🌺 فقه ۶

🌺 تفسیر

🌺 کفایه ۳

بسم الله الرحمن الرحیم 🔆 مکاسب عبدالرزاق سنهوری (حقوقدان بزرگ مصری): اگر پیش از تالیف الوسیط به مکاسب شیخ انصاری دست پیدا می کردم بسیاری از مبانی فقهی خود را تغییر میدادم. برخی از ویژگی های مکاسب ۱. ساختار منطقی و نظام هندسی ٢. اهتمام به موضوع شناسی ٣. تقریر محل نزاع و ذکر اقوال در موضوع ۴. حجم گسترده تتبع در آراء و منابع فقهی ۵. اهتمام به فقه الحدیث و فهم دلالی آن ۶. نوآوری فقهی در حوزه ادله و نظریات ٧. اشاره تاریخی و بستر شناسی مسائل فقهی ٨. استفاده گسترده از لغت و تفسیر و کلام ٩. عدم ارائه فتوا و نظر مصنف ۱۰. لطایف تربیتی و ظرایف اخلاقی 🔆 خیار شرط مکاسب مرحوم شیخ اعظم چهار بخش دارد؛ ۱. مکاسب محرمه در این بخش ۵ کسب حرام بررسی می شود. ٢. کتاب بیع در این بخش فصول پنجگانه (بیع معاطاتی. شروط نفس عقد. شروط متعاقدین. بیع فضولی. شروط عوضین) مورد بحث قرار می گیرد. ٣. خیارات این بخش مشتمل بر هفت فصل است؛ هفت خیار (مجلس. حیوان. شرط. غبن. عیب. تاخیر. رویت) بررسی می شود. ۴. خاتمه در سه فصل(احکام خیار. احکام قبض. بیع نقد و نسیئه) مکاسب به سرانجام می رسد. الحمدلله رب العالمین

مقدمه ۱. تعریف مطلق ۲. اشکال به تعریف ۳. نکته شرح اسمی مصادیق مطلق الف. اسم جنس ۱. تبیبن اسم جنس ۲. معنای موضوع له اسم جنس ۳. دلیل بر لابشرط مقسمی

بسم الله الرحمن الرحیم مقدمه تعریف مطلق: لفظی که دلالت بر معنایی دارد که آن معنا در جنس خود شایع است. اشکال عدم مانع: شامل الفاظ عموم بدلی مانند من و ما و ای استفهامیه می شود. عدم جامعیت: اسم جنس که از مصادیق مطلق است در افراد خود شایع است نه اینکه در جنسی شایع باشد. اسم جنس اسم حقیقت است که خود همان جنس است و تصویر ظرف و مظروف نداریم در حالیکه در تعریف مطلق مظروف است و ظرف آن جنس است. نکته این تعاریف شرح اسمی است و بررسی این اشکال و جواب سودی ندارد عمده در مقام بررسی مصادیق مطلق مانند اسم جنس و اموری که مناسب مقام است مانند معرف به لام جنس می باشد. بررسی مصادیق مطلق 1. اسم جنس اسامی کلیات( ازجواهر و اعراض و عرضیات) که موضوع له ان طبیعت مهمله است. جوهر: وجودش در خارج مستقل است. اعراض: وجودش به یک موضوع است مانند سفیدی. عرضیات: در خارج وجود ندارد حال یا منشا انتزاع ان خارج است مانند فوقیت. و یا هم مانند مالکیت صرف اعتبار است. احتمالات در معنای موضوع له اسم جنس الف. طبیعت مهمله انسان که لابشرط مقسمی است. ب. ماهیت انسان بشرط سریان که بشرط شی می باشد. حیوان ناطق به شرط شمول داشتن. ج. ماهیت بشرط لا از سریان حیوان ناطق بشرط شمول نداشتن. د. ماهیت لابشرط از سریان وعدم سریان لحاظ قید اهمال در معنای موضوع له انسان. بررسی احتمالات فوق احتمال ج: مخالف اطلاق است زیرا سریان و شمول ندارد. احتمال ب: چون قید سریان دارد قابل حمل نیست در حالی که حمل بر افراد می شود. در هذا انسان این فرد خارجی سریان و شمول ندارد. احتمال د: کلی ذهنی است که قابل تطبیق بر فرد خارجی نیست. قید اهمال موجب ذهنی شدن معنا شده است و بر فرد خارجی قابل صدق نیست. الحمدلله رب العالمین

باسمه تعالی 🔷 الثالث خیار الشرط مقدمه _ اضافه سببی (مسبب به سبب) _ خیار شرط بر خلاف دو خیار قبل (مجلس و حیوان) که تاسیس بود یک خیار امضایی است. _ خیار شرط غیر از خیار اشتراط است. خیار اشتراط شرط فعل است که عدم تحقق آن شرط موجب خیار است ولی خیار شرط، از قبیل شرط نتیجه است که نفس خیار برای یکی از متعاقدین یا ثالث شرط می شود. _ در نزد شیعیان خیار شرط محدوده خاصی ندارد. _ نفوذ خیار شرط مبتنی بر این است که در ضمن عقد شرط شود. ادله نفوذ خیار شرط ۱. اجماع محصل (لاخلاف ...) ٢. اجماع منقول به حد استفاضه ٣. روایات عام نفوذ هر شرط الا ما خالف کتاب الله و ... ۴. روایات خاصه نفوذ خیار شرط بررسی دلیل سوم المسلمون عند شروطهم خبر مستفیض بلکه متواتر است. سه قید در این روایت امده است ۱. الا ما خالف .... ٢. الا حرم حلالا ... ٣. مما وافق کتاب الله اشکال دو قید اول با نفوذ خیار شرط منافات نداشته زیرا خیار شرط مخالف کتاب نیست. ولی قید سوم مانع از شمول روایت نسبت به خیار شرط است زیرا خیار شرط در قرآن نیامده است. جواب مراد از موافقت کتاب عدم مخالفت با کتاب است و صدر روایت موجب تفسیر ذیل روایت است اولا زیرا بین مخالفت و موافقت مقابله وجود دارد و در صدر گفته است که اگر مخالف باشد نافذ نیست پس ذیل که شرط موافق را نافذ دانسته مراد عدم مخالف با کتاب است. ثانیا اجماع وجود دارد که موافقت شروط با ظاهر کتاب شرط نیست و لازم نیست هر شرط نافذ در قرآن ذکر شود. این بحث در خاتمه مکاسب مفصل بررسی می شود. الحمدلله رب العالمین

باسمه تعالی ب. علم جنس مشهور: معنای موضوع له علم جنس، طبیعت به قید تمیز وتعین ذهنی است اسامه همان حیوان مفترس با قید تعین ذهنی است بهمین دلیل علمای نحو ان را معرفه دانسته اند. مصنف تعریف اسامه لفظی است و از لحاظ معنای موضوع له با اسد تفاوتی ندارد ودال بر طبیعت مهمله است. مانند تانیث لفظی که فقط لفظ مونث است. دلیل زیرا طبیعت با قید تعین قابل حمل بر افراد خارجی نیست در حالی که می گوییم هذه اسامه و هیچ تجریدی و تصرفی در معنای موضوع له اسامه نداریم علاوه بر اینکه اوردن چنین قیدی کار لغوی است.

جلسه سوم مساله اول خیار شرط عدم شرطیت اتصال خیار شرط به عقد شرطیت تعیین مدت خیار شرط عدم پذیرش مسامحات عرفی در خیار شرط

باسمه تعالی ج. مفرد معرف به لام لام اقسامی دارد اضافی موصول تعریف جنس استغراق عهد ذکری حضوری خارجی ذهنی راه شناخت خصوصیت لام به نحو مشترک معنوی بر تعریف و تعیین دلالت می کند و نوع خاص تعریف را از قراین می فهمیم و این مشترک معنوی است مصنف قید تعین مانع از حمل الرجل می شود و نیازمند تجرید است و وضع چنین قیدی هم لغو می باشد...