💠💠 نحوه‌ی برخورد تفاسیر مختلف با اسرائیلیات 🔵 با آغاز عصر تدوین تفسیر، #اسرائیلیات فراوانى که وارد حوزه فرهنگ اسلامى شده بود، به #تفاسیر نیز راه یافت. مجموع تفاسیر تدوین شده را مى‌توان به لحاظ نقل و عدم نقل اسرائیلیات، کیفیّت نقل و نیز نقد این روایات به چند دسته تقسیم کرد: 1⃣ تفاسیرى که اسرائیلیات فراوانى را بدون سند و بدون این‌که به نقد یا ردّ آنها بپردازند، آورده‌اند؛ مانند تفسیر‌ مقاتل بن سلیمان، و الدر المنثور سیوطى. 2⃣ ‌تفاسیرى که اسرائیلیات را با سند ذکر کرده و جز در مواردى اندک، به نقد آن نپرداخته‌اند؛ مانند جامع البیان طبرى. 3⃣ ‌تفاسیرى که اسرائیلیات را با سند ذکر کرده و در بیشتر موارد به نقد و بررسى آنها پرداخته‌اند؛ مانند تفسیر‌ القرآن العظیم ابن‌کثیر. 4⃣ تفاسیرى که اسرائیلیات را بدون سند نقل کرده و بیشتر به نقد آن پرداخته‌اند؛ مانند مجمع البیان فى تفسیر القرآن طبرسى و روض‌الجنان و روح‌الجنان ابوالفتوح رازى. 5⃣ ‌تفاسیرى که ضمن حمله شدید به اسرائیلیات و ناقلان آنها، خود در مواردى گرفتار این روایات شده و بدون نقد آنها را در تفاسیر خود آورده‌اند؛ مانند الجامع لاحکام القرآن قرطبى و روح‌المعانى فى تفسیر القرآن آلوسى. 6⃣ ‌تفاسیرى که از نقل اسرائیلیات احتراز و جز در موارد اندک همراه با نقد و ردّ آنها، از ذکر این روایات خوددارى کرده‌اند؛ مانند المیزان فى تفسیر القرآن علامه طباطبایى که گاهى اسرائیلیات را با سند یا بدون سند و با ذکر منبع نقل کرده؛ امّا با معیارهاى عرضه بر قرآن، سنّت و عقل به نقد این روایات مى‌پردازد. ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter