📝#اهل_بیت|فصّ حكمة عصمتيّة في كلمة فاطميّة 💫فصوص الحكم بيست و هفت فصّ است، و هر فصّ آن به نام يكى از انسانهاى كامل كه از آن تعبير به كلمه شده است؛ و در هر فص سلطان و محور بحث يكى از امّهات مسائل مهم قرآنى، و از اصول معارف اصيل عرفانى انسان ساز است. ✨مثلا در فصّ آدمى، سلطان بحث از وجوب خليفة اللّه و انسان كامل است؛ و در فص شيثى از عطايا و منح و هبات؛ و در فص اسماعيلى از خلود عذاب و اقسام جنّت و نار و احوال نفوس در برازخ و قيامت است؛ و در فصّ يعقوبى از دين؛ و در فصّ يوسفى از نوم و خيال و تمثل و عالم مثال؛ و در فصّ هودى از تنزيه و تشبيه يعنى حدّ و بى‏حدّى؛ و در فص شعيبى از قلب و تجدّد امثال؛ و در فصّ عزيرى از قضا و قدر و سرّ القدر و نبوّت تشريعى و مقامى، و در فصّ سليمانى از رحمت وجوبى و امتنانى، و در فص يونسى از حقيقت ذكر و مراتب آن و أدب انسانى، و در فص الياسى از وهم و دعا و اجابت؛ و در فص محمّدى از فرديّت. 💫فاتحه فصوص الحكم «فصّ حكمة إلهية في كلمة آدميّة» است، و خاتمه آن «فصّ حكمة فرديّة في كلمة محمّديّة». و آن بيست و هفت كلمه تامّه و انسان كامل به ترتيب كتاب عبارت‏اند از: «آدم، شيث، نوح، إدريس، إبراهيم، إسحاق، إسماعيل، يعقوب، يوسف، هود، صالح، شعيب، لوط، عزير، عيسى، سليمان، داود، يونس، أيوب، يحيى، زكريا، إلياس، لقمان، هارون، موسى، خالد، محمّد» صلوات اللّه و سلامه عليهم. 💫از انبياى ياد شده در قرآن كريم، فقط يسع و ذو الكفل در كتاب فصوص الحكم نام برده نشده ‏اند، و بيست و سه نفر ديگر به نام هر يك فصّى مخصوص است؛ و چهار شخص ديگر ياد شده در فصوص كه به نام هر يك فصّى جداگانه است عبارتند از: «شيث و عزيز و لقمان و خالد» عليهم السلام. 💫در دوره ‏هاى تعليم و تدريس فصوص الحكم همواره اين خاطره به من روى مى‏ آورد كه چرا در اين كتاب فصّى به نام يكى از زنان نادره دوران مانند مظهر ايمان و أحسن منازل قرآن حضرت عصمة اللّه الكبرى فاطمه بنت خاتم الأنبياء، و يا حضرت مريم بنت عمران منصوص در چند آيت قرآن، اختصاص نيافته است و آن را از آدم تا خاتم در بيست و هفت فص فقط به مردان اختصاص داده است؟! 💫و چرا تأسّى به قرآن كريم نشده است كه خداوند سبحان در سوره انبياء قرآن تنى چند از پيامبران را نام برده است و پس از آن فرمود: وَ الَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَها فَنَفَخْنا فِيها مِنْ رُوحِنا وَ جَعَلْناها وَ ابْنَها آيَةً لِلْعالَمِينَ، إِنَّ هذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ أَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ‏. علاوه اين كه يك سوره قرآن كريم به نام حضرت مريم است كه سوره كهيعص است، و حق تعالى در آن سوره بعد از نام بردن حضرت زكريا و يحيى فرموده است: وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ مَرْيَمَ‏ ... وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِبْراهِيمَ‏ ... وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ مُوسى‏ ... وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِسْماعِيلَ‏ ... وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِدْرِيسَ‏ ... أُولئِكَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ مِنْ ذُرِّيَّةِ آدَمَ وَ مِمَّنْ حَمَلْنا مَعَ نُوحٍ وَ مِنْ ذُرِّيَّةِ إِبْراهِيمَ وَ إِسْرائِيلَ وَ مِمَّنْ هَدَيْنا وَ اجْتَبَيْنا إِذا تُتْلى‏ عَلَيْهِمْ آياتُ الرَّحْمنِ خَرُّوا سُجَّداً وَ بُكِيًّا و نيز در آغاز دعاى استفتاح ماه رجب آمده است: «اللّهمّ صلّ على أبينا آدم بديع فطرتك- الى قوله: اللّهمّ صلّ على أمّنا حوّاء المطهرة من الرّجس ...»، مزيدا بر امرى استحسانى كه حروف تهجّى بيست و هشت‏اند و دوائر حروف بيست و هشتگانه را اهميّت بسزا است؟!. 💫و لكن جناب شيخ أكبر را بايد معذور داشت كه مأمور بود. چنان كه در مفتتح فصوص الحكم بدان تنصيص فرمود كه: «أما بعد فإنّي رأيت رسول اللّه- صلى اللّه عليه و آله و سلم- في مبشرة أريتها في العشر الآخر من المحرم سنة سبع و عشرين و ستمائة بمحروسة دمشق و بيده- صلّى اللّه عليه و آله و سلّم- كتاب فقال لي: «هذا كتاب فصوص الحكم خذه و اخرج به الى الناس ينتفعون به»، فقلت السّمع و الطاعة للَّه و لرسوله و أولى الأمر منّا كما أمرنا، فحقّقت الأمنيّة و أخلصت النيّة و جرّدت القصد و الهمّة إلى إبراز هذا الكتاب كما حدّه لي رسول اللّه- صلّى اللّه عليه و آله من غير زيادة و لا نقصان ...»؛ چنان كه در «مناقب» حضرت صديقه طاهره فاطمه سلام اللّه عليها را نام برده است كه «صلوات اللّه و ملائكته و حملة عرشه و جميع خلقه من أرضه و سمائه على الجوهرة القدسيّة في تعيّن الإنسية صورة النفس الكلّية ...»، و لكن برخى مناقب را به شيخ عارف رجب برسى نسبت داده ‏اند. 💫غرض اين كه در دوره تدريس فصوص الحكم در آمل، چون درس به فصّ عيسوى رسيده است، در اثناى فصّ عيسوى در ليله مباركى براى يكى از اوتاد حلقه درس و بحثم كه تا كنون بيش از سى سال است با من حشر علمى و عملى سير و سلوك دارد، و حقّا متنعّم به القائات سبّوحى بسيار است، به خطاب رحمانى اين كلمه عليا و درّه بيضاء تشرّف مى‏ يابد كه «فصّ حكمة عصمتيّة في كلمة فاطميّة»، و اين وارده را در جلسه درس بعد برايم حكايت كرد؛ همين بارقه ملكوتى ايجاب كرد كه اين فصّ ثمين به عنوان متمّم فصوص الحكم به قلم اين خوشه چين خرمن ولايت به منصّه ظهور رسيده است، و الحمد للَّه على ما اكرم و أنعم و ألهم و احكم. 📚علامه حسن زاده آملی، ممدالهمم فی شرح فصوص الحکم، ص641 #عرفان @almorsalaat