💢بازنمایی وجوه جنسیت در سینما
✍زهرا راد
✅زنانگی و مردانگی، آنچنان که در ساحت نظری محل تاخت و تاز بیامان نظریات فمینیستی بوده، جهان رسانه و تصویر را هم بیبهره نگذاشته که بهترین ویترین نمایش خود قرار داده است. این معنا در سینمای غرب با زن قدرتمند(زن شگفت انگیز)، زن خشن مردواره(بیل را بکش، یاغی) از یکسو و زن بیخانواده(بیوه سیاه) و زن لاابالی اغواگر(گرگ وال استریت) از سوی دیگر، با تکنیکهای سینمای چشمگیر، بازنمایی شد و برخی به پرفروشترین آثار سینمایی در سال تولید خود تبدیل شدند.
✅در سینمای ایران پس از انقلاب ایدهای که بازنماییهای روشنفکر زده سینمای ایران را تغذیه فکری میکند یا زن مظلوم مورد سوء استفاده است که اقتداری ندارد یا زن مردواره مدرن شده است که قدرتش چون مردان سخت و مکانیکی است و زنانگی و نرمش ندارد.
اولی بازنمایی وضعیت زن در جمهوری اسلامی و دومی ایده طیف روشنفکر برای نجات زن جمهوری اسلامی است.
این تبدیل و تبدل موجب تحولات جنسیتی زنانه و مردانه همزمان شده است. مردان را از جایگاه خود خارج کرده و به موجوداتی زبون تبدیل میکند و زنان را از طبیعت خود جدا کرده و مردانه به صحنه کارازا جهان میکشاند. آخرالامر نه زنان از زنانگی طرفی برمیبندند و نه مردان جایگاه خویش را زیست میکنند.
✅همینجا با پدیده فروپاشی خانواده مواجهیم که جهان مدرن راهحل آنرا در اشکال غیرطبیعی خانواده جسته است؛ همباشی یا زندگی بدون ازدواج تا هرگاه ملال و ناسازگاری رخ داد، هرکه به راه خویش رود. ازدواج دو همجنس به عنوان بدیل دیگری برای خانواده طبیعی، زندگی با حیوانات فاقد شعور و نطق انسانی، ازدواج با رباطها و عروسکهای جدید با قابلیتهای هوش مصنوعی و نهایت تنهایی و تنهایی راههای پیشروی انسان بریده از خودند که در آثار سینمای جهان نمونههای قابل توجهی از آنرا میتوان یافت. «فروزن »به عنوان یک انیمیشن زنانه از جنس رادیکال، همجنس گرایی را پیشنهاد میکند. سینمای ایران نیز با سوژه پرتکرار زن مظلوم_مرد ظالم، سعی دارد، زن قدرتمند _مردضعیف را بازتولید کند و آوردهای بیش از این در حوزه جنسیتی برای مخاطب سینمای ایران و جهان ندارد . این ایده به نوبه خود نتیجهای جز بر هم زدن نظم جنسیتی و انسانی به دست نمیدهد و به عنوان ابزاری سیاسی در دست مخالفان جمهوری اسلامی برای برهم زدن نظم عمومی در داخل کشور کارآمدی دارد.
✅و راه شکستن این فضای غالب در سینما، بازتولید زن انقلاب اسلامی به عنوان زن مقتدر به قدرت نرم در انواع و اشکال متعدد و در تعداد متکثر خواهد بود و این مهم میسر نیست مگر با بازنمایی مردان در جایگاه مردانه خود که در یک تعامل سازنده با زنان تعادل جنسیتی را در جامعه ایرانی اسلامی به تصویر میکشند و هویت دوجنس را درپرتو نظریه زوجیت بازتولید میکنند.
#جهاد_روایت
#پویش_نوشتن
#مجله_افکار_بانوان_حوزوی
@AFKAREHOWZAVI