🍂
🔻
#مهندسی_رزمی
در دفاع مقدس 1⃣2⃣
🔻 سردار ابوالحسنی
باغ موزه دفاع مقدس ۹۱
شکل گیری مهندسی، برحسب نیاز جنگ لازم بود. باید تغییراتی در ساز و برگ کار ایجاد می شد.
اساسا دفاع مقدس با شروع اولین تهاجم ها شکل گرفت. قبل از شروع جنگ، ما وقایع کردستان را داشتیم و با توطئه های دیگری مثل موضوع گنبد یا جریانات داخلی دیگر سر و کار داشتیم.
[جنگ] کردستان یک نبرد پارتیزانی بود که جزء جنگهای نامنظم قرار می گرفت. 8 سال جنگ تحمیلی با عراق که دشمن به ما حمله کرد و ساز و برگ نظامی را کاملا مهیا کرده بود، از جمله، ارتش منظم و منسجم با چندین لشگر. در کشور ما هم به خصوص بعد از انقلاب که سران ارتش فرار کرده بودند، ساز و کار ارتش حتی مهندسی به هم ریخته بود. لذا نتوانستند حتی در برابر عراق ایستادگی کنند.
در این جا بحث نیروهای مردمی، سپاه، خلاقیت و ابتکار مهندسی در سپاه و مهندسی جهاد مطرح بود. طبیعتا وقتی دفاعی صورت می گیرد در مقابل یک تهاجم سنگین و منظم، نیروها باید هجوم ببرند. لذا حضور نیروهای مردمی شامل بچه محصل، کشاورز ، کسبه و.. هستند در دفاع از کشور و در مناطق مختلفی مثل خرمشهر، فکه، مهران و در مناطق جنوب و غرب و نهایتا شمال غرب کشور که شامل دشت یا کوه هستند و مهندسی در این مناطق باید وارد می شد و برای ساخت سنگر و کانال برای نیروهای کمین فعال می شد که اینها حداقل ها بودند.
البته اوایل جنگ، هم حجم آتش و هم جنگ با اواسط یا اواخر آن خیلی فرق کرد. یعنی اواسط و اواخر جنگ، دنیا رژیم عراق را آنقدر تجهیز کرده بود که دارای موشک های مدرن، توپهای اتریشی که هم برد زیادی داشت و هم تخریب زیادی، و یا نوع موانعی که دشمن ایجاد می کرد خیلی فرق داشت .
شکل گیری اقدامات اولیه:
ایجاد سنگر با چیدن گونی و قرار دادن قطعات چوبی به نام تراورس با عرض کم روی آنها شکل می گرفت و یا پس از گذشت یکی دو سال از جنگ با در آوردن ریلهای آهنی از خاک در مکانهایی که راه آهن وجود داشت مثل خرمشهر و اهواز. بعد از گونی چینی، ریل های آهن را روی آن قرار می دادند و روی آنها پلیت قرار داده می شد و سپس خاک ریخته می شد که اینها اقدامات اولیه بود در بحث سنگر سازی. اگر بخواهیم ابتکارات مهندسی را بگوییم در هر حوزه باید جداگانه بحث شود. مثلا سیر تکاملی سنگر سازی، پل سازی، راه سازی و وسایل عبور که به آن عبور منفصل گویند. مثلا طارق که از وسایل شناور بود، وسایلی مثل تانک و لودر را در آن قرار می دادند و عبور می دادند که ساخت اینها در اختیار مهندسی بود. این وسایل در عملیاتهای مختلف سیر تکاملی داشته است و در هر عمليات بحث جداگانه می طلبد .
اول در بحث سنگر سازی.
سنگر به عنوان یک جان پناه انواع مختلف داشت. مثلا انفرادی ، اجتماعی ، سنگرهای فرماندهی شکل خاصی داشت که خود آقای هاشمی به عنوان جانشین فرمانده کل قوا با فرمانده ها در آنها حضور پیدا می کردند. سنگرهایی برای اورژانس ، بیمارستان و کلا سنگرهای مختلفی وجود داشت مثل سنگرهای کمین.
-------------؛
سنگر از یک حفره
تشکیل شد و سپس به
گونی و پلیت و تراورس
رسید اما در سیر تکاملی دفاع
سخت تر شد.
---------------؛
تهاجمات و نوع گلوله ها و حتی حجم آتش بیشتر میشد و طول زمان جنگ هم همینطور. خب ، طبیعی بود که نیروهای متخصص جدا شوند و سازماندهی گردند. و حالا نیازهای سنگر هم حتی در حد ابتدای جنگ نبود و این نیروها سنگرهای پنج ضلعی طراحی کردند که تیرآهن را برش می دادند و در چند نقطه خم می کردند و به 5 ضلعی در میاوردند .
و یا یکی دیگر از خلاقیت های نیروهای مردمی این بود که مثلا سنگرهای قوسی ایجاد کردند و به جای اینکه تیر آهن را پنج۷ وااضلعی کنند آنرا قوس می دادند. اینها در مقابل توپ و خمپاره مقاوم بود ولی در برابر موشک ها مقاوم نبود پس به این نتیجه رسیدن که سنگرهایی طراحی کنند که در مقابل موشک ها هم مقاوم باشند پس قطعات قوسی را به صورت تکه تکه طراحی کردند دو ، سه و حتی یک تکه هم داشتیم که بنام شهید صفوی و بعد هم رضوی نام گرفت. قطعات بتونی بودند و هم باکس داشت و هم دایره و نیم دایره و باکسی ها هم مقطع مستطیل یا مربع شکل آن که اینها در کنار هم چیده می شد و این سیر تکاملی سنگرها به صورت مختصر بود ولی به طور کامل در کتاب سنگرها گفته شده است. مثلا همین سنگرهای بتونی که گفته شد یا مکعبی یا قوسی که نمونه آخرش روی فاو نصب شد که فاطمیه نام گرفت یا بیمارستان علی ابن ابیطالب یا بیمارستان امام سجاد (ع) که بیمارستان های بسیار محکمی بودند که عمل جراحی در آنها انجام می شد . البته این بیمارستانها با سه لایه خاک و بتون درست می شدند که اگر موشک هم می خورد لایه اول یا دوم از بین می رفت و موشک به داخل خود بیمارستان نمی رسید
همراه باشید
#تاریخ_شفاهی
http://eitaa.com/joinchat/2045509634Cf4f57c2edf
🍂