🔰 ادراک های اولیه فطری در کلام امام حسن عسکری علیه السلام
🔷 حديثى است در تفسير صافى از امام عسكرى (عليه السلام)؛ حديث بسيار مفصّلى است؛ گر چه سند آن چندان معتبر نيست ولى مضامين حديث مضامينى است كه شيخ انصارى مى گويد🔽
از مضامين اين حديث علائم صحت نمودار است؛ خيلى جالب هم هست؛ در ذيل آيه «وَ مِنْهُمْ امِّيُّونَ لا يَعْلَمونَ الْكِتابَ الّا امانِىَّ» است.
🔶 قرآن توده بى سواد يهودى را انتقاد مى كند، يعنى علاوه بر انتقاد از احبار و علمايشان، مى فرمايد: 🔻🔻🔻
«وَ مِنْهُمْ امِّيُّونَ لا يَعْلَمونَ الْكِتابَ الّا امانِىَّ» گروهى از اينها هم يك مردم امّى بى سوادى هستند كه از توراتشان جز يك سلسله آرزوها و خيالات خبرى ندارند (مثل توده مسلمان امروز)، همين قدر مى داند كه يك توراتى هست، امّا اگر بپرسيد محتواى تورات چيست❓
هيچ چيز نمى داند؛
⚡️ شايد يك چيزهايى را خيال بكند در تورات است كه در تورات نيست،
⚡️ و چيزهايى را كه در تورات هست او خبر ندارد كه وجود دارد.
💫 حديث چنين است:
شخصى از امام صادق (عليه السّلام) سؤال كرد كه توده عوام چه تقصيرى دارند ❓
خود قرآن قبول مى كند كه اينها مردم جاهل و بى معرفتى بوده اند ، هر چه بر سر اينها آوردند علما آوردند، پس همه نكوهش ها بايد متوجّه علما باشد، مردم عوام كه عذرى ندارند، اينها بايد معذور عنداللّٰه باشند، چرا قرآن از اينها انتقاد مى كند❓
✅ امام يك بحث بسيار عالى را طرح مى كند،
👌ایشان علما را تقسيم مى كند كه چگونه هستند و چگونه نيستند
و علماى سوء چنين اند و علماى غير سوء چنين، علمايى كه بد از كار درمى آيند ضررشان بر اسلام از لشكر #يزيد_بن_معاويه بر حسين بن على (عليه السّلام) بيشتر است و ... غرض اين كه مى رسد به اينجا: و امّا توده عوام. امام مى فرمايد: نه، چنين نيست.
✅ يك مسائلى هست كه اينها درس خواندن نمى خواهد كه بگوييم چون درسش را نخوانده اند پس معذورند.
در برخى مسائل، عوام معذورند، مسائلى است كه بايد درسش را بخوانند، درسش را نخوانده اند، ديگران مانع شده اند درس بخوانند، اينها قهراً معذورند؛ ولى يك مسائلى هست كه درس خواندن نمى خواهد، انسان اضطراراً به حكم معارف فطرى، قلب خودش آن را مى فهمد.
♨️ بعد مثال ذكر مى كند، چه مثال عالى اى! مى فرمايد عوام يهود علماى خود را مى ديدند كه به اينها دستور تقوا و پاكى مى دهند، دستور #ربا نخوردن و #سحت نخوردن مى دهند ولى خودشان عمل نمى كنند، ضدش را عمل مى كنند. به چشم خودشان مى ديدند.
💠 بعد امام مى فرمايد: «و قد اضطرّوا بمعارف قلوبهم»
انسان اضطراراً و جبراً به حكم معارف سرشتى قلبى خودش اين را مى فهمد كه اگر كسى دستورى داد و خودش بر ضدش عمل كرد به حرف او نبايد اعتماد كرد و بايد او را طرد كرد. اين ديگر درس خواندن نمى خواهد كه در كدام دانشگاه اين را به مردم آموخته اند كه اگر ديديد عالمى به شما دستور تقوا مى دهد ولى خودش تقوا ندارد از او پيروى نكنيد. اين ديگر دانشگاه ديدن و مدرسه ديدن نمى خواهد. #فطرت هر كسى اين مقدار را مى فهمد.
🔆 اينها را ما مى گوييم «#ادراك_هاى_اوليه_فطرى» كه اگر هيچ كسى هم به انسان ياد ندهد، انسان بالفطره اين مقدار را مى فهمد.
#تحلیل_اجتماعی #مصلح_بیدار #فطرت
@bineshemotahar_qom
کانال جامع اندیشه های شهید مطهری