✅ دکتر منصوره اتحادیه (بانوی تاریخ دان ایران):🔰
من هوادار شیخ فضل الله نوری هستم، برای اینکه، می فهمم که او چه می گوید، او به عیان می دید که چه اتفاقی دارد برای مشروطه رخ می دهد.روند کنار زدن علما در مشروطه از دید شیخ فضل الله پنهان نماند.او حق داشت و خیلی زود متوجه برخی نیرنگها شد.
شیخ فضل الله، خیلی شخصیت گفتگو برانگیزی است.
قانونی که داشت از مجلس مشروطه می گذشت، برگرفته از قانون اساسی بلژیک و فرانسه بود و این قوانین فرنگی بود، غربی بود، و شیخ فضل الله به عنوان یک مجتهد (مرجع)، نمی توانست بپذیرد. او در لوایح می گوید من یک تعدادی از این مجلسیان را قبول ندارم، اینها طبیعیون هستند، سوسیالیست هستند (منکر خدا هستند)، شیخ درست می گفت، واقعا" سوسیالیست ها در مجلس مشروطه بودند، حتی روزنامه صور اسرافیل که شیخ را مورد حمله قرار می داد، ارگان سوسیالیست ها بود. شیخ فضل الله در مقابل التقاطی که در لوای اسلام پدید آمده بود ایستاد. با التقاط چپگرایان، مخالف بود.درک شیخ فضل الله خیلی خوب بود. به اعتقاد من، انقلاب اسلامی، ادامه نهضت ناتمام مشروطه (و شیخ فضل الله) است. آنجا ناتمام ماند، شیخ فضل الله را دار زدند، آن روشنفکر ها، آن اصلاحطلب ها که مدلشان غربی بود، نگذاشتند در آن زمان قوانین اسلام پیاده شود. قوانینی که پیاده شد، مطابق قوانین اسلام نبود./در حاشیه شرح مکتوبات مشروطه، مرداد ۹۵ و گفتگو با پیام فضلی نژاد، برنامه شوکران، آذر ۹۸
✍ آشنایی با یکی از آثار دکتر منصوره اتحادیه🔰
📗📗عنوان: مجموعه دو جلدی، در محضر شیخ فضل الله نوری(ره)
◽ ناشر: نشر تاريخ ايران 1385 ش
✍ کتاب، اسناد حقوقى عهد ناصرى و مشتمل بر خلاصه معاملات و اسناد تنظيم شده در نزد مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) است كه جزء آثار به غارت رفته مرجع شهید بود و به خواست خداوند پیدا شد و به صورت اتفاقی به دست دکتر اتحادیه می رسد و منبع تألیف این مجموعه دوجلدی می شود. تحرير اين اثر را مرجع شهید از ربيع الثانى سال 1303ه.ق شروع كرده و خلاصه فعاليتهاى خویش را تا اواسط سال 1306ه.ق در آن مندرج ساخته است.
اطلاعات كتاب، ما را با مسائل گوناگون حقوقى، اقتصادى، بضاعت مالى مردم، اعتقادات، آداب و رسوم، روابط خانوادگى جامعهاى كه هنوز قوانين غربى و نفوذ مدرنيسم در آن چندان رسوخ نكرده بود، آشنا مىسازد.
نكته حائز اهمیت، نقش علماء و مراجع در جامعه است كه در اين كتاب نمونه بارز آن که نقش مرجع شهید نوری است ارائه مىشود. علماء در تمامى قراردادهاى مالى در مسائل زندگى روزمره مردم از جمله ازدواج، طلاق، ارث، انواع معاملات و حل و فصل دعاوى نقش داشتند. (تا قبل از پیاده شدن سیستم قضایی غربی)
از نكات جالب توجه فعاليت اقتصادى زنان (با اجازه و فتوای مرجع شهید علامه نوری ره) است. زنان پول قرض مىدادند، املاك خود را وقف مىكردند، و در معاملات خريد و فروش ملك شركت مىجستند. در دعواهاى خانوادگى و غيره حضور داشتند و يا گاه به وصيت شوهر قيموميت فرزندان را داشتند. بايد تصريح كرد كه نسبت ثروت زنان و تعداد معاملاتى كه در آن شركت داشتند، كمتر از مردان بود؛ ولى در حوزه امور مالى و اقتصادى از لحاظ قانونى و شرعى (بنا به فتوای مرجع شهید نوری) بين زنان و مردان تفاوتى وجود نداشت و زنان در اداره اموال خود آزادى تصميمگيرى داشتند/مأخذ: ویکینور، دانشنامه تخصصی نور، ک، تنهای شکیبا، برنامه شوکران(گفتگوی دکتر اتحادیه با پیام فضلی نژاد)
@ShahidRabe
✍ نگاهی به یکی از آثار ارزشمند عالم بزرگ شیعه، علامه محمد باقر مجلسی(ره)، تصحیح مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره)🔰
🏴✍ به مناسبت فرارسیدن سالگرد ارتحال علامه مجلسی(ره)/۲۷ رمضان الکریم🔰
تُحْفَةُ الزّائِر کتابی به زبان فارسی نوشته محمد باقر مجلسی (متوفای ۱۱۱۰ق) که درباره زیارات معصومان(ع) از اسناد معتبر است.
علامه مجلسی، کتاب را در ماه صفر ۱۰۸۵ق به فارسی تألیف کرده و بیان داشته که تنها زیاراتِ دارای سند معتبر را نقل کرده است. وی کتاب را در دوازده باب و یک خاتمه مرتب ساخته است.
مؤلف به جهت آنکه ثواب زیارت پیامبر اکرم (ص) و ائمه(ع) در احادیث زیادی آمده و بیشتر کتب زیارت، به زبان عربی نوشته شده است، تصمیم میگیرد کتابی در زمینه آداب زیارت معتبر نقلشده از معصومان، به زبان فارسی بنویسد تا شیعیان فارسی زبان از آن بهره ببرند.
انصاری قمی، در «کتابشناسی تألیفات علامه مجلسی»، ۱۳۶۹ش
بهترین چاپ تحفة الزائر را مطبوع ۱۳۱۴ق به اهتمام و تصحیح علامه شیخ فضلالله نوری(ره) میداند.
✍ مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری، شهید رابع (ره) در تقریظ تصحیح این اثر ارزشمند با ادبیاتی فصیح می فرماید:🔰
بر ضمیر منیر سعادت تخمیر و خاطر صافی ارباب خبرت و بصیرت می نگارد کتاب تحفه الزائر، که از تألیفات علامه دوران و محقق زمان، وحید دهره و فرید عصره، محیی مراسم الشریعه و ممیت آثار البدع و الضلاله، آخوند ملا محمد باقر اصفهانی، المشتهر بالمجلسی الثانی(اعلی الله مقامه و رفع فی الخلد أعلامه) و برای زاد مسافرین و توشه زائرین أقرب الوسائل به سوی مغفرت و رحمت حضرت احدیت است- از دیرگاهی به این طرف به دایره مطبوعات قدم نهاده و مرات عدیده به زیور طبع آراسته گشته، ولی علت غایی تألیف و مقصود اصلی مؤلف که توفیر حظ زائرین و تکثیر فائده مسافرین است، به واسطه عدم اهتمام مباشرین در تصحیح و طبع آن، حاصل نگردیده و مطبوع طباع ارباب ذوق و سلیقه نیفتاد و این قلیل البضاعه را مدتی مکنون خاطر بود که به تقریبی، اسباب طبع نسخه شریفه فراهم شود تا به طرزی خوب و اسلوبی مرغوب که عموم برادران دینی را محبوب و مطلوب آید، متصدی تحریر آن گردد.لهذا به تحریر این نسخه شریفه اقدام نموده و تمثیل آن را به طرزی خوش، ترتیب و تشکیل داده که می توان ادعا کرد که هرگاه کسی را از بوستان تألیفات مجلسی، تحفه لازم باید بگرفتن، نسخه ای از این تحفه، جازم آید.فجاء بحمدالله مرغوباً و یصیر ان شاء الله مطلوباً
🔶 منابع: ویکی شیعه، ک، تنهای شکیبا، علی ابوالحسنی...
✍ جهت شادی روح علامه مجلسی و علامه شهید نوری (رضوان الله تعالی علیهما)
🌹 «رحم الله من یقرأ الفاتحة مع الصلوات»
اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم
@ShahidRabe
#روز_قدس
✅ سخنرانی ولی امر مسلمین جهان، حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای(حفظه الله) در #روز_جهانی_قدس
⏰ زمان: جمعه ۹۹/۳/۲ ساعت ۱۲ ظهر
@ShahidRabe
✅ اهمیت قدس و مسجد الاقصی حقیقی!🔰
✍ با توجه به طرح شوم صهیونیستها، در حفاریهای زیر مسجد الاقصی حقیقی به بهانه کشف معبد سلیمان، احتمال ریزش این مسجد وجود دارد، که با اشتباه معرفی کردن آن! حساسیت ها کم می شود!🔰
به گزارش خبرگزاری شبستان: شیخ محمد وسام، یکی از پژوهشگران دار الافتاء مصر و مدیر فتوای مکتوب در این نهاد مصری گفت: مسجد الاقصی نخستین قبله مسلمانان و یکی از سه مسجدی است که رفتن و حضور در آن تاکید شده است.
وی افزود: نام مسجدالاقصی در آیه اول سوره اسراء آمده است که اشاره به معراج و سیر شبانه پیامبر اسلام از مسجدالحرام به مسجدالاقصی دارد: «سبْحَانَ الَّذِی أَسرَی بِعَبْدِهِ لَیْلاً مِّنَ الْمَسجِدِ الْحَرَامِ إِلی الْمَسجِدِ الاَقْصا الَّذِی بَارَکْنَا حَوْلَهُ لِنرِیَهُ مِنْ ءَایَتِنَا إِنَّهُ هُوَ السمِیعُ الْبَصِیرُ» «منزّه است آن خدایی که بندهاش را شبانگاهی از مسجد الحرام به سوی مسجد الأقصی- که پیرامون آن را برکت دادهایم- سیر داد، تا از نشانههای خود به او بنمایانیم، که او همان شنوای بیناست.»
مسجدالاقصی در بخش جنوب شرقی بخش قدیمی اورشلیم واقع شده است. اکثراً تصاویر گنبد طلایی «قبةالصخره» با مسجدالاقصی را اشتباه می گیرند؛
قبةالصخره را عبدالملک مروان سال 572 هجری قمری ساخته است و جزئی از مسجدالاقصی محسوب می شود.
مسجدالاقصی مکان نماز است؛ در صورتی که قبةالصخره این گونه نیست، مسجدالاقصی در بخش جنوبی واقع شده است و قبةالصخره بر روی یک صخره ساخته شده است.
📷 تصاویری جدید و زیبا از مسجد الاقصی حقیقی در شب
#روز_قدس
@ShahidRabe
🇮🇷🇵🇸به یاد عالمی که زندگی خود را وقف آزادی #فلسطین و #قدس نمود.
✍ روحانی پارسا و مجاهد، مرحوم حجت الاسلام والمسلمین شیخ مصطفی رهنما کرمانشاهی از ارادتمندان مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) و خواهر زاده مجاهد شهید حجت الاسلام و المسلمین سید عبدالحسین واحدی کرمانشاهی(مرد شماره ۲ جمعیت انقلابی فدائیان اسلام)/ارتحال: ۷ مهر ۹۲
💠 امام خامنه ای حفظه الله:
تلاش خستگی ناپذیر این روحانی مجاهد و پارسا (شیخ مصطفی رهنما ره) در مبارزه قلمی و فکری برای مسأله فلسطین که از جوانی تا کهنسالی و در بیش از نیم قرن ادامه داشت، چهره ئی نادر و تحسین برانگیز از وی در ذهن همه کسانی که این عالمِ متواضع و پر استقامت را می شناختند، ترسیم می کرد. 10/مهرماه/1392
🌹 «رحم الله من یقرأ الفاتحة مع الصلوات»
اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم
@ShahidRabe
✅ آشنایی با کتاب آخرین آواز قو(چاپ جدید، پنجم)
🔸اثر: مورخ و پژوهشگر فقید مرحوم استاد علی ابوالحسنی (منذر)
✍ کتاب به بازکاوی شخصیت و عملکرد مرجع شهید علامه شیخ فضلالله نوری(ره) بر اساس «آخرین برگ» زندگی او، و فرجام مشروطه می پردازد. این کتاب براساس موضوع به دو بخش تقسیم میشود:
◽️۱- به این مسئله اشاره دارد که اگر از انتها به تاریخ مشروطه نگاهی بیندازیم و فرجام، عاقبت و دستاوردهای مشروطه را از انتها مورد بررسی قرار دهیم با سلسله مسائلی روبهرو میشویم که به خودی خود میتواند ادعایی بر حقانیت مرجع شهید باشد و دلایل مخالفت شیخ با جریان مشروطیت را مشخص سازد (مشروطهای که غالب اعضاء و متنفذان اصلی آن سکولار و ماسون بودهاند).
◽️۲- این رساله آخرین برگهای زندگی (عملکرد، اندیشه، بیانات، نامهها و...) علامه شهید نوری را مورد توجه قرار میدهد و این بار برای اثبات حقانیت و عدم سهم خواهی شیخ از مواهب دنیوی، برگهای آخرین زندگی ایشان مورد بررسی قرار می گیرد و به طور مسلم این برگهای مستند و این روایتهای متواتر (از جانب موافقان و مخالفان وی) از آخرین ماههای زندگی شیخ، علاوه بر رفع اتهامهای وارده به وی، «عصاره اندیشه و عمل» شیخ شهید را نیز برای مخاطب آشکار میسازد و آن چیزی نیست جز «مقاومت بر سر عقیده، حراست از دین تا رسیدن به شهادت».
🔸 در بخشی از کتاب، برتری شیخ در موضوع شناسی و رجال شناسی بر بسیاری از رجال دینی دیگر تبیین شده است؛ و به ندامت و پشیمانی معممین حامی جریان غربگرای مشروطه نیز اشاره دارد...
@ShahidRabe
✍ دکتر شهریار زرشناس عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است، سابقه همکاری با شهید مهندس سید مرتضی آوینی در نشریه سوره و انتشار نشریه مشرق را نیز در کارنامه فرهنگی خود دارد.
«فرهنگ، سیاست، فلسفه»، «نگاهی کوتاه به تاریخچه روشنفکری در ایران»، «مدرنیته، آزادی و پسا مدرنیسم»، «جامعه باز، آخرین اتوپی در تمدن غرب»، «شبه مدرنیته در ایران»، «واژه نامه فرهنگی سیاسی» و «مبانی نظری غرب مدرن» از جمله آثار منتشر شده اوست.
«درآمدی به رویکردها و مکاتب ادبی» از آخرین آثار اوست که توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است.
💠 دکتر زرشناس:
به گمان من راهی که شهید آیت الله شیخ فضل الله نوری به ما نشان داد هنوز هم برای ما ماندگار و قابل استفاده است.
یعنی شما نگاه کنید جمهوری اسلامی به نوعی مشروطه مشروعه آیت الله شیخ فضل الله نوری است، من گمان می کنم که انقلاب اسلامی امام خمینی(ره) در سال 57 همان مشروطه مشروعه آیت الله فضل الله نوری است.
بنابر این من فکر می کنم ایشان از وجوه سلبی و ایجابی نکات بسیار زیادی دارند که می توانیم از آنها استفاده کنیم...کامل گفتگو👇
http://nafsaniat.blogfa.com/post/76
💠 دکتر زرشناس:
«شهید آیتالله شیخ فضلالله نوری یک نابغه و پدیدهای بینظیر است. در دورهای که هنوز مظاهر روشنفکری ظهور نکرده و ماهیت ادعاهای آنها دقیقاً آشکارنشده و برخی روحانیون برجسته -اگر در برابر ظواهر زیبای روشنفکری همراه نمیشوند- اما دچار انفعال میشوند، شیخ فضلالله عمق این جریان را میبیند، این مسئله نشانه عظمت علمی و فکری ایشان است.»
✍ این استاد دانشگاه معتقد است «امروز یا حتی از پنجاه سال پیش که تجربه حکومت مدرن رضاشاه و محمدرضا شاه را داریم فهم مدرنیته ساده است، هنر آن است که در سال 1325 قمری بفهمید دموکراسی یا آزادی که منورالفکران میگویند چیست؟ لوایحی که شیخ فضلالله در تحصن حرم حضرت عبدالعظیم (ع) نوشته نشان از شناخت عمیق از اندیشه غرب دارد. ایشان واقعاً اولین غربشناس تاریخ ما و مظهر روحانیت بیدار، آگاه، هوشیار، هوشمند، مقاوم و مجاهد است. پرسشهایی که ایشان از ماهیت غرب مدرن مطرح میکند نسبت به زمان خود شاهکار است. چنین درکی بینظیر است و کمتر کسی این درک را دارد.»
زرشناس با تأکید بر اینکه شیخ فضلالله نوری آغازگر غربشناسی نقادانه در ایران است که متأسفانه ناشناخته مانده است، میگوید: «بسیاری از علما و دغدغه مندان عصر مشروطه، هنوز خطر وجوه فرهنگی مدرنیته و مشروطه موردنظر منورالفکران را درک نکرده بودند و نگاهشان بیشتر سیاسی بود. هرچند اولین مواجهههای ما با آنها سیاسی و اخلاقی بوده و مثلاً در برابر مظاهر اخلاقی نگران میشدیم و یا به مواجهههای سیاسی میپرداختیم، اما مواجهه فرهنگی عمیق با این جریان بوسیله آیتالله شهید شیخ فضلالله نوری آغاز میشود.»
این پژوهشگر حوزه ادبیات، فرهنگ و سیاست معتقد است: «کسی مانند شیخ شهید در آن دوره نیست که ماهیت غرب مدرن را بهخوبی شناخته و باطن مقولاتی چون آزادی و مساوات را درک کرده باشد و تا این درجه ایستادگی کند. ما حرکتهای اسلامگرایانه همچون سید جمال و دیگران را داریم که بهنوعی با آرای مدرنیستی درآمیختهاند. آنجا که یک تقابل خالصانه وجود دارد، تقابل شیخ شهید است.»
زرشناس میگوید: «آنچه شیخ، صدسال پیش، در آن فضای محدود و غبارآلود، بدون داشتن وسایل ارتباطجمعی در میان سطور رسائل خود درباره غرب فریاد زده است، امروز بعضی از غربشناسان ما با پیدا شدن اینهمه اسناد و اطلاعات و اخبار، تازه زمزمهاش میکنند.»/منبع👇
https://www.bultannews.com/fa/news/621622
✍معرفی یکی از آثار دکتر زرشناس🔰
📙📙عنوان: مجموعه دو جلدی «نگاهی کوتاه به تاریخچه روشنفکری در ایران»
ناشر: دفتر نشر معارف وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها
🔸 جلد اول کتاب به پیدایش اندیشه و دوران روشنگری در غرب و ظهور نسل اول روشنفکری در ایران عصر #مشروطه میپردازد و در جلد دوم نسل دوم روشنفکران در ادامه دوره مشروطه و دورانu پهلوی بررسی می شود.
🔸 به نظر دکتر زرشناس استراتژی روشنفکری در ایران، استحاله هویت دینی نظام و تبدیل آن به یک رژیم سکولار است و خطرِ روشنفکری نئولیبرالی پس از انقلاب، تهاجم در برابر اسلام فقاهتی است.
🔸 نویسنده در بخشی از کتاب می نویسد: «آنچه در مشروطه رخ داد پيروزي توأم با استبداد روشنفکران وابسته به لژ (ماسونی) بيداري پس از استبداد صغير و محاکمه و اعدام شهید شيخ فضل الله نوری و در پيش گرفتن خشونت تروريستي ... و سکولاريزه کردن فضاي فرهنگي و سياسي کشور که نهايتاً به ظهور استبداد متجدّدانه و سکولاريستي رضاخان انجاميد، به راستي يک تراژدي تلخ بود که توسط منورالکفران ايراني و در مسير اغراض دولت انگليس اجرا گردید
@ShahidRabe
⁉️ حقیقت پنهان؛
گفتمان سیاسی مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره)
✍ از محقق و پژوهشگر معاصر، دکتر عبدالحسین خسرو پناه🔰
شیخ شهید در ضرورت عقلی حکومت و وظایف عقلایی آن یعنی، حفظ نظامات داخلیه مملکت و تحفظ از مداخله اجانب تردیدی نداشت. وی حکومت و سلطنت را امانت الهی می دانست و به شدت با الگوی حاکمیت استبدادی مخالفت می ورزید.
شیخ فضل الله نوری با دو شعار سلبی وارد عرصه سیاست شد و با این دو شعار، رویکرد و پارادایم اندیشه سیاسی خود را نشان می دهد. یکی، رهایی از سلطه بیگانه و استعمار غرب در همه عرصه های فکری، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و دوم، مقابله و رویارویی با استبداد و خودکامگیهای رژیم استبدادی.
شعار نخست گفتمان سیاسی شیخ از مهمترین عوامل مخالفت او با مشروطیت وارداتی بود؛ زیرا هواداران افراطی مشروطیت با بیگانگان در ارتباط مستقیم بودند و اجانب نیز حمایت متقابل می نمودند. شیخ شهید می فرماید: «ای عزیز، اگر مقصود، تقویت اسلام بود، انگلیس حامی آن نمی شد و اگر مقصودشان، عمل به قرآن بود، عوام را گول نداده پناه به کفر (سفارت انگلیس) نمی بردند و آنها را یار و معین و محل اسرار خود قرار نمی دادند. اگر بنای آن بر حفظ دولت اسلام بود، چرا یکی، عضوی از روس پول می گرفت و دیگری از انگلیس؟»
به ظاهر مراد شیخ از این جمله، وابستگی سپهدار تنکابنی به روسها و سردار اسعد بختیاری به انگلیسیها است این دو نفر از رهبران و مشروطه خواهان افراطی ای بودند که به ترتیب از شمال و جنوب به تهران حمله کردند و پس از شکست قوای قزاق و نظامیان هوادار محمدعلیشاه، تهران را فتح کردند. شاه به سفارت روس گریخت و از سلطنت عزل شد. به اعتراف تقی زاده(قطب مشروطه)، دکتر مصدق و عین السلطنه،
سپهدار تنکابنی تابع روسها بود و خیلی از آنها حرف شنوی داشت وحتی اقدامات نظامی او علیه محمدعلی شاه با همراهی روس انجام گرفت و سردار اسعد بختیاری نیز از انگلیسیها اطاعت می کرد و سهام نفت جنوب را هم داشت. انگلیسیها و روسها نیز خواستار قیامی علیه محمدعلی شاه بودند تا با نفی اقتدار حکومت، مجالی برای دستیابی به منافع مادی خود از ایران پیدا کنند.
شیخ شهید برای تحقق شعار دوم خود یعنی، مقابله با استبداد و خودکامگیهای رژیم استبدادی فرمودند: «مردم جمع شوند و از پادشاه بخواهند که سلطنت دلخواهانه را تغییر بدهد و در تکالیف دولتی و خدمات دیوانی و وظایف درباری قراری بگذارند که من بعد رفتار و کردار پادشاه و طبقات خدم و حشم او هیچوقت از آن قرار تخطی نکند و این قرارداد را هم مردمان عاقل و امین و صحیح از خود رعایا به تصویب یکدیگر بنویسند و به صحه پادشاه رسانده و در مملکت منتشر نمایند.»
طرح عدالتخانه شیخ فضل الله نیز مهاری برای استبداد و روحیه تملکیه شاه و دولت بود؛ بنابراین، در لوایح ایام تحصن در حرم حضرت عبدالعظیم (علیه السلام) تصریح دارد که انگیزهاش از طرح عدالتخواهی، تغییر رژیم خودکامه و قانونمندساختن عملکرد شاه و دولت بود.
بنابراین، شیخ فضل الله از مخالفان حکومت خودکامه و استبدادی و از مدافعان استقلال کشور و حفظ مصالح نوعیه مردم بود.
شیخ فضل الله نوری نیز همانند دیگر فقهای جامعالشرایط با منطق شیعه به تبیین دولت و حکومت اسلامی می پردازد و در یکی از لوایح تحصن حرم حضرت عبدالعظیم تصریح می کند که در منطق شیعه، دولت و سلطنتی که زمام آن به دست خدا ، رسول ،امام و نایبان امام یعنی فقهای عادل نباشد، اوامرش واجب الاطاعه نیست. وظیفه نواب عام و صحیح اسلام نزد شیخ شهید آن است که احکام کلیه که مواد قانون الهی است را از چهار دلیل شرعی استنباط فرمایند و به عوام برسانند. آیت الله شیخ فضل الله نوری نه تنها مشروعیت حکومت را به نصب امام واز جانب خدا و نیابت از امام معصوم(ع) می داند؛ بلکه نیابت فقیه جامع الشرایط در امور اجتماعی و سیاسی را انحصاری دانسته و به عدم مشروطیت حکومت غیرفقیه تصریح می کند و می فرماید:
«امور عامه یعنی، اموری که مربوط به تمام افراد رعایای مملکت باشد و تکلم در امور عامه و مصالح عمومی ناس، مخصوص است به امام(علیهالسلام) یا نواب او و ربطی به دیگران ندارد»، «اگر مقصد امور شرعیه عامه است، این امور راجع به ولایت است نه وکالت و ولایت در زمان غیبت امام زمان با فقها و مجتهدین است.»
بنابراین، مرحوم شیخ فضل الله به حکم اولی، از مشروعیت ولایت فقیه و حکومت ولایی اسلامی دفاع می کند؛
🔰👇ادامه در بخش دوم👇🔰