چند نکته پیرامون این مسئله 2⃣ مقدار نماز و روزه‌‌هایی که بر پسر بزرگ‌تر واجب می‌شود تا برای پدرش قضا نماید، از سه طریق ثابت می‌شود: 1- یقینی که خود پسر بزرگ‌تر برایش حاصل شده‌است؛ 2- بینۀ شرعی (شهادت دو مرد عادل)؛ 3- طبق نظر #امام_خمینی اگر پدر هنگام مرگش، خودش از مقدار نماز و روزه‌ای که بجا نیاورده، خبر دهد، بنا بر احتیاط واجب پسر بزرگتر باید همان مقدار را قضا نماید، اما آیت‌الله #سیستانی خبر دادن پدر را به شرطی دارای اثر می‌داند که از گفتۀ او برای پسر بزرگتر علم یا اطمینان پیدا شود. (یعنی طبق نظر معظم‌له آنچه حجت است، علم مکلف است نه خبر دادن پدر) (1) همچنین اگر پسر بزرگتر بداند پدر نماز و روزۀ قضا داشته، ولی شک کند که در زمان حیاتش بجا آورده یا نه، طبق نظر امام‌خمینی بنا بر فتوا و طبق نظر آیت‌الله سیستانی بنا بر احتیاط واجب باید قضا نماید. (2) و اگر شک دارد که پدر نماز قضا داشته یا نه، چیزی بر او واجب نیست؛ (3) بنابراین مثلاً اگر شک داشته باشد که دو ماه نماز یا روزه از پدرش قضا شده یا یک ماه، آن مقداری نماز و روزه بر پسر بزرگتر واجب است که یقین داشته باشد از پدرش قضا شده‌است و در این مثال، یک ماه واجب است؛ زیرا قدر متیقن، مقدار کمتر است. (4) (طبق نظر آیت‌الله #خامنه_ای بنا بر احتیاط واجب این احکام برای نماز و روزۀ مادر نیز جاری است) #نماز #روزه ______ 1- العروة الوثقی، کتاب الصوم، فی احکام القضاء، م 25 به همراه حواشی امام‌خمینی و آیت‌الله سیستانی 2- العروة الوثقی، کتاب الصوم، فی احکام القضاء، م 25؛ توضیح المسائل جامع آیت‌الله سیستانی، م 1672؛ البته آنچه از نظر امام‌خمینی در متن ذکر شد، بر اساس نظر ایشان در کتاب العروة الوثقی بود، اما مطابق نظری که در م 1392 توضیح المسائل فارسی از ایشان نقل شده، در این حالت پسر بزرگتر باید بنا بر احتیاط واجب نمازها را قضا کند. 3- توضیح المسائل امام‌خمینی، م 1391؛ توضیح المسائل جامع آیت‌الله سیستانی، م 1671 4- العروة الوثقی، کتاب الصوم، فی احکام القضاء، م 23