#امروز_جمعه ۱۳۹۸/۵/۱۸ ۷ ذی‌الحجه ۱۴۴۰ ▪ شهادت امام محمدباقر«ع»_ ۱۱۴ه‍ ق ▪▫▪▫▪ ✨ حکمتی از نهج‌البلاغه حضرت علی«ع» 📖موضوع: #برتری_عقل_از_مشاهده_چشم . ▫▫▫ وَ قَالَ ( عليه السلام ) :  لَيْسَتِ الرَّوِيَّةُ كَالْمُعَايَنَةِ مَعَ الْإِبْصَارِ فَقَدْ تَكْذِبُ الْعُيُونُ أَهْلَهَا وَ لَا يَغُشُّ الْعَقْلُ مَنِ اسْتَنْصَحَهُ . ⭕ امام علیه‌السلام فرمودند: ⬅#انديشيدن همانند ديدن نيست، زيرا گاهى چشم ها #دروغ مى نماياند، امّا آن كس كه از عقل نصيحت خواهد به او #خيانت نمى كند. ▫▫▫ ‼ نکات : ✅ برخلاف آنچه علماى حسّى و تجربى مى پندارند هميشه حسّ و تجربه صحيح ترين #اطلاعات را در اختيار انسان نمى گذارد؛ #خطاهاى حسّ را بسيارى از دانشمندان جمع آورى كرده اند كه ليست بزرگى را تشكيل مى دهد. ➖ مثال ساده آن را در زندگى روزانه خود مى بينيم : در انتهاى خيابانى كه دو طرف آن را درخت پوشانده است مى ايستيم و نگاه به طول خيابان مى كنيم احساس مىكنيم درخت ها هرچه از ما دورتر مى شوند به هم نزديك تر مى گردند و فاصله آنها پيوسته كم مى شود در حالى كه مى دانيم اين فقط #خطاى_باصره است. ✅ هنگامى كه چشم كه مهم ترين حسّ ماست داراى خطاهاى فراوان است چگونه مى توانيم به ساير حواس خود صددرصد #اطمينان كنيم؟ ➖اگر بخواهيم خطاى حواس را در گوش و حس لامسه و چشيدن و بوييدن نقل كنيم يك كتاب مى شود، به همين دليل ما بايد پيوسته خطاهاى حس را از طريق #عقل اصلاح كنيم. مبادا خطاهاى حسى، ما را به كارهايى كه خلاف وظيفه و مسئوليت ما و #خلاف_رضاى_خداست بكشاند. درست است كه عقل نيز گاه خطا مى كند و انسان، #معصوم نيست؛ ولى به هر حال وسيله خوبى براى اصلاح خطاهاى حس محسوب میشود. ✅ فراموش نكنيم اين سخن را زمانی امام«ع» بيان كرد كه هنوز #مباحث مربوط به خطاى حواس چندان مطرح نبود. از سوى ديگر آنها كه تمام #اعتمادشان بر حس است نبايد فراموش كنند كه حس هميشه امور پراكنده اى را در #اختيار_انسان مى گذارد، ➕اين عقل است كه از آنها يك #قاعده كلى و علمى مى سازد كه در موارد مشابه قابل استدلال است، ➖بنابراين هرگز نبايد به دليل اينكه عقل هم خطاپذير است آن را #بى_اعتبار دانست و تمام توجه خود را به حس معطوف داشت كه تا عقل، پشتيبان حس نباشد هيچ مشكلى حل نمى شود و هيچ #قانون_علمى به وجود نمى آيد. ✔ تمام داروهايى كه براى بيمارى هاى مختلف #تجويز مى شود نتيجه آزمايش هايى است كه نخست روى حيوانات وسپس تعدادى از انسانها انجام داده اند، آنگاه از مجموع اين #آزمايش هاى پراكنده، قانونى كلى استنتاج مى گردد. ✅از اين كلام حكيمانه مى توان نتيجه گرفت كه هرگز نبايد به كار شعبده بازان و #ساحران دلخوش كرد و فريب كارهاى آنها را خورد، هر چند با حسّ خود، كار خارق العاده اى از آنها ببينيم. هنگامى كه اعمال آنها را با نيّت هاى سوء و #ادعاهاى_باطلشان در كنار هم قرار مى دهيم اينجاست كه عقل ما حسّ ما را تكميل مى كند. ✅يا هنگامى كه مى بينيم #دشمن قرآنها را بر سر نيزه كرده و دم از داورى قرآن مى زند در حالى كه آثار سوء نيت و #ستمگرى از سابقه آنها كاملا هويداست بايد به حكم عقل تن دَر دهيم و آن را يك نيرنگ بناميم. 📌در هر حال اين گفتار حكيمانه مى تواند سرچشمه نتيجه گيرى هاى مختلف در #مسائل اخلاقى و سياسى و اجتماعى و علمى گردد. 📚 حکمت۲۸۱ _ ( علمی ) 🙏ترجمه مرحوم استاد محمد دشتی. @shiitehistory