✍️«تصوف و مدرن‌سازی فقر»
♦️مفهوم #درویشی یا فقر در جریان‌های درویشی، نقش اساسی داشته و پایه مبانی فکری-عقیدتی ایشان به شمار می‌رود. این مفهوم چنانچه از معنای مصطلح آن برمی‌آید، نمادی است از دنیاگریزی و دوری از مادیات که به عنوان بن‌مایه اولیه تصوف مطرح می‌باشد، ولی در دوره معاصر و در مسیر هماهنگی با مقتضیات دنیای کنونی، با تغییرات ماهوی همراه گردیده است.
⭕️زندگی در جهانی آمیخته با ویژگی‌ها و شاخص‌های #مدرنیته، شرایط یا تحولاتی را بر جوامع بشری تحمیل نموده و گروه‌ها و جریان‌های اجتماعی را به هماهنگ‌سازی با هنجارهای برآمده از این مقوله سوق داده است. جریان‌های فکری-اعتقادی نیز از این مقوله مستثنی نبوده و برخی از آن‌ها با وجود ریشه داشتن در زمینه‌های سنتی، به سمت نوگرایی یا #مدرنیسم پیش رفته‌اند. فقر و درویشی از جالب‌ترین نمونه‌ها در این ارتباط است.
↩️امروز می‌توان از پدیده‌ای به نام مدرن‌سازی فقر سخن گفت. در رویکرد نوین تصوف، با تناقض معنایی مفهوم فقر و درویشی، شاهد دنیاگرایی مشخص یکی از دنیاگریزترین مفاهیم هستیم. اگر در قالب #سنتی، فقر و درویشی با تعبد از مادیات و وصل به جهان معنوی مترادف می‌شد، در رویکرد نوین، همسو با ارزش‌ها و هنجارهای مدرنیته، چرخشی محسوس به سمت مادی‌گرایی و تمامی مظاهر آن یافته‌است، تا جایی که پارادوکسی موسوم به سلطنت فقر در دایره واژگانی منتقدان #تصوف جا باز کرده‌است.
🔴مدرن‌نمایی یا تغییر ساختاری و ظاهری درویشی‌گری در پوشش و آداب و مناسک فرقه‌ای، تجلی این تغییرات ماهوی در تصوف است.
ظهور تمایلات قدرت‌طلبانه در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی هم از این جمله است. قدرت‌طلبی در هر حوزه‌ای، همان انذار مشترک #اقطاب درویشی به مریدان، اکنون در #استحاله مدرن‌گرایی، مطالبه فقرایی گشته که دیگر نه تنها با #سلطنت فقر مشکلی ندارند، بلکه در مسیر تحققش می‌کوشند و ارزش #فقر را نه در رشد #معنوی صرف، بلکه در ارتقای قدرت و نفوذ مادی آن می‌دانند و این همان فقر مدرنی است که از آن دم می‌زنند.
@roshangarmedia