📌 پرونده #مسائلایرانامروز
✍🏻 یادداشت تحلیلی
در متن و حاشیه دیدار بانوان با رهبری
بخش اول: دوگانه خانه-اجتماع
🔷 با گذشت چند روز از دیدار رهبری با بانوان به مناسبت میلاد حضرت زهرا(س) میتوان گفت که یکی از حاشیههای پررنگ این دیدار، صحبت خانم پریچهر جنتی در مقابل ایشان بود. فارغ از نوع پوشش ایشان که از جهت جریانهای غیر مذهبی مورد توجه و گمانه زنی و نقد و شاید هم توهین و... قرار گرفت، اما نکته جالب اینجاست که انتخاب ایشان و صحبتهای ایشان درون جامعه فعالان انقلابی هم بحث برانگیز بود.
🔹 در ابتدای امر شاید افرادی که صحبتهای ایشان را شنیدهاند اما در جریان گفتگوها و بحثهای فعالان حوزه زنان نیستند، درک حساسیت برانگیز بودن این صحبتها چندان قابل درک نباشد. لذا باید متذکر شد که بسیاری از این حساسیتها به نکات فرامتنی ایشان و یا به عبارتی سابقه فعالیت خانم پریچهر جنتی برمیگردد.
🔹 خانم جنتی از فعالان با سابقه و پرمخاطب توییتر با نام کاربری پریچهر بود که عموما نوع موضعگیریهای ایشان محل نزاع واقع میشد، به خصوص در مسایل حساسیت برانگیز حوزه زنان. بنابراین نوع صحبت ایشان به عنوان نماینده مادران خانهدار و فرماندهان سلولهای بنیادین امت اسلامی (تعبیر از خود ایشان است) به خاطر همان مسائل فرامتنی مذکور، بلافاصله دوگانه «خانه- اجتماع» و نزاع های کشدار پیرامون آن را پررنگ کرد.
🔹 گویی که انتخاب ایشان و صحبتهای ایشان در باب مشکلات مادران خانهدار و... همه در جهت تبلیغ گفتمانی است که جای زن و میدان عملیات ایشان را چهاردیواری خانه (تعبیر خانم جنتی) میداند. لذا نقدهای طرفداران آن قطب دیگر که اتفاقا خود را به نگاه رهبری نزدیکتر میبینند، بلافاصله شروع شد؛ از چرایی انتخاب ایشان گرفته تا نقد به عدم بیان صحبتها از روی متن، تا کم محلی شدن نسبت به صحبتهای ایشان از جانب رهبری، و حتی بیان اینکه رهبری پاسخ درخوری به ایشان داده است! که احتمالا فهم این عبارات برای خواننده بیخبر از همه جای این سطور که صحبتهای این دیدار را هم پیگیری کرده باشد، کمی تعجب برانگیز باشد.
🔹 حال ممکن است این سوال ایجاد شود که خب اصل نزاع بر سر چیست و اگر این خانم میدان عملیاتش در خانه است، پس آن روز در دیدار رهبری چکار میکرد آن هم با چنین شهرت اجتماعی؟
🔹 در پاسخ میتوان گفت که هر چند در ظاهر، منازعه بین گفتمانی است که میگوید میدان اصلی عملیات زن خانه است با گفتمانی است که میگوید میدان اصلی عملیات زن صرفا خانه نیست! اما در حقیقت باید گفت که این منازعه حداقل در ایران 1401 حقیقتا بر سر هیچ و پوچ است!
🔹 همه این بزرگواران دارای پیش فرضهای مشترکی هستند که نهایتا، آنها را ذیل یک پارادایم واحد میآورد که این پارادایم متفاوت از زن مسلمان چند دهه گذشته و پارادایم زن مسلمان آیندهای است که نشانههای ظهورش نیز، در حال نمایان شدن است. بیان این ادعا نیازمند مقدماتی است که در بخش دوم مطرح می گردد.
#کارگروهمطالعاتزنوخانواده
#دفترمطالعاتتوسعهگفتمانآینده
#مدرسهتفکرونوآورینگاه
آگاهے براے سامانے دیگر
مدرسه تفکر و نوآوری نگاه
https://eitaa.com/joinchat/2450981038C684782fb42
🔹 با این وصف از شرایط کنونی جامعه ایران اگر به تفکیک مذکور در بالا میان «وظیفه اجتماعی» و «حضور در اجتماع» توجه کنیم، در مییابیم مجادله میان افرادی که تماما مسأله را در پارادایم نیاز و ضرورت و وظیفه فهم میکنند تقریبا مجادلهای بر سر هیچ است!
🔹 اینکه الان خانه به شما نیاز داشته باشد و شما «وظیفه اجتماعی» خود را در خانه بودن بدانید و مطالبه کنید که این چه خانههای تنگ و تاریکی است که برای ما ساختهاید یا اینکه بیرون از خانه به شما نیاز باشد و فردی وظیفه اجتماعی خودش را بودن در اجتماع و ساختارهای اجتماعی بداند و مطالبه کند که این چه ساختارهای ضد زنی است که بر ما تحمیل کردهاید، تفاوت چندانی با یکدیگر ندارد!
برای همین هم هست که اگر سبک زندگی بیرونی این بانوان دو سر طیف را ملاحظه کنید در نهایت تفاوت چندانی با هم ندارند. همه یک اکانت فعال در شبکههای اجتماعی دارند. از یک سخنرانی به سخنرانی دیگر میروند و در نهایت هم همه به شغل شریف خانهداری مشغول هستند!
🔹 جالبتر اینکه که احتمالا در پس ذهن قاطبه این بزرگواران هم این است که از سر ضرورت بیرون آمده و لذا دیر یا زود پس از انجام وظیفه اجتماعی به خانه برمیگردند!
تفاوت منظر زن و مرد در این نگاه این است که زن از خانه بیرون آمده است تا کار و وظیفه خود را انجام دهد و دوباره به خانه برگردد با مردی که آمده است به خانه تا استراحتی کند و آرامش پیدا کند تا بتواند فردا بیرون از خانه به کارش بپردازد.
🔹 اما مسأله مهم این است که آیا این قبیل بحثها حکایتگر همهی اتفاقات جاری در جامعه امروز ما و به خصوص جامعه مذهبی است؟! یا اینکه ما شاهد فاصله گرفتن و گسست گفتمانی دیگری هستیم که به مفاهیم مأنوس ذهنی ما چون حضور اجتماعی، وظیفه، خانهداری، مادر بودن، همسر بودن و... صورتبندی جدیدی میدهد و نظام معنایی جدیدی از زن در حال شکلگیری است؟!
گسستی که اگر واقعی باشد محل نزاع را جدیتر خواهد کرد و از حرفهای رایج و پیشنهادات ساده در رابطه با به رسمیت شناختن زنان فاصله معناداری خواهد گرفت و حل مسأله زن را در لایهای بنیادیتر جستجو خواهد کرد.
🔺 پاسخ این سوال نیازمند تبیین بیشتری است که در بخش سوم بیان میگردد.
#کارگروهمطالعاتزنوخانواده
#دفترمطالعاتتوسعهگفتمانآینده
#مدرسهتفکرونوآورینگاه
آگاهے براے سامانے دیگر
#مدرسهتفکرونوآورینگاه
سایت|تلگرام|بله|اینستا|روبیکا|ایتا