حجاب منهای تفسیر به رأی و برداشت سلیقه‌ای
🖊فاطمه میری‌طایفه‌فرد
تفسیر به رأی و برداشت سلیقه‌ای با توجه به جنبه‌های قومی و قبیله‌ای، در همه شئون زندگی اجتماعی مردمان وجود دارد. حجاب نیز از این قاعده مستثنی نیست.
شئون خاندانی برگرفته از تعالیم اسلام و در ادامه به انحراف رفتن اصل آن شأن و آن واجب الهی به سمت سلیقه‌ی برگرفته از افراد آن خاندان و قبیله، امری جدید نیست. چه بسیار باید و نباید دینی که با سلیقه افراد قید می‌خورند و از مدار صحیح خود خارج می‌شوند.
مقوله حجاب از آن طیف احکام دینی و اجتماعی است که گاهی دچار دگردیسی در ملل و قبایل و خاندان‌ها شده‌است.
در این میان چیزی که تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد، اصل حجاب است.
این نوع دگردیسی از چهارچوب باید و نباید دین به چهارچوب خاندانی و قبیله‌ای تنزل می‌یابد و از کارکرد اصلی خود دور می‌شود.
این‌گونه نیست که در این تغییر، تساهلی بوده‌باشد، گاه امری بیشتر از حکم الهی به مخاطب تحمیل می‌شود که در چهارچوب احکام خواسته شده، نبوده‌است.
در بسیاری از قبایل، تعریف محارم شکسته می‌شود و عرف خانوادگی حلال و حرام را جابجا می‌کند.
مثلا بر اساس اصل احترام به پدر، عروس همیشه ملزم به یک نوع حجاب دستوری و مالایطاق شده‌است و با وجود همجواری همه ساعته با پدرشوهر مجبور به بایدی خلاف باید خداوند شده‌است. این یعنی افراط در امری که خدا از بنده‌اش نخواسته‌است.
گاهی حجاب در خاندان‌ها و قبایل، تعریفی جدید می‌یابد و تمام نقصان این تعریف به پای دین نوشته می‌شود. طبق همین رویه شاهد عدم تعادل در امر حجاب در برخی مناطق می‌شویم و این نقصان به جامعه نیز تسری می‌یابد.
در جامعه‌ای که شوهرِخواهر محرم و پدرشوهر نامحرم است، باید شاهد بسیاری ناهنجاری اجتماعی دیگری نیز بود.
باید بپذیریم که حکم خدا استثناپذیر نیست و ما نباید به حکم ساخته‌ی ذهن خود رفتار کنیم.
مفهوم شناسی حیا و حجب در خانواده‌ها می‌تواند در روند مثبت حیا و عفاف در جامعه موثر باشد.
▫️برداشت سلیقه‌ای با هر فریضه‌ای در دین ناپسند است، اما طبعات این امر در برخی از امور بیش از دیگری‌ست. مقوله حجاب نیز از اموری است که سهل‌انگاری فردی، چه در ذهن و چه در مقام عمل، فرد را به سمتی نامطلوب دینی سوق می‌دهد و این باور که حجاب امری فردی‌ست، اشتباهی جدی است که بُعد اجتماعی این گناه را می‌پوشاند در حالی‌که جنبه اجتماعی ترک این واجب می‌تواند تا سالیان طولانی اثرگذاری منفی داشته باشد.
▫️در حیطه خانواده نیز عدم حفظ حریم شخصی و عدم پوشش مناسب، می‌تواند در روند کلی حجاب اطرافیان موثر باشد.
آنچه در این‌جا احساس نیاز می‌شود، آموزش کامل و همگانی به خانواده‌ها در این مسئله است. از سویی باید افراط و زیاده‌روی در امر حجاب را در خانواده متذکر شد و از یک طرف بیم تفریط این قضیه را گوشزد کرد.
▫️یکی از مهم‌ترین راه‌های تبیین این امر، صدا و سیما است که رسالت سنگینی برعهده دارد که باید سال‌ها عقب‌ماندگی خود در این حیطه را جبران کند. این آموزش باید به صورت کارگاهی و نه دستوری در سریال‌ها و برنامه‌های سیما گنجانده‌شود.
▫️آموزش و پرورش به عنوان نهاد مهم آموزشی کشور هرچه بیشتر باید در تبیین چارچوب درست و دینی امر حجاب اقدام کند. چهارچوبی دور از سلایق فردی و تفسیر به رأی اشتباه.
این امر یکی از مصادیق مهم تمدن اسلامی است که با پیشرفت و توسعه نه‌تنها کهنه نمی‌شود بلکه بر زیبایی آن افزوده می‌شود، شاهد این امر اقبال فوج فوج جوانان اروپایی به مقوله اسلام و حجاب است. با وجود تمام سیاه‌نمایی‌ها و کینه‌ورزی‌ها، سرشت پاک راه خودش را می‌یابد و به مقصود می‌رسد. شناساندن درست احکام و به‌ویژه حجاب راهی طولانی دارد. راهی که ما در تحقق آن بسیار وظیفه داریم.
#جهاد_روایت
#پویش_نوشتن
#مجله_افکار_بانوان_حوزوی
@AFKAREHOWZAVI