سعید دینی
📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙
@ostadahadi
🍏🍏🍏🍏🍎🍎🍎🍎🍎
#خارج_فقه_دوشنبه_97/10/3
#جلسه_48
#فصل_فی_النجاسة_نجاست_دم
@ostadahadi
ادله نجاست دم از جهات مختلفی خواهد بود هم از نظرآیات و هم روآیات دلالت بر نجاست دم دارند دو آیه در این زمینه است :
145 انعام : (قُلْ لٰا أَجِدُ فِي مٰا أُوحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّماً عَلىٰ طٰاعِمٍ يَطْعَمُهُ إِلّٰا أَنْ يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَماً مَسْفُوحاً ..)
محتوای آیه این است که دربارۀ حرمت طعام در سه مورد وحی نازل شد یکی دربارۀ میته که اکلش حرام است و یکی درباره خونی که از بدن حیوان می ریزد و یکی هم درباره گوشت خوک است که اکلش حرام است چون هریک از این سه تا رجس و خبیث اند .
#تقریب_استدلال: متوقف بر 3 امر است
1- امراول؛ ضمیر فانّه به هریک از این سه تا برگردد و فقط به قسم آخر برنگردد دراین صورت کلمۀ رجس قید هرسه می شود هم میته و خون و هم گوشت خوک رجس اند
2- امردوم؛ رجس به معنای نجس باشد
3- امرسوم؛ شأن این دم باید مسفوح باشد گرچه بالفعل مسفوح نیست ولی شأنیت جاری شدن را دارد
#مرحوم_خوئی: به امر اول و دوم اشکال کرده و آیه را از استدلال انداخت . می فرماید
اولا: ضمیر انه به کل واحد بر نمی گردد فقط خصوص لحم خنزیر است یعنی گوشت خوک رجس است
ثانیا : رجس به معنای خبیث و پلید است نه به معنای نجس شاهدش این است که گاهی در قرآن رجس بر اعمال و کارهای انسان هم اطلاق می شود مثل قمار بازی که قرآن در سوره مائده آیه 90 می فرماید انما الخمر و المیسر و الانصاب و الازلام ....همگی این سه قسم قمارند و با عبارت رجس بیان شده اند مگر قمار و اسباب و الات قمار نجس اند؟ نه پس رجس به معنای پلیدی و خباثت است نه نجاست.
#استاد_احدی: هردو اشکال ایشان مخدوش است.
اما اشکال اول ایشان که ضمیر به خنزیر برمی گردد نه به کل واحد واحد این اشکال مردود است چون استثنا، متصل است نه منقطع. یعنی خداوند هرسه تا را رجس می داند وحی برای هرسه نازل شد هرسه داخل در مواد غذائی اند که هرسه تا رجس اند. َ
اما اشکال دوم ایشان نیز مخدوش است چون آیه 90 سوره مائده اگر قمار را رجس می داند و رجس به معنای نجاست نیست بخاطر این است که در انجا قرینه وجود دارد که «من عمل الشیطان» دلالت بر خبث باطنی این اشیاء دارند خباثت شیطانی دارند یعنی روح انسان را کدر و کثیف می کند .
استاد: بعد از مخدوش شدن این دلیل نیاز است که 4 مطلب را بررسی کنیم تا آیه مشخص شود
مطلب اول: احکام بردو قسم اند تکلیفی که همان خمسه اند و دیگری وضعی اند که همان صحت و بطلان و طهارت و نجاست است درباره احکام وضعیه دو نظریه است برخی می گویند احکام وضعیه مجعول مستقیم شارع نیست و نیازبه جعل ندارد بلکه از احکام خمسه انتزاع می شوند مثلا اگر قرآن امر می کند که از گناهان کبیره اجتناب کنید از این وجوب اجتناب حکم وضعی فهمیده می شود که ارتکاب معصیت، نافرمانی خداست و عقاب و عذاب دارد
#مرحوم_شیخ_انصاری همین را قائل است و
#مختار_استاد هم همین است مثلا از احل الله البیع انتزاع می کنیم که ربا حرام است پس صحت و بطلان جعل مستقل ندارند بلکه از حلیت مطلق بیع و حرمت بیع ربوی انتزاع کردیم. این مبنا در آیه شریفه جاری نیست . چون رجس، دلالت مطابقی اش پلیدی است ولی دلالت التزامی اش حرمت است وقتی اکل دم حرام شد از این حرمت نجاست انتزاع می شود مگراینکه دلیل خاصی بیاید و نجاست را از دم بردارد.
شاهدش این است که؛ قرآن در سوره مدثر می فرماید« والرجز فاهجر» رُجز مطلق پلیدی است امر به هجر و ترک از مطلق پلیدی دارد ایا این امر وجوب را می رساند یا نه؟ بله وجوب را می رساند لازمه وجوب هَجر این است که ارتکاب رجز حرام است وقتی ارتکابش حرام شد، نجاست را از او انتزاع می کنیم الاماخرج بالدلیل. پس حکم نجاست و طهارت از احکام وضعیۀ انتزاعیه است و نیازی به دلالت مطابقی ندارد تا اینکه نقد کنید رجس در قرآن به معنای پلیدی است و به معنای نجس نیست.
شاهد دیگر اینکه: کلمه فاجتنبوه که در ادامه آیه امده امر فاجتنبوا به معنای وجوب اجتناب از قمار است آیا به همین دلالت مطابقی اش اکتفا کنیم ؟ نه بلکه دلالت التزامی اش این است که قمار حرام است از این حرمت قمار حکم وضعی به دست می اید که همان معصیت است و عقاب دارد و پول از راه قمار باطل است همه اینها از فاجتنبوا به دست امد. پس چرا باید آیه را کنار گذاریم وبگوئیم آیه مال پلیدی در حالی که وجوب اجتناب دلالت بر حرمت می کند مثل فالرجز فاهجر است.
🍃
🌹🍏🍃🌾🌷
🍃🍀🌾🌷➖➖🌷
🔴🍏🍏🍏🍏🍎🍃🌾🍏
📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖
@ostadahadi
🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴📕📕📕⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵🔴🌷🍃
🔵⚫️🔴🔵🔴➖➖➖➖🔴🍃🌷