أَمَرَنى رَبّى بِمُداراةِ النّاسِ كَما أَمَرَنى بِأَداءِ الفَرائِضِ؛ (كافى ۲:۱۱۷)
👥 برای آشنا شدن با خلقیات، فرهنگ، گرایشات و روحیات و در یک کلام برای آشنا شدن با #هویت_اجتماعی یک جامعه باید به میان مردم آن جامعه رفت. مواجهه گزینشی با اقشار خاصی از جامعه، ما را با هویت اجتماعی آن جامعه بیگانه میکند، حتی اگر خود ما عضوی از آن جامعه باشیم.
🔍 به همین خاطر، از اقشار و گروه های مختلف جامعه، کسانی که با طیف های متنوع تری از مردم معاشرت و تعامل دارند، با هویت اجتماعی آن جامعه آشناترند و این هویت را در خود درک کرده و برای رشد و تکامل هویت اجتماعی شان ارزش بیشتری قائل هستند. مثلا کسبه و اهل بازار، همیشه یکی از بهترین گزینه ها برای آشنایی با خصوصیات آن جامعه هستند؛ زیرا با اقشار خاص یا گزینش شده ای مواجه نیستند. تقریبا همه افراد شهر را مخاطب خود میدانند و روش صحیح #معاشرت با افراد مختلف را بلدند.
🛂 اما بعضی مشاغل، فرد را فقط با گروه های خاصی از جامعه مواجه میکند. پلیس و قاضی بیشتر با مجرمین و خلافکارها مواجهند و روان شناسان با افسردگان. ایشان به اقتضای شغلشان با همه فرهنگ و افراد و خصوصیات جامعه خود آشنا نیستند. صحبت های این افراد، ما را بیشتر با هویت بخشی از جامعه آشنا میکند.
🚪 قدم اول ایجاد و تربیت هویت اجتماعی، زمینه سازی برای مواجهه متربی با اقشار مختلف جامعه است. محدود کردن متربی در #محیط_بسته و مواجهه با گروه های گزینش شده از افراد جامعه، هویت اجتماعی را تضعیف میکند. برخی رفتارها هم هستند که به اسم رفتار تربیتی، از همین طریق، متربیان را با هویت اجتماعی خود بیگانه میکنند. بسیاری از مدارس غیر انتفاعی اسلامی هستند که متربی را در محیطهای #ایزوله محدود و تلاشی برای مواجه کردن او با حقایق و سلایق مختلف جامعه خود نمیکنند. با این رفتار، هویت های اجتماعی را تضعیف و متربیان را با هویت اجتماعی خود ناآشنا میکنند.
🔀 بعضی رفتارها و بسترهای اجتماعی هم آگاهانه و برای تخریب هویت اجتماعی افراد جامعه، مردم را صنفصنف و دسته دسته میکند تا هر فرد، فقط در جمع هم فکران و هم سلیقه های خود #محصور و با افراد و اقشار مختلف جامعه بیگانه شود و روش صحیح تعامل با دیگران -که هویت اجتماعی خود او هستند- را نیاموزد.
🎳 بارزترین نمونه این کنش، رفتار #شبکههای_اجتماعی است که با تکیه بر #هوش_مصنوعی، مخاطبین و متربیان خود را به گونه ای در جمع همفکران و همسلیقگان خود غرق میکند تا کمکم چگونگی معاشرت و مدارای با افکار و سلایق مخالف را فراموش کنند. این سیاست، به سرعت جامعه را بستر شکلگیری انواع #دوقطبی و مستعد بروز اختلافات سنگین اجتماعی و تضعیف هویتهای اجتماعی میکند. سهم #اینستاگرام در شکلگیری دوقطبیها و اختلافاتی که الآن در جامعه مشاهده میکنیم، بهترین شاهد برای اثبات این ادعاست.
↔️ آری! برای مضمحل کردن هویت اجتماعی یک جامعه و پاشیدن آن از درون، راحتترین کار این است که با چنین کارهایی، دوقطبیهای اجتماعی را تشدید، و با پیدا کردن شدیدترین کلونیها، دو قطب مخالف را به جان هم بیندازی.
🧕 #حجاب اگرچه مهمترین مسئله و مشکل امروز جامعه ما نیست، اما یکی از قویترین کانونهای شکلگیری یک دوقطبی فراگیر در جامعه ما بود که طراحان #جنگ_ترکیبی را به این نتیجه رساند، که بهترین محور برای ایجاد اختلافات اجتماعی در جامعه امروز ما، همین مسئله باشد.
اگر موضوع حجاب هم نبود، شبکههای اجتماعی، میتوانست بر موضوعات ساده دیگری مثل واکسن، سفر اربعین، برجام و ... متمرکز شده و بعد از شکلگیری هستههای اولیه دو قطبیها، طرفداران دو قطب (یا دست کم یکی از قطبها) را در نظر خود به جزمیتی برساند که طرف مقابل را عاری از هرگونه عقلانیت و هرگونه پایگاه مردمی و اجتماعی تصور کند و با شوریدن بر آنها، جامعه را به اغتشاش و ناامنی بکشاند.
✅ راهکار اساسی برای مقابله تربیتی با این آسیب، #تربیت هویت اجتماعی در افراد جامعه و القا و تشدید هویت اجتماعی به متربیان است. «نهاد تربیت» موظف به ایجاد زمینه هایی است که متربیان را از کلونیهای ساختگی خارج و با اقشار مختلف جامعه و هویت اجتماعی اش مواجه کند. بعد از دریافت و شناخت این هویت است که میتوان راه تلاش برای تکامل این هویت و روش مدارا و مواجهه با افراد مختلف را به متربی آموخت.
@s_h_taba