#کلام_شیعه 43
#برهان_امکان_و_وجوب 6⃣
#شبهه_راسل_و_پاسخ_آن
🔸برتراند راسل در کتاب 📘خود به نام "چرا مسیحی نیستم" می گوید:
اولین دلیل عقلی اثبات وجود خدا این است که هر چیزی که در این دنیا می بینیم 👁علتی دارد و به هر اندازه که سلسله علل سیر قهقرایی طی کند بایستی به اولین علت برسد و بالاخره به اولین علت نام خدا داده می شود.
👈 آنگاه در نقد این دلیل میگوید: اگر هر چیزی باید دلیل و علتی داشته باشد پس وجود خداوند هم باید علت و دلیل داشته باشد و اگر چیزی بتواند بدون دلیل و علت وجود پیدا کند بحث درباره وجود خدا بی فایده خواهد بود زیرا وجود طبیعت 🌏نیز بدون علت ممکن می باشد.[1]
به عبارت دیگر این قاعده عقلی که هیچ چیزی بدون علت محقق نمی شود با تصور اینکه ممکنات به علتی ازلی ختم شوند که خود معلول دیگری نیست تخصیص می خورد.
#پاسخ_شبهه
🔹این قاعده عقلی اختصاص به موجودات امکانی دارد که هستی و نیستی نسبت به ذات او مساوی اند، زیرا احتیاج به علت از ویژگیهای موجود بما هو موجود نیست بلکه از اختصاصات موجود ممکن است.
و از آنجا که ذات چنین موجودی نسبت به وجود و عدم حالت تساوی دارد، پس هنگامیکه پا به عرصه وجود نهاده حتما علتی داشته که آنرا به وجود آورده است، زیرا فرض تحقق چنین موجودی بدون علت مستلزم تناقض است، زیرا هم باید دارای هستی و هم فاقد آن باشد. آن علت نیز با توجه به بطلان تسلسل 🔗باید به چیزی ختم شود که وجود، عین ذات او باشد و احتیاج به چیز دیگری نداشته باشد.
👈خلاصه آنکه منشأ این شبهه، غفلت از دلیل نیاز به علت می باشد که بر خلاف گمان راسل، آنچه که دلیل نیاز به علت است امکان می باشد نه اصل وجود.[2]
[1] 📗عقاید استدلالی، ربانی گلپایگانی، صص 66-65
[2] 📕محاضرات في الإلهيات، آیت الله سبحانی، ص 41
🖋 مرکز تخصصی شیعه شناسی
✅ @shiashenasee