1⃣امام (علیه السلام) سخنان بد و كلمات گناهآلود را از #فحش آغاز نموده و به پيشگاه خداوند عرض مىكند:
و ما اجرى على لسانى من لفظه فحش.
راغب در مفردات مىگويد: فحش و فحشا و فاحشه به هر عمل يا به هر سخنى كه بسيار قبيح و زشت باشد گفته مىشود.
در عبارت دعا كلمه ى «لسان» و كلمه ى «لفظ» به كار برده شده و اين خود دلالت دارد كه مقصود امام اداى كلمات قبيح است كه شيطان به زبان دشنام گو جارى مىنمايد.
دربارهى قبح فحش و بدى فحاش، روايات زيادى در كتب اخبار آمده كه پارهاى از آنها براى مزيد آگاهى شنوندگان محترم ذكر مىشود.
رسول اكرم (ص) فرموده: از جمله كسانى كه در صف بندگان بد خدا قرار دارند كسانى هستند كه مردم از مجالست با آنان كراهت دارند زيرا زبانشان آلوده به #فحش و #دشنام است.
و نيز آن حضرت فرموده است: بپرهيزيد از فحش كه خداوند فحش و متظاهر به فحاشى را دوست ندارد.
حضرت موسى بن جعفر فرموده: خداوند بهشت را حرام نموده بر كسانى كه داراى زبانى فحاشاند، حيا و آزرمشان كم است، باك ندارند از اينكه خودشان چه مىگويند و باك ندارند كه دربارهى آنان چه گفته مىشود.
اولياى گرامى اسلام مراقب دوستان و اصحاب خود بودند، اگر در موردى مشاهده مىكردند يكى از آنان به مسير باطل مىرود و زبانش آلوده به #فحش است تذكر مىدادند، او را از آن عمل ناروا كه داشت منع مىنمودند و به استغفار و عذرخواهى از پيشگاه حضرت بارىتعالى وادارش مىساختند.
سماعه مىگويد: بر امام صادق (علیه السلام) وارد شدم. حضرت بدون مقدمه به من فرمود: اى سماعه! اين چيست كه بين تو و آن كسى كه عهدهدار امور شترهاى تو است جريان دارد، بپرهيز از اينكه فحاش باشى، بپرهيز از اينكه با فرياد حرف بزنى و اين و آن را مورد لعن خود قرار دهى. عرض كردم: به خدا قسم او به من ظلم كرده. فرمود: اگر واقعا به تو ظلم نموده است از نظر معنوى نفعى بيشتر عايدت گرديده است. فحش دادن نه از روش ماست و نه اجازه مىدهيم كه شيعيان ما نسبت به اين عمل گرايش يابند. تو از خداوند طلب مغفرت كن و اين عمل را تكرار منما. عرض كردم: مىروم، #استغفار مىكنم، و از اين پس به فحش خود را آلوده نمىنمايم.
اگر شخص بد #زبان به انسان شريفى #دشنام و سب نمايد
اما او در مقابل، سكوت كند و چيزى نگويد، عملش مايه ى خشنودى بارى تعالى و موجب خشم شيطان است،
و خداوند در مقابل سكوتش به وى اجر خواهد داد.
اما اگر فحاش بد بگويد
و شنونده، مقابله به مثل نمايد و #فحش او را با فحش پاسخ دهد،
آن دو، مصداق اين حديث شريف خواهند بود.
رسول اكرم (ص) فرموده: دو نفر كه به يكديگر دشنام مىگويند
دو شيطان اند كه به هم كمك مىكنند و به صورت معامله ى پاياپاى فحش مبادله مىنمايند.
ناگفته نماند كه مسئوليت آن كس كه #فحش را آغاز نموده به مراتب سنگينتر از كسى است كه فحش را پاسخ مىدهد،
زیرا او به وجود آورنده ى اين صحنه ى گناه است
و اگر پاسخگو در سخنان خويش شتم نكند و در كلام از حد تجاوز ننمايد به موجب روايت، وزر او نيز به عهده ى آغازكننده ى دشنام خواهد بود.
حضرت موسى بن جعفر عليه السلام دربارهى دو مردى كه به يكديگر #دشنام مىدادند فرمود:
آن كس كه فحش را آغاز نموده ظالمتر است، گناه خودش و گناه شخص مقابلش به عهدهى اوست
در صورتى كه شخص مقابل در كلام خود تعدى و تجاوز نكرده باشد.