#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#دعا_هشتم_8
#44_مسأله_دعای_هشتم 36
#نياز_به_مثل_خود 2
✳️ #فقر_در_كلام علامه #مجلسى
مرحوم مجلسى رحمه الله در توضيح اين فرمايش رسول خدا (صلى الله عليه و آله) مى‌فرمايد:
«اين روايت از روايات مشهور ميان شيعه و سنى است و نكوهش عظيمى از #فقر دارد. اما اخبارى كه گذشت و روايتى از پيامبر (صلى الله عليه و آله) كه فرمود:
فقر افتخار من است و من به آن بر ساير انبيا (عليهم السلام) مى‌نازم.
و نيز فرمود:
خدايا! مرا مستمند، زنده بدار و مستمند بميران و در زمره مستمندان محشور فرما.
با روايت فوق تعارض دارد. البته اين روايت با روايتى كه اهل سنت از پيامبر نقل مى‌كنند:
الْفَقْرُ سَوادُ الْوَجْهِ فِى الدارِين.
فقر مايه روسياهى هر دو جهان است.
را تأييد مى‌كند.
بزرگان در يكنواختى و سازش ميان دوگانگى احاديث نظرات مختلفى بيان كرده‌اند.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج6، ص: 185
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا :
«8» وَ نَعُوذُ بِكَ مِنْ شَمَاتَةِ الْأَعْدَاءِ وَ مِنْ الْفَقْرِ إِلَى الْأَكْفَاءِ وَ مِنْ مَعِيشَةٍ فِي شِدَّةٍ وَ مِيتَةٍ عَلَى غَيْرِ عُدَّة
به تو پناه مىآوريم از شماتت و سرزنش دشمنان و از احتياج به هم نوعان، و از معيشت در سختى، و از مرگ بدون توشه.
دعای #هشتم
#دعا_هشتم_8
#نياز_به_مثل_خود
#فقر
#فقر_در_كلام
🙏 کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#دعا_هشتم_8
#44_مسأله_دعای_هشتم 36
#نياز_به_مثل_خود 3
#فقر_در_كلام راغب اصفهانى 1
✳️ #راغب اصفهانى نوشته است: #فقر در چهار معنا به كار مى‌رود:
1- وجود نياز ضرورى. اين معنا همه انسان‌ها را تا زمانى كه در دنيا هستند و همه موجودات تا ابد را شامل مى‌شود و آيه:
﴿يأَيُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَآءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِىُّ الْحَمِيدُ﴾«فاطر 15»
اى مردم! شماييد نيازمندان به خدا، و فقط خدا بى‌نياز و ستوده است.
اشاره به همين معناست كه فقر مطلق الى اللّه در ذات ممكنات است و نازيدن و افتخار پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله) به فقر از اين معناست.
2- تهيدستى كه در آيات:
﴿لِلْفُقَرَاءِ الَّذِينَ أُحْصِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ لَا يَسْتَطِيعُونَ ضَرْبًا فِي الْأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسِيمَاهُمْ لَا يَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا ۗ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ﴾«بقره 273»
[صدقاتْ] حقِّ نيازمندانى است كه در راه خدا [به سبب جنگ يا طلب دانش يا بيمارى يا عوامل ديگر] در مضيقه و تنگنا افتاده‌اند [و براى فراهم كردن هزينه زندگى] نمى‌توانند در زمين سفر كنند؛ فرد ناآگاه آنان را از شدت پارسايى وعفّتى كه دارند توانگر و بى‌نياز مى‌پندارد. [تو اى رسول من!] آنان را از سيمايشان مى‌شناسى. [آنان] از مردم به اصرار چيزى نمى‌خواهند. و شما اى اهل ايمان! آنچه از مال [با ارزش و بى‌عيب] انفاق كنيد، يقيناً خدا به آن داناست.
﴿إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ ۖ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ﴾«توبه 60»
صدقات، فقط ويژه نيازمندان و تهيدستان [زمين‌گير] و كارگزاران [جمع و پخش آن] و آنان كه بايد [به خاطر تمايل به اسلام] قلوبشان را به دست آورد، و براى [آزادى] بردگان و [پرداخت بدهى] بدهكاران و [هزينه كردن] در راه خدا [كه شامل هر كار خير و عام المنفعه مى‌باشد] و در راه ماندگان است؛ [اين احكام] فريضه‌اى از سوى خداست، و خدا دانا و حكيم است.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج6، ص: 185
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#دعا_هشتم_8
#44_مسأله_دعای_هشتم 36
#نياز_به_مثل_خود 3
#فقر_در_كلام #راغب اصفهانى 2
✳️ #راغب اصفهانى در ادامه نوشته است :
3- نياز نفس كه عبارت از آزمندى و سيرى ناپذيرى است و مقصود حديث نبوى كه فرمود:
نزديك است كه #فقر به كفر انجامد.
همين معناست. و در مقابل آن، حديث توانگرى، توانگرى نفس است، قرار دارد. و مقصود از اين جمله:
كسى كه #قناعت نداشته باشد، مال و ثروت او را توانگر و بى‌نياز نمى‌كند.
نيز همين توانگرى است.
4- نيازمندى به خدا؛ كه حديث نبوى مى‌فرمايد:
بار خدايا! با نيازمندى به خودت مرا بى‌نياز گردان و با بى‌نيازى از خودت مرا نيازمند مگردان.
و همچنين آيه:
﴿فَقَالَ رَبّ إِنّى لِمَآ أَنزَلْتَ إِلَىَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيرٌ﴾«بقره 24»
و گفت: پروردگارا! به آنچه از خير بر من نازل مى‌كنى، نيازمندم.
مقصود همين معنا از فقر است. فقير در اصل به معناى كسى است كه ستون فقراتش شكسته است. اين توجيه، بهترين سخنى است كه در اين باب گفته شده است. بعضى هم روسياهى (سواد الوجه) را حمل به مدح و ستايش كرده‌اند، يعنى فقر همچون خال سياهى است بر رخسار محبوب كه او را زيبا مى‌كند نه زشت.
به قولى، مراد از وجه، ذات ممكن است و مراد از فقر، نياز آن در وجود ديگر صفات كماليه به غير؛ و تعبير از احتياج به روسياهى لزوم آن با ذات ممكن است به طورى كه سياهى از محل خود زايل نمى‌شود، احتياج نيز از ذات ممكن جداشدنى نيست. بعيد بودن اين دو توجيه پوشيده نيست. بهتر آن است كه به فرض درست بودن حديث، حمل بر فقر مذموم و نكوهيده شود.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج6، ص: 185
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا :
«8» وَ نَعُوذُ بِكَ مِنْ شَمَاتَةِ الْأَعْدَاءِ وَ مِنْ الْفَقْرِ إِلَى الْأَكْفَاءِ وَ مِنْ مَعِيشَةٍ فِي شِدَّةٍ وَ مِيتَةٍ عَلَى غَيْرِ عُدَّة
به تو پناه مىآوريم از شماتت و سرزنش دشمنان و از احتياج به هم نوعان، و از معيشت در سختى، و از مرگ بدون توشه.
دعای #هشتم
#دعا_هشتم_8
#نياز_به_مثل_خود
#فقر
#فقر_در_كلام
🙏 کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#دعا_هشتم_8
#44_مسأله_دعای_هشتم 36
#نياز_به_مثل_خود 4
✳️ #فقر_در_كلام #غزالى
همانگونه که قبلا گفته شد
پیامبر اکرم صل الله علیه و آله وسلم در حديث نبوى مى‌فرمايد:
🙏بار خدايا! با نيازمندى به خودت مرا بى‌نياز گردان و با بى‌نيازى از خودت مرا نيازمند مگردان.
👈 #غزالی در شرح اين حديث مى‌نويسد:
«زيرا #فقر توأم با اضطرار به چيزى كه از آن چاره‌اى نيست آدمى را در پرتگاه كفر قرار مى‌دهد، چرا كه موجب حسادت به توانگران مى‌شود و حسد هم حسنات و خوبى‌ها را از بين مى‌برد و باعث شود كه انسان فقير در برابر ثروتمندان اظهار ذلت و خوارى كند كه اين خود به آبرو و دين او لطمه مى‌زند و سبب ناخشنودى به قضاى الهى و ناراضى بودن از روزى مى‌شود و اين جهت اگر كفر نباشد به كفر مى‌كشاند به اين دلايل است كه پيامبر مصطفى (صلى الله عليه و آله) از فقر به خدا پناه برده است
به اين جهت پيامبر خدا (صلى الله عليه و آله) فرمود:
مَنْ أَرادَ أَنْ يَكُونَ أَغْنَى النّاسِ فَلْيَكُنْ بِما فى يَدِ اللّهِ أَوْثَقَ مِنْهُ بِما فى يَدِ غَيْرِهِ.
هر كه مى‌خواهد توانگرترين مردم باشد، بايد به آنچه در دست خداست اطمينان بيشترى داشته باشد تا به آنچه در دست غير اوست.
لقمان حكيم به فرزندش فرمود:
قالَ لُقْمانُ لابنِهِ، اعْلَمْ أَيْ بُنَيَّ إِنّي قَدْ ذُقْتُ الصَّبْرَ وَ أَنْواعَ المُرِّ فَلَمْ أَرَ أَمَرَّ مِنَ الْفَقْرِ فَإِنِ افْتَقَرْتَ يَوْماً فَاجْعَلْ فَقْرَكَ بَيْنَك وَ بَيْنَ اللّهِ.
لقمان به فرزندش فرمود: بدان اى فرزندم! كه من صبر را و نيز انواع تلخى‌ها را چشيدم، اما تلخ‌تر از فقر نديدم. پس اگر روزى فقير شوى، نيازت را ميان خود و پروردگارت نگه دار و از ناداريت با مردم سخن مگوى كه نزد آنان خوار و بى‌مقدار مى‌شوى ....
امام زين العابدين (عليه السلام) سرور عارفان به حقيقت، از اثرات فقر مى‌فرمايد:
طَلَبُ الحَوائجِ إلى النّاسِ مَذَلَّةُ لِلحَياةِ و مَذْهَبَةٌ لِلحَياء وَ اسْتِخْفافٌ بِالوَقارِ وَ هُوَ الفَقْرُ الحاضِرُ وَ قِلّةُ طَلَبِ الحَوائِجِ مِنَ النّاسِ هُوَ الغِنَى الحاضِرُ.
نياز خواهى از مردم مايه خوارى در زندگى و از بين برنده شرم و حياست و از #وقار و شكوه آدمى مى‌كاهد و آن، فقر حاضر است و كمتر نيازخواهى، ثروت حاضر است.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج6، ص: 185
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا :
«8» وَ نَعُوذُ بِكَ مِنْ شَمَاتَةِ الْأَعْدَاءِ وَ مِنْ الْفَقْرِ إِلَى الْأَكْفَاءِ وَ مِنْ مَعِيشَةٍ فِي شِدَّةٍ وَ مِيتَةٍ عَلَى غَيْرِ عُدَّة
به تو پناه مىآوريم از شماتت و سرزنش دشمنان و از احتياج به هم نوعان، و از معيشت در سختى، و از مرگ بدون توشه.
دعای #هشتم
#دعا_هشتم_8
زندگی و #معیشت_در_سختى
🙏 کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#دعا_هشتم_8
#44_مسأله_دعای_هشتم 37
زندگی و #معیشت_در_سختى 1
✳️ گاهى به طور كلى درهاى زندگى به روى انسان بسته مى‌شود و انسان دست به هر كارى مى‌زند با درهاى بسته روبرو مى‌شود كه در روايات از آن تعبير به تنگى معيشت كرده‌اند و به تعبير قرآن معيشت ضنك است.
﴿وَ مَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِى فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكًا﴾«طه 124»
و هر كس از هدايت من [كه سبب ياد نمودن از من در همه امور است] روى بگرداند، براى او زندگى تنگ [و سختى] خواهد بود.
«ضنك»به معنى سختى و تنگى است كه در اثر فشار و شدت مسائل گوناگون انسانى و طبيعى صورت مى‌گيرد. اين فشار زندگى تنها به خاطر درآمد اندك و فقر نيست، بلكه در اثر بخل و حرص و آرزوهاى دراز آدمى، عرصه را بر او تنگ مى‌كند و ديگر علاقه‌اى به ايثار و بخشش و لطف به ديگران ندارد.
از مهمترين زمينه‌هاى بروز سختى‌هاى و فشارهاى مادى و معنوى روگردانى از ياد حق است. يادى كه مايه آرامش و اطمينان جان و دل است و نبود آن سبب احساس اضطراب و ترس و افسردگى در روان مى‌گردد. هنگامى كه انسان مسؤوليتش را فراموش مى‌كند از ياد حق غافل مى‌شود و غرق در شهوات و حرص و طمع مى‌گردد، زندگيش در تنگناى معنوى قرار مى‌گيرد، نه عرفانى كه جانش را بسازد و نه اخلاقى كه او را در برابر طوفان شهوات آرام كند.
در حقيقت تنگى روزگار بشر بيشتر به خاطر كمبودهاى معنوى است كه به خاطر عدم اطمينان به آينده و ترس از نابودى امكانات و وابستگى به جهان ماده است. و آن دل به حق سپرده، از اين نگرانى در امان است.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج6، ص: 191
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا :
«8» وَ نَعُوذُ بِكَ مِنْ شَمَاتَةِ الْأَعْدَاءِ وَ مِنْ الْفَقْرِ إِلَى الْأَكْفَاءِ وَ مِنْ مَعِيشَةٍ فِي شِدَّةٍ وَ مِيتَةٍ عَلَى غَيْرِ عُدَّة
به تو پناه مىآوريم از شماتت و سرزنش دشمنان و از احتياج به هم نوعان، و از معيشت در سختى، و از مرگ بدون توشه.
دعای #هشتم
#دعا_هشتم_8
زندگی و #معیشت_در_سختى
🙏 کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#دعا_هشتم_8
#44_مسأله_دعای_هشتم 37
زندگی و #معیشت_در_سختى 2
✳️ علّامه طباطبايى رحمه الله در شرح آيه فوق؛ دليل مضيقه زندگى را چنين بيان مى‌فرمايد:
«اين كه خداوند مى‌فرمايد: «زندگيش سخت شود» يعنى تنگنايى؛ دليلش اين است كه هر كس پروردگار خود را فراموش كند و از ياد او برود راهى برايش نمى‌ماند غير اين كه به دنيا چنگ زند و آن را تنها مطلوب و هدف خويش قرار دهد. و براى تحصيل آن بكوشد و تمام همّت خود را صرف درست كردن زندگى و گسترش آن كند. زندگى چنين كسى، كم باشد يا زياد او را بسنده نيست؛ زيرا هر چه به دست آورد باز راضى نشود و سعى مى‌كند بيشتر و بيشتر به چنگ آورد. بنابراين هر چه به دست آورد دلش افزون‌تر مى‌طلبد؛ به علاوه غم و نگرانى و اضطراب و ترس از پيشامدها و بلاهاى ناگوارى چون مرگ و بيمارى و آفت و حسادت بدخواهان و توطئه دشمنان و ناكامى در كوشش‌ها و از دست دادن كسان و چيزهايى كه دوست دارد او را پيوسته دلتنگ و بى‌قرار مى‌سازد. در صورتى كه اگر مقام و عظمت پروردگار خويش را مى‌شناخت و همواره به ياد او بود و يقين مى‌يافت كه نزد پروردگارش حياتى جاودانه و نياميخته با مرگ و نيستى دارد و ملكى زوال‌ناپذير و عزتى ناب و تهى از خوارى و شادى و مقام و كرامتى بى‌پايان در انتظار اوست و درمى‌يافت دنيا گذرگاه است و زندگى آن در قياس با زندگى اخروى ناچيز است. اگر اين نكته‌ها را درمى‌يافت، به همان مقدار از دنيا كه برايش مقدر شده قناعت مى‌كرد و معيشتى كه بهره‌اش گشته است كفايتش مى‌كرد و خود را در تنگنا و سختى قرار نمى‌داد
تفسير الميزان: 14/ 225، ذيل آيه 124 سوره طه.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج6، ص: 191
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
#ياد_مرگ
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#دعا_هشتم_8
#44_مسأله_دعای_هشتم 37
زندگی و #معیشت_در_سختى 3
✳️ علامه #طباطبایی در بحث ديگرى با عنوان گفتارى درباره معناى عذاب در قرآن مى‌نويسد:
همچنانكه در تفسير آيه:
﴿وَ قُلْنَا يَادَمُ اسْكُنْ أَنتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنَّةَ﴾«بقره 35»
و گفتيم: اى آدم! تو و همسرت در اين بهشت سكونت گيريد.
توضيح داديم: حقيقت امر آن است كه خوشحالى و غم و شادى و اندوه و اميد و ترس انسان و سختى كشيدن و آسايش ديدن او، همگى نخست بر محور ديد او درباره خوشبختى و بدبختى مى‌چرخد و سپس نعمت و عذاب و امورى از اين قبيل بسته به چيزى است كه به آن نسبت داده مى‌شود. مثلًا روح براى خود نوعى خوشبختى و بدبختى دارد و جسم نوعى ديگر. همچنين اين دو مقوله براى حيوان مفهومى دارد و براى انسان مفهومى به همين ترتيب ...
انسان ماده‌پرست دنياخواه كه خلق و خوى‌هاى الهى را به خود نگرفته و به آداب و تربيت‌هاى او پرورده نشده است. خوشبختى را همان خوشبختى مادى مى‌داند و به سعادت روح يعنى خوشبختى معنوى اهميّتى نمى‌دهد. از اينرو در راه به دست آوردن مال و فرزند و مقام و در راه سلطه جويى و قدرت‌طلبى، آزمندانه مى‌كوشد. او گرچه پيش از همان چيزى را مى‌خواسته كه اكنون به آن رسيده است، اما در حقيقت، خواهان نعمت و لذت‌هاى خالص خيالى خود بوده است. به همين علت وقتى به لذتى مى‌رسد آن را همراه با هزاران درد و غم مى‌يابد.
بنابراين تا زمانى كه به آنچه مى‌خواهد نرسد آن چيز برايش آرزو و مايه حسرت است و همين كه به آن رسيد مى‌بيند آن خواسته او نيست؛ زيرا در آن عيب‌ها و كاستى‌ها مى‌بيند كه با غم و دردها و عوامل بى‌ارزش كه به آنها دل خوش كرده بود همراه است. از طرف ديگر به چيزى فراتر از اين امور مادى هم كه مايه آرامش دل و تسلى خاطر در برابر از دست رفته‌ها باشد، دل نبسته است.
بنابراين باز گرفتار حسرت مى‌شود. پس آنچه به دست مى‌آورد مايه غم و درد او مى‌شود و از اينرو رهايش مى‌كند و به سراغ چيزى بهتر از آن مى‌رود تا شايد دل دردمندش را شفا دهد و آنچه به دست نمى‌آورد مايه دردمندى و دريغ خوردن‌هاى او مى‌شود. چنين است حال او وقتى چيزى را به دست مى‌آورد و حال او كه چيزى را به دست نمى‌آورد ..
تفسير الميزان: 3/ 11، ذيل آيه 4 سوره آل عمران.
👈 ادامه دارد ...
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج6، ص: 191
👌 #دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
#هشتم
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_8
#دعای_هشتم_صحیفه_سجادیه
دعای سیدالساجدین (علیه السلام ) در پناه بردن به خدا :
«8» وَ نَعُوذُ بِكَ مِنْ شَمَاتَةِ الْأَعْدَاءِ وَ مِنْ الْفَقْرِ إِلَى الْأَكْفَاءِ وَ مِنْ مَعِيشَةٍ فِي شِدَّةٍ وَ مِيتَةٍ عَلَى غَيْرِ عُدَّة
به تو پناه مىآوريم از شماتت و سرزنش دشمنان و از احتياج به هم نوعان، و از معيشت در سختى، و از مرگ بدون توشه.
دعای #هشتم
#دعا_هشتم_8
زندگی و #معیشت_در_سختى
🙏 کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2