. ⚫️ احیاء فاطمیه 📝 گزیده جلسه چهارم ❇️ ابن ابی‌الحدید، شارح معتزلی نهج البلاغه با دو جنبه ادبی و تاریخی است. به حسب انصاف، تاریخ را منصفانه نقل کرده اما قضاوتش غیرمنصفانه است. او درباره غصب فدک می‌نویسد: آن‌چه که از نظر من صحیح است، اینست که فاطمه‌ی زهرا از دنیا رفت در حالیکه بر عمر و ابوبکر خشمگین بود و به امیرالمؤمنین علی ع وصیت کرده بود که این دو نفر در نماز من شرکت نکنند. درست است خشمگین بود اما اصحاب ما (طرفداران سقیفه) بر این عقیده‌اند که آن دو نفر مورد بخشش خدا قرار گرفتند. البته درست این بود که فاطمه را اکرام می‌کردند. آن‌ها از تفرقه‌ی امت ترسیدند و نگران فتنه شدند و آنچه را انجام دادند که به نظر خودشان مصلحت بود. درست نیست به آن دو نفر بدگمان شویم بخاطر اینکه فاطمه را زدند. خداوند صاحب بخشش و توبه است. اگر ثابت شد که این جسارت خطاست، گناه کبیره نیست، گناه صغیره است. (شرح حدیدی جلد۶ صفحه‌ی۵۰) این قضاوت اوست! به این می‌گویند تعصب. چیزی که اسلام را زمین زد، تشخیص مصلحت از ناحیه‌ی افرادی بود که هیچ صلاحیتی نداشتند. این جملات او را در کنار روایت رسول خدا ص بگذارید که فرمودند: ... همانا خداوند به غضب فاطمه، غضبناک می‌شود. با این حساب، خداوند هرگز آنها را نمی‌بخشد. 🔘 سیر غصب فدک ابتدا خلفاء درباره تصاحب فدک با امیرالمؤمنین علی ع گفتگو کردند وقتی به نتیجه نرسیدند وارد مرحله‌ی عملی شدند. امام صادق ع فرمودند: وقتی ابوبکر جانشین شد و از مردم بیعت گرفت و پایه‌های حکومتش مستحکم شد، خواست فدک را بگیرد. به او گفتند: مردم بنده‌ی دنیا هستند، غیر از دنیا هم دنبال هیچ چیز دیگری نیستند. از علی و اهل بیت، خمس، فیء و فدک را بگیر. آنها که دور علی هستند، وقتی بفهمند دستش خالی است، او را رها می‌کنند و به تو رو می‌آورند. در سوره‌ی منافقون آیه‌ی ۷ رویه‌ی اهل نفاق آمده است. "فقط آنانند که می‌گویند: به کسانیکه نزد پیامبر خدایند، انفاق مکنید تا [از پیرامون او] پراکنده شوند. در حالیکه خزانه‌های آسمانها و زمین در سیطره خداست، ولی منافقان نمی‌فهمند" 💠 انگیزه‌ی غصب فدک آیت الله سبحانی در کتاب فروغ ولایت آورده‌اند که چرا فدک را از علی بن ابی‌طالب ع گرفتند؟ علی ع همه‌ی شرایط رهبری را دارا بود. هرگاه فردی با این خصوصیت، قدرت مالی نیز داشته باشد هرگاه بخواهد با دستگاه متزلزل خلافت رقابت کند، این دستگاه با خطر بزرگی روبرو خواهد شد. در این‌صورت اگر سلب امکانات و شرایط دیگر از علی ع امکان پذیر نیست و نمی‌توان با زمینه‌های مساعدی که در وجود او هست مبارزه کرد، می‌توان قدرت اقتصادی او را سلب کرد. از این رو برای تضعیف بنیه‌ی اقتصادی او، فدک را گرفتند تا به عقیده‌ی خودشان خاندان نبوت را به دستگاه خود محتاج کنند. 🔴 مسلّما اگر فدک در اختیار صدیقه‌ی طاهره بود، آن‌ها بیشتر از مایحتاج‌شان استفاده نمی‌کردند و بقیه‌اش صرف دستگیری مردم می‌کردند. این اعتراف خلیفه اول است. وقتی خدمت حضرت زهرا س رسید، گفت: من نمی‌توانم سهم ذوی القربی را به شما بدهم، ولی حاضرم هزینه‌ی زندگی شما را تأمین کنم و باقی را در مصالح مسلمین صرف کنم. (ابن ابی‌الحدید جلد ۱۶) ✅ در تاریخ ذکر شده بعد از حیات رسول خدا عده‌‌ای خاص در سقیفه تصمیم گرفتند برخلاف سفارشات پیامبر، خلافت را به ابوبکر واگذار کنند. هرچند این تصمیمِ نابخردانه مورد تأیید عده‌ای در جامعه قرار گرفت ولی این پیروزی نسبی برای ادامه‌ی خلافت کافی نبود. چون این تصمیم مخالفان زیادی داشت از جمله بنی‌امیه، که در رأس آن‌ها ابوسفیان قرار داشت و خلافت خلیفه را به رسمیت نمی‌شناخت. ابوسفیان در زمره‌ی دوازده نفری بود که در خانه‌ی علی ع تحصن کرد نه از باب این‌که می‌خواست با علی بیعت کند، بلکه می‌خواست ابوبکر خلیفه نشود. در چنین شرایطی حکومت با دادن برخی از پست‌ها به سران مخالف، و دادن رشوه‌ی مالی به عده‌ای دیگر، مخالفان را همراه حکومت کرد یا از سکوت آن‌ها به نفع خود استفاده کرد. (تاریخ طبری جلد ۳) ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ استاد سیدمحمدباقر علوی تهرانی جلسه چهارم | ایام فاطمیه ۱۴۰۲ مسجد حضرت امیر علیه السلام موضوع: #احیاء_فاطمیه @Fares_ir