از آنجایی که راهپیمایی اربعین ذاتا عراقی و مسبوق به سابقه ای از زمان امامان معصوم تا زمان مرحوم شیخ انصاری و سپس تا زمان حکومت آل بویه و صفویه تا عصر ماست بدیهی است در مسیرهای قدیم(طریق العلماء) و جدید راهپیمایی در طول این قرن های متمادی، سبک و شیوه های متفاوت عزاداری و پذیرایی از زوار گزارش شده است و در سال های اخیر هم بر طبق نظر محمد رضا پوریافر در کتاب آیین نیکی، (اثری خواندنی که به مطالعه جامعه شناختی خیر دینی پرداخته است) هفت نوع خدمت رسانی به زوار بازشناسایی و احصاء شده است. در فلسفه¬ی شوق زائد الوصف شیعیان عراقی به میزبانی و پذیرایی از زوار حسینی این فرضیه صورت بندی می شود که چنین شیوه ی خدمت رسانی یحتمل بدلیل جبران غفلت اباء و اجداد شان نسبت به اهل بیت بویژه در واقعه¬ی اسف بار کربلا بوده است؛ در حالیکه شواهد و قرائن و مشاهدات و گفتگوهای انجام گرفته با موکب داران عراقی گویای این واقعیت است که این خرده فرهنگ، مصداقی از فرهنگ مهمان پذیری عرب های جاهلی و مردمان قبایل و عشایر عراق و خوزستان است. در واقع، برخی از موکب داران پاسخگو اذعان کردند که این شیوه ی عرض ارادت ابتدا نشات گرفته از هویت ملی و نژادی و سپس هویت دینی آنان است. در واقع، در مفهوم خیر دینی چون نیت تقرب به ذات ربوبی، بخشش گناه و شفاعت سیدالشهد است، لذا توجه شیعیان خادم هم معطوف به دیگری دیندار و عزادار است و نه حتی لزوما شیعه! خدمات معمول و متداول شیعیان دارای طیف متنوعی است؛ همچون اسکان، تغذیه، بهداشت و درمان، تعمیراتی، فرهنگی، سرگرمی کودکان، فرائض دینی، و در سال های اخیر خدمات سیاسی و ایدئولوژیک موکب داران هم ازسوی قبایل و عشایر مختلف شیعه و سنی بویژه فرقه انحرافی شیرازی ها، مقتدی صدر و .. ارائه می شود. از نظر راقم این سطور در ارائه خدمت به زوار اربعین از سوی شیعیان عراقی عشیره ها شاهد نوعی جمع گرایی و رقابت نانوشته در استقبال و مهمانداری و پذیرایی از طریق ایجاد صندوق نذورات در عشیره و قبایل عراق برای خدمت رسانی به زوار هستیم. با این حال آنچه که بیش از خدمت رسانی شیعیان عراقی در مسیر نجف به کربلا نظرها را به خود جلب می کند سبک و شیوه ی پذیرایی و میهمانداری ایشان در خانه های ساده و سرشار از عشق و صفاست؛ میزبانان مخلصی که در مدت یک هفته تا یک ماه خانه ی محقر و بعضا ساده ی خود را در اختیار 20 تا 50 نفر از زواری می گذارند که پس از طی کیلومترها خسته و کوفته وارد بیوت گرم و خنک آنان می شوند و بعضا نشانه هایی از سرماخوردگی و ...دارند و سرتا پا غرق در خاک و آلودگی های محیطی اند؛ و در این حال میزبانان خوش رو از ارائه ی هر گونه خدمتی از فراهم کردن امکان دوش گرفتن تا شستن البسه ی زوار، پذیرایی در سه وعده ی غذایی و تا واگذاری اتاق های خواب شان دریغ ندارند. شیعیان عراقی از عر فرصتی بهره می برند تا از میهانان شان عاشقانه و خالصانه پذیرایی کنند و این خدمت به زائران سیداشهداء را از افتخارات خود قلمداد می کنند؛ خدماتی که به بیان حاجی حلیمی« موجب خشنودی آقا مون می شه » و به بیان ابو جاسم« سبب افزایش رزق و روزی و ازدیاد محصول و باروری دام و دوری از بیماری و ابتلائات جسمی و روحی خانواده مان می شه و نیز همه ی کسانی که در این دستگاه کمترین خدمتی به زوار حسینی ارائه می دهند». در اثنای مصاحبه هایم با موکب داران عراقی در مسیر راهپیمایی اربعین(که شرح روایت هایشان در این یادداشت نمی گنجد) در می یابم که گرچه فرهنگ پذیری در مراسم های آئینی و مذهبی غمگنانه و شادمانه جزء لاینفکی از مناسک عاشورایی و شیعی در عراق و ایران و اقصی نقاط دنیاست؛ و نیز در هر کجایی که عَلَم و پرچمی به نام حسین و اهل بیت ع برپاست ولیکن نمی توان نامی چون رقابت و چشم هم چشمی، متداول در صدر اسلام بر این مناسک و آئین ها گذاشت و آنچه که این پیروان اهل بیت را هر سال بیش از گذشته راغب تر به خدمتگذاری خالصانه و مشتاقانه می کند امید به بخشش گناه و شفاعت حسین و اهل بیت آن امام همام و ظلم ستیز و آزاده است؛ او که با نثار جان شیرینش و قربانی کردن بهترین و پاک ترین بندگان گیتی از زمان آدم و حوا به ابنای بشر آموخت که شهادت نه یک باختن، بلکه انتخابی آگاهانه است؛ انتخابی که در آن، مجاهد بی باکی چون حسین ع با قربانی کردن خویش در آستانه ی معبد آزادی و محراب عشق پیروز می شود و بساط ظلم و جور و فساد را با خون پاک خود و بهترین فرزندان و اهل بیتش بر می چیند تا پیام آزادی خواهی و ظلم ستیزی اش را در هر زمان و مکانی در سراسر گیتی در گوش های پیروان و دوستدارانش و حتی در گوش آزادی خواهان و عدالت جویان جهان طنین انداز کند. باشد که ما هم از شیعیان و رهروان صادق آن امام شهید و شاهد باشیم. صلی الله علیک یا ابا عبدالله و علی الارواح التی حلت بفنائک

✍آیت الله جوادی آملی: شما اگر بخواهيد محبّ خدا باشيد هنر نيست، چون همه کمالات و نيازهای ما به وسيله خدا تأمين می شود. اگر کاری کرديم که محبوب او شديم، برای ما هنر است.

به بهلول گفتند تقـوا را توصیف کن گفت: اگر در زمینی که پُر از خار و خاشاک بود مجـبور به گذر شوید چه میکنید؟ گفتند: پیوسته مواظب‌ هستیم و با احتـیاط راه می رویم تا خود را حفـظ کنیم... بهـلول گفت در دنیا نیز چنین کنید تقوا همین است از گـناهان کوچک و بزرگ پرهیز کنید و هــــیچ گناهی را کوچک مشمارید کوه ها با آن عظمت و بزرگی از سنگهای کوچک درست شـده اند

✨﷽✨ ✳ باید به ذکر دائمی برسیم! مسئلۀ ذکر یکی از اهداف آفرینش انسان است و انسان در سیر کمالی و سیروسلوک و سفر روحانی‌اش باید به جایی برسد که ذکرش دائمی بشود. اصلا فلسفۀ تداوم نماز و این همه نمازهای مستحبی و اذکاری که وارد شده برای این است که انسان را تمرین بدهد برای رسیدن به ذکر دائمی. ذکر یعنی توجه داشتن. مثل آن زمانی که وارد یک خانه‌ای می‌شویم که شبیه قصر است؛ همین‌طور درودیوار آن را نگاه می‌کنیم و هر جای آن برای انسان یک شگفتی دارد. یک وقت می‌بینیم یک ساعت است حواسمان شش‌دانگ به قشنگی‌های آن خانه است. توجه یعنی همین. هر چیزی که نفس را متوجه خودش کند، این می‌شود ذکر. معرفت خدا برای اهل معرفت چون دائم تازگی دارد و هرلحظه خدا برایشان تازه است؛ هر لحظه یک جلوۀ جدید و یک نفخۀ جدید و یک زیبایی جدید وجود دارد، این است که اصلا از این ذکر جدا نمی‌شوند؛ حتی وقتی که با دیگران هستند. از ما خواسته شده است تلاش کنیم برای رسیدن به چنین چیزی. 👤 #استاد_محمد_عینی‌زاده_موحد 🎙 #جلسه_قرآن ۵ شهریور ۱۴۰۳