهی یکی از عوامل و ابزارهای مهم جامعه پذیرکردن افراد و رشد فرهنگ آن‌ها است. که نقش بسزایی در تحول و ارتقای کیفیت جنبه‌های گوناگون زندگی ایفا می‌کند. در حالی‌که رسانه‌ها، به تناسب نوع و میزان نفوذ خود، تعداد بی‌شماری از مخاطبان با سن، جنس و فرهنگ و قومیت‌های متفاوت را جذب می‌کنند. در این صورت تمام افراد جامعه در حال حاضر بیش از پیش تحت هجوم اطلاعات رسانه‌های قرار دارند. دقیقاً در همین نقطه نقش روحانیت به عنوان اصلی‌ترین گروه در بین متدینین جامعه پررنگ می‌شود که هرگونه جهت‌گیری در عقاید، اندیشه‌ها و رفتار و سبک زندگی آنها می‌تواند تأثیرات عمیقی در جامعه مذهبی و حتی غیرمذهبی برجای بگذارد، با توجه به حوادث اخیر در سطح جامعه و شکاف‌های تربیتی-اخلاقی موجود در رابطه با موضوع حجاب و عفاف و تلاش بی‌وقفه و ادامه‌دار دشمنان برای سست کردن پایه‌های اعتقادی و دینی در جوانان که قشر فعال و پویای جامعه محسوب می‌گردند، وظیفه هر طلبه و روحانی در این شرایط، تبلیغ و تبیین همراه با آموزش و آگاهی بخشی در تمام سطوح و به خصوص فعالیت مستمر در رسانه و فضای مجازی امری ضروری است، زیرا امروزه جنگ، جنگ نرم است و طلاب باید مثل همیشه این‌ بار هم در صحنه پای کار باشند. از آنجایی که سواد رسانه‌ای از ضرورت خاصی برخوردار است، هر رسانه‌ای مجموعه‌های از نشانه‌های خاص خود را دارد، نهادهای آموزشی، دانشگاهی و آموزشگاه‌های مختلف و حتی مدارس نیز ملزم به آموزش اصل سواد رسانه‌ای میباشند، زمانی که عموم مردم در حال ارتقاء سواد رسانه‌ای خود در زمینه پیام‌های وسیع و گوناگون همچون اینترنت هستند تا بتوانند با دانش نسبی از میان انبوه پیام‌ها دست به گزینش بزنند و آنها را تفسیر کنند. در این میان نقش اصلی طلاب برای در دست گرفتن فضای مجازی و فعالیت در زمینه‌های فکری، عقیدتی، فرهنگی، ارزشی و رفتارهای متنوع، باعث شفافیت و شناخت حقیقت دشمنان توطئه‌های آنها شود تا عموم مردم با بصیرت کافی توانایی مقابله را داشته و حق را از باطل تشخیص دهند. کمک‌هایی که سواد رسانه به افراد می‌کند می‌توان به چگونگی ایجاد پیامهای رسانه‌ای را درک کنند و اینکه آنچه را رسانه‌ها می‌خواهند ما را به باور آن برسانند را تشخیص دهند و حتی تعصبات، اطلاعات غلط و دروغ‌های رسانه‌ای را تمیز داد، همچنین قسمتی از داستان‌ها را که کتمان می‌شود کشف کنند، و پیام‌های رسانه‌ای را براساس تجربیات خود، باورها و ارزش‌هایشان ارزیابی کنند و در آخر پیام‌های رسانه‌ای خود را طراحی، ایجاد و توزیع کنند.* * بخشی از مقاله سواد رسانه ای، از دکتر یونس شکرخواه. #سواد_رسانه #جهاد_روایت #مجله_افکار_بانوان_حوزوی @AFKAREHOWZAVI