يكى از اعمال بسيار مقدس و شريف در آيين اسلام #آشتی و #اصلاح_بين_مردم‏ و پايان دادن به اختلاف دو يا چند نفر مسلمان است. رسول اكرم (ص) فرموده: آيا به شما خبر ندهم به چيزى كه درجه‏ ى آن برتر و بالاتر از نماز و روزه و صدقه است؟ آن اصلاح ذات‏البين است. امام صادق (ع) فرموده: صدقه‏اى كه خداوند آن را دوست دارد اصلاح بين مردم است زمانى كه به فساد گراييده‏اند و نزديك نمودن آنان به هم است زمانى كه از يكدگر دورى گزيده‏اند.

علل و عوامل متعددى مى‏تواند مايه ‏ى اختلاف شود و دو نفر را از هم جدا كند. گاهى جدايى بر اثر عدم رعايت حدود و حقوق اخلاقى دوستان است و گاهى منشاء اختلاف، امر مالى است، و گاه عوامل ديگر. كسى كه مى‏خواهد اصلاح ذات‏البين نمايد بايد بكوشد كه ماده‏ ى اختلاف را از ميان بردارد و ائمه ‏ى معصومين عليهم‏السلام اين مهم را به هر شكلى كه بود بين اصحاب و دوستان خويش حل مى‏كردند. ابوحنيفه كه عهده‏دار امور حاج بود مى‏گويد: مفضل بر ما گذر كرد در حالى كه من با يكى از بستگانم در ميراثى مشاجره مى‏كرديم. او ساعتى توقف كرد، سپس به ما گفت: برويم منزل. با او به منزلش رفتيم. اختلاف ما را با چهارصد درهم حل نمود و آن مبلغ را از خود پرداخت كرد و اختلاف حل شد. سپس گفت: اين مبلغ از مال من نيست، امام صادق (ع) به من امر فرموده هر وقت ديدى دو نفر از دوستان ما در چيزى نزاع دارند آنها را اصلاح ده و از مال من پرداخت كن و اين پول از امام صادق (ع) بود كه به شما دادم.

نكته‏اى كه لازم است در بحث اصلاح ذات‏البين مورد توجه قرار گيرد اين است كه در بعضى از روايات كلمه‏ ى «اصلاح» به كار برده شده و در كلام امام سجاد (ع) نيز در قطعه‏ ى دعاى مورد بحث امروز و اصلاح ذات‏البين آمده است، ولى در بعضى از روايات به جاى كلمه‏ى «اصلاح» كلمه‏ى «صلاح» به كار رفته است. على (ع) در وصيتنامه‏ ى خود به دو فرزند بزرگوارش فرموده: اوصيكما و جميع ولدى و اهلى و من بلغه كتابى بتقوى الله و نظم امركم و صلاح ذات بينكم، فانى سمعت جد كما صلى الله عليه و آله و سلم يقول: صلاح ذات البين افضل من عامه الصلاه و الصيام. به شما دو نفر و به جميع فرزندانم و خانواده‏ام و تمام كسانى كه وصيتنامه‏ى من به آنها برسد سفارش مى‏كنم به تقوى و نظم امورتان و صلاح بين خودتان چه از رسول گرامى (ص) شنيدم كه فرمود: صلاح ذات‏البين افضل و برتر است از عموم نمازها و روزه‏ها. عن على عليه‏السلام قال: من كمال السعاده السعى فى صلاح الجمهور. على (ع) فرموده: از كمال سعادت آدمى سعى و كوشش در صلاح امور اجتماع است.

نتيجه‏ ى صلاح و اصلاح تحكيم روابط مسلمين و تقويت علائق آنان نسبت به يكديگر است با اين تفاوت كه در زمينه‏ى «صلاح» وجود اختلاف و تفرقه لازم نيست ولى «اصلاح» در موردى گفته مى‏شود كه اختلاف و جدائى آمده باشد همانطور كه امام صادق (ع) در حديثى كه ذكر شد فرموده: اصلاح بين مردم در وقتى كه دچار فساد شده باشند و نزديك كردن آنان به يكديگر موقعى كه از هم دورى گزيده باشند.

مى‏توان گفت فرق «صلاح» و «اصلاح» در سلامت معنوى جامعه همانند تفاوت «پيشگيرى» و «درمان» است در طب و حفظ سلامت بدن مردم، متخصصين بهداشت شرايط محيط زندگى مردم را به گونه‏اى پايه‏گذارى مى‏كنند كه افراد جامعه بيمار نشوند و مرض در وجودشان راه نيابد، اما اگر كسانى از پيشگيرى بهره نبردند و به بيمارى مبتلا شدند طبيب متخصص آنان را درمان مى‏نمايد و بدنشان را دوباره از نعمت سلامت برخوردار مى‏سازد. خيرخواهانى كه در صلاح افراد يا جامعه مى‏كوشند همانند متخصصين بهداشت از بيمارى تفرقه و پراكندگى جلوگيرى مى‏كنند و نمى‏گذارند محيط اسلامى گرفتار اختلاف و جدايى گردد، اما كسانى كه در اصلاح بين مردم مى‏كوشند همانند پزشكان درمان‏كننده‏اند كه مرض پديد آمده را علاج مى‏كنند و مريض را از خطر مى‏رهانند.

در حديث رسول اكرم (ص) و وصيتنامه‏ى على (ع) صريحا آمده است كه اصلاح و صلاح ذات‏البين از نماز و روزه افضل و برتر است. اگر كسى سئوال كند كه علت اين مزيت و برترى چيست و چرا اصلاح و صلاح ذات‏البين بالاتر از نماز و روزه است، مى‏توان گفت: نماز و روزه به منزله‏ى دو شاخه‏ ى بزرگ و ثمربخش از شجره‏ى طيبه‏ ى اسلام است و هر دو در پيشگاه الهى قدر و منزلت بسيار دارند ولى مى‏دانيم كه اصل درخت يعنى اسلام از دو شاخه‏ ى نماز و روزه به مراتب مهمتر است زيرا شاخه از درخت ارتزاق مى‏كند و موقعى زنده است و بار و برگ مى‏دهد كه درخت زنده باشد و اگر درخت دچار ضعف شود و در خطر مرگ قرار گيرد شاخه‏ها پيش از مرگ درخت مى‏ميرند و حيات خود را از دست مى‏دهند، نگهبان شجره‏ى طيبه ‏ى اسلام ذات اقدس الهى است. «انا نحن نزلنا الذكر و انا له لحافظون» ولى جهانى كه در آن زندگانى مى‏كنيم عالم اسباب و وسايل است و فيض خداوند در هر مورد از مجراى مخصوص خودش مى‏رسد و مجراى فيض نگهدارى اسلام در جوامع بشرى، مسلمانان و پيروان قرآن شريف‏اند، اينان هستند كه با گفتار و رفتار اسلامى خويش حيات دين را حفظ مى‏كنند و چراغ اسلام را فروزان نگاه مى‏دارند و اين مهم با وحدت كلمه‏ ى مسلمين به خوبى انجام مى‏شود، اما اگر در جامعه‏ى مسلمانان اختلاف پديد آمد نيروها در راه تشاجر و مبارزه مصروف مى‏گردد و اسلام به دست فراموشى سپرده مى‏شود.

در يك روستا كه تمام سكنه‏ ى آن مسلمان ‏اند و در كمال مهر و صفا با هم زندگى مى‏كنند همه‏ ى كارها مسير خود را طى مى‏نمايد، به موقع سر وقت زراعت و باغ مى‏روند، به موقع براى اقامه‏ى جماعت و استماع مواعظ به مسجد مى‏روند، به موقع استراحت مى‏نمايند، و در رويدادهاى شادى و غم با يكديگر همكارى و هميارى دارند، اما اگر در روستا بر سر آب و خاك يا مراتع گوسفندان يا در امور ديگر بين اهالى اختلاف بروز كند و دسته ‏بندى آغاز گردد، وضع روستا تغيير مى‏كند، نيروها در پيشبرد هدفهاى گروه مصروف مى‏گردد، مسجد و منبر از رونق مى‏افتد، اهميت رمضان و محرم كاهش مى‏يابد و اگر با گذشت زمان، اختلاف عميقتر گردد، رفته‏رفته نماز يوميه و روزه‏ى رمضان فراموش مى‏شود. در صورتى كه فرد لايقى براى رفع اختلاف و اصلاح ذات‏البين به روستا بيايد بايد در حل مشكلات بكوشد، اگر افرادى متضرر شده‏اند با پرداخت پول، خسارتشان را جبران نمايد، اگر به كمك دولت نياز دارند اقدام كند، و خلاصه ریشه و عامل اختلاف را از ميان ببرد و محبت اسلامى را بين آنان برقرار نمايد. در این شرايط وحدت و محبت حيات دين تجديد مى‏شود، نماز جماعت و مجالس وعظ رونق مى‏گيرد، به روزه ‏ى ماه رمضان و ديگر امور دينى توجه مى‏كنند و اين همه موفقيت بر اثر صلاح و اصلاح است، پس اصلاح ذات‏البين برتر از نماز و روزه است.

✳️ " یک زمینه‌ برای تفکر همین دعاهاست. مضامینی که در دعاهای مأثور هست، فوق‌العاده است. مرحوم #ميرزا_جواد_آقا_ملكى_تبريزى ره در کتاب »#المراقبات« میفرمایند: حقایق و معارفی که در ادعیه‌ ی رسیده‌ ی از معصومین ( علیهم‌السّلام) وجود دارد، یک دهم آن در همه‌ ی روایات و خطبِ رسیده ‌ی از معصومین )علیهم‌السّلام( وجود ندارد؛ جز آن روایات توحیدی و خطب توحیدی. این دعاها خیلی اهمیت دارد. من حالا فقره ‌ای از دعای بیستم صحیفه‌ی سجادیه؛ دعای شریف معروف به مکارم‌الاخلاق را بیان می کنم : اولِ این دعا میفرماید: »اللّهمّ صلّ علی محمّد و ءال محمّد و حلّنی بحلیة الصّالحین و البسنی زینة المتّقین«؛ آرایش بندگان صالح را به من عنایت کن، من را زینت بده به زینت صالحین، و زیور متقین را به من عنایت بفرما. یعنی من را جزو بندگان صالح و متقین و پرهیزگاران قرار بده. بعد درباره‌ی متقین خصوصیاتی را ذکر میکند .... 👌#اصلاح_بين_مردم‏ : »و اصلاح ذات البین«؛ میان افراد را اگر اختلافی وجود دارد، اصلاح کنیم. از جمله‌ی موارد تقوا اینهاست. 👤#مقام_معظم_رهبری ۱۳۹۰/۰۵/۱۶ 🆔 @sahife2

🎙اللهم صل على محمد و آله و حلنى بحليه الصالحين، و البسنى زينه المتقين فى .... و ضم اهل الفرقه و اصلاح ذات‏البين. 👤 #مقام_معظم_رهبری 🆔 @sahife2

🚠 #قطار_انقلاب 👌 « و ضمّ اهل الفرقة » ؛ این کسانی که از جماعت مسلمین جدا میشوند، از جماعت کشور فاصله میگیرند، کوشش کنید اینها را نزدیک کنید، منضم کنید. کسانی که میانه‌ ی راه هستند، اینها را به منزل مطلوب برسانید. نگذاریم با رفتار ما، با عمل ما، با اظهارات ما، با منش ما، کسانی که یک ایمان نیمه ‌کاره‌ای دارند، بکلی از ایمان ببُرند؛ کسانی که نیمه‌ارتباطی با نظام دارند، از نظام منقطع شوند. عکس این عمل کنیم؛ کسانی که در نیمه‌ی راه هستند، اینها را جذب کنیم. مصداقهای تقوا و شعب تقوا اینهاست. 👤#مقام_معظم_رهبری #بیستم #مکارم_اخلاق #دعا_بیستم_10 ۱۳۹۰/۰۵/۱۶ 🖋کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2

با تشکر از همه دوستان مشارکت کننده در بحث امروز (برداشت من)( نویسنده - خواننده و نشر دهنده این کلام نورانی ) اجرتان با صاحب این کتاب با عظمت امام سجاد علیه السلام

#فرهنگ_کتاب_خوانی 📚یک پیشنهاد خوب برای شما #کتاب « #نماز_شب » ✍ مرتضی کاووسی  در این کتاب فضلیت‌های اقامه #نماز و به‌خصوص نماز شب از زبان معصومین علیهم السلام بیان شده است. شما میتوانید آن را قانونی از #طاقچه دریافت کنید https://taaghche.com/book/61018 ◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2