مدرسه مطالعات فقه نظام
✅ آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ 🔻احکام حکومتی ثابت: ⬅️ لا ضرر و لا ضرار: بر اساس نظر برخی فقها این قاعده حکم حکومتی است؛ زیرا قرینه‌ای بر اختصاص این حکم به زمان پیامبر (ص) وجود ندارد. ⬅️ احتکار: امیرالمؤمنین (ع) در نامه خود به مالک اشتر احتکار را از مصادیق قاعدۀ لا ضرر دانسته و به سیرۀ حکومتی رسول اکرم (ص) استناد می‌کنند. به دلیل اینکه قرینه‌ای بر اختصاص این دستور به آن زمان وجود ندارد، این دستور، حکومتی و دائمی است. 🔻 احکام حکومتی متغیر: ⬅️ تحلیل خمس: در برخی از روایات، معصومین (ع) پرداخت خمس را برای شیعیان واجب ندانسته‌اند. اما با بررسی این روایات پی‌می‌بریم این حکم، موقتی و به دلیل واقع نشدنِ شیعیان در عسر و حرج بوده است. اگر حکم مذکور دائمی بود نباید امامان بعدی دستور به پرداخت خمس می‌دادند. ⬅️ الزام به شرکت در نماز جماعت: در برخی از روایات حضور در نماز جماعت واجب شمرده شده و برای فردی که حاضر نشود مجازات سنگینی در نظر گرفته شده است. ⬅️ فقهای شیعه این روایات را بر معانی مختلفی حمل نموده‌اند: ❇️ برخی عقیده دارند این روایات مختص نمازهایی است که باید جماعت خوانده شوند مانند نماز جمعه. ❇️ برخی روایات مذکور را بر صورتی حمل کرده‌اند که نماز جماعت از روی کم‌ارزش شمردن ترک شود. ❇️ مستحب بودنِ نماز جماعت، با عقاب شدنِ فردی که آن مستحب را ترک کرده، منافات ندارد. البته ضعف این قول روشن است زیرا عقاب کردن به دلیل ترک مستحب وجهی ندارد. ❇️ نماز جماعت در صدر اسلام واجب بوده و این وجوب نسخ شده است. ❇️ حضور در نماز جماعت معصومین (ع) واجب است. ⬅️ به نظر می‌رسد هیچ‌کدام از معانی بیان شده صحیح نبوده و روایات در صدد بیان احکام حکومتیِ ویژۀ زمان رسول اکرم (ص) می‌باشند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com